Wczorajsze dzisiaj "Myśli nieuczesanych" Stanisława Jerzego Leca

Prawdy o człowieku i świecie zawarte w Myślach nieuczesanych

Niniejsza publikacja jest próbą uporządkowania wielowątkowego, rozproszonego zbioru 4711 aforyzmów Stanisława Jerzego Leca. Dzięki niej możemy dowiedzieć się, jakie prawdy uniwersalne na temat funkcjonowania człowieka, państwa, władzy i obyczajów pozostawił po sobie ten wybitny poeta i satyryk z socjologicznym zacięciem. Książka Zbigniewa Woźniaka stanowi syntetyczny komentarz do wynaturzeń życia zbiorowego w systemie totalitarnym. Dla pamiętających PRL opracowanie może być przyczynkiem refleksji nad „powtórką z historii” w wielu sferach życia w Rzeczpospolitej Polskiej, zaś dla pokoleń urodzonych po 1989 roku ¬– przewodnikiem po współczesnej im rzeczywistości społecznej, która pod wieloma względami przypomina tę, której pamiętać nie mogą.


Lec, tworząc w różnych okresach aktywności twórczej „Myśli nieuczesane”, nie budował przemyślanej strukturalnie i treściowo całości, po prostu obserwował, analizował i publikował kolejne setki i tysiące aforyzmów, stąd ich rozproszenie tematyczne i trudność w ustaleniu dat dziennych ich powstawania. Tym samym w sposób niezamierzony pozostawił wolne pole dla prób mierzenia się z porządkowaniem tematycznym olbrzymiej liczby aforyzmów. I tak pierwotna fascynacja twórczością Leca przerodziła się z czasem w wieloletnią pracę nad odczytaniem społecznego kontekstu aforyzmów zawartych w „Myślach nieuczesanych”.


Zbigniew Woźniak
Socjolog, profesor emeritus na UAM w Poznaniu. Autor 185 publikacji naukowych – w tym 22 monografii. Wieloletni konsultant instytucji rządowych i samorządowych zajmujących się polityką społeczną, a także funkcjonowaniem instytucji społeczeństwa obywatelskiego.