Rasputin

Jak z chłopa z małej syberyjskiej wsi stał się jedną z najbardziej wpływowych osób carskiej Rosji?

Na temat tego człowieka przez ostatnie sto lat powstało mnóstwo plotek, pomówień, mitów, legend i różnych najczęściej absurdalnych opowieści. Mnich, cudotwórca, antychryst, kochanek carycy i całej rzeszy dworzanek, hipnotyzer, święty, członek lubieżnej sekty, niemiecki agent, najpotężniejszy człowiek w Rosji? Jako postać niezwykle intrygująca przykuwał uwagę wielu różnych badaczy, ale żaden nie zadał sobie tyle trudów by ukazać prawdę co Douglas Smith. Pisząc tę książkę dotarł do wielu nowych źródeł, zarówno rosyjskich, jak i obcych, w tym do tajnych raportów ambasadorów państw zachodnich. Dzięki setkom stron materiałów zdołał zrekonstruować historię Rasputina o wiele dokładniej od poprzedników, podkreślając m.in. to, w jaki sposób i w jakim stopniu Rasputin sam siebie wykreował, stając się – de facto – celebrytą. Mroczna historia religijnego fanatyzmu, pożądania, chciwości, wojny, spisków i zamachów, z korowodem niezapomnianych postaci: ogłupiałych księżniczek, szpiegów, pazernych arystokratów i duchownych, geja i tybetańskiego szamana, beznosej zabójczyni, kłamliwych dziennikarzy, psychiatrów i dworskich pochlebców, osadzona w ostatnich latach ginącego imperium u progu rewolucji.

(…) Pokrowskoje różniło się jednak od wszystkich innych wsi i Prokudin-Gorski dobrze wiedział, dlaczego cesarz wraz z cesarzową mogli oczekiwać, że uwzględni to miejsce w swoim wielkim przeglądzie imperium. Z Pokrowskoje pochodził bowiem najsłynniejszy wówczas Rosjanin, człowiek, wokół którego wiosną 1912 roku wybuchł skandal, mający wstrząsnąć panowaniem Mikołaja jak żadne inne wcześniejsze wydarzenie. Od lat krążyły plotki na jego temat, ale to właśnie wtedy carscy ministrowie i politycy zgromadzenia ustawodawczego Rosji, Dumy Państwowej, po raz pierwszy odważyli się wywołać go z nazwiska i zażądać, by pałac carski wyjaśnił całemu narodowi, kim właściwie jest ów człowiek i jakie związki łączą go z tronem. Mówiono, że należy do jakiejś dziwacznej sekty religijnej, która praktykuje najnikczemniejsze formy zboczeń seksualnych, że nie jest żadnym świętym mężem, lecz szarlatanem, który otumanił cesarza i cesarzową do tego stopnia, iż uznali go za swojego duchowego przywódcę, że przejął władzę w Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej i nagina ją do własnych niemoralnych zamiarów, że jest ordynarnym prostakiem, który nie tylko potrafił wkraść się do pałacu, ale dzięki oszustwom i przebiegłości szybko staje się osobą sprawującą zza tronu realną władzę. Wielu zaczynało postrzegać go jako prawdziwe zagrożenie dla Cerkwi, monarchii, a nawet dla samej Rosji. Człowiek, o którym mowa, to Grigorij Jefimowicz Rasputin (…)

Fragment książki