Zawód psycholog

Spis treści książki

• Okładka
• Strona tytułowa
• Strona redakcyjna
• Spis treści
• Podziękowania
• Wstęp
• 1. Zawód psychologa w świetle prawa
  • 1.1. Prawna definicja zawodu psychologa
  • 1.2. Psycholog jako zawód zaufania publicznego
    • 1.2.1. Prawne koncepcje zawodu zaufania publicznego i zawodu regulowanego
    • 1.2.2. Zawody zaufania publicznego w świadomości współczesnych Polaków
  • 1.3. Samorząd zawodowy i inne organizacje zawodowe
    • 1.3.1. Regulacje prawne i organizacje zawodowe psychologów w innych krajach
    • 1.3.2. Sytuacja prawna innych zawodów zaufania publicznego w Polsce
    • 1.3.3. Samorząd zawodowy psychologów w Polsce
    • 1.3.4. Zrzeszenia psychologów w Polsce
    • 1.3.5. Międzynarodowe zrzeszenia psychologów
  • 1.4. Prawo do wykonywania zawodu psychologa
    • 1.4.1. Prawo do wykonywania zawodu psychologa w zapisie ustawy
    • 1.4.2. Faktyczne prawo do wykonywania zawodu psychologa
    • 1.4.3. Konsekwencje niejasności prawnych w regulacji zawodu psychologa i losy ustawy
  • Literatura zalecana
  • Bibliografia
  • Akty prawne
• 2. Odpowiedzialność w zawodzie psychologa
  • 2.1. Rodzaje odpowiedzialności psychologów w praktyce zawodowej
    • 2.1.1. Odpowiedzialność karna
    • 2.1.2. Odpowiedzialność cywilna
    • 2.1.3. Odpowiedzialność dyscyplinarna
    • 2.1.4. Odpowiedzialność zawodowa
  • 2.2. Prawa klienta/pacjenta w kontekście odpowiedzialności zawodowej psychologa
  • Akty prawne
• 3. Źródła zasad etycznych w zawodzie psychologa
  • 3.1. Etyka filozoficzna a etyka stosowana
  • 3.2. Kodeksy etyki różnych zawodów
  • 3.3. Etyka zawodowa w zawodzie psychologa
    • 3.3.1. Kodeksy etyczne Polskiego Towarzystwa Psychologicznego
    • 3.3.2. Zasady etyki zawodu psychologa wg Kodeksu etyki Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego
    • 3.3.3. Kodeksy etyczne innych stowarzyszeń psychologicznych
  • 3.4. Zasady etyczne a regulacje prawne
    • 3.4.1. Konflikt zasad etycznych i przepisów prawa
    • 3.4.2. Konflikt zasad etycznych i wymogów organizacji
    • 3.4.3. Absolutny zakaz łamania praw człowieka
  • 3.5. Kontrowersje wokół kodeksów etyki
  • 3.6. Jak rozstrzygać wątpliwości etyczne?
  • Literatura zalecana
  • Bibliografia
  • Akty prawne
• 4. Podstawowe zasady etyczne w pracy psychologa
  • 4.1. Zasada A: Działanie dla dobra i nieszkodzenie
  • 4.2. Zasada B: Wierność i odpowiedzialność
  • 4.3. Zasada C: Uczciwość i prawość
  • 4.4. Zasada D: Sprawiedliwość
  • 4.5. Zasada E: Szacunek dla ludzkich praw i ludzkiej godności
  • Literatura zalecana
  • Bibliografia
  • Akty prawne
• 5. Tajemnica zawodowa
  • 5.1. Pojęcie tajemnicy zawodowej
  • 5.2. Tajemnica w zawodzie psychologa podstawy prawne
  • 5.3. Jak długo obowiązuje tajemnica zawodowa?
  • 5.4. Ograniczenia tajemnicy zawodowej w przypadku zagrożenia życia lub zdrowia
  • 5.5. Tajemnica zawodowa psychologa a sąd, prokuratura i policja
    • 5.5.1. Bezwzględny zakaz dowodowy
    • 5.5.2. Społeczny obowiązek denuncjacji
    • 5.5.3. Prawny obowiązek denuncjacji
    • 5.5.4. Psycholog jako świadek w procesie karnym
    • 5.5.5. Psycholog jako świadek w postępowaniu cywilnym
    • 5.5.6. Tajemnica w pracy biegłego sądowego
  • 5.6. Zagrożenie poufności w kontekście terapii grupowej lub terapii par
  • 5.7. Ograniczenia poufności w usługach na zlecenie strony trzeciej
  • 5.8. Ujawnienie informacji w celach dydaktycznych
  • 5.9. Ujawnienie informacji w celu uzyskania konsultacji
  • 5.10. Ujawnienie informacji poufnej na życzenie klienta
  • 5.11. Ujawnienie informacji poufnych w związku z obroną psychologa
  • 5.12. Zabezpieczenie poufności przy współpracy z innymi specjalistami
  • Literatura zalecana
  • Bibliografia
  • Akty prawne
• 6. Dokumentacja psychologiczna
  • 6.1. Standardy APA w zakresie dokumentacji
    • 6.1.1. Cel tworzenia dokumentacji
    • 6.1.2. Co podlega udokumentowaniu
    • 6.1.3. Sposób organizacji dokumentacji
    • 6.1.4. Etyczne standardy tworzenia i zabezpieczania dokumentacji psychologicznej
  • 6.2. Regulacje prawne związane z przetwarzaniem danych osobowych (RODO)
    • 6.2.1. Dane osobowe w praktyce psychologicznej
    • 6.2.2. Podstawa prawna przetwarzania danych osobowych
    • 6.2.3. Prawa osoby, której dotyczą dane osobowe
    • 6.2.4. Zasady ochrony prywatności i danych osobowych
  • 6.3. Prawne regulacje dotyczące dokumentacji w niektórych obszarach praktyki psychologicznej
    • 6.3.1. Dokumentacja psychologiczna ogólna
    • 6.3.2. Dokumentacja medyczna i dokumentacja psychologiczna w kontekście świadczeń leczniczych
  • 6.4. Prywatność a dokumentacja zewnętrzna (jawna)
  • 6.5. Okres przechowywania dokumentacji psychologicznej
  • 6.6. Etyczne i prawne zasady udostępniania dokumentacji innym podmiotom
    • 6.6.1. Opracowania statystyczne na podstawie dokumentacji psychologicznej
    • 6.6.2. Dostęp do dokumentacji innych specjalistów pracujących z klientem
    • 6.6.3. Opracowania do celów naukowych
  • 6.7. Ograniczenie uprawnień organów ścigania w dostępie do dokumentacji psychologicznej
    • 6.7.1. Dokumentacja psychologiczna jako dowód w procesie karnym
    • 6.7.2. Dokumentacja psychologiczna jako dowód w procesie cywilnym
  • Literatura zalecana
  • Bibliografia
  • Akty prawne
• 7. Świadoma zgoda na usługę psychologiczną
  • 7.1. Prawo klienta do dobrowolnego i świadomego korzystania z usług psychologicznych
    • 7.1.1. Zgoda na przetwarzanie danych osobowych
    • 7.1.2. Zgoda na usługę psychologiczną osób z ograniczoną zdolnością do czynności prawnych
    • 7.1.3. Usługa psychologiczna bez zgody
  • 7.2. Informacje niezbędne do podjęcia świadomej zgody
    • 7.2.1. Rzetelna informacja o kwalifikacjach psychologa
    • 7.2.2. Rzetelna informacja o metodzie pracy i jej alternatywach
    • 7.2.3. Rzetelna informacja o poufności i jej ograniczeniach
    • 7.2.4. Uzgodnienie celu, zakresu i sposobu realizacji usługi
    • 7.2.5. Rzetelna informacja o prawach klienta
  • 7.3. Uzgodnienie praktycznych aspektów usługi
    • 7.3.1. Konflikt interesów i różnorodność ról
    • 7.3.2. Odpłatność
    • 7.3.3. Wymiar czasowy
    • Załącznik 1. Lista kontrolna zagadnień etycznych związanych z poinformowaną zgodą
    • Załącznik 2. Lista kontrolna związana z podjęciem się usługi psychologicznej
  • Literatura zalecana
  • Bibliografia
  • Akty prawne
• 8. Standardy etyczne w diagnozie psychologicznej
  • 8.1. Opinia psychologiczna na podstawie badania diagnostycznego
  • 8.2. Zasady ogólne etycznego postępowania diagnostycznego
  • 8.3. Podmiotowe traktowanie klienta
    • 8.3.1. Minimalizacja wtargnięcia
    • 8.3.2. Diagnoza a badania naukowe
  • 8.4. Zapewnienie optymalnego funkcjonowania klienta
  • 8.5. Standardy diagnozy
  • 8.6. Dobór narzędzi diagnostycznych
    • 8.6.1. Odpowiedzialne rozróżnienie między diagnozą psychologiczną a badaniem testowym
    • 8.6.2. Kontrowersje wokół technik projekcyjnych
    • 8.6.3. Prawo do stosowania narzędzia diagnostycznego
    • 8.6.4. Kwalifikacje użytkownika narzędzi diagnostycznych
  • 8.7. Przedstawienie wniosków diagnostycznych
    • 8.7.1. Pisemna opinia, orzeczenie, raport
    • 8.7.2. Ustna informacja zwrotna
  • 8.8. Diagnoza grup szczególnych (niepełnosprawność, obca kultura/obcy język)
    • 8.8.1. Bariera językowa
    • 8.8.2. Bariera kulturowa
    • 8.8.3. Modyfikacja procedury i niedostosowanie prób normalizacyjnych
  • Literatura zalecana
  • Bibliografia
  • Akty prawne
• 9. Standardy etyczne w pomocy psychologicznej
  • 9.1. Kwalifikacje do udzielania pomocy psychologicznej
    • 9.1.1. Interwencja oparta na dowodach
    • 9.1.2. Kontekst prawny
  • 9.2. Pomoc psychologiczna a autonomia i integralność klienta
  • 9.3. Zawarcie kontraktu na pomoc psychologiczną
  • 9.4. Terapia dla rodzin lub grup
  • 9.5. Terapia dla osób znajdujących się już pod opieką psychologa
  • 9.6. Niedostępność terapii
  • 9.7. Zakończenie terapii
  • 9.8. Monitorowanie skuteczności interwencji. Superwizja
  • Literatura zalecana
  • Bibliografia
• 10. Usługi psychologiczne na zlecenie strony trzeciej problem dobrowolności, podmiotowości i poufności
  • 10.1. Diagnoza psychologiczna w procesie ubiegania się o pracę
  • 10.2. Prawnie wymagana ocena psychologiczna w celu określenia zdolności do wykonywania zawodu lub funkcji
  • 10.3. Pobór do wojska
  • 10.4. Usługa psychologiczna na zlecenie pracodawcy
  • 10.5. Przymusowe badanie psychologiczne na zlecenie wymiaru sprawiedliwości
  • 10.6. Dokumentacja psychologiczna w systemie oświaty
  • Literatura zalecana
  • Bibliografia
  • Akty prawne
• 11. Przeciwdziałanie dyskryminacji w praktyce psychologicznej
  • 11.1. Dyskryminacja kontekst prawny
  • 11.2. Przejawy dyskryminacji w praktyce psychologicznej
    • 11.2.1. Odmowa świadczenia
    • 11.2.2. Niezróżnicowane postrzeganie osób należących do mniejszości
    • 11.2.3. Niedostosowanie świadczenia do specyficznych potrzeb osób należących do mniejszości
    • 11.2.4. Nieuwzględnianie zagrożenia stereotypem
    • 11.2.5. Przeżywanie negatywnych uczuć
  • 11.3. Dyskryminacja wynikająca z ograniczeń kompetencji psychologów
    • 11.3.1. Ograniczenia kompetencji w usługach dla klientów z zaburzeniami somatycznymi
    • 11.3.2. Ograniczenia kompetencji w usługach dla klientów z grup mniejszościowych
  • 11.4. Dyskryminacja wynikająca z uprzedzeń żywionych przez psychologa
    • 11.4.1. Obowiązek eliminowania uprzedzeń
    • 11.4.2. Zalecenia dla psychologów świadczących usługi populacjom zróżnicowanym etnicznie, językowo, kulturowo i seksualnie
  • Literatura zalecana
  • Bibliografia
  • Akty prawne
• 12. Usługi psychologiczne na odległość
  • 12.1. Czy możliwa jest etyczna usługa psychologiczna na odległość?
  • 12.2. Opracowania dotyczące zasad etycznych w usługach na odległość
  • 12.3. Zalety kontaktu psychologicznego na odległość
  • 12.4. Zagrożenia dla praw klienta w usługach na odległość
    • 12.4.1. Poufność w usługach na odległość
    • 12.4.2. Sytuacja kryzysowa w usługach na odległość
    • 12.4.3. Świadoma zgoda w usługach na odległość
    • 12.4.4. Wyznaczenie granic
  • 12.5. Specyfika telepsychoterapii
  • 12.6. Diagnoza psychologiczna przez internet
    • 12.6.1. Zalety i ograniczenia
    • 12.6.2. Testy do samodzielnego rozwiązania w celu rozwoju osobistego i pogłębienia samoświadomości vs. diagnoza psychologiczna
  • 12.7. Bezpieczeństwo narzędzi diagnostycznych w internecie
  • Literatura zalecana
  • Bibliografia
• 13. Usługi psychologiczne na rzecz dzieci
  • 13.1. Zgoda na usługę psychologiczną wobec dzieci
    • 13.1.1. Władza rodzicielska aspekt prawny
    • 13.1.2. Wyrażenie zgody na usługę psychologiczną wobec dziecka kwestie prawne
    • 13.1.3. Zgoda na usługę psychologiczną na terenie instytucji, pod której opieką znajduje się dziecko
    • 13.1.4. Kontrowersje wokół minimalnego wieku dla wyrażenia świadomej zgody regulacje w kodeksie cywilnym
    • 13.1.5. Kontrowersje wokół minimalnego wieku dla wyrażenia świadomej zgody jak kwestia zgody dziecka jest regulowana w zawodzie lekarza
    • 13.1.6. Wyrażenie przyzwolenia na usługę psychologiczną przez dziecko
  • 13.2. Odpowiedzialność za samopoczucie dziecka w trakcie kontaktu
    • 13.2.1. Obecność osoby bliskiej
  • 13.3. Poszanowanie podmiotowości dziecka
    • 13.3.1. Poszanowanie podmiotowości dziecka a wywiad z rodzicami
    • 13.3.2. Poszanowanie podmiotowości dziecka a udzielanie informacji zwrotnych
    • 13.3.3. Zdefiniowanie obszaru świadczenia i minimalizacja wtargnięcia
  • 13.4. Dylemat klient-dziecko czy klient-rodzic
  • 13.5. Zasada poufności i jej ograniczenia w usługach wobec dzieci
  • 13.6. Dziecko w badaniach naukowych
    • 13.6.1. Dobrowolność udziału dzieci w psychologicznych badaniach naukowych
    • 13.6.2. Czy badania naukowe z udziałem dzieci są konieczne?
  • Literatura zalecana
  • Bibliografia
  • Akty prawne
• 14. Zasady etyki w naukowych badaniach psychologicznych
  • 14.1. Prawne aspekty przestrzegania zasad etyki w psychologicznych badaniach naukowych
    • 14.1.1. Regulacja badań biomedycznych
    • 14.1.2. Regulacje w badaniach naukowych z udziałem ludzi w innych krajach
    • 14.1.3. Regulacje w badaniach naukowych z udziałem zwierząt
    • 14.1.4. Polskie regulacje w psychologicznych badaniach naukowych z udziałem ludzi
  • 14.2. Świadoma zgoda na udział w badaniu
    • 14.2.1. Regulacje prawne dotyczące przetwarzania wrażliwych danych osobowych
    • 14.2.2. Świadoma zgoda na rejestrację głosu i wizerunku (standard 8.03; APA, 2017)
    • 14.2.3. Zgoda na ujawnienie dodatkowych informacji
    • 14.2.4. Zgoda na udział w badaniach osób bez zdolności lub z ograniczoną zdolnością do czynności prawnych
    • 14.2.5. Odstąpienie od świadomej zgody w badaniach naukowych
    • 14.2.6. Informacja o przetwarzaniu danych osobowych (RODO)
  • 14.3. Poufność informacji w badaniach naukowych
    • 14.3.1. Przechowywanie danych
    • 14.3.2. Ujawnienie osobie badanej wrażliwych danych z badania naukowego
    • 14.3.3. RODO a badania naukowe
  • 14.4. Zgoda instytucji
  • 14.5. Udział w badaniu osób podległych (klient/pacjent, student)
  • 14.6. Problemy związane z wykluczaniem osób z badań
  • 14.7. Wynagrodzenie za udział w badaniach
  • 14.8. Procedury maskujące
    • 14.8.1. Procedura odkłamania
    • 14.8.2. Odstąpienie od procedury odkłamania
  • 14.9. Minimalizowanie szkód
  • 14.10. Badanie naukowe weryfikujące skuteczność terapii
  • 14.11. Badania naukowe przez internet
    • 14.11.1. Poufność w badaniach internetowych
    • 14.11.2. Problem świadomej zgody w badaniach internetowych
    • 14.11.3. Maskowanie, odkłamanie i dyskomfort w badaniach internetowych
    • Załącznik 1. Lista kontrolna zagadnień etycznych w badaniu naukowym
    • Załącznik 2. Lista kontrolna zagadnień etycznych związanych ze świadomą zgodą na badanie
  • Literatura zalecana
  • Bibliografia
  • Akty prawne
• 15. Zasady etycznego postępowania podczas rozpowszechniania wyników badań, wiedzy psychologicznej i popularyzacji
  • 15.1. Rozpowszechnianie wyników badań naukowych i wiedzy naukowej
    • 15.1.1. Plagiatorstwo
    • 15.1.2. Zasady powoływania się na literaturę cytowaną
    • 15.1.3. Zasady cytowania i parafrazowania
    • 15.1.4. Zgoda na reprodukcję
  • 15.2. Autorstwo publikacji
  • 15.3. Powtórna publikacja danych
  • 15.4. Udostępnianie danych do weryfikacji
  • 15.5. Recenzja naukowa
  • 15.6. Unikanie konfliktu interesów
  • Literatura zalecana
  • Bibliografia
  • Akty prawne
• 16. Tożsamość zawodowa i prawa psychologa
  • 16.1. Prawa psychologa
    • 16.1.1. Prawo do niezależności zawodowej
    • 16.1.2. Prawo do zrzeszania się
    • 16.1.3. Prawo do ustawicznego kształcenia
    • 16.1.4. Prawo do błędu
    • 16.1.5. Prawo do obrony
    • 16.1.6. Prawo do uzyskania wsparcia
    • 16.1.7. Prawo do korzystania z wyników pracy innych specjalistów
    • 16.1.8. Prawo do odmowy składania zeznań
    • 16.1.9. Prawo do odmowy wobec pracodawcy lub współpracownika
    • 16.1.10. Prawo do odmowy informacji wobec klienta
    • 16.1.11. Prawo do odmowy świadczenia w szczególnych sytuacjach
    • 16.1.12. Prawo do przerwania usługi w szczególnych sytuacjach
    • 16.1.13. Prawo do autorskich metod pracy
    • 16.1.14. Prawo do ochrony osobistych granic
  • Bibliografia
• O Autorce
• Przypisy

pokaż cały spis treści

ukryj recenzje