Filozofia cyberbezpieczeństwa Łukasz Olejnik, Artur Kurasiński

Spis treści książki

• Okładka
• Strona tytułowa
• Strona redakcyjna
• Rekomendacje
• Spis treści
• Wstęp
• 1. Wprowadzenie do filozofii cyberbezpieczeństwa
  • 1.1. Krótko o historii
    • 1.1.1. Historia wirusów i złośliwego oprogramowania
    • 1.1.2. Grupy zainteresowań, grupy hakerskie
    • 1.1.3. Dlaczego cyberbezpieczeństwo stało się ważne?
  • 1.2. Stopniowy wzrost roli i wagi cyberbezpieczeństwa
  • 1.3. Wymiar międzynarodowy i wojskowy
  • 1.4. Czym jest filozofia cyberbezpieczeństwa  jak ją rozumieć?
  • 1.5. Czy cyberbezpieczeństwo jest osiągalne?
    • 1.5.1. Poufność, integralność, dostępność
    • 1.5.2. Dla zwykłego użytkownika
    • 1.5.3. Użycie biznesowe
    • 1.5.4. Państwo
    • 1.5.5. Problem światowy
  • 1.6. Ważne pytania i pewien mit
  • 1.7. Czy cyberbezpieczeństwo jest w ogóle osiągalne?
• 2. Cyberzagrożenia i konieczne wyjaśnienia
  • 2.1. Ryzyko
  • 2.2. Różne rodzaje ryzyka
    • 2.2.1. Sztuczna inteligencja
    • 2.2.2. Prawa człowieka
  • 2.3. Krótko o cyberataku
  • 2.4. Kill chain użyteczny model myślowy
    • 2.4.1. Rozpoznanie
    • 2.4.2. Uzbrojenie
    • 2.4.3. Dostarczenie
    • 2.4.4. Eksploitacja
    • 2.4.5. Instalacja
    • 2.4.6. Dowodzenie i zarządzanie
    • 2.4.7. Realizacja celów
    • 2.4.8. Kill chain podsumowanie
  • 2.5. Model MITRE
  • 2.6. Socjotechnika i phishing
  • 2.7. Grupy zagrożeń
    • 2.7.1. Haktywiści
    • 2.7.2. Cyberprzestępcy
    • 2.7.3. Grupy rządowe, APT
    • 2.7.4. Grupy synteza
  • 2.8. Cybernarzędzia czy cyberbroń?
    • 2.8.1. Rodzaje narzędzi kwestia celów
    • 2.8.2. Exploit
  • 2.9. CVE i branding błędów bezpieczeństwa
    • 2.9.1. 20-letnie błędy w zabezpieczeniach?
    • 2.9.2. Ekonomia błędów bezpieczeństwa i eksploitów
    • 2.9.3. Frameworki i inne narzędzia
  • 2.10. Ransomware
    • 2.10.1. Utrata danych i okup
    • 2.10.2. Model biznesowy celem są pieniądze
    • 2.10.3. Jak się zabezpieczyć zasada 3-2-1
    • 2.10.4. Problem geopolityczny i prawny korsarstwo XXI w.?
• 3. Cyberbezpieczeństwo od strony użytkownika
  • 3.1. Cyberbezpieczeństwo jako problem zwykłych ludzi
    • 3.1.1. Cyfryzacja postępuje i co z tego wynika
    • 3.1.2. Czy sami budujemy zależności?
    • 3.1.3. Pożar centrum danych co za pech!
  • 3.2. Trzeba się zabezpieczyć czy to możliwe i jak to zrobić?
    • 3.2.1. Problemy także dla ekspertów
    • 3.2.2. Zabezpieczenie to zwiększenie kosztów dla atakujących
    • 3.2.3. Zwracaj uwagę na to, co ma znaczenie
    • 3.2.4. Modelowanie ryzyka
    • 3.2.5. Jakie są faktyczne zagrożenia dla nas?
  • 3.3. Żelazne zasady
    • 3.3.1. Technologia jest dla ludzi
    • 3.3.2. Dostawcy powinni dbać o podstawowe zabezpieczenia waga ekosystemów
    • 3.3.3. Powierzchnia ryzyka
      • 3.3.3.1. Mapowanie sposobów korzystania
      • 3.3.3.2. Identyfikacja punktów ryzyka i dobór rozwiązań
      • 3.3.3.3. Wymogi prawne na pomoc?
    • 3.3.4. Mieć aktualne oprogramowanie
    • 3.3.5. Zasada ograniczonego zaufania wobec tego, co jest na ekranie
    • 3.3.6. Weryfikacja komunikacji
    • 3.3.7. Hasła
      • 3.3.7.1. Dobre hasła
      • 3.3.7.2. Łamanie nie jest takie proste!
      • 3.3.7.3. Nie zmieniamy dobrych haseł (chyba że są dobre ku temu powody)
      • 3.3.7.4. Dobre hasła to długie hasła
      • 3.3.7.5. Diceware
    • 3.3.8. Przechowywanie haseł
    • 3.3.9. Uwierzytelnianie dwu- bądź wieloskładnikowe
    • 3.3.10. Paranoja
    • 3.3.11. Aktualna wiedza
    • 3.3.12. Przeglądarki internetowe
    • 3.3.13. Różne ryzyka do różnych szufladek
    • 3.3.14. Bezpieczny e-mail
      • 3.3.14.1. Webmail
      • 3.3.14.2. Duże jest bezpieczniejsze?
    • 3.3.15. Komunikatory
    • 3.3.16. Media społecznościowe
    • 3.3.17. Czy potrzebujemy VPN? Pewnie nie
    • 3.3.18. Pamiętaj, że model zagrożeń zależy od tego, kim jesteś i czym się zajmujesz
  • 3.4. Czy zawsze nam coś grozi i ktoś chce nas zhakować?
    • 3.4.1. Nie wszystkie zagrożenia są techniczne
    • 3.4.2. Na niektóre problemy możemy nie mieć wpływu
  • 3.5. Oprogramowanie antywirusowe
  • 3.6. Prywatność użytkownika szeroki temat
    • 3.6.1. Ustawienia
    • 3.6.2. Nie tylko źli ludzie mają coś do ukrycia
    • 3.6.3. Smartfon centrum życia
    • 3.6.4. Co o nas wiedzą?
    • 3.6.5. Prywatność jako cecha produktu i przewaga biznesowa
    • 3.6.6. Prywatność a technologie i standardy
• 4. Cyberbezpieczeństwo infrastruktury zdrowia
  • 4.1. Cyfryzacja ochrony zdrowia postępuje
    • 4.1.1. Cyfryzacja i problemy?
    • 4.1.2. Cyfryzacja danych medycznych w Polsce
    • 4.1.3. COVID-19 jako akcelerator cyfryzacji
  • 4.2. Cyfryzacja a ryzyka dla cyberbezpieczeństwa
  • 4.3. Ryzyka i zagrożenia
    • 4.3.1. Cyberataki na szpitale
    • 4.3.2. Ransomware WannaCry jako motor nakładów finansowych na cyberbezpieczeństwo?
    • 4.3.3. Cyberataki na opiekę zdrowotną w Irlandii
    • 4.3.4. Inne cyberataki na ośrodki zdrowia
    • 4.3.5. Czy ubezpieczyciel pokryje straty?
    • 4.3.6. Czy cyberubezpieczenia mają sens?
    • 4.3.7. Priorytetem szpitali nie jest cyberbezpieczeństwo
  • 4.4. Cyfryzacja diagnostyki medycznej i nowe podatności
    • 4.4.1. Ryzyko implantów
    • 4.4.2. Wycieki danych, a może modyfikacja diagnostyki
    • 4.4.3. Cyberataki w łańcuchu dostaw
  • 4.5. Cyberbezpieczeństwo urządzeń medycznych
  • 4.6. Jak zabezpieczyć szpital?
    • 4.6.1. Sprzęt, oprogramowanie, licencje, aktualizacje
    • 4.6.2. Co w razie dużej skali cyberataku? Scenariusz cyberataku systemowego
  • 4.7. Skutki śmiertelne
    • 4.7.1. Zły projekt system Therac-25
    • 4.7.2. W pogoni za sensacją?
    • 4.7.3. Ostrożnie z doniesieniami?
    • 4.7.4. Po co zabijać cyberatakiem?
    • 4.7.5. Czy łatwo wykryć śmierć z powodu cyberataku?
  • 4.8. No dobrze, ale czy cyberatakiem można zabić?
    • 4.8.1. Scenariusz cyberataku z efektami śmiertelnymi  czy taką bombę logiczną się wykryje?
    • 4.8.2. Skoordynowane wyczerpywanie baterii implantów? Scenariusz
• 5. Cyberbezpieczeństwo infrastruktury krytycznej
  • 5.1. Wrażliwa część państwa
  • 5.2. Przykłady cyberataków na infrastrukturę krytyczną
    • 5.2.1. Energetyka
      • 5.2.1.1. Elektrownie jądrowe
      • 5.2.1.2. Cyberataki na dystrybucję energii na Ukrainie
      • 5.2.1.3. Co się dzieje po wyłączeniu prądu?
      • 5.2.1.4. Próba wyłączenia prądu w warunkach wojny?
      • 5.2.1.5. Jak się zabezpieczyć?
      • 5.2.1.6. Blackout cyberatakiem? Scenariusze
    • 5.2.2. Scenariusz: fizyczne niszczenie transformatora
      • 5.2.2.1. Praktyczna demonstracja zniszczeń fizycznych
      • 5.2.2.2. Sceptycyzm wobec doniesień zalecany
    • 5.2.3. Systemy uzdatniania wody
    • 5.2.4. Gaz, ropa
  • 5.3. Zabezpieczanie infrastruktury krytycznej
  • 5.4. Hakowanie elementów fizycznych
  • 5.5. Efekty fizyczne
    • 5.5.1. Stuxnet
    • 5.5.2. Niemiecka huta stali
  • 5.6. Systemy transportowe
  • 5.7. Co na to państwa?
  • 5.8. Kluczowa kwestia cywilizacyjna
• 6. Cyberbezpieczeństwo państwa
  • 6.1. Czym jest cyberbezpieczeństwo państwa?
  • 6.2. Państwa były już hakowane
    • 6.2.1. Cyberoperacje wymierzone w system polityczny w USA
    • 6.2.2. Wybory, wywiad i ludzka natura
    • 6.2.3. Celowe wycieki danych i ich efekty
    • 6.2.4. Cyberoperacje wymierzone w system polityczny we Francji
    • 6.2.5. Incydenty w Polsce
    • 6.2.6. Cyberoperacje profesjonalne
    • 6.2.7. Cyberatak na KNF w Polsce
    • 6.2.8. Przypadek Tajwanu działania informacyjne i człowiek znikąd
    • 6.2.9. Ataki w innych miejscach
  • 6.3. Głosowanie elektroniczne jako systemowy punkt słabości państwa
    • 6.3.1. Kwestie przejrzystości
    • 6.3.2. Ostrożnie z cyfryzacją
  • 6.4. Ogólny scenariusz
  • 6.5. Jak zabezpieczają się państwa?
    • 6.5.1. RODO, NIS kiedy warto lub trzeba działać?
    • 6.5.2. KSC, CERT-y, inne instytucje
  • 6.6. Czy można zabezpieczyć państwo?
    • 6.6.1. Wybory
    • 6.6.2. Partie polityczne
    • 6.6.3. Cyberbezpieczeństwo sztabu wyborczego  wyzwanie
      • 6.6.3.1. Kwestia osobowa
      • 6.6.3.2. Strategia cyberbezpieczeństwa sztabu
      • 6.6.3.3. Znów o czynniku ludzkim
      • 6.6.3.4. Środki techniczne, chmurowe
      • 6.6.3.5. Rutynowe usuwanie danych
    • 6.6.4. Cyberbezpieczeństwo jako problem PR
  • 6.7. Konieczność strategii cyberbezpieczeństwa państwa
  • 6.8. A może odłączyć się od internetu?
• 7. Cyberkonflikt, cyberwojna
  • 7.1. Rywalizacja państw
  • 7.2. Cyberwywiad
  • 7.3. Cyberpolicja
  • 7.4. Cyberwojska
    • 7.4.1. Standardowe narzędzia państw
    • 7.4.2. Cyberatak to nie atak
    • 7.4.3. Cyberoperacje
      • 7.4.3.1. Cyberoperacje obronne
      • 7.4.3.2. Operacje ISR
      • 7.4.3.3. Operacje ofensywne
    • 7.4.4. Proporcje w odniesieniu do różnych operacji
  • 7.5. Cyberzdolności
    • 7.5.1. Efekty fizyczne
    • 7.5.2. Efekty zakłócające
    • 7.5.3. Odmowa usługi, blokowanie
    • 7.5.4. Pozyskiwanie informacji, zbieranie danych
    • 7.5.5. Sygnalizowanie
    • 7.5.6. Dostarczanie
      • 7.5.6.1. Cyberoperacja z bliskim dostępem w Rotterdamie?
      • 7.5.6.2. Przekupywanie pracowników
  • 7.6. Czym jest cyberwojna?
    • 7.6.1. Wojna ograniczona do cyberataków?
    • 7.6.2. Cyberataki towarzyszące innym działaniom zbrojnym?
    • 7.6.3. Cyberwojna w Polsce?
  • 7.7. Działania cyberofensywne
    • 7.7.1. Cyberoperacje fizyczne
    • 7.7.2. Czy można zabić za pomocą cyberataku? Ujęcie operacyjno-wojskowe
    • 7.7.3. Targeting czy cyberataki mogą celować w konkretne cele, ludzi?
  • 7.8. Cyberbezpieczeństwo systemów uzbrojenia
    • 7.8.1. Do czego to prowadzi?
    • 7.8.2. Dobre wieści?
  • 7.9. Czy można odpowiedzieć zbrojnie na cyberatak?
    • 7.9.1. Artykuł 51 KNZ
    • 7.9.2. Atrybucja
    • 7.9.3. Poziomy atrybucji
    • 7.9.4. Praktyka państwowa
    • 7.9.5. Po co wskazywać?
  • 7.10. Czy w ramach cyberwojny obowiązywałyby jakieś zasady?
    • 7.10.1. Pomysły na wykorzystanie nowych technologii i uchronienie się przed zagrożeniem
    • 7.10.2. Prawo wojny
    • 7.10.3. Scenariusz cyberataku wywołującego zatrucie gazem
  • 7.11. Środki do cyberataku cyberbroń
    • 7.11.1. Narzędzia
    • 7.11.2. Metody
    • 7.11.3. Podwójne przeznaczenie
  • 7.12. Skąd brać cyberzdolności?
    • 7.12.1. Budowa
    • 7.12.2. Zakup
  • 7.13. Cyberodstraszanie. Narzędzie projekcji siły
    • 7.13.1. Cyberdestabilizacja?
    • 7.13.2. Eskalacja
    • 7.13.3. Drabina eskalacyjna
  • 7.14. Ryzyko eskalacji
  • 7.15. Jak przygotowują się państwa?
    • 7.15.1. Co nam grozi?
    • 7.15.2. Ryzyko eskalacji i wojny
    • 7.15.3. Cyberataki integralnym elementem działań bojowych, zaczepnych, wojskowych
    • 7.15.4. Czy można wspomóc stabilizację?
    • 7.15.5. Normy
  • 7.16. Cyber a sprawa polska
    • 7.16.1. Zagrożenia i ich realność
    • 7.16.2. Cyberoperacje w zdobywaniu informacji wywiadowczych
    • 7.16.3. Czy warto dawać środki na wojsko?
    • 7.16.4. Separacja cyberjednostek jest konieczna
    • 7.16.5. Czy Polska potrzebuje zdolności ofensywnych?
    • 7.16.6. Specyfika problemu kto zechce to zrozumieć?
    • 7.16.7. Czego uczy nas kardynał Richelieu o cyberbezpieczeństwie?
    • 7.16.8. Zagrożenia z powodu posiadania cyberzdolności?
      • 7.16.8.1. Ryzyko nadużyć wewnętrznych
      • 7.16.8.2. Zagrożenie zewnętrzne
  • 7.17. Cyberwojna na Ukrainie w 2022 r.
    • 7.17.1. Sytuacja przed konfliktem zbrojnym
    • 7.17.2. Sytuacja w trakcie konfliktu zbrojnego
      • 7.17.2.1. Brak cyberapokalipsy
      • 7.17.2.2. W działaniu jednostki różnych państw
      • 7.17.2.3. Jednostki nieoficjalne, amatorskie
      • 7.17.2.4. Ryzyko rozlania się cyberkonfliktu na inne kraje
• Zakończenie
• O autorach
• Przypisy
• Polecamy

pokaż cały spis treści

ukryj recenzje