Szpieg, czyli podstawy szpiegowskiego fachu

Spis treści książki

• Okładka
• Karta tytułowa
• Przedmowa. Dlaczego w USA nie ma służby wywiadu zagranicznego
• Rozdział 1. Po co jest potrzebny wywiad agenturalny. Wywiad agenturalny i wywiad satelitarny: kiedy szpieg jest skuteczniejszy od satelity. Po co są potrzebni szpiedzy. Wywiad w epoce internetu i globalnej komunikacji.
• Rozdział 2. Po co jest potrzebny wywiad wojskowy. Dlaczego każde szanujące się państwo ma kilka służb wywiadowczych. NKWD i Razwiedupr. Przekazanie wywiadu wojskowego z Czeki do Armii Czerwonej w czasie wojny domowej oraz przyczyny tej decyzji.
• Rozdział 3. KGB i GRU. Wywiad wojskowy i tajna policja w strukturze władzy ZSRR oraz ich zadania. Pierwszy Zarząd Główny KGB i GRU Sztabu Generalnego. Wojsko i KGB jako dwa elementy przeciwwagi oraz siły zwalczające się i trzymające się nawzajem w szachu.
• Rozdział 4. Trzy poziomy wywiadu wojskowego. Taktyka, sztuka operacyjna i strategia jako trzy poziomy sztuki wojennej. Podział wywiadu wojskowego na taktyczny, operacyjny i strategiczny. GRU jako szczyt gigantycznej piramidy wywiadu wojskowego. Najważniejsze doniesienie radzieckiego wywiadu wojskowego w czasie drugiej wojny światowej. Rola wywiadu taktycznego podczas bitwy kurskiej i przełom w wojnie.
• Rozdział 5. Wywiad taktyczny. Wywiad taktyczny Armii Radzieckiej: komórki i pododdziały rozpoznania kompanii, batalionów, pułków i dywizji. Struktura i zadania sztabu na szczeblu batalionu, pułku i dywizji. Kompletowanie oddziałów rozpoznania w formacjach na szczeblu taktycznym do dywizji włącznie.
• Rozdział 6. Dlaczego głównodowodzący wojsk lądowych Armii Radzieckiej nie miał własnego zarządu wywiadowczego. Struktura organizacyjna Armii Radzieckiej oczami zachodnich ekspertów. Struktura organów kierujących działaniami wojskowymi w państwach zachodnich oraz w Związku Radzieckim po wojnie. Front, wyjątkowa formacja w czasie wojny, jako cecha charakterystyczna sił zbrojnych ZSRR. Dlaczego w Związku Radzieckim głównodowodzący lotnictwa, strategicznych wojsk rakietowych i obrony powietrznej nie mieli własnych zarządów wywiadowczych.
• Rozdział 7. Wywiad operacyjny. Operacyjny wywiad wojskowy na szczeblu korpusów, armii ogólnowojskowych, pancernych i lotniczych, okręgów wojskowych, flot (a w czasie wojny również frontów). Struktura zarządu wywiadowczego frontu i funkcje jego wydziałów. Struktura dowodzenia okręgów wojskowych i grup wojsk oraz ich działania w czasie wojny. Struktura i zadania zarządów wywiadowczych czterech radzieckich flot. Struktura i zadania wydziałów wywiadowczych armii ogólnowojskowych i pancernych. Korpusy armijne w Armii Radzieckiej i ich reforma w 1957 roku. Wywiad lotniczy. Wywiad operacyjny i wywiad strategiczny: który silniejszy? Zagraniczne sieci agenturalne wywiadu operacyjnego. Siły radzieckiego wojskowego wywiadu strategicznego i operacyjnego oraz wywiadu zagranicznego KGB skierowane przeciwko państwom NATO na przykładzie RFN i Turcji w latach 60. i 70. Różnice w metodach pracy radzieckiego wojskowego wywiadu strategicznego i operacyjnego. Specyfika werbowania agentów przez oficerów wywiadu operacyjnego. Zalety i wady pracy agenturalnej na szczeblu wywiadu operacyjnego. Znaczenie wywiadu operacyjnego w radzieckim wywiadzie wojskowym.
• Rozdział 8. Wywiad strategiczny. Dwie metody dowodzenia armią w ZSRR na poziomie strategicznym. Struktura i zadania Sztabu Generalnego. Główny Zarząd Wywiadowczy Sztabu Generalnego jako najwyższy szczebel radzieckiego wojskowego wywiadu strategicznego. Struktura GRU. Operacyjne, analityczne i pomocnicze zarządy GRU oraz ich zadania. Akademia Wojskowo-Dyplomatyczna Armii Radzieckiej jako integralna część GRU.
• Rozdział 9. Cherchez la femme. Kobiety w radzieckim wywiadzie wojskowym. Kobiety w wywiadzie wojskowym na szczeblu taktycznym, operacyjnym i strategicznym. Rezerwa dywersyjna: kobiety w wywiadzie taktycznym i operacyjnym, ich selekcja i szkolenie. Towarzyszki broni: kobiety w strategicznym wywiadzie agenturalnym.
• Rozdział 10. Droga na szczyt. Winda i drabina: dwie ścieżki radzieckiego strategicznego wywiadu agenturalnego. Typowanie kandydatów do pracy w GRU: kryteria formalne i nieformalne. Egzaminy kwalifikacyjne. Dlaczego służby specjalne Związku Radzieckiego nie stosowały wykrywacza kłamstw. Kluczowe cechy niezbędne do pracy w wywiadzie strategicznym oraz metody ich weryfikacji podczas wyboru kandydatów.
• Rozdział 11. Szkolenie. Nauka na pierwszym wydziale Akademii Wojskowo-Dyplomatycznej. Co różni oficera Sztabu Generalnego od zwykłych oficerów armii i marynarki. Program nauczania: teoria i praktyka. Egzaminy końcowe.
• Rozdział 12. Przykrywka. Pracownik Aerofłotu, dziennikarz, przedstawiciel handlowy, dyplomata: przykrywki i legendy oficerów wywiadu wojskowego. Zalety i wady różnych instytucji wykorzystywanych jako przykrywki. Pierwszy Zarząd GRU. Przygotowanie do pracy operacyjnej.
• Rozdział 13. Przykrywka przezroczysta. Attaché wojskowi: szkolenie, funkcja attaché wojskowego jako przykrywka, jej zalety i wady. Wybitni radzieccy oficerowie wywiadu wojskowego, którzy pracowali pod przykrywką attachatu: Jewgienij Iwanow, Władimir Strielbicki, Leonid Biekrieniew.
• Rozdział 14. Głęboka przykrywka. Typowanie i szkolenie nielegałów. Różnica między zwykłymi szpiegami i nielegałami. Legenda podstawowa i zapasowa. Nielegalny staż. Podróż do kraju docelowego. Legalizacja tymczasowa i legalizacja podstawowa. Wybór miejsca pracy i rodzaju działalności. Czy nielegał mógł służyć w armii albo w służbach specjalnych nieprzyjaciela? Mity o nielegałach w masowej wyobraźni. Najdogodniejsze miejsca pracy dla nielegała. Wybór, szkolenie i kierowanie nielegałami w GRU i KGB. Słynni nielegałowie to ci, którzy zaliczyli wpadki. Kariera nielegała w wywiadzie.
• Rozdział 15. Cicha przykrywka (tichuszka). Jak i w jakim celu wybierano cichych i jak ich wykorzystywano. Kariera cichego i kariera zwykłego oficera operacyjnego GRU.
• Rozdział 16. Idź tam, nie wiem gdzie, znajdź to, nie wiem co Jak wyznaczyć zadanie podwładnym, gdy sam nie wiesz, czego właściwie chcesz. Wyznaczanie skomplikowanych, teoretycznie niewykonalnych zadań w GRU oraz znaczenie tego rodzaju zarządzania.
• Rozdział 17. Rezydentura. Trzy rodzaje zagranicznych struktur bojowych radzieckiego wywiadu wojskowego. Rezydentura pod przykrywką. Trzy części radzieckiej kolonii za granicą i stosunki między nimi. Jak w mafii: zewnętrzne oznaki statusu i wewnętrzna nieformalna hierarchia oficerów rezydentury. Rodzaje rezydentur. Wyznaczanie zadań dla rezydentur i poszczególnych oficerów. Kariera oficera operacyjnego w rezydenturze. Rezydent: nieograniczona władza i licencja na zabijanie. Zastępca rezydenta ds. nielegałów: druga osoba w rezydenturze. Zastępca rezydenta ds. informacji: filtr przepływu informacji. O znaczeniu informacji z otwartych źródeł. Szyfranci w rezydenturze: specjalny status i ścisła izolacja. Grupy służby technicznej, nasłuchu radiowego, od sytuacji operacyjnej i grupa operacyjno-techniczna. Personel techniczny rezydentury. Finanse w pracy agenturalnej: rachunkowość i kontrola. Jak wyglądała duża placówka GRU w państwie zachodnim (hipotetyczny przykład). Nielegalna rezydentura. Grupa agenturalna. Rezydentura agenturalna. Agenci pracujący samodzielnie.
• Rozdział 18. Żona skarb dla szpiega. Rodzina obciążenie czy pomoc w karierze? Relacje w małżeństwie jako kluczowy czynnik rozwoju kariery: stanowisko GRU i stanowisko KGB. Szkolenie żon oficerów GRU. Wychowywanie dzieci. Z wózkiem na operację wywiadowczą: wykorzystywanie żon oficerów GRU do pracy w rezydenturze.
• Rozdział 19. Agentura. Agenci radzieckiego wojskowego wywiadu strategicznego. Współpraca z zaangażowanymi obywatelami ZSRR: stanowisko GRU i KGB. Agentura podstawowa i pomocnicza. Agentura pozyskująca i bojowa. Typy oficerów zabezpieczenia i ich zadania. Dobrowolne wsparcie wywiadu radzieckiego.
• Rozdział 20. Werbunek. Werbunek agenta jako kluczowa operacja strategicznego wywiadu agenturalnego. Zdobywanie informacji jako główne zadanie agenta. Wyszukiwanie kandydatów na agentów: kryteria wyboru. Typowanie i weryfikacja kandydatów. Sztuka werbowania. Szkolenie zwerbowanego agenta. Liczba werbunków jako kluczowy wskaźnik przewagi w nieformalnym współzawodnictwie oficerów operacyjnych GRU.
• Rozdział 21. Łączność agenturalna. Łączność agenturalna jako główna przyczyna wpadek w wywiadzie. Łączność agenturalna osobowa i bezosobowa. Formy łączności osobowej i bezosobowej. Przygotowanie systemu łączności dla konkretnego agenta. Wykorzystywanie skrytek.
• Rozdział 22. Prowadzenie agenta i działalność wywiadowcza w praktyce. Sytuacje konfliktowe w pracy z agentem i ich rozwiązywanie. Odcinanie agenta. Organizacja pracy z agentami radzieckiego wywiadu wojskowego przed drugą wojną światową, utrata łączności z siatką agenturalną w Europie po ataku Niemiec na ZSRR oraz lekcje po wpadce Czerwonej Orkiestry. Praca z odciętymi agentami. Praca z grupami agenturalnymi. Przekształcenie grupy agenturalnej w rezydenturę. Plany działania rezydentury po wpadce siatki oraz w czasie wojny. Nigdy nie powierzaj najbliższemu przyjacielowi żony, samochodu i agentury: brutalna konkurencja między oficerami operacyjnymi, jej przyczyny i konsekwencje. Informacje, dokumenty i próbki 10 jako trzy kategorie materiałów wywiadowczych oraz specyfika ich zdobywania.
• Rozdział 23. GRU i przemysł zbrojeniowy. Armia jako część radzieckiego przemysłu zbrojeniowego. Specyfika finansowania nowych technologii wojskowych w Związku Radzieckim. Zasoby finansowe GRU i KGB. Własne innowacje i zdobywanie zachodnich technologii jako metody opracowywania najnowszego radzieckiego sprzętu wojskowego. Cztery rodzaje informacji w wywiadzie wojskowym. Kryteria ich oceny. Księga zamówień przemysłu zbrojeniowego. Szpiegowska gospodarka i konkurowanie z innymi resortami. Udział w pozyskiwaniu informacji wojskowo- -technicznych rezydentur pod przykrywką i nielegalnych rezydentur.
• Rozdział 24. GRU i towarzysze broni. Struktura wywiadu wojskowego w krajach, które znalazły się pod skrzydłami Związku Radzieckiego oraz szkolenie ich kadry. Wolny rynek w obozie socjalistycznym: dlaczego wywiady państw bloku wschodniego chętnie pracowały dla Związku Radzieckiego, a nawet konkurowały z jego wywiadem wojskowym.
• Rozdział 25. Jak GRU oceniało jakość pracy szpiegów. Trzy kategorie materiałów wywiadowczych i specyfika ich analizy. Szyfrogramy informacyjne i operacyjne. Pięć szczebli przekazywania informacji jako podstawa oceny wyników pracy rezydentur, oficerów operacyjnych i ich agentów. Informacja ze źródeł otwartych. O wartości dokumentacji i próbek na przykładzie projektu kopiowania francuskiego pocisku przeciwpancernego Nord SS.10. Wysyłanie zdobytych dokumentów i próbek do ZSRR i ich obróbka. Ptaszyna, cennik, owieczka: system przetwarzania i oceny zdobytych dokumentów i próbek w zarządach analitycznych GRU. Zasady przetwarzania informacji wywiadowczych.
• Rozdział 26. Kontrwywiad. Specyfika pracy wywiadowczej w różnych krajach. Chiny i Japonia: piekło i niebo dla szpiega. Kraje o łagodnym i ciężkim reżimie kontrwywiadowczym. Złota zasada przeciwdziałania kontrwywiadowi nieprzyjaciela. Życie osobiste przy całodobowym nasłuchu. Obserwacja zewnętrzna i jej rodzaje. Jak sprawdzić, czy jesteś obserwowany? Trasy sprawdzające. Kontrobserwacja. Akcje demaskujące oficerów 11 wywiadu i agentów. Wpadka i jej zlokalizowanie. Czy państwa zachodnie mogły skutecznie i systemowo przeciwdziałać radzieckiemu wywiadowi wojskowemu? Typowe błędy i możliwe scenariusze działań.
• Rozdział 27. Wielki szpieg wojskowy towarzysz Stalin. Dlaczego od października 1942 roku w Związku Radzieckim jednocześnie działały trzy służby wojskowego wywiadu strategicznego. Stalin przejmuje wszystkie zadania wojskowego wywiadu strategicznego niezwiązane bezpośrednio z wojną z Niemcami i ich europejskimi sojusznikami. Pragmatyczny zawodowiec z olbrzymim doświadczeniem pracy podziemnej a pięknoduch-dyletant: jak Stalin i Hitler traktowali wywiad wojskowy i jego mroczne aspekty. Od napadu na konwój Banku Państwowego w Tyflisie do wielkich operacji wywiadowczych podczas konferencji w Teheranie i Jałcie: Stalin jako szpieg wojskowy najwyższej klasy.
• Rozdział 28. Wujek Pietia. Krótki życiorys Piotra Iwanowicza Iwaszutina. Czekista z prawdziwego zdarzenia na czele wywiadu wojskowego: dlaczego pierwszy zastępca przewodniczącego KGB Iwaszutin został szefem GRU i pozostał na tym stanowisku prawie ćwierć wieku.
• Rozdział 29. Nowe czasy. Radykalne zwiększenie możliwości wywiadu w związku z powstaniem nowych technologii i zmianami geopolitycznymi w ostatnich dekadach. Wywiad zmienia swoje oblicze, funkcje wywiadowcze przejmują firmy prywatne. Dzisiaj potęga państwa nie zależy od wielkości terytorium, liczby ludności, surowców naturalnych czy mocy przemysłowych, tylko od posiadania ważnych informacji. Zasób wiedzy ludzkości gwałtownie rośnie, poziom intelektualny poszczególnych osób szybko spada: problemy i wyzwania nowego tysiąclecia.
• Rozdział 30. Struktura i zadania oddziałów specjalnego przeznaczenia. Powstanie w ZSRR specjalnych jednostek dywersyjnych do poszukiwania i niszczenia broni jądrowej nieprzyjaciela oraz środków jej przenoszenia. Określenia SpN i specnaz, ich pochodzenie i użycie. Powstanie w ZSRR 46 samodzielnych kompanii SpN w 1950 roku. Skład samodzielnej kompanii SpN w pierwszej połowie lat 70. Zwiększenie mocy bojowej oddziałów dywersyjnych w 1957 roku. Powstanie dziesięciu brygad SpN w 1962 roku i ich skład. Najbardziej tajemnicza jednostka: kompania sztabowa brygady SpN, jej skład i zadania. Cele i zadania oddziałów i związków SpN. Ogólna struktura i skład oddziałów SpN Sił Zbrojnych Związku Radzieckiego.
• Rozdział 31. Agentura SpN. Punkt rozpoznania SpN i jego zadania związane z werbowaniem i szkoleniem agentury bojowej. Zadania agentów SpN. Ludzie do akcji specjalnych, ich selekcja, szkolenie i zadania. Uśpiona siatka agenturalna SpN: właściciele, dywersanci, obserwatorzy.
• Rozdział 32. Taktyka oddziałów SpN. Sposoby na przedostanie się na terytorium nieprzyjaciela. Transport i desant tysięcy dywersantów na głębokie tyły nieprzyjaciela. Przykładowe akcje dywersyjne na obiekty nieprzyjaciela. Zdobywanie i przesłuchiwanie jeńców. Lądowanie oddziałów SpN na praskim lotnisku 21 sierpnia 1968 roku w ramach inwazji wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji jako przykład operacji przejęcia ważnego obiektu strategicznego.
• Dodatek. Rady dla początkujących. Najważniejsze techniki i chwyty psychologiczne z olbrzymiego arsenału szpiega, które należy przyswoić.
• Fotografie
• Karta redakcyjna

pokaż cały spis treści

ukryj recenzje