Fizjologia wysiłku Paweł Cięszczyk

Spis treści książki

1. Budowa i funkcje mięśni szkieletowych Eryk WACKA, Barbara MORAWIN, Agnieszka ZEMBROŃ-ŁACNY 1 1.1. Wprowadzenie 1 1.2. Anatomia i histologia mięśni szkieletowych 1 1.2.1. Włókna mięśniowe 3 1.2.2. Miofibryle i budowa sarkomeru 4 1.3. Mechanizm skurczu mięśnia 8 1.4. Typy włókien mięśniowych 11 1.4.1. Charakterystyka włókien typu I i typu II 11 1.4.2. Rodzaj włókien a aktywność fizyczna 12 1.4.3. Określanie typu włókien 14 1.4.4. Rekrutacja włókien mięśniowych 14 1.5. Energia do skurczu mięśnia 16 1.6. Rodzaje skurczów mięśni 16 1.7. Powstawanie siły w mięśniach szkieletowych 19 2. Energetyka skurczu mięśniowego i wysiłku fizycznego Jakub KRYŚCIAK, Tomasz PODGÓRSKI, Marcin ANDRZEJEWSKI 21 2.1. Metabolizm komórkowy 21 2.2. Substraty energetyczne 22 2.3. Kontrolowanie tempa produkcji energii 25 2.4. Magazynowanie energii - wysokoenergetyczne fosforany 27 2.5. Podstawowe systemy energetyczne 30 2.5.1. Beztlenowe systemy energetyczne 31 2.5.2. Oksydacyjny system energetyczny 37 2.5.3. Interakcja systemów energetycznych 53 2.6. Metabolizm wysiłków statycznych 55 3. Kontrola nerwowa pracujących mięśni Barbara MORAWIN, Agnieszka ZEMBROŃ-ŁACNY 57 3.1. Wprowadzenie 57 3.2. Organizacja układu nerwowego 57 3.3. Integracja sensoryczno-motoryczna (czuciowo-ruchowa) 61 3.3.1. Odruchy bezwarunkowe 63 3.3.2. Odruchy warunkowe 63 3.3.3. Łuk odruchowy 63 3.3.4. Czas reakcji 63 3.4. Unerwienie mięśni 65 3.5. Jednostka motoryczna 65 3.6. Rola receptorów wewnątrzmięśniowych i receptorów ścięgnistych w kontroli mięśni 69 3.6.1. Receptory wewnątrzmięśniowe 70 3.6.2. Receptory ścięgniste 71 3.7. Złącze nerwowo-mięśniowe 72 3.7.1. Struktura złącza nerwowo-mięśniowego 73 3.7.2. Mechanizm przekaźnictwa sygnału w złączu nerwowo-mięśniowym 74 3.8. Potencjał spoczynkowy i czynnościowy miocytu 76 3.8.1. Potencjał spoczynkowy 76 3.8.2. Potencjał czynnościowy 79 3.8.3. Pobudliwość i rodzaje bodźców 80 3.9. Zmęczenie nerwowo-mięśniowe 81 3.9.1. Zmęczenie ośrodkowe 81 3.9.2. Zmęczenie obwodowe 82 4. Hormonalna kontrola wysiłku fizycznego Magdalena DZITKOWSKA-ZABIELSKA, Zbigniew JOST, Paweł CIĘSZCZYK 85 4.1. Układ hormonalny 85 4.2. Gruczoły endokrynne i ich hormony 89 4.3. Hormonalna regulacja metabolizmu podczas wysiłku fizycznego 95 4.3.1. Hormony przysadki mózgowej 96 4.3.2. Hormony nadnerczy 97 4.3.3. Hormony tarczycy 98 4.3.4. Hormony trzustki 99 4.3.5. Hormony płciowe 101 4.4. Hormonalna regulacja płynów ustrojowych i elektrolitów podczas wysiłku fizycznego 102 4.5. Hormonalna regulacja spożycia kalorii 105 4.5.1. Hormony przewodu pokarmowego 105 4.5.2. Hormony tkanki tłuszczowej 106 4.6. Wewnątrzwydzielnicza funkcja mięśni szkieletowych 108 5. Wydatek energetyczny Paweł CHMURA, Jan CHMURA 115 5.1. Wprowadzenie 115 5.2. Bilans energetyczny 115 5.3. Pomiar wydatku energetycznego 116 5.3.1. Kalorymetria bezpośrednia 116 5.3.2. Kalorymetria pośrednia 118 5.3.3. Izotopowe pomiary wydatku energetycznego 126 5.4. Szacowanie wydatku energetycznego 127 5.4.1. Monitory pracy serca 128 5.4.2. Krokomierze i akcelerometry 130 5.4.3. Metody samodzielnego raportowania 131 5.5. Przewidywanie wydatku energetycznego 132 5.5.1. Równania predykcyjne: chodu i biegania 132 5.5.2. Równanie predykcyjne: ergometry rowerowe 134 5.6. Wydatek energetyczny w spoczynku i podczas wysiłku fizycznego 135 5.6.1. Podstawowe i spoczynkowe tempo metabolizmu 136 5.6.2. Tempo metabolizmu podczas wysiłku submaksymalnego 138 5.6.3. Maksymalny pobór tlenu (VO2max) 139 5.6.4. Udział metabolizmu beztlenowego w wysiłkach tlenowych 142 5.6.5. Próg beztlenowy 146 5.6.6. Próg psychomotoryczny zmęczenia 149 5.6.7. Ekonomia wysiłku 152 5.6.8. Koszt energetyczny różnych aktywności 154 6. Mechanizmy rozwoju zmęczenia oraz opóźnionej bolesności mięśni szkieletowych Sebastian KLICH, Adam KAWCZYŃSKI 157 6.1. Wprowadzenie 157 6.2. Przyczyny zmęczenia 157 6.3. Zmęczenie mięśniowe - mechanizmy 158 6.3.1. Fosfokreatyna 158 6.3.2. Glikogen mięśniowy 159 6.3.3. Mleczan oraz jony wodorowe 161 6.4. Opóźniona bolesność mięśniowa 162 6.4.1. Etapy rozwoju opóźnionej bolesności mięśniowej 163 6.4.2. Uszkodzenie struktury błony komórkowej jako preludium opóźnionej bolesności mięśniowej 163 6.4.3. Przeciwdziałanie skutkom opóźnionej bolesności mięśniowej 164 7. Układ sercowo-naczyniowy Łukasz RADZIMIŃSKI 167 7.1. Wprowadzenie 167 7.2. Krew 168 7.2.1. Erytrocyty 168 7.2.2. Leukocyty 169 7.2.3. Płytki krwi 169 7.2.4. Osocze 169 7.2.5. Rola krwi w organizmie człowieka 170 7.2.6. Grupy krwi 174 7.3. Serce 176 7.3.1. Przepływ krwi przez serce 178 7.3.2. Kontrola pracy mięśnia sercowego 180 7.4. Charakterystyka układu sercowo-naczyniowego 181 7.4.1. Ciśnienie tętnicze krwi 181 7.4.2. Częstość skurczów serca 182 7.4.3. Objętość wyrzutowa serca 182 7.4.4. Pojemność minutowa serca 183 7.4.5. Tętniczo-żylna różnica w wysyceniu krwi tlenem 183 8. Czynność układu oddechowego Radosław LASKOWSKI, Maciej CHROBOCZEK, Zbigniew JOST, Sylwester KUJACH 185 8.1. Fizjologia oddychania 185 8.1.1. Podział czynnościowy dróg oddechowych 186 8.1.2. Mechanika oddychania 186 8.1.3. Etapy oddychania zewnętrznego 188 8.1.4. Regulacja oddychania 194 8.2. Reakcje układu oddechowego na wysiłek fizyczny 196 8.2.1. Wentylacja minutowa płuc a wysiłek fizyczny 196 8.2.2. Hiperwentylacja 198 8.3. Adaptacje układu oddechowego w odpowiedzi na trening fizyczny 199 8.3.1. Wentylacja płuc 199 8.3.2. Dyfuzja pęcherzykowa 200 8.4. Pomiar czynności układu oddechowego (ergospirometria) 201 8.4.1. Zastosowanie ergospirometrii 201 8.4.2. Wydolność tlenowa 201 8.4.3. Diagnoza chorób układu oddechowego i serca 204 8.4.4. Planowanie programów treningowych 204 9. Zmiany czynnościowe w układzie sercowo-naczyniowym i układzie oddechowym podczas wysiłku fizycznego Marcin ANDRZEJEWSKI, Katarzyna DOMASZEWSKA, Jakub KRYŚCIAK 205 9.1. Wprowadzenie 205 9.2. Wpływ wysiłku dynamicznego na czynność układu sercowo-naczyniowego 205 9.2.1. Częstość skurczów serca 206 9.2.2. Objętość wyrzutowa serca 214 9.2.3. Pojemność minutowa serca 219 9.2.4. Ciśnienie tętnicze krwi 224 9.2.5. Wysiłkowa redystrybucja przepływu krwi 226 9.2.6. Sercowo-naczyniowy dryf w wysiłkach długotrwałych 229 9.3. Wpływ wysiłku statycznego na czynność układu sercowo-naczyniowego 230 9.4. Wpływ wysiłku fizycznego na zmiany ilościowe i jakościowe w obrazie morfologicznym krwi 233 9.4.1. Zmiany objętości osocza 234 9.4.2. Wysiłkowa zmiana w obrazie czerwonokrwinkowym 235 9.4.3. Wysiłkowa zmiana w obrazie białokrwinkowym 236 9.4.4. Wysiłkowa zmiana w układzie krzepnięcia krwi, fibrynolizie oraz liczbie płytek krwi 238 9.5. Wpływ wysiłku fizycznego na czynność układu oddechowego 239 9.5.1. Wpływ wysiłku dynamicznego na czynność układu oddechowego 240 9.5.2. Wpływ wysiłku statycznego na czynność układu oddechowego 247 9.6. Manewr Valsalvy 248 9.7. Restytucja powysiłkowa układu sercowo-naczyniowego i układu oddechowego 249 9.7.1. Restytucja powysiłkowa układu sercowo-naczyniowego 250 9.7.2. Restytucja powysiłkowa układu oddechowego 254 10. Zasady treningu sportowego Zbigniew JASTRZĘBSKI 257 10.1. Terminologia 257 10.1.1. Obciążenia treningowe 258 10.1.2. Etapy szkolenia sportowego 260 10.1.3. Siła mięśniowa 262 10.1.4. Moc mięśniowa 263 10.1.5. Wytrzymałość mięśniowa 264 10.1.6. Moc tlenowa 266 10.1.7. Moc beztlenowa 267 10.2. Podstawowe kryteria treningu sportowego 269 10.2.1. Zasady indywidualizacji i specjalizacji 269 10.2.2. Zasada periodyzacji 273 10.2.3. Zasady treningu progresywnego obciążenia 279 10.3. Programy treningu siłowego (oporowego) 280 10.3.1. Rodzaje treningu oporowego 282 10.3.2. Trening oporowy z użyciem wolnego ciężaru i przyrządu do ćwiczeń 282 10.3.3. Trening ekscentryczny 284 10.3.4. Trening ze zmiennym oporem 284 10.3.5. Trening izokinetyczny 285 10.3.6. Trening plyometryczny 285 10.3.7. Stymulacja elektryczna mięśnia szkieletowego 287 10.3.8. Trening mięśni tułowia 287 10.3.9. Trening rekreacyjno-sportowy w grupach ćwiczebnych 288 10.4. Programy treningu tlenowego i beztlenowego 289 10.4.1. Metoda treningu interwałowego 290 10.4.2. Metoda treningu ciągłego 291 10.4.3. Trening interwałowy o wysokiej intensywności 293 10.4.4. Trening kombinowany 294 11. Adaptacja w następstwie treningu oporowego Michał WILK, Adam ZAJĄC 299 11.1. Wprowadzenie 299 11.2. Podstawy programowania treningu oporowego 305 12. Adaptacja do treningu tlenowego i beztlenowego Zbigniew JASTRZĘBSKI 309 12.1. Adaptacja do treningu tlenowego 309 12.1.1. Adaptacja układu sercowo-naczyniowego do treningu wytrzymałości tlenowej 311 12.1.2. Adaptacja układu oddechowego do treningu wytrzymałości tlenowej 321 12.1.3. Podstawowe wskaźniki określające poziom wytrzymałości tlenowej 323 12.1.4. Ocena wydolności krążeniowo-oddechowej 327 12.2. Adaptacja do treningu beztlenowego 330 12.2.1. Adaptacja układu mięśniowego 330 12.2.2. Adaptacje w systemach energetycznych 330 12.2.3. Adaptacje w systemie adenozyno-5´-trifosforan-fosfokreatyna 331 12.2.4. Adaptacje w systemie glikolitycznym 332 12.2.5. Testy wysiłkowe stosowane do oceny wydolności beztlenowej 336 12.3. Adaptacja do treningu interwałowego o wysokiej intensywności 339 12.3.1. Przykłady indywidualnych reakcji organizmu (HR) u sportowców realizujących trening interwałowy o wysokiej intensywności 341 12.4. Specyfika treningu indywidualnego 342 13. Wysiłek fizyczny w hipoksji Tomasz CISOŃ, Ewa ŚLIWICKA 351 13.1. Warunki środowiskowe na wysokości 351 13.2. Fizjologiczno-biochemiczne reakcje na hipoksję ostrą 353 13.2.1. Układ oddechowy 353 13.2.2. Układ sercowo-naczyniowy 354 13.3. Fizjologiczno-biochemiczne reakcje na hipoksję przewlekłą 355 13.3.1. Adaptacja hematologiczna 356 13.3.2. Adaptacja układu oddechowego 357 13.3.3. Regulacja równowagi kwasowo-zasadowej 357 13.3.4. Zmiana masy ciała 358 13.3.5. Metabolizm mięśniowy 358 13.4. Problemy medyczne związane z przebywaniem na dużych wysokościach 360 13.4.1. Ostra choroba wysokościowa 360 13.4.2. Wysokościowy obrzęk mózgu 362 13.4.3. Wysokościowy obrzęk płuc 363 13.4.4. Oddychanie okresowe 363 13.5. Wydolność fizyczna w warunkach niedotlenienia wysokościowego 363 13.5.1. Wysiłki krótkotrwałe o maksymalnej mocy 364 13.5.2. Wysiłki długotrwałe 364 13.6. Rodzaje treningu wysokościowego 366 13.6.1. Koncepcja treningu ,,mieszkaj wysoko - trenuj wysoko" 368 13.6.2. Koncepcja treningu ,,mieszkaj wysoko - trenuj nisko" 368 13.6.3. Koncepcja treningu ,,mieszkaj nisko - trenuj wysoko" 369 13.7. Wykorzystanie hipoksji we wspomaganiu leczenia chorób cywilizacyjnych 370 13.7.1. Hipoksja w profilaktyce i wspomaganiu leczenia chorób układu sercowo-naczyniowego 371 13.7.2. Hipoksja we wspomaganiu leczenia schorzeń układu oddechowego 371 13.7.3. Hipoksja w profilaktyce i wspomaganiu leczenia otyłości 372 13.7.4. Hipoksja w profilaktyce i wspomaganiu leczenia cukrzycy typu 2 372 13.7.5. Hipoksja w poprawie jakości życia osób starszych 372 13.7.6. Hipoksja w zaburzeniach neurologicznych 373 14. Wysiłek w warunkach wysokiej oraz niskiej temperatury otoczenia Adam KAWCZYŃSKI, Sebastian KLICH, Krystian OGŁY 375 14.1. Regulacja temperatury ciała 375 14.1.1. Wprowadzenie 375 14.1.2. Regulacja temperatury ciała 375 14.1.3. Metaboliczna produkcja ciepła 376 14.1.4. Wymiana ciepła 376 14.1.5. Kondukcja 376 14.1.6. Konwekcja 376 14.1.7. Promieniowanie 377 14.1.8. Produkcja potu 377 14.1.9. Wilgotność a utrata ciepła 378 14.1.10. Termoregulacja 378 14.2. Reakcja układu sercowo-naczyniowego na wysiłek w podwyższonej temperaturze 379 14.2.1. Niedobór płynów w organizmie 379 14.2.2. Procedura wstępnego schładzania organizmu 380 14.2.3. Produkcja potu 381 14.2.4. Zagrożenia związane z wysiłkiem w wysokiej temperaturze 381 14.2.5. Adaptacja do wysiłku w wysokiej temperaturze 382 14.3. Wysiłek w warunkach niskiej temperatury otoczenia 386 14.3.1. Adaptacja organizmu do niskiej temperatury 386 14.3.2. Praktyczna aplikacja 388 15. Zalecenia ćwiczeń dla zdrowia i sprawności fizycznej Paweł CHMURA, Jan CHMURA 389 15.1. Brak ruchu zagrożeniem dla naszego zdrowia 389 15.2. Korzyści zdrowotne wynikające z regularnej aktywności fizycznej 390 15.3. Aktywność fizyczna a funkcje poznawcze 391 15.4. Rekomendacje dotyczące aktywności fizycznej 393 15.4.1. Bezpieczna aktywność fizyczna 401 15.5. Badanie stanu zdrowia 401 15.5.1. Testy sprawności fizycznej w aspekcie zdrowia 403 15.5.2. Kliniczne testy wysiłkowe 406 15.6. Zalecenia dotyczące ćwiczeń 408 15.6.1. Częstość wykonywania ćwiczeń 409 15.6.2. Intensywność ćwiczeń 410 15.6.3. Czas trwania ćwiczeń 411 15.6.4. Rodzaj ćwiczeń 411 15.6.5. Objętość ćwiczeń 412 15.6.6. Progresja obciążeń 414 15.7. Monitorowanie intensywności wysiłku 416 15.7.1. Treningowa częstość skurczów serca 416 15.7.2. Strefy treningowe częstości skurczów serca 417 15.7.3. Metoda rezerwy poboru tlenu 419 15.7.4. Równoważnik metaboliczny 420 15.7.5. Ocena postrzeganego wysiłku 424 15.8. Programowanie ćwiczeń 427 15.8.1. Rozgrzewka 428 15.8.2. Ćwiczenia rozciągające i rozluźniające 430 15.8.3. Trening tlenowy 432 15.8.4. Trening oporowy (siłowy) 433 15.8.5. Ćwiczenia neuromotoryczne 433 15.9. Ćwiczenia i rehabilitacja osób chorych 434 16. Trening sportowy Łukasz RADZIMIŃSKI, Rafał BURYTA 437 16.1. Optymalizacja procesu treningowego 437 16.2. Obciążenia treningowe 438 16.2.1. Klasyfikacja obciążeń treningowych 440 16.2.2. Kontrola obciążeń treningowych 441 16.2.3. Rejestracja obciążeń treningowych 442 16.3. Periodyzacja procesu treningowego 445 16.3.1. Periodyzacja klasyczna 446 16.3.2. Periodyzacja blokowa 447 16.3.3. Cykle treningowe 447 16.3.4. Okres przygotowawczy 448 16.3.5. Okres startowy 449 16.3.6. Okres przejściowy 449 16.4. Zespół przetrenowania 450 16.4.1. Autonomiczny układ nerwowy 451 16.4.2. Przetrenowanie a gospodarka hormonalna 452 16.4.3. Przewidywanie i wykrywanie przetrenowania 452 16.4.4. Profilaktyka i postępowanie po przetrenowaniu 453 16.5. Przerwa treningowa i jej wpływ na poziom wybranych zdolności motorycznych 454 16.5.1. Wydolność tlenowa 455 16.5.2. Siła mięśniowa 457 16.5.3. Szybkość 457 16.6. Wspomaganie regeneracji powysiłkowej w treningu sportowym 458 17. Środki ergogeniczne w sporcie Andrzej POKRYWKA, Piotr ŻMIJEWSKI, Olga SURAŁA 463 17.1. Wprowadzenie 463 17.2. Czym są środki ergogeniczne w sporcie? 467 17.3. Środki ergogeniczne, których pozytywne działanie zostało dostatecznie udowodnione 468 17.3.1. Kreatyna 469 17.3.2. Substancje o właściwościach buforujących - wodorowęglan sodu i ?-alanina 474 17.3.3. Kofeina 480 17.3.4. Sok z buraka. Azotany - prekursory tlenku azotu 484 17.4. Środki ergogeniczne, których działanie wymaga dowodów 485 17.4.1. Iryzyna 485 17.4.2. Polifenole 486 17.4.3. Sestryny 487 17.5. Korzyści i działania niepożądane stosowania suplementów 488 17.6. Środki i metody zabronione w sporcie 492 17.6.1. Środki anaboliczne 493 17.6.2. Hormon wzrostu 495 17.6.3. ?2-Agoniści 495 17.6.4. Modulatory hormonów i metabolizmu 496 17.6.5. Erytropoetyna 501 17.6.6. Doping krwią 502 17.6.7. Stymulanty 503 17.6.8. Narkotyki 504 17.6.9. Glikokortykoidy 504 17.7. Podsumowanie 505 18. Wydolność fizyczna w wieku rozwojowym Andrzej KLIMEK 507 18.1. Wprowadzenie 507 18.2. Rozwojowe zmiany budowy i składu ciała 508 18.2.1. Rozwojowe zmiany narządu ruchu 509 18.2.2. Rozwojowe zmiany mechanizmów zaopatrzenia tlenowego 509 18.2.3. Zmiany wydolności aerobowej w wieku rozwojowym 510 18.2.4. Zmiany wydolności anaerobowej w wieku rozwojowym 514 18.3. Wpływ regularnej aktywności fizycznej na organizm dzieci i młodzieży 517 18.3.1. Skład ciała 517 18.3.2. Wydolność tlenowa 519 18.3.3. Wydolność beztlenowa 519 18.4. Sport dzieci i młodzieży 520 18.5. Podsumowanie 521 18.5.1. Zmiany wydolności fizycznej w wieku rozwojowym 521 19. Dymorfizm płciowy w poziomie wydolności fizycznej Andrzej KLIMEK 523 19.1. Wprowadzenie 523 19.2. Dymorfizm płciowy w budowie i składzie ciała 524 19.2.1. Hormony 524 19.2.2. Tkanka tłuszczowa 525 19.2.3. Przemiany energetyczne organizmu 525 19.3. Różnice międzypłciowe w poziomie wydolności aerobowej 525 19.3.1. Wpływ masy i składu ciała na wielkość maksymalnego poboru tlenu 527 19.3.2. Sprawność mechanizmów odpowiedzialnych za dostarczanie tlenu do pracujących mięśni 527 19.4. Różnice międzypłciowe w poziomie wydolności anerobowej 529 19.5. Dymorfizm płciowy w sporcie 531 19.6. Podsumowanie 532 20. Zagadnienia specyficzne dla sportu kobiet Anna SZUMILEWICZ, Ewa KWIATKOWSKA 535 20.1. Wprowadzenie 535 20.2. Sport a cykl menstruacyjny i płodność 536 20.2.1. Sport wyczynowy a zaburzenia miesiączkowania 536 20.2.2. Wpływ aktywności fizycznej na zmiany płodności kobiet 542 20.3. Sport w ciąży i po porodzie 548 20.3.1. Fizjologiczne zmiany w ciąży w kontekście uczestnictwa w sporcie 550 20.3.2. Wpływ aktywności fizycznej matki na płód 557 20.3.3. Aktywność fizyczna po porodzie 559 20.4. Mięśnie dna miednicy a sport kobiet 563 20.4.1. Budowa i funkcje mięśni dna miednicy u kobiet 563 20.4.2. Sport, ćwiczenia mięśni dna miednicy a wysiłkowe nietrzymanie moczu 565 20.5. Triada sportsmenek czy raczej zespół względnego niedoboru energii w sporcie? 568 20.6. Zaburzenia żywienia i odżywiania 570 20.7. Zmiany w tkance kostnej wraz z wiekiem a sport 572 20.8. Sport a menopauza i okres pomenopauzalny 573 20.9. Podsumowanie 575 21. Fizjologia starzenia się i wysiłek fizyczny osób starszych Barbara MORAWIN, Anna TYLUTKA, Agnieszka ZEMBROŃ-ŁACNY 579 21.1. Wprowadzenie 579 21.2. Zmiany w ośrodkowym i obwodowym układzie nerwowym zachodzące z wiekiem 582 21.3. Zmiany w układzie oddechowym zachodzące z wiekiem 585 21.4. Zmiany w układzie sercowo-naczyniowym związane z wiekiem 585 21.5. Zmiany w mięśniach szkieletowych zachodzące z wiekiem 587 21.6. Zmiany w układzie immunologicznym związane z wiekiem 592 21.7. Zmiany w pozostałych układach i narządach postępujące z wiekiem 596 21.8. Aktywność fizyczna jako profilaktyka zaburzeń funkcji układów i narządów w starszym wieku 596 22. Żywienie, skład ciała i otyłość Barbara MORAWIN, Anna TYLUTKA, Agnieszka ZEMBROŃ-ŁACNY 601 22.1. Żywienie 601 22.2. Skład ciała 610 22.2.1. Laboratoryjne metody oceny składu ciała 614 22.2.2. Terenowe metody oceny składu ciała 616 22.2.3. Skład ciała a wyniki sportowe i konsekwencje zdrowotne 620 22.3. Otyłość 622 23. Choroby sercowo-naczyniowe. Wpływ aktywności fizycznej na układ sercowo-naczyniowy Edyta DĄBROWSKA, Zuzanna LEWICKA-POTOCKA, Alicja DĄBROWSKA-KUGACKA 627 23.1. Epidemiologia chorób sercowo-naczyniowych 627 23.2. Miażdżyca i choroba niedokrwienna serca 628 23.2.1. Miażdżyca 628 23.2.2. Choroba niedokrwienna serca 630 23.2.3. Objawy choroby wieńcowej 632 23.3. Udar mózgu 632 23.4. Nadciśnienie tętnicze 634 23.5. Niewydolność serca 636 23.6. Wady zastawkowe 637 23.7. Zaburzenia rytmu serca 638 23.7.1. Migotanie przedsionków 639 23.7.2. Częstoskurcze nadkomorowe 640 23.7.3. Arytmie komorowe 641 23.8. Kardiomiopatie 643 23.8.1. Kardiomiopatia przerostowa 643 23.8.2. Kardiomiopatia rozstrzeniowa 643 23.8.3. Inne rodzaje kardiomiopatii 643 23.9. Wpływ wysiłku fizycznego na przebudowę serca 645 23.10. Wpływ wysiłku fizycznego na redukcję ryzyka sercowo-naczyniowego, śmiertelności sercowo-naczyniowej i śmiertelności całkowitej 647 23.11. Nagła śmierć sercowa podczas uprawiania aktywności fizycznej 649 23.12. Rehabilitacja kardiologiczna 652 24. Wydolność tlenowa i metody jej diagnozowania Jakub KRYŚCIAK, Marcin ANDRZEJEWSKI 657 24.1. Czynniki determinujące wydolność tlenową 659 24.2. Metody diagnozowania poziomu wydolności tlenowej 661 24.2.1. Maksymalny pobór tlenu i metody jego wyznaczania 662 24.2.2. Próg przemian anaerobowych i metody jego wyznaczania 674 24.2.3. Testy nielaboratoryjne służące do oceny poziomu wydolności tlenowej 692 24.2.4. Maksymalna prędkość tlenowa i metody jej wyznaczania 708 25. Wydolność beztlenowa i metody jej diagnozowania Marcin ANDRZEJEWSKI, Jakub MARYNOWICZ, Jakub KRYŚCIAK 713 25.1. Wydolność beztlenowa i czynniki ją determinujące 713 25.2. Metody oceny poziomu wydolności beztlenowej 716 25.2.1. Metody oceny poziomu wydolności fosfagenowej 717 25.2.2. Metody łączące ocenę poziomu wydolności fosfagenowej oraz glikolitycznej 737 25.2.3. Metody oceny poziomu wydolności glikolitycznej 745 Skorowidz

pokaż cały spis treści

ukryj recenzje