Język w działaniu i działania na języku

Spis treści książki

• Spis treści
• Przedmowa
• Część I. Obrazy i ich pojęcia wyrażane słowami
• 1. Pojęciowo-leksykalny obraz świadomości we współczesnej polszczyźnie (Wprowadzenie do problematyki)
  • 1. Wprowadzenie
  • 2. Cel pracy, inspiracja, baza materiałowa
  • 3. Fenomen świadomości w ujęciach psychologów
  • 4. Fenomen świadomości w językoznawczej literaturze przedmiotu
  • 5. Definicje leksemu świadomość w wybranych słownikach ogólnych języka polskiego; pytanie o inwariant semantyczny
  • 6. Szkic pola leksykalno-semantycznego świadomości we współczesnej polszczyźnie
  • 7. Główne składniki konceptualizacji świadomości
    • 7.1. PODMIOT świadomości jego związek z nadawcą, typowe kolokacje
    • 7.2. OBIEKT świadomości sposób wyrażania, charakterystyczne kolokacje, ich zakres semantyczny
  • 8. Pozostałe składniki kompleksu pojęciowego świadomości
  • 9. Metaforyczno-metonimiczna konceptualizacja świadomości w polszczyźnie (zarys)
  • 10. Podsumowanie. Perspektywy badawcze
• 2. Co o stanie nieświadomości mówią wybrane leksykony i kontekstY użycia wyrażenia nieświadomość
  • 1. Wprowadzenie
  • 2. Definicje leksemu nieświadomość w wybranych słownikach języka polskiego
    • 2.1. Definicje znaczenia podstawowego (podawanego jako pierwsze)
    • 2.2. Definicje drugiego znaczenia
  • 3. Znaczenia i profile pojęcia nieświadomość (na podstawie wyników analizy korpusowej)
    • 3.1. Znaczenie: brak świadomości, tj. wiedzy o czymś, niewiedza, nieznajomość czegoś, niezdawanie sobie sprawy z czegoś
    • 3.2. Znaczenie: brak (pełnej) świadomości, bycie nieprzytomnym, bycie w stanie poza jawą, we śnie, niepanowanie (brak autokontroli)
    • 3.3. Znaczenie: obszar psychiki, w którym tkwią pierwotne popędy, nieakceptowane społecznie impulsy i pragnienia czy wyparte ze świadomości ślady dawnych przeżyć
  • 4. Zakończenie
• 3. Między życiem a śmiercią. O określeniach odnoszących się do wybranych długotrwałych stanów zaburzeń świadomości
  • 1. Wprowadzenie: zakres, cele, podstawa materiałowa pracy
  • 2. Fenomen świadomości jej złożony, niewyrazisty i nieostry charakter
  • 3. Status świadomości w językoznawczych opisach stanów mentalnych i uczuciowych
  • 4. Długotrwałe stany zaburzeń świadomości czym są i jak się o nich mówi
  • 5. Zakończenie
• 4. Jak myślimy i mówimy o intuicji w polszczyźnie? Kognitywna interpretacja pojęcia
  • 1. Uwagi wstępne
  • 2. Leksem intuicja w słownikach języka polskiego
  • 3. Struktura pojęciowa intuicji w polszczyźnie
    • 3.1. Profile pojęcia intuicja
      • 3.1.1. Intuicja jako zdolność, dar, cecha charakteru, rys osobowości, dodatkowy zmysł
      • 3.1.2. Intuicja jako myśl, przypuszczenie
    • 3.2. Metaforyczno-metonimiczna konceptualizacja intuicji w polszczyźnie
  • 4. Zakończenie
• 5. Uśmiech jako słowo i gest mimiczny.Obraz uśmiechu we współczesnej polszczyźnie
  • 1. Uwagi wstępne
  • 2. Krótka charakterystyka uśmiechu jako gestu mimicznego
  • 3. Co mówi o uśmiechu geście mimicznym współczesny język polski?
    • 3.1. Wyrażenia ze słowem uśmiech w jego znaczeniu gestycznym bogata baza materiałowa
    • 3.2. Ogólne cechy uśmiechu-gestu mimicznego, profilujące bazowe pojęcie uśmiech
  • 4. Zakończenie. Perspektywy badawcze
• Część II. Z ważnych i stale aktualnych problemów słowotwórstwa
• 6. Derywacja słowotwórcza a semantyczna
  • 1. Wprowadzenie
  • 2. Neologizmy a zjawiska polisemii i homonimii
  • 3. Neologizmy jako rezultaty procesów polisemicznych
  • 4. Neologizmy jako rezultaty procesów homonimicznych
  • 5. Podsumowanie
• 7. O wartościowaniu w słowotwórstwie
  • 1. Wprowadzenie
  • 2. Wartościowanie a emocje
  • 3. Derywaty słowotwórcze, w których sąd wartościujący jest składnikiem znaczenia
  • 4. Struktury słowotwórcze zawierające oceny jakościowe, oparte na skali dobrze źle
  • 5. Charakterystyka sposobów wyrażania wartościowania w strukturach słowotwórczych
  • 6. Zakończenie
• 8. Pragmatyka słowotwórczego działania (Kontynuacja myśli Marii Honowskiej o technikach stawania się form słowotwórczych)
  • 1. Wprowadzenie. Badania słowotwórcze w 2. poł. XX i na początku XXI w.
  • 2. Prekursorski charakter myśli Marii Honowskiej o działaniu słowotwórczym. Intensyfikacja badań w zakresie słowotwórstwa tekstowego
  • 3. Dynamika procesów słowotwórczych w tekstach reklamowych
  • 4. Zakończenie
• 9. Zjawiska uniwerbizacji słowotwórczej w tekstach współczesnej polszczyzny
  • 1. Uwagi wstępne
  • 2. Żywotność procesów uniwerbizacji w języku polskim
    • 2.1. Mechanizmy uniwerbizacyjne w derywacji prostej
      • 2.1.1. Derywacja sufiksalna
      • 2.1.2. Derywacja paradygmatyczna; afiksacja zerowa, konwersja, dezintegracja
      • 2.1.2.1. Zmiana paradygmatu deklinacyjnego przymiotnikowego na deklinacyjny rzeczownikowy
      • 2.1.2.2. Zmiana paradygmatu deklinacyjnego na koniugacyjny
      • 2.1.2.3. Zmiana, w której wyraz traci cechy fleksyjne (paradygmat deklinacyjny)
    • 2.2. Mechanizmy uniwerbizacyjne w compositach
      • 2.2.1. Composita interfiksalno-sufiksalne
      • 2.2.2. Composita interfiksalno-paradygmatyczne
      • 2.2.3. Composita interfiksalne
      • 2.2.4. Composita bezinterfiksalne (zrosty)
  • 3. Kontekstowe znaczenia uniwerbizmów
  • 4. Zakończenie
• 10. Composita kontaminacyjne jako rezultaty procesów analogii i anomalii
  • 1. Wprowadzenie
  • 2. Analogia i anomalia w słowotwórstwie
  • 3. Composita kontaminacyjne a inne złożenia i derywaty sufiksalne
  • 4. Jak anomalia może stać się regułą jednostkowe kontaminacje jako źródło nowych wzorców/schematów słowotwórczych
  • 5. Kompozycjonalność i rozkładalność złożeń kontaminacyjnych a procesy analogii i anomalii
  • 6. Zakończenie
• 11. Dlaczego pani minister, a nie pani ministra? O czynnikach oddziałujących na uzus i normę w zakresie nazw żeńskich
  • 1. Uwagi wstępne
  • 2. Słowotwórcze sposoby tworzenia nazw żeńskich w polszczyźnie
  • 3. Aksjologiczne motywy nietworzenia nazw żeńskich sufiksalnych
  • 4. Krótko o tendencji do feminizacji języka
  • 5. Preferuję pani ministro o świadomości językowej użytkowników polszczyzny
  • 6. Forma ministra w ocenie językoznawców
  • Aneks
• Część III. O potrzebie i sposobach badania neologizmów
• 12. O formacjach potencjalnych i okazjonalizmach
  • 1. Uwagi wstępne
  • 2. Derywaty potencjalne
    • 2.1. Formacje potencjalne ujmowane jako uwarunkowane produktywnością typu słowotwórczego
    • 2.2. Formacje potencjalne ujmowane jako jednostki nieustabilizowane w zasobie słownym, niezależne od produktywności modelu
  • 3. Derywaty okazjonalne
    • 3.1. Jak w literaturze przedmiotu są interpretowane okazjonalizmy?
    • 3.2. Okazjonalizmy słowotwórcze
  • 4. Derywaty potencjalne i okazjonalizmy a neologizmy słowotwórcze
    • Rozwiązanie skrótów tytułów gazet i czasopism
• 13. Słownik Nová slova v češtině dojrzałe dzieło czeskiej leksykografii
  • 1. Uwagi wstępne. Nowy leksykon na tle wcześniejszych opracowań
  • 2. Zakres leksykonu: zasady gromadzenia słownictwa i weryfikacji jego nowości
  • 3. Przyjęta definicja neologizmu. Typy haseł słownikowych
  • 4. Stylistyczno-pragmatyczny opis neologizmów
  • 5. Struktura haseł słownikowych
  • 6. Zakończenie
• 14. Czy jeszcze można, wypada, warto zajmować się neologizmami? (w związku z fotodokumentacyjną metodą badawczą Piotra Wierzchonia)
  • 1. Wprowadzenie
  • 2. Prawdziwe i nieprawdziwe, zasadne i bezzasadne stwierdzenia Piotra Wierzchonia na temat badania neologizmów
  • 3. O koncepcji redatacji Piotra Wierzchonia i rezultatach jej zastosowania
  • 4. Podsumowanie
• 15. Drogi do słownika neologizmów współczesnej polszczyzny
  • 1. Uwagi wstępne: neologizmy jako obiekt leksykografii
  • 2. Nowe słownictwo polskie zbiór wyrazów wyekscerpowanych ze współczesnej prasy
  • 3. Polska leksykografia chronologizacyjna
    • 3.1. Jana Wawrzyńczyka Polskie informatorium wyrazowe i Słownik bibliograficzny języka polskiego
    • 3.2. Początki i rozwój fotoleksykografii; fotomateriały i redatacje neologizmów
  • 4. Projekt Słownika neologizmów pod red. Teresy Smółkowej
• 16. Osiągnięcia polskiej leksykografii chronologizacyjnej (refleksje z perspektywy słowotwórczej)
  • 1. Uwagi wstępne
  • 2. Polskie informatorium wyrazowe i Słownik bibliograficzny języka polskiego dwie nowatorskie syntezy bibliograficznej wiedzy o polszczyźnie
  • 3. Cenne dodatki o dwu broszurkach i leksykonie przypomnień
  • 4. Badania fotoleksykograficzne. Wpływ fotomateriałów na redatację neologizmów i pomnażanie ich zasobu
  • 5. Wielkość zasobów słownictwa polskiego w XXI w. w świetle dorobku polskiej fotoleksykografii. Derywaty słowotwórcze w NFJP
  • 6. Podsumowanie
• Źródła (leksykony, encyklopedie, zbiory słów, korpusy)
• Bibliografia prac cytowanych w tomie
• Wykaz publikacji źródłowych
• Indeks przedmiotowy
• Language at work working on a language. Studies in semantics and word formation
  • Summary

pokaż cały spis treści

ukryj recenzje