Projekt integracji europejskiej, będący odpowiedzią na samozniszczenie Europy w wyniku drugiej wojny światowej, powstawał pod wpływem imperatywów strategicznych i politycznych. Z upływem lat zapał integracyjny w Europie jednak stygł, a Wspólnota Europejska, przekształcona następnie w Unię Europejską, integrowała się wokół utyli