Młot i krzyż. Nowa historia Wikingów

Co stanowiło klucz ich potęgi? 

Od krwawego ataku na klasztor Lindisfarne w 793 roku do zasiedlenia Grenlandii i odkrycia Ameryki Północnej wikingowie zdominowali Europę na ponad 300 lat. Co leżało u źródeł tej erupcji przemocy i co ostatecznie położyło jej kres? Jak to możliwe, że garstka ludzi z północy, której głównym zajęciem powinna być  była walka o przetrwanie w  trudnych warunkach zaszła aż tak daleko. Autor książki Młot i krzyż odkrywa przed czytelnikami ich tajemnicę. Historia autorstwa Roberta Fergusona rzuca nowe światło na różnorodne aspekty kultury wikingów: ich religię, architekturę, sztukę budowania okrętów, a także literaturę sławiącą dokonania królów i wodzów o tajemniczo brzmiących przydomkach, takich jak Harald Sinozęby czy Ivar bez Kości. To najbardziej klarowny i fascynujący obraz świata wikingów, jaki do tej pory stworzono. 

(…) Kiedy w 1816 roku duński rząd podjął się realizacji planów stworzenia Muzeum Narodowego, zadanie uporządkowania wielkiej kolekcji znalezisk, zmagazynowanych na poddaszu kopenhaskiego kościoła pod wezwaniem Świętej Trójcy, powierzono Christianowi Jürgensenowi Thomsenowi, synowi majętnego kupca, który w młodości zainteresował się archeologią. Jak sam stwierdził, kiedy pierwszy raz wszedł na mieszczący kolekcję strych, odniósł wrażenie, że ma przed sobą zbiór przemieszanych ze sobą artefaktów leżących „w kurzu i nieładzie, pochowanych w skrzyniach i koszach między kawałkami płótna i papieru. To był całkowity chaos”^[2]. Thomsen podjął się próby zaprowadzenia porządku w tej składnicy rozmaitości. Rozpoczął od grupowania przedmiotów według ich przeznaczenia oraz materiału, z którego zostały wykonane. Były wśród nich narzędzia i broń z kamienia, broń i inne związane z walką przedmioty wykonane z brązu, artefakty z żelaza, sprzęty gospodarstwa domowego, ozdoby, urny zawierające ludzkie prochy oraz inne znaleziska niepasujące do żadnej z powyższych kategorii. Eksponaty, podzielone na trzy podstawowe grupy – kamień, brąz i żelazo – zaprezentowano publicznie w 1819 roku na wystawie zorganizowanej na poddaszu kościoła Świętej Trójcy. Wtedy to pierwszy raz użyto podziału na epokę kamienia, brązu i żelaza (…) 

                                                                                                                      Fragment książki