Otyłość wieku rozwojowego Anna Noczyńska, Agnieszka Zubkiewicz-Kucharska

Spis treści książki

1. Fizjologia tkanki tłuszczowej 1 1.1. Budowa tkanki tłuszczowej 1 1.2. Rola tkanki tłuszczowej 6 1.3. Rodzaje tkanki tłuszczowej 17 Piśmiennictwo 27 2. Epidemiologia otyłości 29 2.1. Wstęp 29 2.2. Otyłość i nadwaga na świecie 29 2.3. Otyłość i nadwaga w Europie 30 2.4. Otyłość i nadwaga w Polsce 31 Piśmiennictwo 35 3. Wpływ czynników środowiskowych oraz socjo ekonomicznych na występowanie otyłości u dzieci 37 3.1. Wstęp 37 3.2. Czynniki rodzinne 38 3.3. Czynniki związane ze środowiskiem lokalnym 40 3.4. Media, technologia i marketing 42 3.5. Polityka zdrowotna 44 3.6. Podsumowanie 46 Piśmiennictwo 47 4. Udział OUN oraz układu autonomicznego w regulacji łaknienia 49 4.1. Wstęp 49 4.2. Rola podwzgórza i OUN w regulacji łaknienia 50 4.3. Rola autonomicznego układu nerwowego w regulacji łaknienia 53 Piśmiennictwo 55 5. Rola adipokin i enterohormonów w rozwoju otyłości 57 5.1. Wstęp 57 5.2. Leptyna 58 5.3. Grelina 60 5.4. Cholecystokinina 61 5.5. Glukagonopodobny peptyd-1 61 5.6. Peptyd YY 63 5.7. Oksyntomodulina 63 5.8. Nesfatyna 63 5.9. Podsumowanie 63 Piśmiennictwo 65 6. Wpływ czynników genetycznych i epigenetycznych na rozwój otyłości 67 6.1. Wstęp 67 6.2. Ogólny podział przyczyn genetycznych zaburzeń rozwojowych i otyłości 68 6.3. Wrodzone zespoły dysmorficzne współistniejące z otyłością 70 6.4. Wrodzony niedobór leptyny i deficyt receptora leptyny 82 6.5. Niedobór proopiomelanokortyny 83 6.6. Niedobór receptora melanokortyny 4 84 6.7. Niedobór konwertazy probiałkowej typ I 84 6.8. Badania mechanizmów predysponujących do otyłości 85 6.9. Mechanizmy epigenetyczne w rozwoju otyłości. Dziedziczenie epigenetyczne 86 Piśmiennictwo 90 7. Diagnostyka otyłości 93 7.1. Definicja otyłości 93 7.2. Ocena zawartości tkanki tłuszczowej 97 7.3. Diagnostyka przyczyn otyłości 99 7.4. Diagnostyka powikłań otyłości 101 7.5. Zespół metaboliczny 105 7.6. Wskazania do skierowania dziecka do poradni specjalistycznej 107 Piśmiennictwo 109 8. Insulinooporność - czynnik ryzyka rozwoju miażdżycy i nadciśnienia tętniczego 111 8.1. Wstęp 111 8.2. Związek insulinooporności z subklinicznymi zmianami naczyniowymi 113 8.3. Insulinooporność jako czynnik ryzyka sercowo-naczyniowego 116 8.4. Patomechanizm wpływu insulinooporności na rozwój miażdżycy 117 8.5. Upośledzenie funkcji śródbłonka w insulinooporności 119 8.6. Insulinooporność specyfi cznych tkanek a rozwój miażdżycy 120 8.7. Nadciśnienie tętnicze krwi 121 8.8. Hiperglikemia 122 8.9. Hiperinsulinemia 123 Piśmiennictwo 124 9. Otyłość i astma oskrzelowa u dzieci 125 9.1. Wstęp 125 9.2. Związek między astmą oskrzelową a otyłością 127 9.3. Wpływ astmy oskrzelowej na otyłość 127 9.4. Wpływ otyłości na astmę oskrzelową 128 Piśmiennictwo 136 10. Zaburzenia funkcji układu pokarmowego w nadwadze i otyłości 139 10.1. Wstęp 139 10.2. Nowotwory układu pokarmowego związane z otyłością 141 10.3. Wpływ otyłości na układ pokarmowy 142 10.4. Podsumowanie 152 Piśmiennictwo 153 11. Zaburzenia mikrobioty jelitowej u osób z otyłością i nadwagą 157 11.1. Wstęp 157 11.2. Wpływ mikrobioty jelitowej na otyłość i jej powikłania 160 11.3. Mikrobiota jelitowa w terapii otyłości 164 11.4. Podsumowanie 165 Piśmiennictwo 166 12. Powikłania dermatologiczne u dziecka otyłego 169 12.1. Wstęp 169 12.2. Choroby skórne typowe dla populacji dzieci z otyłością 170 12.3. Choroby skórne nasilające się w przebiegu otyłości 172 12.4. Podsumowanie 177 Piśmiennictwo 178 13. Zaburzenia funkcji układu moczowego u dziecka otyłego 179 13.1. Wstęp 179 13.2. Zmiany morfologiczne w nerkach 180 13.3. Zaburzenia hemodynamiczne w nerkach 180 13.4. Zaburzenia metaboliczne w nerkach 181 13.5. Nadciśnienie tętnicze związane z otyłością 182 13.6. Diagnostyka nadciśnienia tętniczego u dzieci z nadwagą i otyłością 186 13.7. Leczenie nadciśnienia tętniczego u chorych z otyłością 186 13.8. Glomerulopatia związana z otyłością 188 13.9. Kamica moczowa u otyłych 190 13.10. Infekcje dróg moczowych a otyłość 191 13.11. Przewlekła choroba nerek 192 13.12. Transplantacja nerek u otyłych 195 13.13. Podsumowanie 196 Piśmiennictwo 197 14. Układ kostno-stawowy u dziecka otyłego 199 14.1. Wstęp 199 14.2. Wpływ otyłości na stabilność postawy i motorykę 200 14.3. Wpływ otyłości na stan układu kostno-szkieletowego 201 14.4. Niedobór witaminy D a objawy ze strony układu kostno-stawowego 206 14.5. Najczęstsze problemy ortopedyczne 208 Piśmiennictwo 212 15. Zaburzenia laryngologiczne u dziecka otyłego 213 15.1. Wstęp 213 15.2. Otyłość a schorzenia laryngologiczne 214 Piśmiennictwo 219 16. Otyłość jako czynnik ryzyka chorób nowotworowych 221 16.1. Wstęp 221 16.2. Otyłość a ryzyko wystąpienia nowotworu 222 16.3. Czynniki ryzyka rozwoju nowotworu związane z otyłością 223 16.4. Rola przewlekłego stanu zapalnego w rozwoju nowotworu 224 16.5. Rola czynników angiogennych 225 16.6. Rola insuliny i insulinopodobnego czynnika wzrostowego w nowotworzeniu 226 16.7. Udział adipokin w nowotworzeniu 227 16.8. Rola hormonów płciowych w powstawaniu nowotworu 229 16.9. Podsumowanie 230 Piśmiennictwo 231 17. Czynność tarczycy u dzieci z otyłością 233 17.1. Wstęp 233 17.2. Hormony tarczycy 233 17.3. Zmiany czynności tarczycy w otyłości 235 Piśmiennictwo 240 18. Zaburzenia osi nadnerczowej u dziecka z otyłością 243 18.1. Wstęp 243 Piśmiennictwo 247 19. Zaburzenia osi GH/IGF-1 u dzieci z otyłością 249 19.1. Wstęp 249 19.2. Hormon wzrostu 249 19.3. Insulinopodobne czynniki wzrostu 252 Piśmiennictwo 255 20. Otyłość a oś podwzgórzowo-przysadkowo-gonadalna 257 20.1. Wstęp 257 20.2. Wpływ otyłości na funkcjonowanie osi PPG 257 20.3. Kisspeptyna i oś PPG w otyłości 259 20.4. Adipokiny i oś PPG w otyłości 260 20.5. Wpływ otyłości na jajniki 262 20.6. Wpływ otyłości na jądra 265 Piśmiennictwo 267 21. Zaburzenia lipidowe u otyłego dziecka 269 21.1. Wstęp 269 21.2. Patofi zjologia zaburzeń lipidowych w otyłości dziecięcej 270 21.3. Rola stanu zapalnego i adipokin 273 21.4. Ocena rodzaju zaburzeń lipidowych 274 21.5. Postępowanie w aterogennej dyslipidemii związanej z otyłością u dzieci 274 21.6. Farmakologiczne leczenie u dzieci dyslipidemii aterogennej związanej z otyłością 275 21.7. Podsumowanie 280 Piśmiennictwo 281 22. Zaburzenia gospodarki węglowodanowej u otyłych dzieci 283 22.1. Wstęp 283 22.2. Definicja i diagnostyka zaburzeń gospodarki węglowodanowej 284 22.3. Badania przesiewowe w kierunku wykrycia zaburzeń gospodarki węglowodanowej 286 22.4. Patofi zjologia i przebieg zaburzeń węglowodanowych w otyłości dziecięcej 288 22.5. Choroby współwystępujące z cukrzycą typu 2 i jej powikłania 290 22.6. Postępowanie niefarmakologiczne w hiperglikemii związanej z otyłością u dzieci 291 22.7. Farmakologiczne leczenie cukrzycy typu 2 u dzieci i młodzieży 292 22.8. Prewencja rozwoju zaburzeń gospodarki węglowodanowej 294 22.9. Podsumowanie 294 Piśmiennictwo 296 23. Leczenie behawioralne i farmakologiczne otyłości 299 23.1. Wstęp 299 23.2. Modyfikacja stylu życia 299 23.3. Zalecenia dietetyczne 302 23.4. Rola aktywności fizycznej 305 23.5. Wsparcie psychologiczne 308 23.6. Farmakoterapia otyłości 309 Piśmiennictwo 311 24. Leczenie bariatryczne dziecka otyłego - wskazania i przeciw wskazania 313 24.1. Wstęp 313 24.2. Leczenie 313 24.3. Wskazania do leczenia chirurgicznego 315 24.4. Przeciwwskazania do zabiegu bariatrycznego 317 24.5. Rodzaje, technika i powikłania zabiegów operacyjnych 319 24.6. Podsumowanie 321 Piśmiennictwo 323 25. Problemy psychologiczne u otyłych dzieci 325 25.1. Wstęp 325 25.2. Otyłość a psychika 325 25.3. Psychospołeczne podłoże otyłości u dzieci 326 25.4. Funkcjonowanie psychospołeczne dzieci z otyłością prostą 329 Piśmiennictwo 331 26. Wpływ rodziny na rozwój otyłości u dziecka 333 26.1. Wstęp 333 26.2. Genetyka otyłości 334 26.3. Czynniki środowiskowe w okresie niemowlęcym a nadmiar masy ciała 335 26.4. Udział rodziny w powstaniu otyłości 336 26.5. Powikłania psychologiczne w otyłości 336 26.6. Zalecenia behawioralne w otyłości 336 Piśmiennictwo 339 27. Edukacja żywieniowa dziecka i jego rodziny 341 27.1. Wstęp 341 27.2. Ocena nawyków żywieniowych 341 27.3. Co to znaczy zdrowe odżywianie? 342 27.4. Normy zapotrzebowania energetycznego 343 27.5. Zalecenia ilościowe: białko, węglowodany i tłuszcze 345 27.6. Wprowadzanie nowych nawyków żywieniowych 348 27.7. Lekarz w roli edukatora żywieniowego 349 Piśmiennictwo 351 Skorowidz