Czy koty mają pępki? Paul Heiney

Spis treści książki

• Okładka
• Strona tytułowa
• Spis treści
• Wstęp
• 1 Ciało człowieka
• OD WIELKICH USZU PO GROMKIE KICHNIĘCIA
  • Czy ludziom o odstających uszach łatwiej utrzymać równowagę?
  • Czy dźwięk może nam zaszkodzić?
  • Jakie najmniejsze natężenie światła może wychwycić ludzkie oko?
  • Po co nam para oczu?
  • Dlaczego stojąc na dachu wysokiego budynku, odczuwamy zawroty głowy?
  • Gdyby zamienić nasze oczy miejscami  tak aby lewe znalazło się w prawym oczodole i odwrotnie  to czy obraz świata miałby formę dwóch niepasujących do siebie połówek?
  • Ile czasu w życiu spędzamy z zamkniętymi oczami, tylko nimi mrugając?
  • Po co nam brwi i dlaczego nie rosną?
  • Gdyby zgolić brew, ile czasu by odrastała?
  • Skąd się biorą mroczki przed oczami?
  • Dlaczego ludzie kichają?
  • Dlaczego podczas kichania widzimy jasne światło?
• OD ROZBITYCH ŁOKCI PO GAZ ROZWESELAJĄCY
  • Co to jest śmieszna kość1?
  • Ile kości jest w ludzkim ciele?
  • Która kość w ciele człowieka jest najmniejsza?
  • Z czego jesteśmyzbudowani?
  • Kto był pierwszym człowiekiem na świecie?
  • Dlaczego podtlenek azotu nas rozśmiesza?
• OD PĘPKÓW PO WŁOCHATYCH ESKIMOSÓW
  • Dlaczego mężczyźni mają w pępkach więcej paprochów niż kobiety?
  • Dlaczego mężczyznom rosną włosy na klatce piersiowej i brzuchu?
  • Czy Eskimosi mają na ciele więcej włosów niż inni ludzie, żeby im było cieplej?
  • Dlaczego jeśli wyrwiemy sobie siwy włos, na jego miejsce wyrasta kolejny siwy włos?
  • Czy po śmierci włosy nadal rosną?
• RADOŚĆ I SMUTEK
  • Dlaczego się śmiejemy i co wywołuje śmiech?
  • Dlaczego płaczemy?
  • Jak kolor wpływa na nasz nastrój?
  • Czy ze stresu można się rozchorować?
  • Co wywołuje uczucie motyli w brzuchu, kiedy się denerwujemy albo jesteśmy czymś podekscytowani?
  • Dlaczego przerażające sceny z filmów zapamiętujemy lepiej niż te przyjemne?
• SŁODKICH SNÓW
  • Dlaczego niektórzy ludzie potrzebują mniej snu niż inni?
  • Co sprawia, że chce nam się spać?
  • Jakie procesy chemiczne zachodzą w nas, kiedy śpimy?
  • Czym jest sen i czy ma jakiś związek z żółtymi śpiochami w naszych oczach tuż po przebudzeniu?
  • Mówi się, że nie należy spać w pokoju, gdzie są rośliny. Czy to znaczy, że niezdrowo jest spać w lesie?
  • Czy niewidomi mają sny?
  • Co się śni noworodkom?
• SKĄD TAKA RÓŻNICA?
  • Czy kobiety mówią więcej niż mężczyźni, bo są tak zbudowane?
  • Dlaczego mężczyznom zmienia się głos, a kobietom nie?
  • Czy jest powód, dla którego niektórzy lubią upały, a inni nie?
  • Dlaczego kiedy chorujemy, podnosi się nam temperatura?
  • Dlaczego niektórych wysportowanych ludzi nigdy nie łapie kurcz?
  • Czym różnią się paznokcie u rąk od paznokci u nóg?
  • Dlaczego kciuk wygląda tak, jak wygląda, a nie jak duży palec u nogi?
• TAK SIĘ TYLKO ZASTANAWIAM
  • Dlaczego krew, kiedy wysycha, przybiera rdzawy kolor?
  • Dlaczego smarki są zielone?
  • Czy guma do żucia może się zaplątać w jelicie?
  • Dlaczego niektórym z nas robią się piegi i czemu pojawiają się pod wpływem słońca?
  • Jakie bakterie można znaleźć na dłoniach i czy można się ich pozbyć, myjąc ręce?
  • Dlaczego gdy uderzymy się w głowę, wyskakuje guz?
  • Który mięsień w naszym ciele jest najmniejszy, a który największy?
  • Ile żył jest w ludzkim ciele? Czy wszyscy mamy tyle samo żył?
  • Ile czasu zajęłoby policzenie wszystkich połączeń nerwowych w ludzkim mózgu, gdyby liczyć je z prędkością jednego połączenia na sekundę?
  • Co można powiedzieć o stanie zdrowia na podstawie wyglądu języka?
  • Czy ilość krwi dostarczanej do mózgu zmniejsza się czy zwiększa, kiedy ćwiczymy?
  • W jaki sposób tlen z powietrza przenika do naszego krwiobiegu?
  • Co się dzieje, gdy się starzejemy?
• 2 Dzika przyroda
• OD ZASPANYCH NIEDŹWIEDZI PO UŚMIECHNIĘTE KROKODYLE
  • Czy niedźwiedzie hibernują?
  • Dlaczego wiewiórki mają puszyste ogony?
  • Czy rogi u żyraf działają jak piorunochron?
  • Ile nawozu wytwarza słoń?
  • Czy zwierzęta mogą się uzależniać tak jak ludzie?
  • Czy to prawda, że ptaki wyjadają resztki pożywienia spomiędzy zębów aligatorów?
  • Z jaką siłą krokodyl zaciska szczęki?
  • Dlaczego krokodyle przetrwały, a dinozaury wymarły?
• OD WIELKICH MRÓWEK PO NA WPÓŁ MARTWE DŻDŻOWNICE
  • Jak silna jest mrówka?
  • Gdzie zimują mrówki?
  • Dlaczego stonogi lubią wilgoć?
  • Gdzie nocuje mucha plujka?
  • Jak rozpoznać płeć gąsienicy?
  • Dlaczego motyl nie parzy się pokrzywą?
  • Czy jest jakiś pożytek z karaluchów?
  • Dlaczego ukąszenie gza boli o wiele bardziej niż ukąszenie komara?
  • Dlaczego oczy kotów i szczurów świecą w ciemności?
  • Dlaczego jednych ciągle gryzą meszki, a innych zostawiają w spokoju?
  • Dlaczego ślimaki wytwarzają lepki śluz i jak to robią?
  • Czy ślimaki rozmawiają ze sobą?
  • Ile pożywienia zjada dziennie wieloryb?
  • Dlaczego wężom wystarczy kilka posiłków w roku, a owce stale coś przeżuwają?
  • Czy mogą istnieć więcej niż dwie płcie?
  • U koników morskich to samce zachodzą w ciążę. Czy u innych zwierząt też się to zdarza?
  • Ile oczu ma dżdżownica?
  • Czy jeśli przetniemy dżdżownicę na pół, obie połówki będą nadal żyły?
• OD MRUCZĄCYCH KOTÓW PO KOCIE PĘPKI
  • Dlaczego koty mruczą?
  • Wąsy służą kotom do oceniania odległości. Czy wobec tego ciężarnym kotkom wyrastają dłuższe wąsy?
  • Dlaczego koty przy pierwszym spotkaniu obwąchują sobie nawzajem nosy?
  • Dlaczego na starość koty nie siwieją?
  • Czy koty mają pępki, a jeśli tak, to w którym miejscu?
• OD NIETOPERZY PO WYBUCHAJĄCE MEWY
  • Dlaczego nietoperze wiszą głową w dół?
  • Dlaczego krew nie napływa nietoperzom do głowy, gdy wiszą do góry nogami?
  • Dlaczego nietoperze nie wydają dźwięków, które byśmy słyszeli?
  • Dlaczego jedne ptaki podskakują, a inne spacerują?
  • Czy ptaki mają w uszach woskowinę?
  • Czy ptaki mają pęcherze moczowe?
  • Skąd u ptaków biorą się pióra?
  • Dlaczego gdy ptak znosi jajo, ono nie pęka?
  • Jak można zmienić kolor skorupki kurzego jaja?
  • Dlaczego nie widujemy piskląt gołębi?
  • Gdzie kaczki mają uszy?
  • Dlaczego mewy nie mogą siadać na gałęziach drzew?
  • Czy gdyby dać mewie alka-seltzer, toby wybuchła?
• 3 Nauka wokół nas
• OD MUSUJĄCYCH BĄBELKÓW PO OPADAJĄCE BAŃKI MYDLANE
  • Dlaczego gdy potrząśniemy butelką z napojem gazowanym, po jej otwarciu napój musuje?
  • Co powoduje musowanie napoju po wrzuceniu do niego kostki lodu?
  • Czy po otwarciu butelki z napojem gazowanym lepiej przed zamknięciem wycisnąć z niej powietrze, czy też pozostawić je w środku?
  • Dlaczego po wypiciu zimnego napoju gazowanego nasze oczy łzawią?
  • Czy powieszenie srebrnej łyżeczki w otwartej butelce z szampanem zapobiegnie ulatnianiu się z niego gazu?
  • Dlaczego wydaje nam się, że bąbelki w piwie Guinness opadają na dno szklanki?
  • Dlaczego bąbelki są okrągłe?
  • Dlaczego żeby puszczać bańki, trzeba do wody dodać mydło?
  • Jak duża może być bańka mydlana?
  • Czy można puszczać bańki mydlane w kosmosie?
  • Która z tych trzech rzeczy puszczonych z tej samej wysokości spadnie na ziemię pierwsza: bańka mydlana, żelazna kula czy drewniana kula?
• OD WZNOSZĄCEGO SIĘ CIEPŁEGO POWIETRZA PO SYROP KLONOWY
  • W jaki sposób ciepło powoduje wznoszenie się przedmiotów?
  • Dlaczego gdy na rozgrzaną tacę cynową wylejemy wodę, to uformuje się ona w małe kropelki, które będą się bardzo szybko przemieszczać po powierzchni?
  • Dlaczego na zapałkę dmuchamy, żeby ją zgasić, a w ognisko, żeby je rozpalić?
  • Dlaczego gdy patrzymy na palącą się zapałkę, widzimy dwa różne kolory płomienia?
  • Skoro czarny kolor pochłania ciepło lepiej niż biały, to dlaczego ludzie w ciepłych krajach czasami noszą czarne ubrania?
  • Dlaczego syrop klonowy podgrzewany w kuchence mikrofalowej przez ten sam czas co woda ma od niej wyższą temperaturę?
• OD ZAPAROWANYCH SZYB PO ŁUK TĘCZY
  • Dlaczego w samochodzie stojącym pod wiatą nie parują szyby?
  • Dlaczego podczas lotu samolotem często widzimy w powietrzu za oknem kropelki wody, które pomimo temperatury znacznie poniżej zera nie zmieniają się w lód?
  • Czy można coś zniszczyć, wprawiając to w drgania za pomocą dźwięku?
  • Dlaczego szyba wydaje przy pękaniu inny dźwięk niż drewno?
  • Dlaczego szkło jest przezroczyste?
  • Czy szyby w starych oknach są grubsze u dołu niż u góry, ponieważ spłynęło tam szkło?
  • Dlaczego rzeczy widziane w lusterku samochodu wydają się znacznie wyraźniejsze, a kolory bardziej ostre?
  • Dlaczego tęcza jest zakrzywiona?
• OD PRĄDU ZMIENNEGO PO PRĄD STAŁY
  • Wiemy, że elektryczność to poruszające się elektrony, ale czym właściwie jest elektron?
  • Dlaczego zawracamy sobie głowę wytwarzaniem prądu zmiennego, czyli takiego, który płynie raz w jednym, a raz w drugim kierunku? Co w tym złego, że prąd płynie tylko w jednym kierunku?
  • Jaki prąd jest bardziej niebezpieczny: zmienny czy stały?
  • Jeśli ktoś zostaje porażony prądem, to co go zabija: natężenie prądu czy jego napięcie?
  • Dlaczego aby uniknąć porażenia prądem, należy nie dotykać ziemi?
  • Ptaki siadają na liniach wysokiego napięcia. Czy ich nogi nie tworzą obwodu elektrycznego?
  • Dlaczego transformatory buczą?
  • Dlaczego w elektrowniach wkłada się tyle wysiłku w podgrzewanie wody, aby następnie ponownie ją schłodzić w wieżach chłodzących?
• OD SPLĄTANEJ POŚCIELI PO SMACZNEGO TOSTA
  • Dlaczego podczas prania nasze ubrania dostają się do wnętrza poszwy na kołdrę?
  • Dlaczego tak trudno jest wyprasować zagniecenia na ubraniu, skoro tak łatwo jest je zrobić?
  • Dlaczego dwuwęglan sodu jest używany do czyszczenia lodówek i zamrażarek?
  • Dlaczego papier gazetowy żółknie szybciej niż inne rodzaje papieru?
  • Dlaczego papierowe ręczniki lepiej wchłaniają wodę niż inne rodzaje papieru?
  • Dlaczego warzywa miękną w trakcie gotowania?
  • Dlaczego nie należy gotować rabarbaru w aluminiowych garnkach?
  • Czy zielone ziemniaki są trujące?
  • Skąd bierze się skwierczący dźwięk, który słyszymy, kładąc żywność na rozgrzaną patelnię? Czy jest to jakaś reakcja chemiczna?
  • Co powoduje, że różne substancje mają zapach?
  • Jaki zapach wydziela asfalt po deszczu?
  • Dlaczego sól wzmaga pragnienie?
  • Dlaczego statki unoszą się na wodzie?
  • Czy po wyciągnięciu korka woda zawsze wypływa z wanny, wirując zgodnie z ruchem wskazówek zegara?
  • W jaki sposób miękka skóra paska może naostrzyć brzytwę?
  • Czy rozgrzana piłka do squasha odbija się wyżej niż zimna?
  • Czy ciśnienie wewnątrz piłki do squasha ma wpływ na to, z jaką częstotliwością ona się odbija?
  • Dlaczego trudniej nam pedałować na rowerze z nienapompowanymi oponami?
  • Dlaczego wypastowane powierzchnie błyszczą się po polerowaniu?
  • Dlaczego tost smakuje inaczej niż chleb?
• 4 Wielkie nieba!
• OD WIRUJĄCYCH PLANET PO BOMBY ATOMOWE
  • Jak się porusza Ziemia?
  • Podobno Ziemia ma 5 miliardów lat. Skąd to wiemy?
  • Czy gdybyśmy wpadli do tunelu wywierconego przez środek Ziemi, przelecielibyśmy na drugą stronę?
  • Jak duża jest Ziemia i w jaki sposób ją mierzymy?
  • Czy to prawda, że cała ludność Ziemi zmieściłaby się na wyspie Wight?
  • Ilu ludzi żyło w sumie do tej pory na Ziemi w porównaniu z liczbą ludzi żyjących na niej obecnie?
  • Skoro środek Ziemi jest tak gorący, to dlaczego ocean nie jest cieplejszy?
  • Co utrzymuje niebo w górze?
  • Jak wysoko sięga atmosfera?
  • Jak wybuch bomby atomowej wpłynąłby na pogodę?
  • Dlaczego bomby wodorowe mają znacznie większą moc niż bomby atomowe?
• OD BŁYSKAWIC PO WULKANY
  • Ile tostów można by opiec za pomocą pioruna?
  • Czy piorun bierze swój początek w niebie, czy na ziemi?
  • Dlaczego w samochodzie nie trzeba się bać pioruna?
  • Skąd się bierze grzmot?
  • Czy piorunowi zawsze towarzyszy grzmot?
  • Dlaczego wysoko w górach jest zimniej, chociaż jesteśmy bliżej Słońca?
  • Dlaczego lód wokół bieguna północnego nie przesuwa się wraz z wiatrem i przypływami?
  • Jeśli u nas jest dwunasta w południe, to która godzina jest na biegunie południowym?
  • Jak na biegunie południowym ustawić drogowskaz, żeby wskazywał nam kierunek wschodni?
  • Czy mamy jakieś korzyści z istnienia wulkanów?
  • Skąd się biorą gazy wulkaniczne?
• OD SPRAGNIONYCH DĘBÓW PO OLBRZYMIE GRZYBY
  • Ile wody pobiera dąb w ciągu roku?
  • Dlaczego kwiaty rozchylają płatki?
  • Czy drzewa chorują na raka?
  • Dlaczego zachodzące słońce przybiera kolor czerwony?
  • Jaka jest najszybsza rzecz na Ziemi?
  • Jaki żyjący organizm jest największy?
• 5 W przestworzach
• OD MIGOCĄCYCH GWIAZD PO CZŁOWIEKA NA KSIĘŻYCU
  • Czy intensywność migotania gwiazd zmienia się w ciągu nocy?
  • Czym są spadające gwiazdy?
  • Jak nadawane są nazwy gwiazdozbiorom?
  • Dlaczego gwiazdozbiory nie zmieniają swojego wyglądu, mimo że gwiazdy poruszają się tak szybko?
  • Dlaczego na zdjęciach Ziemi wykonanych z kosmosu nie widać w tle żadnych gwiazd?
  • Czy Ziemia zbliża się do Słońca, czy od niego oddala?
  • Jak Słońce może płonąć, skoro w kosmosie nie ma tlenu?
  • Ile czasu trwałaby podróż samochodem na Słońce?
  • Jak daleko od Ziemi zaczyna się kosmos?
  • Z czego zbudowany jest Księżyc?
  • Dlaczego zawsze widzimy tę samą stronę Księżyca?
  • Dlaczego bliżej horyzontu Księżyc wydaje się większy?
  • Kim jest człowiek na Księżycu?
• OD ROZPADAJĄCYCH SIĘ KOMET PO WZROST CZŁOWIEKA W KOSMOSIE
  • Co się dzieje z ciepłem w kosmosie?
  • Dlaczego niektóre komety mają więcej niż jeden ogon?
  • Czy dinozaury naprawdę wyginęły w wyniku uderzenia asteroidy?
  • Co się stało na Jowiszu po uderzeniu komety?
  • Jakie jest prawdopodobieństwo, że kometa lub asteroida uderzy w Ziemię?
  • Czy Ziemia jest zagrożona przez asteroidy?
  • Czy prawdą jest, że mamy większe szanse zginąć trafieni przez meteoryt niż w wyniku powodzi lub trzęsienia ziemi?
  • Jak daleko widzimy przez teleskop?
  • Czy wszystkie planety obracają się w tym samym kierunku i z jaką prędkością to robią?
  • Jakie rakiety kosmiczne są najmocniejsze?
  • Dlaczego statki kosmiczne nie spalają się podczas startu tak jak przy wchodzeniu w atmosferę przy lądowaniu?
  • Czy ludzie rosną w kosmosie?
• 6 Czy możesz mi wyjaśnić
• OD JO-JO PO FRISBEE
  • Dlaczego jo-jo wraca do góry po sznurku?
  • Dlaczego piłka futbolowa skręca w locie?
  • Na czym polega puszczanie kaczek na wodzie?
  • Czy wirujący bąk waży tyle samo co nieruchomy?
  • Dlaczego obracające się frisbee jest stabilne w locie?
• OD CHMUR PO SMUGI KONDENSACYJNE
  • Czy w chmurze można utonąć?
  • W jaki sposób powietrze dostaje się do zamarzniętych kałuż?
  • Dlaczego zamarzająca woda zwiększa swoją objętość?
  • Dlaczego podczas mieszania wody dźwięk powstający przy uderzaniu łyżeczką o ściankę szklanki staje się wyższy?
  • Co się dzieje z piłeczką pingpongową, która pływa w wiadrze z wodą w jadącej windzie?
  • Dlaczego cząsteczki ciał stałych, cieczy i gazów nie zachowują się tak samo?
  • Dlaczego widzimy smugi pary wodnej na krawędziach skrzydeł samolotu?
• I INNE RZECZY, KTÓRYCH NIE ROZUMIEM
  • Dlaczego gdy jedząc czekoladę, natrafiamy na sreberko, czujemy ból zęba?
  • Dlaczego banany są zakrzywione?
  • Czy komputery mają uczucia?
  • Na jaką wysokość, korzystając z najnowszych technologii, można wznieść drapacz chmur, żeby nie zawalił się pod własnym ciężarem?
  • Dlaczego mimo że włosy brody są miękkie, żyletki stopniowo się tępią?
  • Co wydostaje się z substancji radioaktywnych?
  • Czy wszystko jest radioaktywne?
  • Czy moneta rzucona z wieży Eiffla może zranić człowieka i jaką prędkość miałaby w momencie uderzenia?
  • Gdzie wyląduje pocisk wystrzelony pionowo w górę?
  • Czy duża grupa osób trzymających się za ręce może po wyskoczeniu z samolotu wylądować na ziemi bez spadochronów?
  • Kto decyduje o dodawaniu przestępnych sekund do lat?
  • Czy dzięki alufelgom samochód pojedzie szybciej?
  • Czy bardziej efektywne jest wchodzenie po dwa stopnie naraz?
• 7 Na koniec te najtrudniejsze
• OD CZĄSTEK ŚWIATŁA PO ZERO ABSOLUTNE
  • Czym są kwanty?
  • Co to jest kot Schrödingera?
  • Czy jeśli samochód jedzie z prędkością 1600 kilometrów na godzinę z włączonymi reflektorami, ich światło porusza się szybciej niż zwykle?
  • Czy przedmiot wyrzucony ze statku kosmicznego byłby przyciągany przez jego grawitację i poruszałby się za statkiem?
  • Co powoduje rozpad atomu?
  • Co naukowcy nazywają rozszczepieniem atomu?
  • Skoro światło nic nie waży, to dlaczego jest załamywane przez pryzmat?
  • Skoro wszystko jest zbudowane z atomów, to dlaczego niektóre rzeczy są przezroczyste?
  • Czy we wszechświecie istnieje temperatura maksymalna?
  • Czy kiedykolwiek osiągniemy zero absolutne?
  • Skąd się bierze grawitacja?
  • Czy wartość liczby kiedykolwiek się zmieni?
  • I na koniec jedno z najważniejszych pytań zadanych kiedykolwiek naszej Science Line: czy dwoje ludzi może mieć całkowicie odmienne spojrzenie na naukę i oboje mogą mieć rację?
• Przypisy końcowe

pokaż cały spis treści

ukryj recenzje