Psychologia rozwoju człowieka

Spis treści książki

• Okładka
• Strona tytułowa
• Strona redakcyjna
• Spis treści
• PRZEDMOWA
• I. PODSTAWY PSYCHOLOGII ROZWOJU CZŁOWIEKA - redakcja Janusz Trempała
  • 1. KSZTAŁTOWANIE SIĘ NAUKOWEJ PSYCHOLOGII ROZWOJU CZŁOWIEKA - Maria Kielar-Turska
    • 1.1. Poglądy na dziecko i dzieciństwo
      • 1.1.1. Obraz dzieciństwa w okresie średniowiecza
      • 1.1.2. Obraz dzieciństwa w okresie Oświecenia i Romantyzmu
      • 1.1.3. Obraz dzieciństwa w XIX wieku
      • 1.1.4. Obraz dzieciństwa w XX wieku
      • 1.1.5. Obraz dzieciństwa na początku XXI wieku
    • 1.2. Prekursorzy badań nad rozwojem
      • 1.2.1. Początki naukowych badań w XIX wieku
      • 1.2.2. Prace okresu międzywojennego
      • 1.2.3. Początki koncepcji rozwoju człowieka w ciągu życia
      • 1.2.4. Prekursorzy badań nad rozwojem w Polsce
    • 1.5. Podsumowanie
  • 2. NATURA ROZWOJU PSYCHICZNEGO - Janusz Trempała
    • 2.1. Pojmowanie rozwoju
      • 2.1.1. Pojęcie rozwoju
      • 2.1.2. Cechy zmian rozwojowych
    • 2.2. Rodzaje zmian rozwojowych
      • 2.2.1. Zmiany ontogenetyczne
      • 2.2.2. Czas i zakres występowania zmian
      • 2.2.3. Klasyfikacja uogólniająca
    • 2.3. Mikro- i makroskopowe modele przebiegu zmian rozwojowych
      • 2.3.1. Mikro- i makrorozwój
      • 2.3.2. Poziom makroskopowy
      • 2.3.3. Poziom mikroskopowy
    • 2.4. W kierunku ogólnego modelu przebiegu zmian rozwojowych
      • 2.4.1. Indywidualny charakter zmian rozwojowych
      • 2.4.2. Relacyjność zmian rozwojowych
    • 2.5. Podsumowanie
  • 3. MECHANIZM ZMIANY ROZWOJOWEJ - Janusz Trempała
    • 3.1. Natura a kultura
      • 3.1.1. Dziedziczenie i dojrzewanie
      • 3.1.2. Środowisko i nabywanie doświadczeń
    • 3.2. Geny a środowisko
      • 3.2.1. Odziedziczalność cech zachowania
      • 3.2.2. Geny a środowisko w ciągu życia ludzkiego
      • 3.2.3. Współdziałanie genów i środowiska w ciągu życia
    • 3.3. W kierunku ogólnego modelu wyjaśniania zmian rozwojowych
      • 3.3.1. Rozwój jako funkcja ogólnej sytuacji
      • 3.3.2. Rozwój jako funkcjonowanie w procesie zmian o charakterze adaptacyjnym
      • 3.3.3. Neorealizm w poszukiwaniu ogólnego modelu rozwoju
    • 3.4. Podsumowanie
  • 4. TEORIE ROZWOJU PSYCHICZNEGO - Hanna Liberska
    • 4.1. Klasyfikacje teorii rozwoju psychicznego
    • 4.2. Wybrane teorie i koncepcje rozwoju człowieka
      • 4.2.1. Teorie psychoanalityczne
      • 4.2.2. Teorie behawiorystyczne i uczenia się
      • 4.2.3. Teorie poznawcze
      • 4.2.4. Teorie etologiczne
      • 4.2.5. Podejście humanistyczne
      • 4.2.6. Podejście socjologiczne
      • 4.2.7. Podejście ekologiczne
      • 4.2.8. Podejście kontekstualno-dialektyczne
      • 4.3.1. Koncepcja strukturacji i restrukturacji doświadczenia Tyszkowej
      • 4.3.2. Koncepcja rozwoju aktywności Przetacznik-Gierowskiej
      • 4.3.3. Koncepcja rozwoju w cyklu życia indywidualnego Niemczyńskiego
      • 4.3.4. Temporalny model rozwoju Trempały
      • 4.3.6. Biograficzna koncepcja rozwoju człowieka Pietrasińskiego
      • 4.3.7. Koncepcja osobowości rozwojowej Obuchowskiego
    • 4.4. Podsumowanie
  • 5. BADANIE ROZWOJU PSYCHICZNEGO CZŁOWIEKA - Janusz Trempała i Marian Olejnik
    • 5.1. Podejścia badawcze w psychologii rozwojowej
      • 5.1.1. Podejście skoncentrowane na zmiennych vs. na osobie
      • 5.1.2. Podejście statyczne vs. dynamiczne
      • 5.1.3. Paradygmat ilościowy vs. jakościowy
    • 5.2. Plany badań rozwojowych
      • 5.2.1. Ogólny Model Rozwoju Schaiego
      • 5.2.2. Strategie tradycyjne
      • 5.2.3. Strategie sekwencyjne
    • 5.3. Analiza danych o rozwoju: analiza różnic, analiza korelacji, dopasowanie modeli
    • 5.4. Problemy etyczne w badaniach nad rozwojem psychicznym
    • 5.5. Podsumowanie
• II. ROZWÓJ PSYCHICZNY CZŁOWIEKA W POSZCZEGÓLNYCH OKRESACH ŻYCIA - redakcja Maria Kielar-Turska
  • 6. OKRES PRENATALNY - Dorota Kornas-Biela
    • 6.1. Embrionalny okres życia
      • 6.1.1. Biologiczne warunki poczęcia
      • 6.1.2. Embrionalny rozwój człowieka
    • 6.2. Płodowy okres życia
      • 6.2.1. Rozwój fizyczny
      • 6.2.2. Rozwój motoryczny
      • 6.2.3. Rozwój zmysłów
      • 6.2.4. Dojrzewanie układu nerwowego
      • 6.2.5. Komunikacja prenatalna
      • 6.2.6. Wykrywanie nieprawidłowości w rozwoju dziecka
    • 6.3. Narodziny jako etap rozwojowy
    • 6.4. Podsumowanie. Charakterystyka zmian rozwojowych w okresie prenatalnym
  • 7. WCZESNE DZIECIŃSTWO - Marta Białecka-Pikul
    • 7.1. Wiek niemowlęcy. Pierwszy rok życia
      • 7.1.1. Noworodek
      • 7.1.2. Rozwój psychomotoryczny niemowlęcia
      • 7.1.3. Rozwój społeczny niemowlęcia: poznanie społeczne, komunikacja, przywiązanie
      • 7.1.4. Rozwój emocjonalny, temperament i samoświadomość niemowląt
    • 7.2. Wiek poniemowlęcy. Drugi i trzeci rok życia
      • 7.2.1. Rozwój fizyczny i motoryczny
      • 7.2.2. Rozwój poznawczy
      • 7.2.3. Rozwój komunikacji i języka
      • 7.2.4. Rozwój społeczny i emocjonalny
      • 7.2.5. Rozwój pojęcia Ja, temperament i aktywność
    • 7.3. Podsumowanie. Charakterystyka zmian rozwojowych w okresie wczesnego dzieciństwa
  • 8. ŚREDNIE DZIECIŃSTWO WIEK PRZEDSZKOLNY - Maria Kielar-Turska
    • 8.1. Rozwój fizyczny i motoryczny
    • 8.2. Rozwój poznawczy
      • 8.2.1. Sprawności percepcyjne
      • 8.2.2. Funkcje zarządzające
      • 8.2.3. Pamięć
      • 8.2.4. Myślenie
      • 8.2.5. Reprezentacja poznawcza
    • 8.3. Sprawności językowe i komunikacyjne
    • 8.4. Rozwój emocjonalny
    • 8.5. Rozwój społeczny
    • 8.6. Dziecięca moralność
    • 8.7. Osobowość dziecka
    • 8.8. Formy aktywności
    • 8.9. Podsumowanie. Charakterystyka zmian rozwojowych w okresie średniego dzieciństwa
  • 9. PÓŹNE DZIECIŃSTWO MŁODSZY WIEK SZKOLNY - Anna Kołodziejczyk
    • 9.1. Rozwój fizyczny i motoryczny
      • 9.1.1. Rozwój fizyczny
      • 9.1.2. Sprawność motoryczna
    • 9.2. Rozwój poznawczy
      • 9.2.1. Rozwój myślenia logicznego
      • 9.2.2. Zmiany rozwojowe w przetwarzaniu informacji
      • 9.2.3. Obraz świata
      • 9.3.1. Świadomość językowa i rozumienie wypowiedzi
      • 9.3.2. Sprawności komunikacyjne
      • 9.3.3. Język pisany
    • 9.4. Rozwój społeczny i emocjonalny
      • 9.4.1. Rozwój percepcji społecznej
      • 9.4.2. Rozwój relacji z innymi
      • 9.4.3. Rozwój rozumienia i wyrażania emocji
    • 9.5. Rozwój moralny
    • 9.6. Osobowość
    • 9.7. Formy aktywności
    • 9.8. Podsumowanie. Charakterystyka zmian rozwojowych w okresie późnego dzieciństwa
  • 10. DORASTANIE - Anna Oleszkowicz i Alicja Senejko
    • 10.1. Rozwój biologiczny
      • 10.1.1. Rozwój fizyczny i motoryczny, czyli osiąganie wyglądu człowieka dorosłego
      • 10.1.2. Rozwój seksualny ku zachowaniom intymnym
    • 10.2. Rozwój poznawczy
      • 10.2.1. Przejście w myśleniu od prymatu rzeczywistości do prymatu możliwości
      • 10.2.2. Rozwój świadomości: od świadomości praktycznej do autorefleksji
      • 10.2.3. Rozwój poznawczy a myślenie relatywistyczne w okresie dorastania
      • 10.2.4. Rozwój poznawczy w okresie dorastania z perspektywy teorii przetwarzania informacji
      • 10.2.5. Pamięć w okresie dorastania
    • 10.3. Rozwój emocjonalny
      • 10.3.1. Od chwiejności do stabilizacji uczuciowej
      • 10.3.2. Rozwój ku wyższej uczuciowości
    • 10.4. Rozwój osobowości
      • 10.4.1. Przejście od niespójnego i niestabilnego Ja do Ja zintegrowanego
      • 10.4.2. Rodzaje sytuacji trudnych doświadczanych przez współczesnych dorastających
      • 10.4.3. Tożsamość indywidualna jako najistotniejszy czynnik integrujący osobowość dorastających
      • 10.4.4. Rozwój tożsamości
    • 10.5. Rozwój moralny
      • 10.5.1. Przejście od heteronomii do autonomii moralnej
      • 10.5.2. Rozwój moralny adolescentów a motywacja zaangażowana w zachowania etyczne
      • 10.5.3. Płeć oraz kulturowe uwarunkowania rozwoju moralnego dorastających
    • 10.6. Rozwój społeczny
      • 10.6.1. Zmiany w relacjach z rodzicami i rówieśnikami
      • 10.6.2. Odnajdywanie swojego miejsca w społeczeństwie
    • 10.7. Zachowanie młodzieży przegląd wybranych zagadnień
      • 10.7.1. Zachowania pozytywne
      • 10.7.2. Zachowania negatywne
    • 10.8. Podstawowe formy aktywności
    • 10.9. Podsumowanie. Charakterystyka zmian rozwojowych w okresie dorastania
  • 11. WCZESNA DOROSŁOŚĆ - Ewa Gurba
    • 11.1. Wkraczanie w dorosłość
    • 11.2. Pojęcie dorosłości w rozumieniu młodzieży i badaczy
    • 11.3. Rozwój fizyczny
    • 11.4. Rozwój emocjonalny i społeczny
      • 11.4.1. Rozwój emocjonalny
      • 11.4.2. Związki intymne
      • 11.4.3. Małżeństwo i rodzina
      • 11.4.4. Aktywność zawodowa
    • 11.5. Rozwój poznawczy
      • 11.5.1. Perspektywa psychometryczna
      • 11.5.2. Perspektywa genetyczno-epistemologiczna
    • 11.6. Rozwój moralny
    • 11.7. Osobowość młodego dorosłego, czyli o dojrzałości psychicznej
      • 11.7.1. Zmiany w strukturze Ja
      • 11.7.2. Zmiana i ciągłość w obrębie cech osobowości
      • 11.7.3. Rozwój tożsamości
    • 11.8. Podsumowanie. Charakterystyka zmian rozwojowych w okresie wczesnej dorosłości
  • 12. ŚREDNIA DOROSŁOŚĆ - Marian Olejnik
    • 12.1. Rozwój fizyczny
      • 12.1.1. Funkcje czuciowe
      • 12.1.2. Funkcje psychomotoryczne
      • 12.1.3. Ogólny stan zdrowia
    • 12.2. Rozwój poznawczy
      • 12.2.1. Inteligencja psychometryczna
      • 12.2.2. Osobiste teorie inteligencji
      • 12.2.3. Myślenie postformalne
      • 12.2.4. Wiedza ekspertywna
    • 12.3. Rozwój emocjonalny i społeczny
      • 12.3.1. Kryzys wieku średniego
      • 12.3.2. Rozwój uczestnictwa w pracy zawodowej
      • 12.3.3. Aktywność społeczna w rodzinie
    • 12.4. Rozwój osobowości
      • 12.4.1. Modele stabilności
      • 12.4.2. Modele wzrostu
    • 12.5. Podsumowanie. Charakterystyka zmian rozwojowych w okresie średniej dorosłości
  • 13. PÓŹNA DOROSŁOŚĆ - Maria Straś-Romanowska
    • 13.1. Wkraczanie w okres późnej dorosłości
    • 13.2. Biologiczny wymiar starzenia się
      • 13.2.1. Mechanizmy starzenia się
    • 13.3. Społeczny wymiar starzenia się
      • 13.3.1. Style funkcjonowania ludzi starszych
      • 13.3.2. Role społeczne w późnej dorosłości
    • 13.4. Starzenie się w wymiarze życia psychicznego
      • 13.4.1. Zmiany dotyczące funkcji poznawczych
      • 13.4.2. Starzenie się w wymiarze osobowości
      • 13.4.3. Mądrość człowieka starego
    • 13.5. Jakość życia w późnej dorosłości
    • 13.6. Kres życia umieranie
    • 13.7. Podsumowanie. Charakterystyka zmian rozwojowych w okresie późnej dorosłości
• III. STOSOWANA PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA: WYBRANE ZAGADNIENIA - redakcja Adam Niemczyński i Maria Czerwińska-Jasiewicz
  • Wiedza o rozwoju człowieka w sferze edukacji
  • 14. PRAWIDŁOWOŚCI ROZWOJU SFERY METAPOZNAWCZEJ W TEORII I PRAKTYCE NAUCZANIA - Maria Ledzińska i Ewa Czerniawska
    • 14.1. Zmiany w świecie, zmiany w nauczaniu
    • 14.2. Psychologia poznawcza jako kontekst analiz
    • 14.3. Uczenie się w ujęciu poznawczym
    • 14.4. Metapoznanie
      • 14.4.1. Istota, struktura, rozwój
      • 14.4.2. Związki metapoznania ze sferą poznawczą
      • 14.4.3. Kontrola jako istotne ogniwo metapoznania
    • 14.5. Metapoznanie w praktyce nauczania
      • 14.5.1. Zasady nauczania z perspektywy poznawczej
      • 14.5.2. Etapy nauczania
    • 14.6. Podsumowanie
  • 15. PRAKTYCZNE IMPLIKACJE WIEDZY O ROZWOJU SPOŁECZNO-MORALNYM - Adam Niemczyński
    • 15.1. Użyteczność wiedzy o rozwoju społeczno-moralnym
    • 15.2. Wiedza wynikająca z badań nad rozwojem społeczno-moralnym
      • 15.2.1. Natywizm i charakter moralny
      • 15.2.2. Empiryzm i moralny hedonizm
    • 15.3. Psychologia poznawczo-rozwojowa i jej intencjonalizm moralny
    • 15.4. Strategia stosowania wiedzy o rozwoju społeczno-moralnym
    • 15.5. Podsumowanie
  • 16. ZARZĄDZANIE EDUKACJĄ WSPIERAJĄCĄ ROZWÓJ INDYWIDUALNY UCZNIÓW - Jan Łuczyński
    • 16.1. Obszary edukacyjnego wspierania rozwoju
      • 16.1.1. Nabywanie wiedzy
      • 16.1.2. Orientacja w świecie wartości
      • 16.1.3. Rozwijanie umiejętności interpersonalnych
      • 16.1.4. Rozwijanie umiejętności funkcjonowania w świecie społecznym
      • 16.1.5. Rozwijanie zdolności samopoznania i kierowania własnym rozwojem
    • 16.2. Zarządzanie edukacyjne
    • 16.3. Podsumowanie
  • Wiedza o rozwoju człowieka w sferze opieki psychologicznej
  • 17. PRAKTYCZNA WIEDZA O ROZWOJU ŻYCIA RODZINNEGO - Ludwika Wojciechowska
    • 17.1. Rodzina: definicje i właściwości
    • 17.2. Teorie rozwoju rodziny
    • 17.4. Natura zmian w rodzinie w ciągu życia
    • 17.5. Podsumowanie
  • 18. WSPIERANIE MŁODZIEŻY W ZAKRESIE SAMOPOZNANIA, PLANOWANIA WŁASNEGO ŻYCIA ORAZ PODEJMOWANIA DECYZJI DOTYCZĄCYCH WŁASNEJ PRZYSZŁOŚCI - Maria Czerwińska-Jasiewicz
    • 18.1. Samopoznanie i samookreślenie jako główne zadania rozwojowe okresu dorastania
      • 18.1.1. Samopoznanie w procesie kształtowania się tożsamości młodzieży
      • 18.1.2. Wrastanie w społeczeństwo dorosłych a określanie siebie i swojej przyszłości przez młodzież
      • 18.1.3. Rozwój orientacji przyszłościowej młodzieży a samopoznanie
      • 18.1.4. Tworzenie koncepcji dotyczącej własnego życia oraz jego projektu
    • 18.2 Planowanie własnej przyszłości przez młodzież w okresie dorastania
      • 18.2.1. Style życia preferowane przez młodzież
      • 18.2.2. Cele i plany życiowe młodzieży
    • 18.3. Decyzje młodzieży dotyczące własnej przyszłości
      • 18.3.1. Główne rodzaje decyzji życiowych młodzieży
      • 18.3.2. Decyzje młodzieży w kontekście teorii decyzji
    • 18.4. Przygotowanie młodzieży do planowania własnego życia i podejmowania decyzji dotyczących własnej przyszłości
      • 18.4.1. Podstawy teoretyczne oddziaływań
      • 18.4.2. Oddziaływania dotyczące planowania własnego życia i podejmowania decyzji dotyczących własnej przyszłości przez młodzież
    • 18.5. Podsumowanie
  • 19. WSPOMAGANIE FUNKCJONOWANIA LUDZI STARZEJĄCYCH SIĘ - Ludmiła Zając-Lamparska
    • 19.1. Możliwości pomyślnego starzenia się
    • 19.2. Wspomaganie funkcjonowania poznawczego osób starzejących się
      • 19.2.1. Selektywna optymalizacja procesów poznawczych
      • 19.2.2. Kompensacja w obszarze procesów poznawczych
      • 19.2.3. Mądrość jako nowe jakościowo zjawisko w funkcjonowaniu poznawczym osób starzejących się
    • 19.3. Wspomaganie funkcjonowania osób starzejących się na poziomie osobowościowym samoocena i tożsamość
      • 19.3.1. Selektywna optymalizacja i kompensacja w zakresie samooceny
      • 19.3.2. Nowe jakościowo zjawiska w obszarze tożsamości
    • 19.4. Podsumowanie
  • Zastosowania kliniczne wiedzy o rozwoju człowieka
  • 20. WSPOMAGANIE ROZWOJU OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ - Małgorzata Kościelska
    • 20.1. Postacie niepełnosprawności intelektualnej
    • 20.2. Geneza niepełnosprawności intelektualnej
      • 20.2.1. Wady genetyczne
      • 20.2.2. Uszkodzenia układu nerwowego
      • 20.2.3. Choroby somatyczne i defekty percepcyjne w powstawaniu niepełnosprawności
      • 20.2.4. Zaniedbania i inne formy patologii środowiska
      • 20.2.5. Trauma psychiczna
      • 20.2.6. Zaburzenia intrapsychiczne
      • 20.2.7. Procesy inwolucyjne
      • 20.2.8. Proces patologizacji rozwoju prowadzący do niepełnosprawności intelektualnej
    • 20.3. Ogólne zasady wspomagania rozwoju osób z niepełnosprawnością intelektualną
      • 20.3.1. Wspomaganie biofizyczne
      • 20.3.2. Wspomaganie środowiskowe
      • 20.3.3. Wspomaganie pedagogiczne
      • 20.3.4. Wspomaganie psychologiczne
      • 20.3.5. Wspomaganie ogólnospołeczne
    • 20.4. Wybrane problemy i potrzeby osób niepełnosprawnych intelektualnie w różnych fazach życia
      • 20.4.1. Okres przed narodzeniem
      • 20.4.2. Narodziny
      • 20.4.3. Dzieciństwo
      • 20.4.4. Okres szkolny
      • 20.4.5. W kierunku dorosłości
    • 20.5. Podsumowanie
  • 21. WSPOMAGANIE OSÓB Z ZABURZENIAMI NALEŻĄCYMI DO AUTYSTYCZNEGO SPEKTRUM W PERSPEKTYWIE PSYCHOPATOLOGII ROZWOJOWEJ - Ewa Pisula
    • 21.1. Charakterystyka osób z zaburzeniami należącymi do autystycznego spektrum
    • 21.2. Wspomaganie rozwoju dzieci z autyzmem
      • 21.2.1. Wczesne wykrywanie i wczesna interwencja
      • 21.2.2. Wspieranie rozwoju dziecka z autyzmem w wieku szkolnym
      • 21.2.3. Trudności szkolne dzieci z autyzmem
    • 21.3. Wspomaganie rozwoju młodzieży i dorosłych
      • 21.3.1. Problemy związane z dorastaniem
      • 21.3.2. Problemy rozwoju osób z autyzmem od dzieciństwa do dorosłości
    • 21.4. Podsumowanie
• SŁOWNIK SŁÓW KLUCZOWYCH
• LITERATURA CYTOWANA
• WYKAZ ŹRÓDEŁ ILUSTRACJI
• O AUTORACH

pokaż cały spis treści

ukryj recenzje