Spółdzielczość jako organizacja gospodarcza w II RP. Wybór pism

Spis treści ebooka

Spis treści

Wstęp. Spółdzielczość — kurs nieobrany? (Filip Karol Leszczyński) / IX

Ogólne założenia spółdzielczości / IX
Zarys sytuacji gospodarczej II Rzeczypospolitej / XX
Wizje, rola i znaczenie kooperatyw w wybranych pismach polskich spółdzielców okresu międzywojennego /XXX
Wnioski dla współczesnych / LI
Podziękowania / LIX
Nota edytorska / LXI 

 

CZĘŚĆ I. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA SPÓŁDZIELCZOŚCI

Wojciech Szukiewicz, Co to jest spółdzielczość / 3

Zofia Daszyńska-Golińska, Przez kooperatywy do przyszłego ustroju / 42

Czy daleki jest przyszły ustrój społeczny? /42
Współzawodnictwo i współdziałanie / 43
Potrzeby ludzkie / 44
Stowarzyszenia spożywców /45
Jakie korzyści otrzymuje kooperatysta? / 46
Zasady stowarzyszenia spożywców / 47
Postępy stowarzyszeń spożywców / 49
Początki kooperatyzmu / 50
Stowarzyszenia Spółdzielcze w Anglii / 52
Federacje kooperatyw i hurtownie / 53
Kooperatywy spożywców w Niemczech, Belgii i Szwajcarii / 55
Fabryki kooperatywne / 56
Przyczyny powodzenia / 58
Kapitał i rynek zbytku / 60
Stowarzyszenie mieszkaniowe / 61
Miasta-ogrody / 63
Pracownicy kooperatyw / 64
Byt robotników prywatnych i kooperatywnych / 65
Spółki rolne / 66
Kooperatywy maślarskie / 67
Stowarzyszenia spożywców w Polsce /68
Ustawodawstwo i organizacja spółdzielni w Polsce / 71
Międzynarodowość ruchu kooperatywnego / 74
Kooperatyzm jako forma przyszłego ustroju / 76

 

Aleksander Wóycicki, Moralne znaczenie spółdzielczości / 77

Część I. Natura kooperacji / 78
Część II. Moralne owoce kooperacji / 81
Część III. Istota i wartości moralne spółdzielni chrześcijańskiej /83
Zakończenie /87

 

Saturnin Dąbrowski, Przez spółdzielczość odbudujemy Polskę / 89

Niedola ludu polskiego / 89
Porządek w gospodarce społecznej /91
Ład w gospodarstwie społecznym zaprowadzają spółdzielnie /97
Dobrodziejstwa spółdzielni to nasza własna praca / 103
Tadeusz Kłapkowski Przyszłość spółdzielczości / 106
 

CZĘŚĆ II. SPÓŁDZIELCZOŚĆ W II RP. WYZWANIA, OSIĄGNIĘCIA I KRYTYKA

Józef Pilica, Czy kooperacja zwycięży? / 121

Niedomagania kooperacji / 121
Aktywizm spółdzielczy / 122
Giełda spółdzielcza — jedynie skuteczna walka z drożyzną / 127
Dlaczego dyktatura /130
Problematyczność bilansów / 131
Spółdzielnia integralna / 133
Spółdzielnia czterolistna /134
W czym tkwi ideowość kooperacji? / 137
Wspólnota rodzinna i związki rodowe /138
Federacja lokalna / 139
Rozprawa ostateczna /140

 

Marian Rapacki, Polityka gospodarcza a ruch spółdzielczy / 142

Władysław Jenner, Spółdzielczość w programie gospodarczym Polski / 161

Władysław Jenner, Nowe platformy rozwoju ruchu spółdzielczego w Polsce / 194

Stanisław Oksza, Przez spółdzielczość do gospodarczej niezależności Polski Pracującej / 233

Odezwa Centralnego Komitetu Dnia Spółdzielczości w Polsce 12 czerwca 1938 roku /233
Przez spółdzielczość do gospodarczej niezależności Polski Pracującej / 234
Przez spółdzielczość do gospodarczej niezależności polskiej wsi / 240
Przez spółdzielczość do gospodarczej niezależności świata pracy / 246
Stan spółdzielczości polskiej /252
I. Spółdzielczość spożywców / 252
II. Spółdzielczość rolnicza / 255
III. Spółdzielczość pracownicza / 257

 

Noty biograficzne

Leon Władysław Biegeleisen (1885–post 1939) — ekonomista i urzędnik specjalizujący się w zarządzaniu zasobami komunalnymi. Do jego zainteresowań naukowych, obok teorii ekonomii, można zaliczyć także zagadnienia polityki gospodarczej, ekonomii agrarnej oraz administracji. W ekonomii interesowały go metodologia i wątki dotyczące modelowania. Jego poglądy polityczne można określić mianem umiarkowanie socjalistycznych. Był profesorem warszawskiej Wolnej Wszechnicy Polskiej.

Zofia Daszyńska-Golińska (1866–1934) — ekonomistka, historyczka gospodarki, działaczka socjalistyczna i feministka. Związana z uniwersytetami w Zurychu, Wiedniu, Humboldta w Berlinie, a od 1919 r. profesor Wolnej Wszechnicy Polskiej. W latach 1928–1930 zasiadała w Senacie II RP z ramienia BBWR (Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem). Ponadto aktywnie angażowała się w sprawy walki o równouprawnienie kobiet i przeciwdziałanie alkoholizmowi.

Saturnin Dąbrowski (?) — redaktor „Czasopisma Spółdzielni Rolniczych”, a następnie „Poradnika Spółdzielni”. Pracował jako kierownik handlowy w warszawskim Towarzystwie Popierania Przemysłu Ludowego.

Władysław Jenner (1885–1957) — działacz spółdzielczy. Od początku związany z bankowością spółdzielczą, w której pełnił rozmaite funkcje, m.in. dyrektora Związku Stowarzyszeń Zarobkowych i Gospodarczych we Lwowie. Był także członkiem Państwowej Rady Spółdzielczej i wykładowcą kilku lwowskich uczelni wyższych.

Tadeusz Kłapkowski (1902–1984) — jeden z pionierów spółdzielczości rolniczej i działacz spółdzielczy, m.in. zastępca dyrektora Spółdzielczego Instytutu Naukowego, prezes Państwowej Rady Spółdzielczej, Zarządu Głównego Związku Spółek Rolniczych i Zarobkowo-Gospodarczych RP. Zwolennik możliwie dużej autonomii inicjatyw spółdzielczych.

Józef Rudolf Kustroń (pseud. Józef Pilica) (1892–1939) — generał brygady Wojska Polskiego, znany także pod pseudonimami Jasny i Alexander Mostowy. Żołnierz Legionów Polskich, w których szeregach walczył w trakcie pierwszej wojny światowej, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej oraz drugiej wojny światowej. Poległ na polu walki w trakcie Kampanii Wrześniowej. W okresie II RP angażował się w działalność społeczno-polityczną. Jako „piłsudczyk” poparł przewrót majowy.

Stanisław Oksza (?)— żadnych potwierdzonych informacji na temat tego autora nie udało się odnaleźć. Być może Stanisław Oksza to pseudonim, za którym skryła się osoba ciesząca się zaufaniem Centralnego Komitetu Dnia Spółdzielczości w Polsce, a może nawet któryś z jego członków. Na podstawie lektury wznawianego tekstu możemy stwierdzić, że był to autor obdarzony dużą wrażliwością społeczną, żarliwy patriota i aktywista ruchu spółdzielczego.

Marian Rapacki (1884–1944) — działacz spółdzielczy i niepodległościowy, prezes Związku Spółdzielni Spożywców RP „Społem”. Początkowo zaangażowany w spółdzielczość oszczędnościowo-pożyczkową, następnie rolniczą, a w dwudziestoleciu międzywojennym konsumencką. Wykładowca Wyższej Szkoły Handlowej.

Wojciech Odrowąż Szukiewicz (1867–1944) — publicysta, propagator spółdzielczości, działacz polonijny. Obok spraw związanych ze spółdzielczością pisywał na tematy związane ze sztuką ludową okręgu zakopiańskiego, podróżami po Słowacji, a także angażował się w sprawy Polonii w Ameryce Północnej i Południowej.

Aleksander Wóycicki (1878–1954) — właściwie Aleksander Wójcicki, ksiądz katolicki, profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, a później rektor Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Zasiadał w Sejmie II RP, będąc posłem Chrześcijańsko-Narodowego Stronnictwa Pracy, czyli ugrupowania o chadeckiej proweniencji i solidarystycznym programie gospodarczym.

pokaż cały spis treści

ukryj recenzje