Westchnienie Krzysztof Kamil Baczyński

George Orwell Rok 1984 tłum. Julia Fiedorczuk ISBN 978-83-288-7049-9 Od tłumaczki Różne bywają powody, dla których dokonuje się ponownego przekładu dzieła literackiego już obecnego w danym języku. Najczęściej tłumacz lub tłumaczka czują, iż istniejący przekład jest niedobry albo przestarzały i jako taki wymaga korekty. Czasem jednak chodzi o pokusę samodzielnego zmierzenia się z jakimś ważnym tekstem i przedstawienia własnej niekoniecznie doskonalszej interpreta... George Orwell Ur. 25 czerwca 1903 w Motihari Zm. 21 stycznia 1950 w Londyn Najważniejsze dzieła: Rok 1984, Folwark zwierzęcy, Birmańskie dni, Brak tchu, Droga na molo w Wigan, Córka proboszcza, W hołdzie Katalonii, Wiwat Aspidistra, Na dnie w Paryżu i w Londynie (1933) George Orwell, ważny pisarz pierwszej połowy XX wieku, dziennikarz, eseista, aktywista i krytyk literacki, nadal uchodzi za jednego z największych prozaików angielskich dwudziestego stulecia. Eric Arthur Blair (tak brzmi prawdziwe nazwisko autora, znanego pod pseudonimem George Orwell) urodził się w 1903 roku w Motihari w Indiach. Pochodził z niezbyt zamożnej, szkockiej rodziny. Jego ojciec pracował w brytyjskiej administracji, a przyszły literat dorastał w skromnych warunkach, co nie pozostało bez wpływu na twórczość Orwella. W 1904 r. wraz z matką i siostrami przeniósł się do Wielkiej Brytanii, gdzie uczęszczał do katolickiej szkoły z internatem, chociaż był ateistą. To również odcisnęło na młodym człowieku swoje piętno i znalazło odzwierciedlenie w jego utworach (nie bez kozery Ervin Goffman uznał internat za instytucję totalną). Następnie, jako niezwykle zdolny uczeń, otrzymał stypendium w Eton College tutaj miał okazję uczęszczać na lekcje Aldousa Huxleya, profesora, który zainspirował go do napisania Roku 1984. Orwell porzucił jednak studia, aby zaciągnąć się do policji w Birmie. Do Europy powrócił w 1928 roku, wybierając jako cele podróży Paryż i Londyn. Wtedy to również zaczął publikować swoje pierwsze artykuły jako dziennikarz. Pisarz brał udział w hiszpańskiej wojnie domowej, walcząc przeciwko oddziałom Francisco Franco. Po tym jak został ranny, zmuszony był do wycofania się z frontu. Zgłosił się także jako ochotnik do armii brytyjskiej podczas II wojny światowej, ale nie przyjęto go ze względu na kalectwo spowodowane odniesionymi ranami nie przeszkodziło to jednak Orwellowi wstąpić w szeregi obrony cywilnej. Przez krótki czas był także członkiem Partii Pracy. Później porzucił służbę wojskową i poświęcił się karierze pisarza i dziennikarza, zaczynając od powieści Folwark zwierzęcy. Orwell był dwukrotnie żonaty z Eileen OShaughnessy i z Sonią Mary Brownell. Zmarł na gruźlicę w londyńskim szpitalu w 1950 roku, w wieku zaledwie 46 lat. George Orwell był indywidualistą i zagorzałym socjalistą. Bardzo aktywnie angażował się w potępienie powstającego wówczas totalitaryzmu. To kluczowy temat wszystkich jego prac, które zawierają co prawda wiele wątków autobiograficznych, lecz przede wszystkim mają być narzędziem opisującym chory klimat polityczny epoki, w której przyszło żyć ich autorowi. Wykorzystując umiejętności literackie połączone z nonkonformistycznym myśleniem, pisarz w Folwarku zwierzęcym i w Roku 1984 dziełach, które przyniosły mu największą sławę w wyrafinowany sposób podsumował swoje refleksje na ten temat. Dzieła George'a Orwella wpisują się w nurt literatury dystopijnej prezentacja rzeczywistości społecznej i politycznej w opisie nieakceptowalnej, wyimaginowanej przyszłości (którą można jednak przewidzieć na podstawie obserwowalnych sygnałów) zostaje doprowadzona na skraj piekła na ziemi. Nieco surowy, oryginalny język pisarza jest dosadny i klarowny, co ułatwia czytelnikowi zrozumienie złożoności podejmowanej przez autora problematyki. Orwell wywarł znaczący wpływ na współczesną kulturę, zwłaszcza popularną. Wyrażenia takie jak Wielki Brat czy nowomowa weszły na stałe do języka potocznego. Rok 1984 zainspirował także twórców popularnego reality show Big Brother, a książki Orwella były wielokrotnie ekranizowane. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.