Radiologia Andrzej Cieszanowski, Monika Bekiesińska-Figatowska

Spis treści książki

CZĘŚĆ OGÓLNA 1 1. Techniki rentgenowskie i techniki medycyny nuklearnej Tomasz Wolak 3 1.1. Techniki rentgenowskie 3 1.1.1. Podstawy fizyczne - wytwarzanie promieniowania X 3 1.1.2. Budowa lampy rentgenowskiej 5 1.1.3. Geometria obrazowania 5 1.1.4. Budowa aparatu RTG 6 1.1.5. Budowa tomografu komputerowego 8 1.1.6. Bezpieczeństwo stosowania 10 1.1.7. Własności obrazu 10 1.2. Techniki medycyny nuklearnej 11 1.2.1. Pozytonowa tomografia emisyjna (positron emission tomography, PET) 11 2. Techniki obrazowania - ultrasonografia (USG) Tomasz Wolak 15 2.1. Podstawy fizyczne 15 2.2. Budowa urządzenia 17 2.3. Bezpieczeństwo stosowania 18 2.4. Własności obrazu 18 2.5. Zastosowania 19 3. Techniki obrazowania - rezonans magnetyczny Tomasz Wolak 21 3.1. Podstawy fizyczne 21 3.2. Precesja protonu 22 3.3. Proces relaksacji - czasy T1 i T2 23 3.4. Jak interpretować czasy relaksacji? 24 3.5. Kontrast tkankowy 25 3.6. Kodowanie przestrzeni, czyli jak rozpoznać, skąd pochodzi sygnał rezonansu magnetycznego 28 3.7. Budowa urządzenia 29 3.8. Bezpieczeństwo stosowania 30 3.9. Własności obrazu 31 4. Badania obrazowe - ryzyko i ochrona Ryszard Kowski, Bogdan Pruszyński, Andrzej Cieszanowski 35 4.1. Ryzyko związane z badaniami ultrasonograficznymi (fala dźwiękowa) 35 4.2. Ryzyko związane z badaniami techniką rezonansu magnetycznego (fala elektromagnetyczna w zakresie radiowym) 35 4.3. Promieniowanie jonizujące 36 4.4. Ochrona radiologiczna 37 4.5. Skutki działania promieniowania na organizm 37 4.6. Grupy narażenia z punktu widzenia ochrony radiologicznej 37 4.7. Badania rentgenowskie (fala elektromagnetyczna w zakresie promieniowania jonizującego) 38 4.8. Powikłania występujące w przebiegu badań angiograficznych 39 4.9. Reakcje uboczne po śródnaczyniowym podaniu środków kontrastujących 39 4.10. Badania izotopowe (fala elektromagnetyczna w zakresie promieniowania jonizującego) 39 5. Środki kontrastowe Marek Gołębiowski, Katarzyna Sułkowska 41 5.1. Definicja 41 5.2. Środki cieniujące 41 5.2.1. Środki cieniujące negatywne 41 5.2.2. Środki cieniujące pozytywne 41 5.2.3. Reakcje niepożądane 42 5.2.4. Ostre pokontrastowe uszkodzenie nerek 42 5.3. Środki kontrastowe stosowane w MR 43 5.3.1. Charakterystyka 43 5.3.2. Reakcje niepożądane 43 5.4. Środki kontrastowe stosowane w USG 44 6. Podstawy interpretacji badań obrazowych Andrzej Cieszanowski, Bogdan Pruszyński 45 6.1. Ogólna interpretacja wyników badań i nazewnictwo objawów występujących w różnych technikach obrazowych 45 6.1.1. Konwencjonalne badania radiologiczne (RTG) 45 6.1.2. Badanie jedno- i dwukontrastowe przewodu pokarmowego 45 6.1.3. Tomografia komputerowa (TK) 46 6.2. Objawy o znaczeniu rozpoznawczym przed podaniem środka kontrastowego 46 6.2.1. Ogniska hiperdensyjne 46 6.2.2. Ogniska hipodensyjne 47 6.2.3. Ocena obrazu po podaniu dożylnym jodowego środka cieniującego 47 6.2.4. Charakter unaczynienia zmiany 48 6.2.5. Rezonans magnetyczny (Magnetic resonance, MR) 48 6.2.6. Ultrasonografia 51 7. Anatomia radiologiczna Marek Gołębiowski, Monika Bekiesińska-Figatowska, Andrzej Cieszanowski 55 7.1. Mózgowie 55 7.2. Kręgosłup 59 7.3. Klatka piersiowa 63 7.4. Jama brzuszna 67 7.5. Miednica 76 CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA 81 8. Ośrodkowy układ nerwowy Marek Gołębiowski, Monika Bekiesińska-Figatowska 83 8.1. Metody obrazowania 83 8.2. Choroby ośrodkowego układu nerwowego 83 8.2.1. Urazy 83 8.2.2. Samoistne krwawienie podpajęczynówkowe i tętniaki mózgu 87 8.2.3. Choroba Alzheimera i inne przyczyny otępienia 88 8.2.4. Wodogłowie 89 8.2.5. Zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych 90 8.2.6. Stwardnienie rozsiane (sclerosis multiplex, SM) 93 8.2.7. Padaczka 94 9. Udar niedokrwienny mózgu Jerzy Walecki, Agnieszka Kwiatkowska-Miernik, Piotr Gustaw Wasilewski 97 9.1. Informacje ogólne 97 9.2. Diagnostyka obrazowa 97 9.2.1. Faza nadostra udaru - obrzęk cytotoksyczny 97 9.2.2. Faza ostra udaru (acute stroke) 101 9.2.3. Faza podostra udaru (subacute stroke) 102 9.2.4. Faza przewlekła udaru (chronic stroke) 103 9.3. Udar - podział 104 9.3.1. Udar lakunarny 104 9.3.2. Udar ,,ostatniej łączki" (hemodynamiczny) 104 9.3.3. Udar w mechanizmie zatorowym (kardiogenny) 105 9.3.4. Udar żylny 105 10. Guzy ośrodkowego układu nerwowego Jerzy Walecki, Michał Frączek, Bartosz Mruk, Piotr Gustaw Wasilewski, Agnieszka Kwiatkowska-Miernik 107 10.1. Informacje ogólne 107 10.2. Metody obrazowania 107 10.3. Radiologiczna metodyka różnicowania guzów OUN 108 10.4. Systematyka i cechy radiologiczne guzów OUN u dorosłych 108 10.4.1. Nowotwory gleju gwiaździstego 108 10.4.2. Nowotwory gleju skąpowypustkowego 110 10.4.3. Gruczolaki przysadki mózgowej 111 10.4.4. Nowotwory opon mózgowo-rdzeniowych 112 10.4.5. Chłoniaki i nowotwory układu krwiotwórczego 112 10.4.6. Zmiany przerzutowe w OUN 112 11. Twarzoczaszka i kość skroniowa Emilia Wnuk 113 11.1. Jama nosa i zatoki przynosowe 113 11.1.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna 113 11.1.2. Metody obrazowania 115 11.1.3. Choroby w obrębie jamy nosowej i zatok przynosowych 116 11.2. Oczodoły 118 11.2.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna 118 11.2.2. Metody obrazowania 119 11.2.3. Choroby w obrębie oczodołów 119 11.3. Urazy twarzoczaszki 119 11.4. Kość skroniowa 121 11.4.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna 121 11.4.2. Metody obrazowania 121 11.4.3. Choroby w obrębie kości skroniowej 122 12. Szyja Emilia Wnuk, Agnieszka Trojanowska, Katarzyna Dobruch-Sobczak 125 12.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna 125 12.2. Metody obrazowania 129 12.2.1. Tomografia komputerowa (TK) 129 12.2.2. Rezonans magnetyczny (magnetic resonance, MR) 129 12.2.3. Ultrasonografia (USG) 130 12.2.4. Rentgenowskie badanie kontrastowe 130 12.2.5. PET-TK 130 12.3. Choroby gardła i jamy ustnej 130 12.3.1. Nosogardło 130 12.3.2. Gardło ustne i jama ustna 131 12.3.3. Gardło dolne i krtań 133 12.3.4. Inne patologie szyi 134 12.4. Ślinianki 135 12.4.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna 135 12.4.2. Metody obrazowania 135 12.4.3. Choroby ślinianek 137 12.5. Tarczyca 138 12.5.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna 138 12.5.2. Choroby tarczycy 139 12.6. Przytarczyce 140 12.7. Zmiany po leczeniu onkologicznym 141 13. Diagnostyka obrazowa płuc, opłucnej i śródpiersia Katarzyna Błasińska, Anna Chodorowska 143 13.1. Informacje ogólne 143 13.2. Metody diagnostyczne 143 13.2.1. RTG klatki piersiowej 143 13.2.2. Tomografia komputerowa (TK) 146 13.2.3. Ultrasonografia (USG) 146 13.2.4. Rezonans magnetyczny (magnetic resonance, MR) 146 13.3. Objawy radiologiczne chorób klatki piersiowej 148 13.3.1. Zniekształcenie klatki piersiowej 148 13.3.2. Objętość płuc 148 13.3.3. Przejrzystość płuc 149 13.4. Zapalenia płuc 163 13.4.1. Informacje ogólne 163 13.4.2. Diagnostyka obrazowa zapalenia płuc 164 13.4.3. Odoskrzelowe (zrazikowe) zapalenie płuc 164 13.4.4. Płatowe zapalenie płuc 165 13.4.5. Śródmiąższowe (atypowe) zapalenie płuc 165 13.4.6. Etiologia zapalenia płuc i dane kliniczne a obraz radiologiczny zapalenia płuc 166 13.4.7. Zapalenia płuc wywołane przez prątki gruźlicze i niegruźlicze 170 13.5. Nowotwory płuca 172 13.5.1. Rak płuca 172 13.5.2. Inne nowotwory płuca 179 13.5.3. Przerzuty 179 13.6. Nieinfekcyjne choroby ziarniniakowe płuc. Pylice 180 13.6.1. Choroby ziarniniakowe 180 13.6.2. Pylice 181 13.7. Choroby opłucnej 183 13.7.1. Informacje ogólne 183 13.7.2. Płyn w opłucnej 183 13.7.3. Odma opłucnowa 185 13.7.4. Zwapnienia w opłucnej 186 13.7.5. Zmiany nowotworowe opłucnej 187 13.8. Stany zagrożenia życia w badaniach obrazowych klatki piersiowej 188 13.8.1. Urazy klatki piersiowej 188 13.8.2. Zatorowość płucna 190 13.9. Diagnostyka obrazowa chorób śródpiersia 194 13.9.1. Zmiany zapalne 194 13.9.2. Guzy śródpiersia 194 14. Serce Ilona Michałowska, Katarzyna Gruszczyńska, Małgorzata Urbańczyk-Zawadzka 199 14.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna 199 14.2. Metody obrazowania serca 201 14.3. Choroba wieńcowa serca 202 14.3.1. Definicja 202 14.3.2. Metody obrazowania w chorobie wieńcowej 202 14.4. Niewydolność serca 204 14.4.1. Charakterystyka ogólna 204 14.4.2. Diagnostyka obrazowa niewydolności serca 205 14.5. Nabyte wady zastawkowe serca 209 14.5.1. Zwężenie zastawki aortalnej (stenoza aortalna - aortic stenosis, AS) 209 14.5.2. Niedomykalność aortalna (aortic insufficiency, IA) 210 14.5.3. Zwężenie zastawki mitralnej (stenoza mitralna - mitral stenosis, MS) 212 14.5.4. Niedomykalność mitralna (mitral regurgitation, MR) 213 14.5.5. Wady zastawki trójdzielnej 213 14.6. Infekcyjne zapalenie wsierdzia (IZW, endocarditis) 213 14.7. Wybrane wady wrodzone u dorosłych 214 14.7.1. Ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowej (atrial septal defect, ASD) 214 14.7.2. Koarktacja aorty (coarctation of the aorta, CoA) 216 14.7.3. Przetrwały przewód tętniczy (patent ductus arteriosus, PDA) 216 14.8. Zapalenie mięśnia sercowego (ZMS, myocarditis) 217 14.9. Zapalenie osierdzia (pericarditis) 218 14.10. Kardiomiopatie 219 14.10.1. Kardiomiopatia przerostowa (HCM) 220 14.10.2. Kardiomiopatia rozstrzeniowa (DCM) 220 14.10.3. Kardiomiopatia restrykcyjna (RCM) 221 14.11. Arytmogenna dysplazja prawej komory (ARVD/ARVC) 222 14.12. Guzy/zmiany guzopodobne wewnątrz- i przysercowe 222 14.12.1. Śluzak (myxoma) 223 14.12.2. Włókniak, mięśniak 224 14.12.3. Złośliwe pierwotne guzy serca 224 14.12.4. Wtórne nowotwory serca 226 14.12.5. Skrzeplina 226 15. Gruczoł piersiowy Elżbieta Łuczyńska, Wojciech Rudnicki, Tadeusz Popiela 229 15.1. Mammografia 229 15.1.1. Zmiany złośliwe 230 15.1.2. Zmiany łagodne w piersiach 231 15.1.3. Tomosynteza piersi 231 15.1.4. Mammografia spektralna ze wzmocnieniem kontrastowym (contrast enhanced spectral mammography, CESM) 232 15.2. Ultrasonografia 233 15.3. Rezonans magnetyczny 234 15.3.1. Uwagi ogólne 234 15.3.2. Elementy oceniane w MRI piersi oraz ich nazewnictwo 235 16. Górny odcinek przewodu pokarmowego (GOPP) - przełyk, żołądek i dwunastnica Witold Krupski 239 16.1. Wstęp do diagnostyki GOPP 239 16.1.1. Wiadomości ogólne i anatomia radiologiczna GOPP 239 16.1.2. Metody obrazowania GOPP 239 16.1.3. Środki kontrastowe stosowane w diagnostyce GOPP 239 16.1.4. Wskazania do badania radiologicznego GOPP 240 16.1.5. Symptomatologia radiologiczna w diagnostyce GOPP 240 16.2. Diagnostyka obrazowa chorób przełyku 240 16.2.1. Achalazja przełyku 240 16.2.2. Twardzina uogólniona 241 16.2.3. Zapalenie przełyku 242 16.2.4. Rak przełyku i połączenia przełykowo-żołądkowego 242 16.2.5. Uchyłki przełyku 243 16.2.6. Żylaki przełyku 244 16.2.7. Ciała obce w przełyku 244 16.2.8. Przepuklina rozworu przełykowego przepony (PRPP) 245 16.2.9. Diagnostyka przełyku operowanego 246 16.3. Diagnostyka obrazowa chorób żołądka i dwunastnicy 248 16.3.1. Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy 248 16.3.2. Rak żołądka 249 16.3.3. Guzy podścieliskowe przewodu pokarmowego (żołądka) 249 16.3.4. Diagnostyka żołądka operowanego 250 17. Wątroba Andrzej Cieszanowski 253 17.1. Anatomia radiologiczna wątroby 253 17.2. Metody obrazowania wątroby 253 17.2.1. Ultrasonografia (USG) 253 17.2.2. Tomografia komputerowa (TK) 254 17.2.3. Rezonans magnetyczny (magnetic resonance, MR) 254 17.3. Choroby wątroby w badaniach obrazowych 257 17.3.1. Zmiany łagodne 257 17.3.2. Nowotwory złośliwe 265 17.3.3. Uogólnione choroby wątroby 270 18. Drogi żółciowe Zbigniew Serafin 275 18.1. Anatomia radiologiczna 275 18.2. Metody obrazowania dróg żółciowych 275 18.2.1. Radiografia/cholangiografia kontrastowa 275 18.2.2. Ultrasonografia (USG) 276 18.2.3. Tomografia komputerowa (TK) 276 18.2.4. Badanie rezonansu magnetycznego (magnetic resonance, MR) 276 18.2.5. Pozytonowa tomografia emisyjna (positron emission tomography, PET, PET-TK) 276 18.2.6. Scyntygrafia 276 18.2.7. Techniki endoskopowe 276 18.3. Choroby dróg żółciowych - problemy kliniczne 277 18.3.1. Łagodne zmiany pęcherzyka żółciowego 277 18.3.2. Kamica pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych 279 18.3.3. Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego 280 18.3.4. Ostre wstępujące zapalenie dróg żółciowych 280 18.3.5. Przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego 281 18.3.6. Przewlekłe stwardniające zapalenie dróg żółciowych (primary sclerosing cholangitis, PSC) 281 18.3.7. Rak pęcherzyka żółciowego 282 18.3.8. Rak dróg żółciowych (cholangiocarcinoma, CCC) 283 19. Trzustka Joanna Pilch-Kowalczyk, Mariusz Furmanek 285 19.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna 285 19.2. Metody obrazowania trzustki 286 19.2.1. Ultrasonografia (USG) 286 19.2.2. Tomografia komputerowa (TK) 286 19.2.3. Rezonans magnetyczny (magnetic resonance, MR) 286 19.2.4. Endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna (ECPW) 287 19.2.5. Ultrasonografia endoskopowa (endoscopic ultrasound, EUS) 287 19.2.6. Biopsja pod kontrolą ultrasonografii endoskopowej (EUS) 287 19.2.7. Pozytonowa tomografia komputerowa (positron emission tomography, PET-TK) lub PET-MR 287 19.3. Choroby trzustki w badaniach obrazowych 288 19.3.1. Ostre zapalenie trzustki (OZT) 288 19.3.2. Przewlekłe zapalenie trzustki (PZT) 290 19.3.3. Autoimmunologiczne zapalenie trzustki (autoimmune pancreatitis, AIP) 291 19.3.4. Nowotwory trzustki 292 19.3.5. Nowotwory torbielowate trzustki 295 20. Jelito cienkie Joanna Podgórska 301 20.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna 301 20.2. Metody obrazowania jelita cienkiego 301 20.2.1. Radiografia rentgenowska (RTG) 302 20.2.2. Rentgenowskie badania kontrastowe 303 20.2.3. Tomografia komputerowa (TK) 303 20.2.4. Ultrasonografia (USG) 304 20.2.5. Rezonans magnetyczny (MR) 304 20.3. Choroby jelita cienkiego 305 20.3.1. Zapalenia jelita cienkiego (enteritis, enterocolitis) z przykładami 305 20.3.2. Zapalenia popromienne 306 20.3.3. Nowotwory jelita cienkiego 306 20.3.4. Wybrane rzadsze choroby jelita cienkiego 308 21. Jelito grube Joanna Pieńkowska, Edyta Szurowska 311 21.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna 311 21.2. Metody obrazowania jelita grubego 311 21.2.1. Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej 311 21.2.2. Tomografia komputerowa (TK) 311 21.2.3. Kolonografia TK 311 21.2.4. Rezonans magnetyczny (magnetic resonance, MR) 312 21.2.5. Pozostałe metody obrazowe 312 21.3. Choroby jelita grubego w badaniach obrazowych 313 21.3.1. Polipy jelita grubego 313 21.3.2. Rak jelita grubego (RJG) 314 21.3.3. Uchyłki jelita grubego 316 21.3.4. Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG) 317 21.3.5. Choroba Leśniowskiego-Crohna (ChC) 318 21.3.6. Niedokrwienne zapalenie jelita grubego 320 22. Ostry brzuch Luiza Grzycka-Kowalczyk, Andrzej Cieszanowski 323 22.1. Uwagi ogólne 323 22.2. Ból o charakterze rozlanym 328 22.2.1. Perforacja przewodu pokarmowego 328 22.2.2. Niedrożność jelit 329 22.2.3. Niedokrwienie jelit 332 23. Układ moczowy Andrzej Cieszanowski 337 23.1. Metody obrazowania układu moczowego 337 23.1.1. Ultrasonografia (USG) 337 23.1.2. Tomografia komputerowa (TK) 337 23.1.3. Rezonans magnetyczny (magnetic resonance, MR) 338 23.1.4. Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej 338 23.1.5. Urografia 339 23.1.6. Cystografia mikcyjna 340 23.1.7. Uretrografia 340 23.2. Wady rozwojowe i wady budowy 340 23.2.1. Nerki zrośnięte 340 23.2.2. Anomalie dotyczące kształtu i budowy nerek 340 23.2.3. Wady kielichów, miedniczek i moczowodów 341 23.3. Choroby torbielowate nerek 343 23.3.1. Torbiel prosta 343 23.3.2. Torbiele powikłane 343 23.3.3. Torbielowatość nerek typu dorosłych 345 23.3.4. Torbielowatość nerek nabyta 345 23.3.5. Choroby, w których występują torbiele nerek 345 23.4. Choroby zapalne nerek 345 23.4.1. Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek 345 23.4.2. Ropień nerki 346 23.4.3. Ropowica przynerkowa 346 23.4.4. Roponercze 347 23.4.5. Gazotwórcze odmiedniczkowe zapalenie nerek 347 23.4.6. Przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek (POZN) 347 23.4.7. Gruźlica nerek 348 23.5. Guzy nerek 348 23.5.1. Rak nerkowokomórkowy (RNK) 348 23.5.2. Rak przejściowokomórkowy 350 23.5.3. Angiomyolipoma (AML) - naczyniakomięśniakotłuszczak 351 23.5.4. Onkocytoma 352 23.5.5. Chłoniak 353 23.5.6. Przerzuty 353 23.6. Kamica nerkowa 353 23.7. Choroby pęcherza moczowego 354 23.7.1. Zapalenie pęcherza 354 23.7.2. Guzy pęcherza 355 23.7.3. Uchyłki pęcherza 355 23.7.4. Przetoki pęcherza 355 23.7.5. Kamica pęcherza moczowego 356 24. Nadnercza Andrzej Cieszanowski 359 24.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna 359 24.2. Metody obrazowania nadnerczy 360 24.2.1. Tomografia komputerowa 360 24.2.2. Rezonans magnetyczny 361 24.2.3. Pozostałe metody obrazowe (USG, PET-TK, scyntygrafia, cewnikowanie żył nadnerczowych) 361 24.3. Choroby nadnerczy w badaniach obrazowych 362 24.3.1. Gruczolak kory nadnerczy 362 24.3.2. Rak kory nadnerczy 363 24.3.3. Guz chromochłonny (pheochromocytoma) 364 24.3.4. Inne zmiany: przerost kory nadnerczy 364 25. Żeńska miednica mniejsza Monika Bekiesińska-Figatowska 367 25.1. Metody obrazowania 367 25.2. Choroby żeńskiej miednicy mniejszej w obrazie MR 368 25.2.1. Torbielowate zmiany w jajnikach 368 25.2.2. Rak jajnika 372 25.2.3. Włókniak/włókniakootoczkowiak (fibroma/fibrothecoma) 374 25.2.4. Skręt jajnika 374 25.2.5. Wodniak/ropniak jajowodu (hydrosalpinx/pyosalpinx) 376 25.2.6. Ropień jajnikowo-jajowodowy (tubo-ovarian abscess, TOA) 376 25.2.7. Endometrioza pozajajnikowa (gruczolistość zewnętrzna) 377 25.2.8. Mięśniaki macicy (leiomyoma, fibroid) 378 25.2.9. Rak błony śluzowej trzonu macicy 379 25.2.10. Rak szyjki macicy 380 26. Miednica męska Edyta Szurowska, Katarzyna Skrobisz, Oliwia Kozak 383 26.1. Gruczoł krokowy 383 26.1.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna 383 26.1.2. Metody obrazowania gruczołu krokowego 384 26.1.3. Choroby gruczołu krokowego w badaniach obrazowych 384 26.2. Diagnostyka obrazowa pęcherzyków nasiennych 387 26.2.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna 387 26.2.2. Metody obrazowania pęcherzyków nasiennych 387 26.2.3. Choroby pęcherzyków nasiennych w badaniach obrazowych 388 26.3. Diagnostyka obrazowa żylaków powrózka nasiennego 389 26.4. Moszna 389 26.4.1. Anatomia i uwagi ogólne 389 26.4.2. Diagnostyka niepłodności męskiej 389 26.4.3. Diagnostyka stanów nagłych moszny 389 26.4.4. Wodniak jądra 390 26.4.5. Mikrolitiaza 390 26.4.6. Nowotwory jąder 391 27. Kręgosłup (kanał kręgowy i rdzeń kręgowy) Marek Sąsiadek, Joanna Bladowska 393 27.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna 393 27.2. Metody obrazowania kręgosłupa i kanału kręgowego 394 27.2.1. RTG 394 27.2.2. Tomografia komputerowa 394 27.2.3. Rezonans magnetyczny 395 27.2.4. Pozostałe metody obrazowe (USG, scyntygrafia, PET-TK, angiografia rdzeniowa, mielografia/mielografia TK, dyskografia/dyskografia TK) 395 27.3. Choroby kręgosłupa w badaniach obrazowych 396 27.3.1. Wady rozwojowe 396 27.3.2. Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa 398 27.3.3. Zmiany urazowe kręgosłupa 400 27.3.4. Nowotwory kręgosłupa i kanału kręgowego 402 27.3.5. Inne choroby kręgosłupa i kanału kręgowego 404 28. Diagnostyka obrazowa układu mięśniowo-szkieletowego Piotr Palczewski, Krzysztof Piłat 407 28.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna 407 28.2. Obrazowanie układu mięśniowo-szkieletowego 410 28.2.1. RTG 410 28.2.2. Tomografia komputerowa 411 28.2.3. Ultrasonografia (USG) 412 28.2.4. Rezonans magnetyczny 413 28.2.5. Medycyna nuklearna 414 28.3. Choroby układu mięśniowo-szkieletowego w badaniach obrazowych 415 28.3.1. Odmiany i wady budowy 415 28.3.2. Urazy 418 28.3.3. Choroby metaboliczne 425 28.3.4. Zmiany niedokrwienne kości 431 28.3.5. Zmiany w kościach indukowane radioterapią 432 28.3.6. Choroby stawów (artropatie) 433 28.3.7. Zapalenie kości i stawów 439 28.3.8. Guzy i zmiany guzopodobne kości i tkanek miękkich 441 28.4. Radiologia interwencyjna w ortopedii 448 29. Urazy wielonarządowe Katarzyna Karmelita-Katulska 451 29.1. Uwagi ogólne 451 29.2. Metody obrazowe 452 29.2.1. Ultrasonografia FAST/eFAST 452 29.2.2. Radiografia konwencjonalna (RTG) 452 29.2.3. Tomografia komputerowa 452 30. Choroby układu naczyniowego Grzegorz Małek, Krzysztof Lamparski, Olgierd Rowiński 461 30.1. Aorta 461 30.1.1. Anatomia - podstawowe informacje 461 30.1.2. Wybrane odmiany anatomiczne i wady wrodzone 461 30.2. Naczynia odchodzące od łuku aorty 465 30.2.1. Zwężenie tętnicy szyjnej wewnętrznej 465 30.2.2. Zespół podkradania 466 30.2.3. Choroba Takayasu 467 30.3. Tętnice trzewne 467 30.3.1. Ostre niedokrwienie jelita 467 30.3.2. Przewlekłe niedokrwienie jelita 468 30.4. Tętnice nerkowe 468 30.4.1. Zwężenie tętnicy nerkowej 468 30.4.2. Dysplazja włóknisto-mięśniowa (fibromuscular dysplasia, FMD) 468 30.4.3. Niedokrwienie kończyn dolnych 469 30.5. Układ żylny: ultrasonografia dopplerowska 470 30.6. Podstawowe zastosowania kliniczne 471 30.6.1. Tętnice szyjne i kręgowe 471 30.6.2. Tętnice kończyn dolnych 473 30.6.3. Aorta i tętnice biodrowe 474 30.6.4. Tętnice nerkowe 474 30.6.5. Tętnice trzewne 475 30.6.6. Naczynia żylne kończyn 477 31. Radiologia onkologiczna Andrzej Cieszanowski, Jakub Pałucki 479 31.1. Uwagi ogólne 479 31.2. Metody obrazowania 479 31.2.1. Radiografia klasyczna 479 31.2.2. Tomografia komputerowa 479 31.2.3. Rezonans magnetyczny (tomografia rezonansu magnetycznego) 480 31.2.4. Ultrasonografia 483 31.3. Zastosowanie badań obrazowych w diagnostyce nowotworów w poszczególnych obszarach anatomicznych 484 31.4. Ocena stopnia zaawansowania nowotworów. Zastosowanie technik diagnostyki obrazowej (TK i MR) w ocenie TNM 485 31.5. Ocena odpowiedzi na leczenie onkologiczne 485 31.5.1. Podstawowe założenia RECIST 1.1. 485 31.5.2. Inne kryteria oceny odpowiedzi na leczenie onkologiczne 486 31.5.3. Skrining 486 32. Radiologia pediatryczna Elżbieta Jurkiewicz, Jarosław Mądzik, Monika Bekiesińska-Figatowska 489 32.1. Wady wrodzone ośrodkowego układu nerwowego (OUN) 489 32.1.1. Przepuklina oponowo-rdzeniowa (myelomeningocele, MMC) 489 32.1.2. Agenezja ciała modzelowatego (agenesis of the corpus callosum, ACC) 490 32.1.3. Zaburzenia migracji neuronów 490 32.2. Wrodzone choroby istoty białej 492 32.3. Choroby płuc u dzieci 492 32.3.1. Metody obrazowania 492 32.3.2. Odrębności obrazu klatki piersiowej u noworodków i niemowląt 493 32.3.3. Choroby układu oddechowego w okresie noworodkowym 493 32.3.4. Wady rozwojowe układu oddechowego 495 32.3.5. Zapalenie płuc 498 32.3.6. Zachłyśnięcie się ciałem obcym 500 32.4. Choroby serca i dużych naczyń u dzieci 502 32.4.1. Uwagi ogólne 502 32.4.2. Metody obrazowania 502 32.4.3. Typy wad 502 32.4.4. Najczęściej występujące wady wrodzone serca 502 32.5. Wybrane patologie przewodu pokarmowego występujące u dzieci 504 32.5.1. Uwagi ogólne 504 32.5.2. Metody obrazowania 504 32.5.3. Patologie występujące w okresie noworodkowym 504 32.5.4. Patologie występujące u niemowląt i dzieci młodszych 508 32.6. Urazy 511 32.7. Choroby układu moczowego u dzieci 514 32.7.1. Metody obrazowania 514 32.7.2. Anomalie rozwojowe i wady wrodzone układu moczowego 515 32.7.3. Inne wybrane patologie układu moczowego 518 32.8. Najczęstsze nowotwory występujące u dzieci 519 32.8.1. Wiadomości ogólne 519 32.8.2. Najczęściej występujące nowotwory złośliwe u dzieci do 15. roku życia 519 32.8.3. Nowotwory ośrodkowego układu nerwowego (OUN) 521 32.8.4. Inne wybrane nowotwory 527 33. Radiologia interwencyjna Grzegorz Rosiak, Krzysztof Korzeniowski, Olgierd Rowiński 537 33.1. Wstęp do zabiegów wewnątrznaczyniowcyh w pracowni angiograficznej 537 33.2. Wybrane zabiegi radiologii interwencyjnej 538 33.2.1. Embolizacja żyły wrotnej (portal vein embolization, PVE) 538 33.2.2. Przezszyjna przezwątrobowa przetoka wrotno-systemowa (transjugular intrahepatic portosystemic shunt, TIPSS) 539 33.2.3. Embolizacje guzów 539 33.2.4. Embolizacje w chorobach naczyń i krwawieniach 541 33.3. Wewnątrznaczyniowe leczenie zwężeń i niedrożności tętnic obwodowych 541 33.3.1. Przyczyny zwężeń i stosowane techniki leczenia 541 33.3.2. Leczenie zwężenia tętnicy szyjnej 543 33.4. Wewnątrznaczyniowe leczenie zwężeń i niedrożności naczyń żylnych 544 33.5. Wewnątrznaczyniowe leczenie tętniaków aorty 544 33.6. Przezskórne interwencje na drogach żółciowych 544 33.7. Neuroradiologia interwencyjna 545 33.7.1. Badania diagnostyczne 545 33.7.2. Wybrane zabiegi radiologii interwencyjnej 545 33.8. Zabiegi pod kontrolą tomografii komputerowej 546 33.8.1. Biopsja 546 33.8.2. Drenaż ropnia 547 33.8.3. Ablacja 548 33.8.4. Leczenie przeciwbólowe 548 34. Wskazania do badań obrazowych Joanna Podgórska, Andrzej Cieszanowski 551 Skorowidz

pokaż cały spis treści

ukryj recenzje