Otorynolaryngologia Jurek Olszewski

Spis treści książki

PRZEDMOWA XVII 1. UCHO Jurek Olszewski 1 1.1. Anatomia i fizjologia dla celów praktycznych 1 1.1.1. Anatomia 1 1.1.2. Fizjologia 3 1.2. Diagnostyka chorób ucha 4 1.2.1. Badanie podmiotowe - wywiad 4 1.2.2. Oglądanie i badanie palpacyjne małżowiny usznej 4 1.2.3. Wziernikowanie ucha 5 1.3. Wybrane choroby ucha 8 1.3.1. Choroby ucha zewnętrznego 8 Woskowina przewodu słuchowego zewnętrznego 8 Ciało obce w przewodzie słuchowym zewnętrznym 9 Krwiak małżowiny usznej 10 Odmrożenie małżowiny usznej 11 Choroby zapalne ucha zewnętrznego 12 Róża małżowiny usznej 13 Czyrak przewodu słuchowego zewnętrznego 14 1.3.2. Choroby ucha środkowego 15 Ostre nieżytowe zapalenie trąbki słuchowej 15 Ostre zapalenie ucha środkowego 16 Wysiękowe zapalenie ucha środkowego 17 Ostre zapalenie wyrostka sutkowatego 18 Przewlekłe nieżytowe zapalenie trąbki słuchowej 19 Przewlekłe zapalenie ucha środkowego 20 1.3.3. Choroby ucha wewnętrznego 21 Ograniczone zapalenie błędnika 21 Surowiczo rozlane zapalenie błędnika 21 1.3.4. Powikłania wewnątrzczaszkowe pochodzenia usznego 22 Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych 22 Ropień nadtwardówkowy (zewnątrzoponowy) 23 Ropień podtwardówkowy 24 Ropień mózgu 25 Ropień móżdżku 26 Zapalenie zakrzepowe zatoki esowatej 27 Porażenie nerwu twarzowego pochodzenia usznego 27 1.4. Zasady wykonywania podstawowych zabiegów z zakresu ucha 28 1.4.1. Zakraplanie płynów do ucha 28 1.4.2. Usuwanie woskowiny z przewodu słuchowego zewnętrznego 29 1.4.3. Usuwanie ciał obcych z przewodu słuchowego zewnętrznego 30 1.4.4. Nacinanie krwiaka małżowiny usznej 31 1.4.5. Nacinanie błony bębenkowej (paracenteza) 32 1.4.6. Przedmuchiwanie trąbek słuchowych 33 1.5. Przypadki kliniczne 34 1.5.1. Przypadek 1 34 1.5.2. Przypadek 2 37 1.5.3. Przypadek 3 39 1.5.4. Przypadek 4 42 1.5.5. Przypadek 5 44 Piśmiennictwo 47 2. NOS I ZATOKI PRZYNOSOWE Jarosław Miłoński 49 2.1. Anatomia i fizjologia dla celów praktycznych 49 2.2. Diagnostyka chorób nosa i zatok przynosowych 53 2.2.1. Badanie podmiotowe - wywiad 53 2.2.2. Oglądanie nosa zewnętrznego 54 2.2.3. Palpacyjne badanie nosa zewnętrznego 54 2.2.4. Orientacyjne badanie drożności nosa 54 2.2.5. Orientacyjne badanie węchu 54 2.2.6. Wziernikowanie jam nosa - rynoskopia przednia 56 2.2.7. Wziernikowanie części nosowej gardła - rynoskopia tylna 56 2.2.8. Badanie fiberoskopowe nosa i części nosowej gardła 57 2.2.9. Badania obrazowe nosa i zatok przynosowych 59 2.3. Wybrane choroby nosa i zatok przynosowych 60 2.3.1. Krwiak przegrody nosa 60 2.3.2. Ropień przegrody nosa 61 2.3.3. Czyrak przedsionka nosa 62 2.3.4. Odmrożenie nosa zewnętrznego 63 2.3.5. Ciało obce w nosie 63 2.3.6. Ostry nieżyt nosa 65 2.3.7. Przewlekły prosty nieżyt nosa 65 2.3.8. Przewlekły przerostowy nieżyt nosa 66 2.3.9. Przewlekły zanikowy nieżyt nosa 67 2.3.10. Przewlekły cuchnący zanikowy nieżyt nosa (ozena) 68 2.3.11. Alergiczny nieżyt nosa 69 2.3.12. Naczynioruchowy nieżyt nosa 70 2.3.13. Polipy nosa 71 2.3.14. Polip choanalny 72 2.3.15. Ostre zapalenie zatok szczękowych 73 2.3.16. Ostre zapalenie zatok czołowych 74 2.3.17. Ostre zapalenie zatok sitowych 75 2.3.18. Ostre zapalenie zatok klinowych 77 2.3.19. Przewlekłe zapalenie zatok szczękowych 78 2.3.20. Przewlekłe zapalenie zatok czołowych 80 2.3.21. Przewlekłe zapalenie zatok sitowych 81 2.3.22. Przewlekłe zapalenie zatok klinowych 83 2.4. Zasady wykonywania podstawowych zabiegów z zakresu nosa i zatok przynosowych 84 2.4.1. Zakraplanie płynów do nosa 84 2.4.2. Usuwanie ciał obcych z przewodów nosowych 85 2.4.3. Płukanie zatok przynosowych metodą Proetza 85 2.4.4. Repozycja kości nosa 85 2.5. Przypadki kliniczne 86 2.5.1. Przypadek 1 87 2.5.2. Przypadek 2 89 2.5.3. Przypadek 3 92 2.5.4. Przypadek 4 95 2.5.5. Przypadek 5 98 Piśmiennictwo 101 3. JAMA USTNA I GARDŁO Hanna Zielińska-Bliźniewska 103 3.1. Anatomia i fizjologia dla celów praktycznych 103 3.1.1. Anatomia jamy ustnej 103 3.1.2. Anatomia gardła 105 3.1.3. Fizjologia jamy ustnej i gardła 106 3.2. Diagnostyka chorób jamy ustnej i gardła 107 3.2.1. Badanie podmiotowe - wywiad 107 3.2.2. Oglądanie oraz palpacyjne badanie jamy ustnej i gardła 108 3.2.3. Orientacyjne badanie smaku 109 3.2.4. Badanie przedmiotowe jamy ustnej i gardła 110 3.3. Wybrane choroby jamy ustnej i ślinianek 111 3.3.1. Choroby jamy ustnej przebiegające ze zmianami zanikowymi błony śluzowej 111 Zapalenie kątów ust 111 Protetyczne zapalenie jamy ustnej 112 Zapalenie jamy ustnej przebiegające z wytwarzaniem aft 113 3.3.2. Zapalenie jamy ustnej ze zmianami martwiczo-wrzodziejącymi 114 Zapalenie jamy ustnej białaczkowe 114 Zapalenie jamy ustnej gruźlicze 116 Zapalenie jamy ustnej w przebiegu AIDS 116 3.3.3. Choroby ze zmianami dotyczącymi języka 117 Język geograficzny 117 Język pofałdowany 119 Język włochaty 119 Nieżytowe ostre zapalenie jamy ustnej 121 Wysiękowe zapalenie jamy ustnej 121 Zanikowe zapalenie jamy ustnej 123 3.3.4. Zaburzenia czynności stawów skroniowo-żuchwowych 123 3.3.5. Choroby przyzębia 124 Zapalenie dziąseł wrzodziejące 124 Zapalenie dziąseł rozrostowe 126 Zapalenie przyzębia 127 3.3.6. Zapalenie jamy ustnej alergiczne 127 3.3.7. Stany przedrakowe jamy ustnej 129 3.3.8. Kamica ślinianek 131 3.3.9. Zapalenie ślinianek 131 3.3.10. Zapalenie nagminne ślinianek przyusznych 132 3.3.11. Sialozy 133 3.4. Wybrane choroby gardła 134 3.4.1. Ciało obce w gardle 134 3.4.2. Przerost migdałka gardłowego 135 3.4.3. Przerost migdałków podniebiennych 136 3.4.4. Ostre zapalenie gardła 137 3.4.5. Ostre zapalenie błony śluzowej tkanki chłonnej gardła 138 3.4.6. Angina paciorkowcowa 138 3.4.7. Powikłania angin i ostrego zapalenia migdałków podniebiennych 139 3.4.8. Angina Plauta-Vincenta 142 3.4.9. Przewlekłe zapalenie migdałków podniebiennych 143 3.4.10. Zmiany w gardle w przebiegu chorób zakaźnych 143 3.4.11. Zmiany w gardle w przebiegu chorób krwi 145 3.4.12. Przewlekłe zapalenie błony śluzowej gardła 145 3.4.13. Gruźlica gardła 146 3.5. Zasady wykonywania podstawowych zabiegów z zakresu jamy ustnej i gardła 147 3.5.1. Usuwanie ciał obcych 147 3.5.2. Podcięcie wędzidełka podjęzykowego 148 3.5.3. Nakłucie i nacięcie ropnia okołomigdałkowego 148 3.6. Przypadki kliniczne 149 3.6.1. Przypadek 1 149 3.6.2. Przypadek 2 152 3.6.3. Przypadek 3 155 3.6.4. Przypadek 4 158 3.6.5. Przypadek 5 161 Piśmiennictwo 163 4. KRTAŃ Jarosław Miłoński 165 4.1. Anatomia i fizjologia dla celów praktycznych 165 4.2. Diagnostyka chorób krtani 167 4.2.1. Badanie podmiotowe - wywiad 167 4.2.2. Palpacyjne badanie szyi 168 4.2.3. Znieczulenie krtani 168 4.2.4. Wziernikowanie pośrednie krtani - laryngoskopia pośrednia 170 4.2.5. Wziernikowanie bezpośrednie krtani - laryngoskopia bezpośrednia 170 4.2.6. Podstawowe zasady przeprowadzania badania bronchoskopowego 171 4.2.7. Podstawowe zasady przeprowadzania badania ezofagoskopowego 172 4.2.8. Podstawowe zasady przeprowadzania intubacji 173 4.3. Wybrane choroby krtani 174 4.3.1. Ciało obce w krtani 174 4.3.2. Ostre zapalenie krtani 175 4.3.3. Ostre podgłośniowe zapalenie krtani u dzieci 177 4.3.4. Przewlekłe zapalenie krtani 178 4.3.5. Gruźlica krtani 179 4.3.6. Stany przedrakowe krtani 180 4.4. Zasady wykonywania podstawowych zabiegów z zakresu krtani 182 4.4.1. Inhalacje 182 4.4.2. Usuwanie ciał obcych z krtani 183 4.4.3. Intubacja 183 4.5. Przypadki kliniczne 185 4.5.1. Przypadek 1 185 4.5.2. Przypadek 2 188 4.5.3. Przypadek 3 191 4.5.4. Przypadek 4 194 4.5.5. Przypadek 5 197 Piśmiennictwo 200 5. AUDIOLOGIA Marzena Mielczarek 201 5.1. Anatomia i fizjologia drogi słuchowej dla celów diagnostycznych 201 5.2. Diagnostyka audiologiczna 203 5.2.1. Akumetryczne badanie słuchu 203 5.2.2. Badanie słuchu stroikami 204 5.2.3. Audiometria tonalna progowa 205 5.2.4. Audiometria słowna (audiometria mowy) 208 5.2.5. Audiometria nadprogowa 209 5.2.6. Audiometria impedancyjna 210 5.2.7. Otoemisja akustyczna 212 5.2.8. Audiometria odpowiedzi elektrycznych 213 5.3. Rodzaje niedosłuchów 214 5.4. Wybrane choroby audiologiczne 217 5.4.1. Uraz akustyczny 217 5.4.2. Uraz ciśnieniowy 218 5.4.3. Szumy uszne 219 5.4.4. Otoskleroza 220 5.4.5. Głuchota związana z wiekiem 220 5.5. Profilaktyka i rehabilitacja słuchu 221 5.5.1. Aparaty poprawiające słyszenie 222 5.5.2. Zasady protezowania słuchu 224 5.6. Przypadki kliniczne 225 5.6.1. Przypadek 1 225 5.6.2. Przypadek 2 228 5.6.3. Przypadek 3 230 5.6.4. Przypadek 4 233 5.6.5. Przypadek 5 235 Piśmiennictwo 238 6. OTONEUROLOGIA Piotr Pietkiewicz 239 6.1. Anatomia i fizjologia drogi układu równowagi dla celów diagnostycznych 239 6.2. Etiopatogeneza zaburzeń przedsionkowych 242 6.3. Diagnostyka otoneurologiczna 243 6.3.1. Wywiad i badanie przedmiotowe 243 6.3.2. Badanie oczopląsu 244 6.3.3. Metody rejestracji oczopląsu 246 6.3.4. Próby statyczne i dynamiczne oceniające sprawność odruchów przedsionkowo-rdzeniowych 246 6.3.5. Próby móżdżkowe 251 6.3.6. Badanie elektronystagmograficzne 253 6.3.7. Badanie wideonystagmograficzne 255 6.3.8. Miogenne przedsionkowe potencjały wywołane 256 6.4. Wybrane choroby otoneurologiczne 257 6.4.1. Zapalenie błędnika 257 6.4.2. Półpasiec uszny 258 6.4.3. Zapalenie neuronu przedsionkowego 259 6.4.4. Choroba Méniere'a 259 6.4.5. Zawroty głowy pochodzenia naczyniowego 260 6.4.6. Łagodne napadowe położeniowe zawroty głowy 262 6.5. Rehabilitacja zawrotów głowy 265 6.5.1. Kinezyterapia w zawrotach głowy 266 Wybrane ćwiczenia habituacyjne 266 Wybrane ćwiczenia koordynujące postawę 267 6.6. Przypadki kliniczne 270 6.6.1. Przypadek 1 271 6.6.2. Przypadek 2 273 6.6.3. Przypadek 3 276 6.6.4. Przypadek 4 279 6.6.5. Przypadek 5 282 Piśmiennictwo 284 7. ONKOLOGIA Jurek Olszewski 287 7.1. Podstawowe zasady profilaktyki nowotworów 287 7.2. Diagnostyka onkologiczna 289 7.2.1. Badanie podmiotowe - wywiad 289 7.2.2. Badanie palpacyjne szyi z oceną węzłów chłonnych szyi 290 7.2.3. Ultrasonografia szyi 291 7.2.4. Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa 293 7.2.5. Biopsja chirurgiczna 293 7.2.6. Badania obrazowe 294 Tomografia komputerowa (TK) 294 Rezonans magnetyczny (MRI) 296 Badanie PET (pozytonowa tomografia emisyjna) 297 7.3. Wybrane choroby onkologiczne 298 7.3.1. Ucho 298 Nowotwory łagodne ucha 298 Nowotwory złośliwe ucha 300 7.3.2. Nos i zatoki przynosowe 303 Nowotwory łagodne nosa i zatok przynosowych 303 Nowotwory złośliwe nosa i zatok przynosowych 307 7.3.3. Jama ustna i gardło 309 Nowotwory łagodne jamy ustnej i gardła 309 Nowotwory złośliwe jamy ustnej i gardła 312 7.3.4. Ślinianki 315 Nowotwory łagodne ślinianek 315 Nowotwory złośliwe ślinianek 317 7.3.5. Krtań 319 Nowotwory łagodne krtani 319 Nowotwory złośliwe krtani 320 7.4. Przypadki kliniczne 323 7.4.1. Przypadek 1 323 7.4.2. Przypadek 2 325 7.4.3. Przypadek 3 328 7.4.4. Przypadek 4 331 7.4.5. Przypadek 5 333 Piśmiennictwo 336 8. STANY NAGŁE W OTOLARYNGOLOGII Krzysztof Kuśmierczyk 337 8.1. Duszność krtaniowa 337 8.2. Zasady wykonywania podstawowych zabiegów w duszności krtaniowej 339 8.2.1. Konikotomia 339 8.2.2. Tracheotomia 340 8.3. Krwawienia z nosa 341 8.4. Zasady wykonywania podstawowych zabiegów w krwawieniu z nosa 344 8.4.1. Przyżeganie miejsc krwawiących 344 8.4.2. Tamponada przednia 344 8.4.3. Tamponada tylna Bellocqa 348 8.5. Urazy narządów ORL 349 8.5.1. Ucho 349 Rany małżowiny usznej 349 Złamania poprzeczne piramidy kości skroniowej 351 Złamania podłużne piramidy kości skroniowej 352 8.5.2. Nos i zatoki przynosowe 353 Urazy nosa 353 Urazy zatok przynosowych 354 Złamania typu Le Forta 356 8.5.3. Gardło i krtań 359 Urazy gardła 359 Urazy krtani 359 8.5.4. Urazy przełyku 361 8.5.5. Rany postrzałowe 362 8.6. Nagła głuchota idiopatyczna 363 8.7. Nagłe zawroty głowy 367 8.8. Przypadki kliniczne 370 8.8.1. Przypadek 1 370 8.8.2. Przypadek 2 373 8.8.3. Przypadek 3 375 8.8.4. Przypadek 4 378 8.8.5. Przypadek 5 381 Piśmiennictwo 383 SKOROWIDZ