Słownik ortograficzny współczesnego języka polskiego z poradnikiem

Spis treści ebooka

Podziękowania........................................................................................ 11
Wstęp....................................................................................................... 13
Uwagi bibliograficzne............................................................................. 21
I. CZĘŚĆ ORTOGRAFICZNA.................................................................. 25
1. Wprowadzenie..................................................................................... 27
2. Mały, ale groźny. O łączniku............................................................... 30
2.1. Polane sosem kaparowo-cytrynowym.
O przymiotnikach z członami równorzędnymi znaczeniowo........ 30
2.2. Kosiniak-Kamysz nie jest sam – o dwuczłonowych nazwiskach.... 31
2.3. Jak liczba z literą – o wyrazach zaczynających się liczbą................. 32
2.4. Umowa-zlecenie – gdy językoznawca pisze umowę......................... 33
2.5. Gdy człon członowi równy – o rzeczownikach zbudowanych
z dwóch członów o równorzędnym znaczeniu................................. 34
2.6. Gdyby nie było VAT-u... O skrótowcach odmienianych
przez przypadki..................................................................................... 34
2.7. Krótko- i długoterminowy kredyt – gdy drugi człon
przymiotnika jest taki sam................................................................... 35
2.8. Gdy ojców sukcesu jest co najmniej dwóch – o współautorach
odkryć..................................................................................................... 35
2.9. Gdy do tanga trzeba dwojga – o parach wyrazów żyjących
w symbiozie............................................................................................ 35
2.10. Anglosaski łącznik................................................................................ 36
2.11. Krynica-Zdrój i inne dwuczłonowe nazwy miejscowości............... 36
3. Razem czy osobno? O pisowni łącznej i rozdzielnej.......................... 38
3.1. Co to to nie – o pisowni z „nie”.......................................................... 38
3.2. Lekarz ortopeda czy zamachowiec samobójca? O zestawieniach
nierównorzędnych................................................................................ 42
3.3. Lekko strawna czy ciężkostrawna? O ortografii z przysłówkiem
w tle......................................................................................................... 42
3.4. Jasnozielony to nie jasny i zielony – gdy pierwszy człon określa
drugi........................................................................................................ 44
3.5. Pozostałe................................................................................................. 44
4. Czasem łącznik, czasem łącznie, czasem rozdzielnie.
O konstrukcjach z pogranicza............................................................ 47
4.1. Gdy pół na pół jest kołem ratunkowym – o liczebniku „pół”........ 47
4.2. Super- i inne przedrostki...................................................................... 48
4.3. Coś więcej niż niby-problem – o członach niby- i quasi-................ 48
5. Nikogo nie wywyższając, nikomu nie umniejszając. O wielkich
i małych literach.................................................................................. 51
5.1. Wielki Szu, Wielki Gatsby i inne wielkie litery.................................. 52
5.1.1. Siła marki – o nazwach firm.................................................. 52
5.1.2. Hotel hotelowi nierówny – co rozpoczyna nazwę
własną?...................................................................................... 53
5.1.3. Urzędy też się różnią – o pisowni instytucji........................ 54
5.1.4. Sejm – jaki jest, każdy widzi?................................................. 54
5.1.5. Czy istnieją „internety”? O pisowni intenetu/Internetu.... 56
5.1.6. Morskie Oko czy Wielki Szyszak? O wielowyrazowych
nazwach geograficznych ........................................................ 56
5.1.7. Czy ONZ cokolwiek może? O skrótowcach......................... 57
5.1.8. Każdy ma swoje święto – o zapisie świąt.............................. 57
5.1.9. Co jest zgodne z prawem? O zapisach aktów prawnych.... 58
5.1.10. Pozostałe................................................................................... 60
5.2. „Cieszmy się z małych rzeczy”. O małej literze.................................. 62
5.2.1. Wielka odpowiedzialność, małe litery – o pisowni nazw
stanowisk pracy........................................................................ 62
5.2.2. Waluty i kryptowaluty lubią spokój i małe litery................ 62
5.2.3. Z Facebooka korzysta facebookowicz, a z TikToka –
tiktoker...................................................................................... 63
5.2.4. Sylwester – wielki czy mały?.................................................. 63
5.2.5. Święto czy zabawa? O pisowni halloween/Halloween ....... 64
5.2.6. Gdzie jest policja? O pisowni tego wyrazu........................... 64
5.2.7. Kierunek – mała litera. O nazwach kierunków studiów.... 65
5.2.8. Czy w Partii Republikańskiej są demokraci? Pisownia
członków partii i organizacji.................................................. 65
5.2.9. Pozostałe................................................................................... 66
5.3. Możesz, ale nie musisz – o dowolności w pisowni wielką i małą
literą........................................................................................................ 66
6. Czy Biden i Macron mają coś wspólnego? O odmianie nazwisk
anglo- i francuskojęzycznych.............................................................. 68
7. Starcia tytanów. O pozostałych dylematach ortograficznych............ 74
7.1. Słuchać Pei w Tunezji – kiedy „ji” być musi, a kiedy nie może....... 74
7.2. Czy w Danii nie ma skoczni? – kiedy „ii” jest nakazane, a kiedy
zakazane................................................................................................. 74
7.3. Co za dużo, to niezdrowo – gdy tylko jedno „i” jest poprawne...... 75
7.4. „Ch” kontra „h”...................................................................................... 75
7.5. „Ó” kontra „u”....................................................................................... 76
7.6. „Rz” kontra „ż”...................................................................................... 76
7.7. Koniec wieńczy dzieło – o wybranych końcówkach........................ 77
II. CZĘŚĆ INTERPUNKCYJNA................................................................. 79
1. Wprowadzenie..................................................................................... 81
2. Przecinek............................................................................................. 83
2.1. Niewygodny przeciwnik. O imiesłowie zakończonym na -ąc,
-łszy, -wszy............................................................................................. 83
2.2. Gdy jest hierarchia... O zdaniach podrzędnie złożonych................ 84
2.3. Niektóre związki są nie do rozbicia – kiedy nie rozdzielać
przecinkiem pewnych połączeń wyrazowych .................................. 85
2.4. Gdy porównujesz – o przecinkach w porównaniach....................... 86
2.5. Wyliczenia wprowadzone przez wyraz „jak”..................................... 87
2.6. To ja może dopowiem – o dopowiedzeniach.................................... 87
2.7. Nigdy w życiu! – o braku przecinka po równoważniku zdania
zaczynającym wypowiedź.................................................................... 89
2.8. Gdy części zdania są sobie równe – o zdaniach współrzędnie
złożonych............................................................................................... 89
2.9. „Czy warto było szaleć tak?” O interpunkcji z „czy”........................ 90
2.10. „Powiedz mi, a zapomnę. Pokaż mi, a zapamiętam...” –
o przecinku przed „a”........................................................................... 90
2.11. Gdzie jesteś, Amando? O przecinkach przed wyrazem w wołaczu. 91
2.12. Pozostałe ................................................................................................ 91
3. Jedna kreska, wiele funkcji. O myślniku............................................. 93
4. Kto i co „żeruje”? O cudzysłowie........................................................ 96
5. Gdzie jest Nemo? O znaku zapytania.................................................. 101
6. Nie tylko nad „i”. O kropce................................................................. 104
7. Były sobie kropki trzy. O wielokropku .............................................. 107

8. Co trzeba wziąć w nawias? O nawiasie............................................... 109
9. Na górze kropka, na dole... kropka. O dwukropku ........................... 111
10. „Ludwiku Dorn i Sabo, nie idźcie tą drogą!” O wykrzykniku......... 113
11. Krótka historia średnika................................................................... 115
III. CZĘŚĆ HASŁOWA................................................................................. 117
Nazwy pospolite...................................................................................... 119
Nazwy osobowe....................................................................................... 199
Nazwy geograficzne................................................................................. 216

pokaż cały spis treści

ukryj recenzje