ROZWÓJ PIELĘGNIARSTWA W POLSCE I NA ŚWIECIE PACJENT W CENTRUM UWAGI

Model opieki pielęgniarskiej, skupiający się na na pacjencie, a nie na samej tylko chorobie i jej objawach, stosowany jest powszechnie w wielu krajach. Stawia on pacjenta i jego kontekst - środowisko życia, rodzinę - w centrum działania zespołu intedyscyplinarnego, podkreślając indywidualny charakter opieki i założenie elastycznego podejścia do podejmowania decyzji terapeutycznych. Tym samym, model ten uwzględnia preferencje i wartości pacjenta w opiece nad nim. Ten styl pielęgnowania, czyli opieka zorientowana na osobę (ang. patient cente-red-care), zdobywa coraz większą popularność, opierając się na 4 zasadach etycznych, związanych z podstawowymi prawami człowieka: autonomią, dobro-czynnością, nieszkodzeniem i sprawiedliwością. Udowodniono, że założenia takiej opieki zorientowanej na pacjenta wpływają na jakość jego życia oraz wyniki leczenia i pielęgnowania, zmniejszają ryzyko wystąpienia zespołu stresu pourazowego (PTSD) u pacjentów i ich rodzin, a u personelu medycznego poprawiają satysfakcję zawodową, zmniejszając ryzyko wypalenia zawodowego i poprawiając jakość pracy. Na podstawie takich założeń i obserwacji przygotowano niniejsze opracowanie, składające się z trzech rozdziałów tematycznych. Pierwszy rozdział skupia się na pracach opisujących opiekę medyczną, stawiającą pacjenta w centrum uwagi. Zawarto w nim prace związane z jakością życia pacjentów w różnych stanach chorobowych, aktualnymi społecznie zjawiskami związanymi z wojną na Ukrainie, kształceniu studentów pielęgniarstwa oraz opisujące zagadnienia etyczne w transplantologii. W kontekście opieki zorientowanej na pacjenta zaprezentowano prace związane z bezpieczeństwem podopiecznych oraz jakości komunikacji w zespołach medycznych, a także zagadnienia kliniczne dotyczące diety w padaczce lekoopornej i alergiach. Rozdział ten zawiera również wspomnienie o wybitnym naukowcu, profesorze Rudolfie Weiglu, który opracował szczepionkę przeciwko durowi plamistemu. Część druga monografii skupia prace badawcze i poglądowe dotyczące za-stosowania nowoczesnych zasad pielęgniarstwa w praktyce i w odniesieniu do nauki. W tym obszarze monografii zawarto prace na temat wewnątrzszpitalnego zatrzymania krążenia, obciążeń emocjonalnych pielęgniarek, wiedzy dietetycznej i aktywności fizycznej studentów pielęgniarstwa oraz pracy zmianowej personelu pielęgniarskiego. Opisano również zagadnienia związane z depresją u pacjentów z rakiem płuca, zespołem serotoninowym, rehabilitacji w stwardnieniu rozsianym, historii kształcenia pielęgniarek oraz szczepień przeciwko HPV. Trzecia część monografii zawiera w głównej mierze prace w formie studium przypadku, opisujące różnorodne rozwiązania problemów pielęgnacyjnych. Za-proponowane przez autorów opracowania rozwiązań tych problemów i zaprezentowane wyniki opieki mogą być przykładami dobrej i wzorcowej praktyki w leczeniu i pielęgnowaniu pacjentów. Zawarto tutaj opisy przypadków pacjentów z chorobą wrzodową żołądka, po resekcji żołądka, dziecka z przetrwałym przewodem tętniczym Botalla, chorobą zwyrodnieniową stawów, po amputacji kończyny dolnej, z zapaleniem płuc, po zabiegu strumectomii oraz po częściowej resekcji tchawicy. Monografię kończy rozdział opisujący udzielanie porady pielęgniarskiej w POZ pacjentom po przebytej hospitalizacji.