Medical Law Leszek Bosek, Zbigniew Banaszczyk, Witold Borysiak

Medical Law jest pierwszym handbookiem z zakresu prawa medycznego wydanym w Europie Środkowo-Wschodniej. Wyróżnia go na tle dostępnych zagranicznych podręczników i opracowań zbiorowych z zakresu prawa medycznego kompleksowy i systemowy charakter, a zarazem przystępność i praktyczne walory. Medical Law jest więc z pewnością istotnym novum na rynku.

Publikacja stanowi opracowanie powstałe na bazie większego projektu wydawniczego: System Prawa Medycznego (red. M. Safjan, L. Bosek) wydawanego obecnie przez Wydawnictwo C.H. Beck.

Medical Law pogłębione omówienie wszystkich głównych zagadnień prawa medycznego, od historii prawa medycznego i deontologii medycznej, przez takie kluczowe instytucje prawa medycznego jak zgoda, obowiązki informacyjne, oświadczenia na wypadek utraty zdolności do wyrażenia zgody, umowy i inne czynności prawne w sektorze medycznym, prawa i obowiązki pacjenta oraz podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych, po aktualne praktyczne i sporne zagadnienia związane z udzielanymi świadczeniami zdrowotnymi, dyskutowane na międzynarodowych kongresach oraz będące wciąż przedmiotem aktualnych rozstrzygnięć sądów międzynarodowych i krajowych, a dotyczące genetyki, eksperymentów medycznych, transplantacji czy ludzkiej prokreacji.

Oryginalność opracowania wynika z analitycznego podziału treści prawa medycznego wyrażającego się w przyjętej strukturze książki i omówieniu następujących zagadnień:

Medical Law presents typical medical problems from a legal perspective such as:

• historia prawa medycznego i etyki (the history of medical law),
• źródła prawa medycznego (sources of medical law),
• właściwość I element prywatnego stosunku prawa medycznego - założenia ogólne i metodologiczne (properties and elements of a private medical law relation - general and methodological premises),
• czynność prawna jako podstawowe źródło stosunku prawa medycznego (an act in law as a fundamental source of medical law relations),
• zgoda na zabieg medyczny (consent to a medical procedure),
• oświadczenia na wypadek utraty zdolności do wyrażenia zgody na zabieg medyczny (statements in the event of a patient's incapacity to consent to medical treatment),
• status pacjenta (status of a patient),
• formy prowadzenia działalności leczniczej (forms of conducting healthcare activity),
• prawa pacjenta (patient's rights),
• obowiązki pacjenta (patient's duties),
• prawa podmiotów leczniczych i osób wykonujących zawody medyczne (rights of healthcare service providers),
• obowiązki podmiotów leczniczych (duties of healthcare service providers),
• pojęcie usługi opieki zdrowotnej (notion of a healthcare service),
• eksperyment medyczny (medical experiments),
• transplantologia (organ transplantation),
• świadczenia zdrowotne z zakresu genetyki (genetics),
• zabiegi estetyczne (aesthetic procedures),
• świadczenia zdrowotne wspomagające prokreację (medically assisted procreation).

Struktura książki koresponduje także z przyjętym założeniem metodologicznym możliwie wszechstronnej, uwzględniającej różne punkty widzenia oraz niekiedy przeciwstawne interesy, analizy stosunków prawnomedycznych. Analiza stosunków prawnych uzasadnia omówienie ich źródeł, stron, w szczególności status pacjenta oraz świadczeniodawcy czyli podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych, treści stosunku czyli praw i obowiązków zarówno pacjenta, jak i podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych, przedmiotu stosunku prawnomedycznego - charakteru i treści świadczeń zdrowotnych. Zaproponowana metoda jest szeroko akceptowana w doktrynie prawa cywilnego, ale na rynku literatury prawnomedycznej może być uznana z pewnością za novum. Przyjęte podejście metodologiczne umożliwia zarówno poprawną interpretację faktów prawnomedycznych, jak i lepsze, bardziej rzetelne i społecznie uzasadnione wyważanie konkurujących interesów pacjentów, lekarzy oraz publicznych partnerów i instytucji.

Medical Law zostało stworzone także z myślą o dydaktyce. Książka zawiera kwantum informacji niezwykle przydatnych dla studentów i doktorantów na uniwersyteckich wydziałach prawa. Może jednak niewątpliwie stanowić także uzupełnienie i lekturę dodatkową dla studentów i doktorantów studiujących filozofię, etykę, medycynę, a także nauki społeczne, zarządzanie oraz ekonomię. Książka zawiera jednak na tyle pogłębioną treść i szeroką analizę orzecznictwa, że może być niewątpliwie przydatna dla dla praktyków, zarówno prawa: adwokatów, radców prawnych oraz sędziów, jak i lekarzy, menagerów w ochronie zdrowia oraz szerokiego kręgu osób zainteresowanych ochroną zdrowia.

Książka została napisana w taki sposób, aby każda jej część i każdy jej rozdział mógł być czytany niezależnie od pozostałych, ponieważ prezentuje szczegółową analizę podjętego w nim zagadnienia; całościowa analiza treści książki pomaga jednak w lepszym rozumieniu systemowych uwarunkowań prawa medycznego.

Autorzy książki są specjalistami dysponującymi szczególnym udokumentowanym dorobkiem naukowym w prawie medycznym, nierzadko także wyróżniający się innymi specjalizacjami, współpracującymi z Pracownią Prawa Medycznego i Biotechnologii Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.

Medical law edited by prof. Leszek Bosek is a very valuable contribution to the field of medical law, offering an insightful and comprehensive overview of the field. The book has a very clear and well-designed structure: it is organised around the concept of the legal relation. The volume opens with a short but informative excursion into the history of medical law, which provides a broad background for the following considerations. Next, a thorough analysis of the sources of medical law is provided; importantly, this part of the book places an emphasis on both the constitutional and European foundations of medical law. The remaining part of the book (16 out of 18 chapters) is devoted to an in-depth consideration of the legal-medical relation: its structure and sources (elements of the relation, consent, representation of the incapacitated), subjects (patients, the beginning and end of the human life, the legal status of the human body), content (rights and duties of patients and health services providers), and objects (including a general analysis of the healthcare service, as well as an analysis of more specific issues, such as transplantation, genetics, aesthetic procedures and medical experiment). It should be stressed that this way of organising the volume's material is both innovative and extremely useful.

from a peer-review of prof. Bartosz Brożek, Jagiellonian University