Mikrobiologia w dermatologii, wenerologii oraz w medycynie estetycznej i kosmetologii Eugenia Gospodarek-Komkowska, Agnieszka Mikucka

Spis treści książki

1. Przegląd mikrobiologii - podstawy - Eugenia Gospodarek-Komkowska, Małgorzata Prażyńska 1 1.1. Taksonomia drobnoustrojów - Eugenia Gospodarek-Komkowska 2 1.2. Klasyfikacja, budowa, genetyka i replikacja wirusów - Eugenia Gospodarek-Komkowska 3 1.3. Klasyfikacja, budowa, genetyka i namnażanie się bakterii - Eugenia Gospodarek-Komkowska 7 1.4. Klasyfikacja, budowa, genetyka i rozmnażanie się grzybów - Małgorzata Prażyńska 17 1.5. Występowanie i właściwości fizjologiczne drobnoustrojów - Eugenia Gospodarek-Komkowska 20 2. Mikrobiota fizjologiczna człowieka - Eugenia Gospodarek-Komkowska 25 2.1. Mikrobiota skóry człowieka 27 2.2. Mikrobiota jamy ustnej 28 2.3. Mikrobiota dróg oddechowych 30 2.4. Mikrobiota przewodu pokarmowego 31 2.5. Mikrobiota układu moczowo-płciowego 33 2.6. Mikrobiota fizjologiczna człowieka - znaczenie w zdrowiu 33 2.6.1. Interakcje mikrobiota fizjologiczna-gospodarz 34 3. Podstawy immunologii - Agnieszka Mikucka, Dagmara Depka 39 3.1. Budowa i funkcje układu immunologicznego 39 3.1.1. Narządy pierwotne (centralne) 40 3.1.2. Narządy wtórne (obwodowe) 40 3.2. Głelementy odpowiedzi immunologicznej 40 3.2.1. Limfocyty T 41 3.2.2. Limfocyty B 41 3.2.3. Immunoglobuliny 42 3.2.4. Komórki prezentujące antygen 42 3.3. Mechanizmy odporności 43 3.3.1. Odporność nieswoista (wrodzona, naturalna) 43 3.3.2. Odpowiedź swoista (nabyta, adaptacyjna) 45 3.3.3. Układ dopełniacza (komplement, aleksyna) 45 3.3.4. Fagocytoza 46 3.4. Odporność w zakażeniach wirusowych, bakteryjnych, grzybiczych, pasożytniczych 47 3.5. Układ odpornościowy skóry 48 3.5.1. Atopowe zapalenie skóry 50 3.6. Immunoprofilaktyka (czynna i bierna) 50 3.6.1. Szczepionki - typy, skład, postaci 51 3.6.2. Efekty szczepień 52 3.6.3. Program szczepień 52 4. Drogi szerzenia się drobnoustrojów - Alicja Sękowska 55 5. Interakcje gospodarz-drobnoustroje - Agnieszka Mikucka 59 5.1. Kolonizacja 60 5.1.1. Nosicielstwo 60 5.2. Zakażenie 61 5.2.1. ść drobnoustrojów 61 6. Wirusy - znaczenie w dermatologii, wenerologii oraz w medycynie estetycznej i kosmetologii - Alicja Sękowska, Joanna Kwiecińska-Piróg 65 6.1. Charakterystyka wirusów przenoszonych drogą krwi przez przerwanie ciągłości tkanki skórnej - Joanna Kwiecińska-Piróg 65 6.1.1. HBV 66 6.1.2. HCV 69 6.1.3. HDV 71 6.1.4. GBV-C/HGV 72 6.2. Charakterystyka wirusów wywołujących zmiany skórne - Alicja Sękowska 73 6.2.1. Charakterystyka enterowirusów 73 6.2.2. Charakterystyka parwowirusa B19 74 6.2.3. Charakterystyka wirusa życzki 74 6.2.4. Charakterystyka wirusa ospy wietrznej i łpaśca 75 6.2.5. Charakterystyka HHV-6 i HHV-7 77 6.3. Charakterystyka wirusów przenoszonych drogą kropelkową - Alicja Sękowska 77 6.3.1. Charakterystyka wirusów z rodziny Orthomyxoviridae 77 6.3.2. Charakterystyka wirusów z rodziny Paramyxoviridae 79 6.3.3. Charakterystyka wirusów z rodziny Pneumoviridae 80 6.3.4. Charakterystyka wirusów z rodziny Coronaviridae 81 6.3.5. Charakterystyka rinowirusów 82 6.3.6. Charakterystyka wirusów z rodziny Adenoviridae 82 6.4. Charakterystyka wirusów przenoszonych drogą płciową - Alicja Sękowska 82 6.4.1. Charakterystyka wirusa opryszczki pospolitej 83 6.4.2. Charakterystyka wirusa opryszczki narząłciowych 84 6.4.3. Charakterystyka wirusa mięczaka zakaźnego 85 6.4.4. Charakterystyka wirusów brodawczaka ludzkiego 85 6.4.5. Charakterystyka ludzkiego wirusa upośledzenia odporności 86 6.4.6. Charakterystyka wirusa mięsaka Kaposiego 87 7. Bakterie - znaczenie w zakażeniach skóry - Eugenia Gospodarek-Komkowska, Agnieszka Mikucka 89 7.1. Ziarenkowce Gram-dodatnie 91 7.1.1. Staphylococcus spp. - Eugenia Gospodarek-Komkowska 91 7.1.2. Streptococcus spp. - Eugenia Gospodarek-Komkowska 95 7.1.3. Paciorkowce grupy viridans - Agnieszka Mikucka 98 7.2. Pałeczki Gram-dodatnie - Agnieszka Mikucka 99 7.2.1. Corynebacterium spp. 99 7.2.2. Cutibacterium spp. 100 7.2.3. Actinomyces spp. 101 7.3. Pałeczki Gram-ujemne - Eugenia Gospodarek-Komkowska 102 7.3.1. Pseudomonas aeruginosa 102 7.4. Bakterie kwasooporne - Mycobacterium spp. - Eugenia Gospodarek-Komkowska 107 8. Grzyby - znaczenie w dermatologii, wenerologii, medycynie estetycznej i kosmetologii - Małgorzata Prażyńska, Joanna Kwiecińska-Piróg 109 8.1. Grzybice powierzchniowe 109 8.1.1. Czynniki predysponujące do zakażeń grzybiczych 110 8.1.2. Dermatofity 111 8.1.3. Drożdże 114 8.1.4. Grzyby pleśniowe 117 9. Pasożyty - znaczenie w dermatologii - Anna Michalska 119 9.1. Charakterystyka wybranych pasożłujących zarażenia skóry i jej przydatków 119 9.1.1. Pediculus spp. i Pthirus spp. 120 9.1.2. Demodex spp. 120 9.1.3. Sarcoptes scabiei 121 9.1.4. Enterobius vermicularis 121 9.2. Zarażenia pasożytami - aspekt kliniczny 121 10. Wybrane zakażenia odzwierzęce w dermatologii - Patrycja Zalas-Więcek, Anna Michalska, Joanna Kwiecińska-Piróg 125 10.1. Zakażenia o etiologii Borreliella burgdorferi 125 10.2. Zakażenia o etiologii Pasteurella spp. 127 10.3. Zakażenia o etiologii Bartonella spp. 129 10.4. Zakażenia o etiologii Capnocytophaga spp. 132 11. Zakażenia skóry i jej przydatków - aspekty kliniczne - Waldemar Placek, Agata Bechtold, Marta Kasprowicz-Furmańczyk, Jana Przekwas, Anna Budzyńska, Eugenia Gospodarek-Komkowska 135 11.1. Choroby wirusowe skóry - Waldemar Placek, Agata Bechtold, Marta Kasprowicz-Furmańczyk 135 11.1.1. Opryszczka pospolita (herpes simplex) 135 11.1.2. Ospa wietrzna (varicella, chickenpox) 136 11.1.3. łpasiec (zoster, herpes zoster, shingles) 137 11.1.4. Mięczak zakaźny (molluscum contagiosum) 137 11.1.5. Zakażenia wirusami brodawczaka ludzkiego 138 11.2. Choroby bakteryjne skóry - Waldemar Placek, Agata Bechtold, Marta Kasprowicz-Furmańczyk 140 11.2.1. Zakażenia gronkowcowe 140 11.2.2. Zakażenia paciorkowcowe 143 11.2.3. Mieszane zakażenia gronkowcowo-paciorkowcowe 144 11.3. Grzybice skóry - Waldemar Placek, Agata Bechtold, Marta Kasprowicz-Furmańczyk 148 11.3.1. Dermatofitozy - zakażenia wywoływane przez dermatofity (grzybice właściwe) 148 11.4. Rany przewlekłe - Jana Przekwas, Anna Budzyńska, Eugenia Gospodarek-Komkowska 152 11.4.1. Definicje i czynniki ryzyka 152 11.4.2. Etiologia zakażeń ran przewlekłych 153 11.4.3. Rola biofilmu bakteryjnego 154 11.4.4. Aspekt diagnostyczny 155 12. Charakterystyka drobnoustrojów wywołujących choroby przenoszone drogą płciową - Agata Białucha, Anna Michalska, Patrycja Zalas-Więcek, Katarzyna Grudlewska-Buda, Małgorzata Prażyńska 157 12.1. Bakteryjne czynniki etiologiczne chorób przenoszonych drogą płciową 157 12.1.1. Neisseria gonorrhoeae 157 12.1.2. Treponema pallidum 159 12.1.3. Chlamydia trachomatis 160 12.1.4. Mycoplasma hominis 161 12.1.5. Ureaplasma spp. 162 12.1.6. Inne bakterie 164 12.2. Grzybicze czynniki etiologiczne chorób przenoszonych drogą płciową 164 12.3. Pasożyty jako czynniki etiologiczne chorób przenoszonych drogą płciową 166 12.3.1. Trichomonas vaginalis 166 13. Zakażenia przenoszone drogą płciową - aspekty kliniczne - Waldemar Placek, Małgorzata Orylska-Ratyńska, Aleksandra Znajewska-Pander 169 13.1. Kiła (lues, syphilis) 169 13.2. Rzeżączka (gonorrhea) 172 13.3. Nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej 174 14. Ogólne zasady diagnostyki mikrobiologicznej - Eugenia Gospodarek-Komkowska 177 14.1. Metody barwienia drobnoustrojów 178 14.2. Podłoża do hodowli drobnoustrojów 180 15. Pobieranie i transport materiału klinicznego do badań mikrobiologicznych w zakażeniach skóry i jej przydatków, tkanki podskórnej oraz w zakażeniach przenoszonych drogą płciową - Tomasz Bogiel, Małgorzata Prażyńska, Anna Michalska 185 15.1. Badania w kierunku wirusów - Tomasz Bogiel 185 15.2. Badania w kierunku bakterii - Tomasz Bogiel 187 15.3. Badania w kierunku grzybów - Małgorzata Prażyńska 191 15.4. Badania w kierunku pasoż- Anna Michalska 194 16. Podstawy diagnostyki mikrobiologicznej w zakażeniach skóry, jej przydatków i tkanki podskórnej - Mateusz Rzepka, Tomasz Bogiel, Małgorzata Prażyńska, Anna Michalska 197 16.1. Badania wirusologiczne - Mateusz Rzepka, Tomasz Bogiel 197 16.1.1. Izolacja wirusa 198 16.1.2. Wykrywanie antygenów i przeciwciał 198 16.1.3. Wykrywanie kwasów nukleinowych 199 16.2. Badania bakteriologiczne - Mateusz Rzepka 200 16.3. Badania mykologiczne - Małgorzata Prażyńska 203 16.4. Badania parazytologiczne - Anna Michalska 207 16.5. Metody molekularne diagnostyki mikrobiologicznej stosowane w dermatologii - Tomasz Bogiel 208 17. Diagnostyka mikrobiologiczna zakażeń przenoszonych drogą płciową - Agata Białucha, Anna Michalska, Patrycja Zalas-Więcek, Małgorzata Prażyńska, Tomasz Bogiel, Dagmara Depka 211 17.1. Badania wirusologiczne 211 17.2. Badania bakteriologiczne 213 17.3. Badania mykologiczne 215 17.4. Badania parazytologiczne 216 17.5. Metody molekularne stosowane w diagnostyce zakażeń przenoszonych drogą płciową 218 18. Podstawy leczenia przeciwdrobnoustrojowego w zakażeniach skóry i jej przydatków, tkanki podskórnej oraz w zakażeniach przenoszonych drogą płciową - Aleksander Deptuła 223 19. Działania prewencyjne w dermatologii, wenerologii oraz medycynie estetycznej i kosmetologii - Katarzyna Jachna-Sawicka, Anna Michalska, Patrycja Zalas-Więcek, Krzysztof Skowron, Natalia Wiktorczyk-Kapischke, Katarzyna Grudlewska-Buda 225 19.1. Sterylizacja - Krzysztof Skowron 227 19.1.1. Podział metod sterylizacji 227 19.1.2. Kontrola procesu sterylizacji 231 19.2. Dezynfekcja - Katarzyna Jachna-Sawicka, Patrycja Zalas-Więcek 231 19.2.1. Środki dezynfekcyjne 232 19.2.2. Dezynfekcja powierzchni 240 19.2.3. Dezynfekcja narzędzi 242 19.2.4. Dezynfekcja skóry 244 19.3. Aseptyka i antyseptyka - Katarzyna Jachna-Sawicka, Patrycja Zalas-Więcek 244 19.4. Środki ochrony leków i kosmetyków 246 19.4.1. Konserwanty stosowane w lekach i kosmetykach - Anna Michalska 246 19.4.2. Testy konserwacji kosmetyków - Natalia Wiktorczyk-Kapischke, Krzysztof Skowron, Katarzyna Grudlewska-Buda 247 19.4.3. Bezpieczeństwo użytkowania leków i kosmetyków - Anna Michalska 254 20. Bezpieczeństwo mikrobiologiczne w gabinetach dermatologicznych, wenerologicznych oraz medycyny estetycznej i kosmetologicznych - Aleksander Deptuła, Agnieszka Kaczmarek, Anna Budzyńska, Ewa Suszkiewicz, Krzysztof Skowron, Katarzyna Grudlewska-Buda, Natalia Wiktorczyk-Kapischke 259 20.1. Drobnoustroje stanowiące zagrożenie epidemiologiczne - Aleksander Deptuła 259 20.2. Drobnoustroje zanieczyszczające surowce, leki i kosmetyki - Agnieszka Kaczmarek, Anna Budzyńska 261 20.2.1. Czynniki wpływające na rozwój drobnoustrojów 262 20.2.2. Kryteria czystości mikrobiologicznej leki i kosmetyki 264 20.3. Właściwości preparatów do higieny rąk - Aleksander Deptuła 267 20.4. Zasady higieny rąk - Aleksander Deptuła 268 20.5. Plan higieny i zasady dekontaminacji sprzętu i przestrzeni pracy - Aleksander Deptuła, Ewa Suszkiewicz 272 20.5.1. Podstawowe pojęcia 272 20.5.2. Zasady utrzymywania czystości ogólnej w placówkach medycznych i gabinetach kosmetologicznych 273 20.5.3. Zasady postępowania z narzędziami 277 20.6. Zasady stosowania śochrony indywidualnej - Aleksander Deptuła 278 20.7. Postępowanie z odpadami - Krzysztof Skowron, Katarzyna Grudlewska-Buda, Natalia Wiktorczyk-Kapischke 281 Piśmiennictwo 287 Skorowidz

pokaż cały spis treści

ukryj recenzje