Teologia fundamentalna t.1 i 2

Spis treści ebooka

• Strona tytułowa
• Strona redakcyjna
• Przedmowa
• Część pierwsza Teoria teologii fundamentalnej i nauki Kościoła o Objawieniu w kontekście współczesności
  • Wstęp
  • I. Historia i problematyka metodologiczna teologii fundamentalnej
    • 1. Rys historyczny
      • 1.1. Apologia
      • 1.2. Apologetyka
      • 1.3. Ku teologii fundamentalnej
    • 2. Współczesne nurty teologii fundamentalnej
      • 2.1. Nurt antropologiczny
      • 2.2. Nurt praktycznej teologii fundamentalnej
      • 2.3. Nurt kontekstualnej teologii fundamentalnej
      • 2.4. Nurt hermeneutyczny
    • 3. Podstawowe pojęcia
      • 3.1. Określenie, przedmiot, tożsamość
      • 3.2. Cel i charakter teologiczny
      • 3.3. Opis podstawowego procesu badawczego
    • 4. Funkcje teologii fundamentalnej
      • 4.1. Funkcja uzasadniająca (hermeneutyczno-fundacyjna)
      • 4.2. Funkcja dialogiczna
      • 4.3. Funkcja apologijna
  • II. Wiara chrześcijańska w kontekście nowożytności
    • 1. Geneza nowożytności charakterystyczne trendy i skutki
      • 1.1. Geneza
      • 1.2. Nowożytne przemiany w filozofii i nauce
      • 1.3. Próby tworzenia religii naturalnej
      • 1.4. Konsekwencje dla cywilizacji chrześcijańskiej
    • 2. Mistrzowie podejrzeń w kulturze europejskiej
      • 2.1. Szkic podejrzeń
      • 2.2. Zapis błędów
    • 3. Komunizm
      • 3.1. Błąd antropologiczny
      • 3.2. Błędy pochodne
      • 3.3. Tragedia milionów i upadek systemu
    • 4. Wobec trendów współczesności
      • 4.1. Przemiany w dziedzinie informacji i komunikacji
      • 4.2. Mentalność pragmatystyczna i biotechnicystyczna
      • 4.3. Postmodernizm, polityczna poprawność, socpostmodernizm, nowy ateizm
      • 4.4. Globalizacja
      • 4.5. Społeczeństwo przyjemności i przeżycia, rewolucja ekspresywistyczna
    • 5. Przekształcenia religijności
      • 5.1. Sekularyzacja i sekularyzm
      • 5.2. Zjawisko rozlewania się sacrum
      • 5.3. Pluralizm religijny
      • 5.4. Przyszłość zderzenie cywilizacji czy pytanie o miejsce Boga?
  • III. Homo capax Dei, wiara, wiarygodność
    • 1. Osobowe doświadczenia autotranscendencji
      • 1.1. Pragnienie szczęścia, prawdy, bycia
      • 1.2. Zadziwienie cudem istnienia
      • 1.3. Podstawowe zaufanie
      • 1.4. Głos sumienia
      • 1.5. Głębia miłości
      • 1.6. Pragnienie sensu
      • 1.7. Autotranscendencja przez sztukę i kulturę
      • 1.8. Ukierunkowanie źródłowe
    • 2. Pytanie o Boga w obliczu negatywnych doświadczeń współczesności
      • 2.1. Skutki radykalnego odrzucenia Boga w sferze społecznej
      • 2.2. Skutki porzucania życia duchowego w społeczeństwie dobrobytu
      • 2.3. Redukcjonizm współczesnych nauk
      • 2.4. Świeckie religie
      • 2.5. W obliczu zagrożeń globalnych
    • 3. Opcja fundamentalna wiara
      • 3.1. Nawrócenie
      • 3.2. Od ciemnej nocy wiary do komunii z Chrystusem
      • 3.3. Iluzja Boga?
    • 4. Wiara i wiarygodność
      • 4.1. Sprawa racji i motywów wiarygodności dzisiaj
      • 4.2. Drogi i etapy dochodzenia do wiarygodności
  • IV. Objawienie Boże
    • 1. Etapy Objawienia
      • 1.1. Przymierza
      • 1.2. Objawienie prorockie
      • 1.3. Oczekiwanie mesjańskie
      • 1.4. Pełnia Objawienia w Chrystusie
    • 2. Rodzaje Objawienia
      • 2.1. Objawienie w dziejach zmierzających ku pełni w Chrystusie
      • 2.2. Objawienie Boga przez stwórczą naturę człowieka i świata
      • 2.3. Objawienie w realizacji zbawczej woli Boga
      • 2.4. Objawienie eschatyczne
    • 3. Kształtowanie się teologii Objawienia, modele, definicja
      • 3.1. Od starożytności do Trydentu
      • 3.2. Kształtowanie się modelu informacyjnego
      • 3.3. Model komunikacji, samodarowania Boga
    • 4. Istota nauki o Objawieniu Bożym
      • 4.1. Objawienie jako spotkanie z darującym się Bogiem
      • 4.2. Objawienie jako dialog i odpowiedź (charakter dialogiczno-responsoryjny)
      • 4.3. Chrystocentryzm Objawienia
      • 4.4. Objawienie jako rzeczywistość czynu i słowa (charakter sakramentalny)
      • 4.5. Objawienie jako darowanie się Boga i realizacja zbawienia (charakter historiozbawczy)
      • 4.6. Ostateczny charakter Objawienia w Chrystusie
      • 4.7. Powszechność
    • 5. Znaki Objawienia
      • 5.1. Znak Jezusa Chrystusa
      • 5.2. Cuda
      • 5.3. Znak męczeństwa
    • 6. Przekazywanie Objawienia Bożego
      • 6.1. Źródło Objawienia, symbioza Pisma Świętego i Tradycji
      • 6.2. Sprawa Tradycji
      • 6.3. Wymiar ekumeniczny
• Część druga Chrystologia fundamentalna
  • Wprowadzenie
  • I. Przegląd i krytyka pozakościelnych wizerunków Jezusa Chrystusa
    • 1. Redukcje do mitu
    • 2. Jezus w myśli postmarksistowskiej
    • 3. Poglądy (pseudo)indologów Jezus w Indiach
    • 4. Jezus w myśli żydowskiej
    • 5. Jezus esseńczyk?
    • 6. Third Quest Jezus jako charyzmatyk i filozof
    • 7. Jezus w kulturze masowej
  • II. Starożytne źródła niechrześcijańskie o Jezusie Chrystusie
    • 1. List Mary bar Serapiona (ok. 73 r.)
    • 2. Dawne dzieje Izraela Józefa Flawiusza (ok. 93-94 r.)
      • 2.1. Wspomnienie Jana Chrzciciela
      • 2.2. Jakub Mniejszy brat Jezusa zwanego Chrystusem
      • 2.3. Testimonium Flavianum
    • 3. Śmierć Jezusa w wigilię Paschy według Talmudu (I w.)
      • 3.1. Wzmianki o Jezusie
      • 3.2. Wzmianki o sporach z pierwszymi chrześcijanami palestyńskimi
    • 4. List 96 Pliniusza Młodszego (112-113 r.)
    • 5. Roczniki Tacyta (ok. 115-116 r.)
    • 6. Żywoty cezarów Swetoniusza (120 r.)
    • 7. Inne dokumenty, próba podsumowania
  • III. Źródła archeologiczne o Jezusie Chrystusie i genezie chrześcijaństwa
    • 1. Dzieciństwo i młodość Jezusa
      • 1.1. Nazaret
      • 1.2. Betlejem
      • 1.3. Seforis i okolice
    • 2. Działalność publiczna
      • 2.1. Łódź z Ginosar
      • 2.2. Dom Piotrowy i synagoga w Kafarnaum
      • 2.3. Jerozolima dziedziniec świątynny
      • 2.4. Eleona
      • 2.5. Wieczernik
    • 3. Męka i Zmartwychwstanie
      • 3.1. Tablica Piłata
      • 3.2. Lithostrotos
      • 3.3. Ukrzyżowany z Givat ha-Mivtar
      • 3.4. Bazylika Grobu
      • 3.5. Całun turyński
  • IV. Zagadnienie historyczności pierwotnych świadectw chrześcijańskich
    • 1. Uwagi metodologiczne
    • 2. Pierwotny, historyczny charakter świadectwa Pawłowego
    • 3. Od tradycji ustnej do pierwszych zapisów Ewangelii
      • 3.1. Nazwa
      • 3.2. Jezus historyczny u źródeł Ewangelii
      • 3.3. Kontekst liturgiczny
      • 3.4. Kontekst katechetyczny
    • 4. Gatunek literacki Ewangelii
      • 4.1. Rola świadectwa w pierwotnym przekazie
      • 4.2. Granice wpływu gmin pierwotnych
      • 4.3. Ewangelie jako kerygmat i biografia?
    • 5. Próba ustalenia genezy Ewangelii kanonicznych na podstawie krytyki wewnętrznej
      • 5.1. Ewangelia według św. Marka
      • 5.2. Ewangelia według św. Mateusza
      • 5.3. Ewangelia według św. Łukasza
      • 5.4. Ewangelia według św. Jana
    • 6. Krytyka zewnętrzna
      • 6.1. Papiasz
      • 6.2. Fragment Muratoriego
      • 6.3. Św. Ireneusz z Lyonu, Klemens Aleksandryjski i Orygenes
      • 6.4. W stronę syntezy
    • 7. Kryteria wiarygodności przekazów ewangelijnych
      • 7.1. Kryterium wielorakiej tradycji (wielokrotnego poświadczenia)
      • 7.2. Kryterium różnicy (braku ciągłości)
      • 7.3. Kryterium zgodności (ciągłości)
      • 7.4. Kryterium prawdopodobieństwa/nieprawdopodobieństwa w obrębie historii oddziaływania
      • 7.5. Kryterium spójności (koherencji, stylu Jezusa)
      • 7.6. Kryterium koniecznego (wystarczającego) wytłumaczenia
    • 8. Problem apokryfów
      • 8.1. Nazwa i racje powstawania
      • 8.2. Znaczenie apokryfów dla poznania Jezusa Chrystusa i genezy chrześcijaństwa
    • 9. Kanon Nowego Testamentu
    • 10. Problem rekonstrukcji pierwotnego tekstu
      • 10.1. Starożytność odpisów
      • 10.2. Wielość odpisów
      • 10.3. Nawiązania w dziełach pisarzy starochrześcijańskich
      • 10.4. Lektura Nowego Testamentu podczas zgromadzeń liturgicznych
  • V. Boska tożsamość Jezusa Chrystusa w wydarzeniach i relacjach jego ziemskiego życia
    • 1. Jedyna, synowska relacja z Bogiem
      • 1.1. Abba
      • 1.2. Konsekwencje Abba
      • 1.3. Od coś więcej niż do Ja jestem
    • 2. Niepowtarzalny styl działalności nauczycielskiej
      • 2.1. Specyfika grona uczniów
      • 2.2. Nauczanie z mocą
    • 3. Boska świadomość początku stwórczej równości kobiety i mężczyzny
      • 3.1. Sytuacja kobiety w Izraelu w czasach Jezusa
      • 3.2. Uczniowie uczennice
      • 3.3. Specyfika nauczania symetria odniesienia
    • 4. Nowość nauczania o królestwie Bożym
      • 4.1. Nadejście królestwa Bożego w Jezusie
      • 4.2. Królestwo Boże w przypowieściach
      • 4.3. Królestwo Boże w wypowiedziach Jezusa
    • 5. Boska tożsamość w nauczaniu etycznym
      • 5.1. Kazanie na Górze
      • 5.2. Przykazanie miłości
    • 6. Syn Człowieczy
      • 6.1. Syn Człowieczy w Starym Testamencie i księgach okresu międzytestamentalnego
      • 6.2. Syn Człowieczy w Ewangeliach
      • 6.3. Podział
      • 6.4. Apologia Chrystusowej genezy określenia Syn Człowieczy
    • 7. Miejsce cudów w określeniu Boskiej tożsamości Jezusa Chrystusa
      • 7.1. Argument z wielorakiego poświadczenia
      • 7.2. Argument z arameizmów
      • 7.3. Argument ze stylu życia i działalności cudotwórczej Jezusa
      • 7.4. Argument z niesprzeczności logionów zakładających cudotwórczą działalność Jezusa Chrystusa
      • 7.5. Argument z reakcji współczesnych wobec działań Jezusa
      • 7.6. Argument z niesprzeczności kerygmatu apostolskiego
      • 7.7. Argument z zastosowania kryterium różnicy
      • 7.8. Wnioski cuda i Boska tożsamość Jezusa
  • VI. Krzyż jako znak wiarygodności chrześcijańskiej
    • 1. Krzyż w dziejach apologii
      • 1.1. Nauka krzyża
      • 1.2. Paradoks
      • 1.3. Ne evacuata sit Crux
    • 2. Wiarygodność historyczna krzyża
      • 2.1. Miejsce
      • 2.2. Czas
      • 2.3. Przesłuchanie żydowskie
      • 2.4. Proces przed Piłatem
      • 2.5. Causa mortis
      • 2.6. Śmierć
    • 3. Miejsce krzyża w samoświadomości Jezusa Chrystusa
      • 3.1. Problem samoświadomości Jezusa
      • 3.2. Elementy odkupieńczej samoświadomości Jezusa
    • 4. Krzyż dla nas chrześcijańska idea odkupienia
      • 4.1. Dramatyzm grzechu
      • 4.2. Raymund Schwager idea odkupieńcza w urzeczywistnianiu królestwa Bożego
      • 4.3. Józef Tischner zadośćuczynienie w miłości Syna
      • 4.4. Jan Paweł II odkupienie w miłosierdziu
  • VII. Krzyż i cierpienie w świecie
    • 1. Odpowiedzi filozoficzne
      • 1.1. Odpowiedź manichejska
      • 1.2. Kara za złe postępowanie
      • 1.3. Miłość siebie aż do negacji Boga
      • 1.4. Środek do osiągnięcia wyższego celu Bożej mądrości
      • 1.5. Cierpienie jako aspekt ukrycia się Boga
    • 2. Odpowiedź chrystologiczna
      • 2.1. Niewystarczalność odpowiedzi filozoficznych
      • 2.2. Chrystusowe odkupienie cierpienia
      • 2.3. Wszechmoc miłości
      • 2.4. Chrystologia nadziei
  • VIII. Wiarygodność Zmartwychwstania Jezusa Chrystusa
    • 1. Próby naturalistycznego wyjaśnienia narracji paschalnych
      • 1.1. Zarzuty o charakterze moralnym
      • 1.2. Zarzut o charakterze pseudomedycznym
      • 1.3. Zarzuty psychologizujące
      • 1.4. Zarzuty historyczno-sceptyczne
      • 1.5. Koncepcje judaizujące
    • 2. Klasyfikacja i analiza najwcześniejszych świadectw
      • 2.1. Krótkie wyznania wiary chrześcijańskiej
      • 2.2. Rozbudowane wyznanie wiary tzw. Credo korynckie
      • 2.3. Narracja chrystofanijna św. Pawła
      • 2.4. Hymny
      • 2.5. Pierwotna katecheza apostolska
      • 2.6. Narracje paschalne Ewangelii
      • 2.7. Wnioski Zmartwychwstanie jako centrum kerygmatu apostolskiego
    • 3. Refleksja historyczno-teologiczna wiarygodność i teologia narracji o pustym grobie
      • 3.1. Współbrzmienie narracji ewangelijnych o pogrzebie Jezusa i Jego grobie z danymi historycznymi i archeologicznymi
      • 3.2. Narracja o kobietach odkrywających pusty grób Jezusa
      • 3.3. Dyskrecja narracji ewangelijnych o odkryciu pustego grobu
      • 3.4. Wzmianki Ewangelii o pozostawaniu w grobie płócien pogrzebowych
      • 3.5. Brak przekazów o kulcie grobu ze zwłokami Jezusa
      • 3.6. Brak kontrprzekazów o grobie, w którym spoczywałyby zwłoki Jezusa
      • 3.7. Wnioski pusty grób jako znak
    • 4. Refleksja historyczno-teologiczna wiarygodność świadectw o chrystofaniach
      • 4.1. Argument z listy świadków (jej starożytność i sens teologiczny)
      • 4.2. Argument z historyczności świadectwa Pawłowego
      • 4.3. Argument z niewytłumaczalności wiary w Jezusa Chrystusa i Pana po wydarzeniu krzyża
      • 4.4. Argument z oryginalności historycznej i teologicznej przekazów chrystofanijnych
    • 5. Istota Zmartwychwstania Chrystusa
  • IX. Tytuły popaschalne jako elementy wczesnochrześcijańskiego wyznania wiary
    • 1. Chrystus
      • 1.1. Problemy związane z ideą mesjańską
      • 1.2. Mesjanizm Jezusa w Ewangeliach, korekty
      • 1.3. Rozumienie mesjanizmu przez Jezusa próba rekonstrukcji
    • 2. Syn Boży
      • 2.1. Względny charakter tytułu w Starym Testamencie
      • 2.2. Absolutny charakter tytułu w Nowym Testamencie
    • 3. Pan
      • 3.1. Geneza tytułu u początków chrześcijaństwa
      • 3.2. Najważniejsze przykłady
• Część trzecia Eklezjologia fundamentalna
  • Wprowadzenie
  • I. Modele uzasadniania wiarygodności Kościoła i znaki jego autentyczności
    • 1. Przegląd modeli uzasadniania wiarygodności Kościoła
      • 1.1. Via paradoxa
      • 1.2. Via historica
      • 1.3. Via notarum
      • 1.4. Via empirica
      • 1.5. Via dialogica
      • 1.6. Via ethica
    • 2. Znaki Kościoła Chrystusowego w ujęciu współczesnej eklezjologii
      • 2.1. Jeden
      • 2.2. Święty
      • 2.3. Powszechny
      • 2.4. Apostolski
  • II. Chrystusowe korzenie Kościoła
    • 1. Problematyka Chrystusowej genezy Kościoła w świetle wypowiedzi Magisterium
    • 2. Ujęcie teologicznofundamentalne
    • 3. Pogłębienie historyczne
  • III. Dwunastu fundament struktury Kościoła i sukcesji apostolskiej
    • 1. Apostolat (kolegium biskupów) podstawowy element struktury Kościoła
    • 2. Ustanowienie Dwunastu
    • 3. Posłannictwo Apostołów
    • 4. Chrystusowa geneza i pierwotny rozwój sukcesji apostolskiej
      • 4.1. Podstawy sukcesji apostolskiej w dziele Chrystusa
      • 4.2. Sukcesja w świetle Nowego Testamentu
      • 4.3. Sukcesja w okresie poapostolskim (argument z Tradycji)
  • IV. Prymat jako fundament struktury Kościoła i sukcesji Piotrowej
    • 1. Rozumienie prymatu papieskiego
    • 2. Szczególne miejsce św. Piotra w świetle przekazów Nowego Testamentu
    • 3. Posłannictwo św. Piotra
      • 3.1. Zmiana imienia Szymona historyczność
      • 3.2. Analiza teologiczna zmiany imienia Szymona
      • 3.3. Wezwanie do umacniania wspólnot
      • 3.4. Szczególne objawienie wielkanocne
    • 4. Określenie i podstawy sukcesji Piotrowej
    • 5. Racje prymatu rzymskiego
      • 5.1. Sprawa działalności apostolskiej i śmierci św. Piotra w Rzymie
      • 5.2. Grób św. Piotra w Rzymie
    • 6. Najwcześniejsze świadectwa sukcesji rzymskiej i odnoszenia prymatu do Rzymu
      • 6.1. Prokathemene tes agapes w Liście do Rzymian św. Ignacego Antiocheńskiego
      • 6.2. Lista sukcesyjna Hegezypa
      • 6.3. Propter potentiorem principalitatem w Adversus haereses św. Ireneusza z Lyonu (zm. 202)
      • 6.4. Autorytet doktrynalny Rzymu w De praescriptione haereticorum
    • 7. Samoświadomość prymacjalna Kościoła rzymskiego
      • 7.1. List św. Klemensa Rzymskiego do Kościoła w Koryncie
      • 7.2. Rozstrzygnięcie św. Wiktora I
      • 7.3. Rozstrzygnięcie papieża św. Stefana I dotyczące chrztu
      • 7.4. Św. Cyprian Kościół czołowy
      • 7.5. Kształtowanie się sukcesji Piotrowej i odpowiedzialności Rzymu za inne Kościoły
  • V. Odpowiedzialność Kościoła za prawdę. Nieomylność Kościoła i jego Urzędu Nauczycielskiego
    • 1. Wolność Kościoła od błędu, definicje Urzędu Nauczycielskiego i nieomylności
    • 2. Odpowiedzialność kolegium biskupów za strzeżenie i wierne przekazywanie depozytu Objawienia oraz nieomylność tego kolegium
      • 2.1. Podstawy biblijne i patrystyczne
      • 2.2. Zwyczajne nauczanie biskupie i jego nieomylność
      • 2.3. Nadzwyczajne nauczanie kolegium biskupów
    • 3. Odpowiedzialność i nieomylność papieża
      • 3.1. Orzeczenie Soboru Watykańskiego I
      • 3.2. Argument z Pisma i argument z Tradycji
      • 3.3. Rozwój historyczny
      • 3.4. Interpretacja dogmatu o nieomylności papieskiej
  • VI. Cuda i objawienia prywatne nadzwyczajne znaki trwania Objawienia Chrystusowego w Kościele
    • 1. Sprawa cudów w Kościele
      • 1.1. Cud i doświadczenie wiary
      • 1.2. Weryfikacja krytyczna (naukowa)
      • 1.3. Weryfikacja teologiczna
      • 1.4. Odwołanie do cudu w procesach beatyfikacyjnych i kanonizacyjnych
      • 1.5. Rozeznawanie cudów w objawieniach prywatnych i uzdrowieniach charyzmatycznych
    • 2. Objawienia prywatne
      • 2.1. Katechizm Kościoła Katolickiego podstawy nauki o objawieniach prywatnych
      • 2.2. Kryteria uznania objawień prywatnych
  • VII. Wiarygodność Kościoła w świecie demokracji, ekonomii i kultury
    • 1. Demokracja
      • 1.1. Typy demokracji
      • 1.2. Podstawowe zasady udziału katolików w życiu politycznym
    • 2. Ekonomia
      • 2.1. Dwuznaczność
      • 2.2. Nauczanie Kościoła w dziedzinie ekonomii
    • 3. Kultura
      • 3.1. Istota kultury w nauczaniu Kościoła
      • 3.2. Cechy podstawowe
  • VIII. Nauki matematyczno-przyrodnicze i wiara na przykładzie stosunku do ewolucji
    • 1. Cywilizacja chrześcijańska i geneza systematycznych badań naukowych
    • 2. Spór między naukowcami a Kościołem
    • 3. Rozróżnianie i dialog
    • 4. Kościół wobec ewolucji
    • 5. Teorie ewolucji a chrześcijańska nauka o stworzeniu
    • 6. Chrystologiczna wizja ewolucji
  • IX. Kościół i świat religii dzisiaj
    • 1. Kościół jako inicjator dialogu międzyreligijnego w skali globalnej, zasady dialogu, teologia religii
    • 2. Wobec judaizmu
      • 2.1. Trudne dziedzictwo przeszłości
      • 2.2. Kościół a judaizm dzisiaj
      • 2.3. Jedyna w swoim rodzaju bliskość
      • 2.4. Różnice
    • 3. Wobec islamu
      • 3.1. Przesłanki dialogu
      • 3.2. Różnice
    • 4. Wobec hinduizmu
      • 4.1. Misje i dialog
      • 4.2. Przesłanki dialogu
      • 4.3. Różnice
    • 5. Wobec buddyzmu
      • 5.1. Przesłanki dialogu
      • 5.2. Różnice
  • Zakończenie: istota chrześcijaństwa
• Ćwiczenia
• Bibliografia
• Wykaz skrótów
• Indeks rzeczowy
• Indeks osób
• Spis rzeczy

pokaż cały spis treści

ukryj recenzje