Mroczna Selene

Spis treści książki

• Spis treści
• Wprowadzenie
  • Zakres pracy
  • Podstawy źródłowe i stan badań
  • Struktura pracy
  • Podziękowania i dedykacja
• Wykaz skrótów
• Część pierwsza (A). Sprowadzanie księżyca z niebios w źródłach antycznych
• I. Ikonografia
  • 1. Lekythos z British Museum (koniec V wieku p.n.e.)
  • 2. Przerysy malowidła z wazy Hamiltona
• II. Najstarsze greckie świadectwa pisane z czasów klasycznych i wczesnohellenistycznych (VIII wiek p.n.e.)
  • 1. Sofron z Syrakuz Kobiety mówiące, że odpędzają boginię (Atenajos, XI 59.480b)
  • 2. Arystofanes Chmury (w. 749752)
  • 3. Pseudo-Hippokrates O świętej chorobie (rozdz. I 9)
  • 4. Platon Gorgiasz (513a)
  • 5. Asklepiades z Tragilos Tematy tragedii (Zenobios, Epit. IV 1)
  • 6. Sosifanes z Syrakuz Meleager (sch. Apoll. Rhod. III 533)
  • 7. Menander Tessalka (Plin. HN, XXX 2.7; Stef. Byz. 35; sch. Nub. Arist. w. 749)
  • 8. Teokryt (idyll. II: Czarodziejki/)
  • 9. Apollonios z Rodos Argonautika (III 533, IV 5761, ?IV 161171)
  • Aneks. Pindar (Nem. IV 58) i terakotowe wotywne koła iynks
• III. Grecka gramatyka czasów początków Cesarstwa (I wiek p.n.e./I wiek n.e. II wiek n.e.)
  • 1. Theon, 2. Lukillos Tarraios (z Tarrha), 3. Sofokleios
• IV. Poezja łacińska wieku złotego czasów Augusta
  • 1. Wergiliusz
    • A. Bukoliki (VIII 69)
    • B. Georgiki (III 391393)
    • C. ?Eneida (IV 513514)
    • Aneks 1. Pseudo-Wergiliusz, Komar (Appendix Vergiliana: Culex, w. 282285)
    • Aneks 2. Hosidius Geta, Medea: cento Vergilianus (w. 174)
  • 2. Horacy
    • A. Epody (V 4145, XVII 7778)
    • B. Satyry (I 8.3336)
    • Aneks. Kanidia-Gratidia i Albucjusz (Sat. II 1.48 i scholia)
  • 3. Tibullus Elegie (?I 2.4554; I 8.21)
  • 4. Propercjusz Elegie (I 1.1724; II 28.3537; IV 5.13)
  • 5. Owidiusz
    • A. Pieśni miłosne (Amores II 1.23, II 5.38)
    • B. Listy mitycznych kochanków (Heroides VI 85)
    • C. Sztuka kochania (Ars amatoria III 83)
    • D. Lekarstwa na miłość (Remedia amoris 249260)
    • E. O kosmetyce twarzy kobiecej (De medicamine faciei femineae 42)
    • F. Metamorfozy (Metamorphoses IV 330333, VII 207209, XII 263264, ?XIV 365368)
• V. Historycy epoki wczesnego Cesarstwa
  • 1. Liwiusz (XXVI 5.9)
  • 2. Tacyt Roczniki (I 2829)
• VI. Poezja łacińska wieku srebrnego (druga połowa I początek II wieku)
  • 1. Seneka
    • A. Medea (w. 791792)
    • B. Fedra (w. 420422, 788792)
    • C. Pseudo-Seneka Herkules na Ojcie (w. 467468)
  • 2. Lukan Wojna domowa (VI 499506 i 668669)
  • 3. Marcjalis (IX 29.9; XII 57.1517)
  • 4. Waleriusz Flakkus Argonautica (VI 439450, VII 327330, VII 389394, VII 499, VIII 2731, VIII 7273)
  • 5. Stacjusz Tebaida (I 104106, II 284, VI 684688)
  • 6. Siliusz Italikus Punica (VIII 500)
  • 7. Juwenalis Satyry (VI 440443)
• VII. Literatura badawcza I wieku
  • 1. Seneka O zjawiskach natury (VII 1.2)
  • 2. Pliniusz Starszy Historia naturalna (II 9.54, XXV 5.10, XXX 2.7)
• VIII. Literatura religijno-filozoficzna, moralistyka i biografistyka przełomu I i II wieku: Plutarch z Cheronei
  • A. Dlaczego Pytia nie wygłasza już wyroczni wierszem? ( / De Pythiae oraculis,rozdz. 12, 400b)
    • B. O zamilknięciu wyroczni ( / De defectu oraculorum, rozdz. 13, 417a)
    • C. Zalecenia małżeńskie ( / Coniugalia praecepta, rozdz. 48, 145c-d)
    • D. Żywot Emiliusza Paulusa (XVII 78)
    • E. O obliczu widniejącym na tarczy księżyca ( / De facie quae in orbe lunae apparet, rozdz. 29, 944ab)
• IX. Łacińska powieść komiczno-realistyczna I i II wieku
  • 1. Petroniusz Satyrikon (rozdz. 129 i 134)
  • 2. Apulejusz z Madaury Metamorfozy (I 3)
• X. Grecka literatura sofistyczna II wieku
  • 1. Zenobios Epitome (501 [IV 1])
  • 2. Lukian z Samosat
    • A. Rozmowy bogów ( / Dialogi deorum, XI 12 i XII 1)
    • B. O ofiarach ( / De sacrificiis, rozdz. 7)
    • C. Ikaromenippos ( / Icaromenippus, rozdz. 13)
    • D. Łgarz albo niedowiarek ( / Philopseudes sive Incredulus, rozdz. 1314)
    • E. Aleksander albo rzekomy prorok ( / Alexander, rozdz. 3839)
• XI. Poezja późnoantyczna (koniec IIIV wiek)
  • 1. Nemesianus Sielanki (IV 70)
  • 2. Klaudian
    • A. Przeciw Rufinowi (In Rufinum, I 146147)
    • B. O wojnie gockiej (O wojnie pollentyńskiej) (De bello Gothico / De bello Pollentino, w. 233239)
  • 3. Nonnos Dionysiaka (XXXVI 344349)
  • 4. Metrodoros (Anth. Gr. XIV 140)
• XII. Fachowe teksty magiczne
  • 1. Greckie Papirusy Magiczne (Papyri Graecae Magicae)
    • A. PGM XIII 870875 (słońce się zatrzyma, a księżyc przerażony będzie)
    • B. PGM XXXIV 110 (jeśli rozkażę księżycowi, zstąpi w dół)
    • C. PGM IV 22962300 (będziesz się podziwiać, aż czarne światło zrzucisz z oczu)
    • D. PGM VII 865879 (pianka księżycowa)
  • 2. Kyranides (I 24.1722)
• XIII. Literatura chrześcijańska (IIVI wiek)
  • 1. Pseudo-Hipolit Odparcie wszelkich herezji (Refutatio omnium haeresium, IV 3738)
  • 2. Maksymus z Turynu
    • A. Kazanie 30 (sermo 30)
    • B. Kazanie 31 (sermo 31)
  • 3. Cezary z Arles
    • A. Kazanie 13 (serm. 13.5)
    • B. Kazanie 52 (serm. 52.3)
• XIV. Kres antycznej refleksji nad ściąganiem księżyca z niebios (VI wiek): Olympiodoros z Aleksandrii, Komentarz do Gorgiasza Platona(39.2 [182/183]; 40.1 [184/185])
• Część druga (B). Pięć studiów o sprowadzaniu księżyca z niebios
• I. Endymion czy Pan? W poszukiwaniu mitu ajtiologicznego
  • 1. Endymion. Uśpiony kochanek ze świętej góry Latmos
    • A. Ten, który jest w środku: topografia życia i śmierci Endymiona
    • B. Romans Selene z Endymionem w kontekście sprowadzania księżyca
    • C. Uśpiony kochanek Selene dalsze konteksty i asocjacje
    • D. Ikonografia Endymiona
    • Wnioski
  • 2. Pan. Podstępny uwodziciel skryty w mrocznym lesie
    • A. Selene i podstępny uwodziciel
    • B. Pan w owczej skórze
    • C. Pan-uwodziciel w antycznych komentarzach do Wergiliusza
    • D. Pan czy Endymion: ajtiologia sprowadzania księżyca
    • Wnioski
• II. Cztery alchemiczne kolory księżyca
  • 1. Kolory przemian księżyca
    • A. Biel
    • B. Czerń
    • C. Żółty
    • D. Czerwień
    • Aneks 1. Kolorowe magiczne sznurki
    • Aneks 2. Leukofryene i Melinoe dwa barwne oblicza księżycowej bogini
  • 2. Biały, czarny, czerwony, żółty: elementarne kolory antyku i harmonia tetraktysu
    • A. Antyczna teoria barw
    • B. Tetraktys: harmonia, w której śpiewają Syreny
  • 3. Alchemiczny proces nigredo albedo citrinitas rubedo i jungowska koncepcja Quaternität
    • A. Nigredo albedo citrinitas rubedo
    • B. Quaternität
• III. Zwierciadło magów, wróżbitów i filozofów
  • 1. Lustro w świecie antycznym
  • 2. Lustro w rycie ściągania księżyca z niebios (magowie, chrześcijanie i Arystofanes)
  • 3. Lustro i księżyc w magicznych sztuczkach
    • A. Sztuczka Pitagorasa
    • B. Anaksilaos z Larissy
  • 4. Katoptromancja (/divinatio specularis) i hydromancja
  • 5. Metafizyka lustra w antycznych nurtach filozoficzno-religijnych
• IV. Pianka księżycowa (spuma lunaris), jej pozyskiwanie i wykorzystanie w antycznej oraz późniejszej magii
  • 1. Pozyskiwanie i użycie pianki księżycowej podczas magicznych rytuałów
  • 2. Księżycowa pianka z góry Apesantos w Argolidzie
  • 3. Księżycowa pianka w papirusach magicznych
  • 4. Motyw zbierania światła księżyca w szaty przez dziewice
    • Aneks. Pianka księżycowa w magii XIX i XX wieku
• V. Spiżowy demon. Bicie w brąz jako czynność odpędzająca wszelkie zaciemnienie księżyca
  • 1. Relacje autorów antycznych
    • A. Historycy (Liwiusz i Tacyt)
    • B. Biografowie i autorzy traktatów religijno-filozoficznych (Plutarch)
    • C. Literatura fachowa (Seneka i Pliniusz Starszy)
    • D. Poeci (Teokryt, Tibullus, Owidiusz, Seneka, Stacjusz, Juwenalis, Klaudian)
    • E. Kazania chrześcijańskich biskupów (Maksymus z Turynu i Cezary z Arles)
    • F. Greckie Papirusy Magiczne (PGM IV 22962300)
    • Aneks 1. Biblia i chrześcijanie
    • Aneks 2. Zachowane instrumenty
  • 2. Szerszy kontekst kulturowy i wnioski ogólne
• Zakończenie
  • Bariery badań
  • Długie trwanie
  • Dzisiejsza perspektywa
• Bibliografia
  • 1. Źródła
    • 2. Opracowania
    • ANEKS Studia Glenys Lloyd-Morgan (19452012) na temat lustra w starożytności (wybór)
• Indeks postaci antycznych, średniowiecznych i nowożytnych
• Indeks badaczy nowożytnych i współczesnych
• Indeks nazw geograficznych

pokaż cały spis treści

ukryj recenzje