Przyrodnicze podstawy gospodarowania przestrzenią Andrzej Macias, Sylwia Bródka

Spis treści ebooka

Część I. NAUKOWE I PRAWNE UWARUNKOWANIA GOSPODAROWANIA ŚRODOWISKIEM PRZYRODNICZYM 1 1. Środowisko przyrodnicze jako przedmiot badań naukowych i przestrzeń działań gospodarczych 3 1.1. Definicje podstawowych pojęć związanych ze środowiskiem przyrodniczym 3 1.2. Struktura i funkcjonowanie systemów przyrodniczych 21 1.3. Główne kierunki badań środowiska przyrodniczego i ich znaczenie aplikacyjne 27 2. Podstawy prawne gospodarowania środowiskiem przyrodniczym 32 2.1. Ustawa z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym 34 2.2. Ustawa z 27 kwietna 2001 r. - Prawo ochrony środowiska 35 2.3. Ustawa z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody 42 2.4. Ustawa z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko 47 2.5. Ustawa z 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych 49 2.6. Ustawa z 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane 50 2.7. Ustawa z 28 września 1991 r. o lasach 53 2.8. Ustawa z 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne 54 2.9. Ustawa z 6 lipca 2001 r. o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju 61 2.10. Ustawa z 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze 61 2.11. Ustawa z 15 lipca 2011 r. o krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS) 63 3. Źródła informacji przyrodniczej 64 3.1. Dostępność informacji o środowisku 64 3.2. Kartograficzne źródła danych, zdjęcia lotnicze i obrazy satelitarne 66 3.3. Źródła danych opisowych 83 3.4. Badania terenowe 74 3.5. Inwentaryzacja przyrodnicza jako źródło kompleksowej informacji o środowisku 76 Część II. CHARAKTERYSTYKA KOMPONENTÓW ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO I ZASADY ICH WYKORZYSTANIA 81 4. Budowa geologiczna 83 4.1. Podział skał 83 4.2. Przydatność budowlana gruntów 88 4.2.1. Grunty skaliste 92 4.2.2. Grunty nieskaliste 93 4.2.3. Grunty organiczne 100 4.2.4. Grunty antropogeniczne 102 4.3. Surowce mineralne 102 4.3.1. Dokumentacje geologiczne i kategorie udokumentowania surowców mineralnych 109 4.3.2. Eksploatacja surowców mineralnych 112 4.3.3. Rekultywacja i zagospodarowanie obszarów pogórniczych 116 5. Ukształtowanie powierzchni terenu 117 5.1. Geneza rzeźby terenu 117 5.1.1. Rola czynników przyrodniczych w rozwoju rzeźby 118 5.1.2. Wpływ działalności człowieka na rzeźbę 123 5.2. Cechy fizjonomiczne rzeźby terenu i jej morfometria 131 5.3. Znaczenie rzeźby terenu w działalności gospodarczej człowieka 135 5.3.1. Waloryzacja rzeźby dla różnych funkcji gospodarczych 136 5.3.2. Gospodarcze znaczenie procesów geodynamicznych 149 6. Gleby 155 6.1. Czynniki i procesy glebotwórcze. Profil glebowy. Gleby strefowe i astrefowe 155 6.1.1. Poziomy diagnostyczne gleb - pedony 158 6.2. Systematyka gleboznawcza Polski 161 6.3. Klasyfikacje gleb do celów gospodarczych 177 6.3.1. Klasy bonitacyjne gleb 177 6.4. Kompleksy rolniczej przydatności gleb 180 6.5. Wykorzystanie i ochrona gleb 189 6.5.1. Specyfika uprawy gleb 189 6.5.1.1. Wpływ uprawy na właściwości gleb 191 6.5.1.2. Uprawa różnych typów gleb 193 6.5.2. Zanieczyszczenie gleb 197 6.5.3. Nawożenie gleb 204 6.5.4. Środki ochrony roślin 211 7. Wody podziemne i powierzchniowe 215 7.1. Wody podziemne 217 7.1.1. Typy genetyczne i występowanie wód podziemnych 217 7.1.2. Podstawowe właściwości hydrogeologiczne skał 221 7.1.3. Główne zbiorniki wód podziemnych 224 7.1.4. Zasoby wód podziemnych 227 7.1.5. Eksploatacja wód podziemnych 229 7.1.6. Melioracje. Odwadnianie i lej depresji 234 7.1.7. Wody podziemne a obszary zurbanizowane 236 7.1.8. Gospodarcze znaczenie wód gruntowych 237 7.1.9. Jakość i ochrona wód podziemnych 239 7.2. Wody powierzchniowe 243 7.2.1. Źródła i nieskoncentrowane wypływy wód 243 7.2.2. Cieki naturalne i sztuczne 246 7.2.3. Wody stojące 263 7.2.4. Jakość wód powierzchniowych 270 7.2.5. Ujęcia wód powierzchniowych 284 7.3. Strefy ochronne ujęć wód podziemnych i powierzchniowych 286 7.4. Obszary ochronne zbiorników wód śródlądowych 288 8. Powietrze atmosferyczne i klimat 290 8.1. Skład i budowa atmosfery 290 8.2. Główne elementy meteorologiczne 293 8.3. Podziały oraz charakterystyki pogody i klimatu 301 8.4. Znaczenie warunków pogodowych i klimatycznych w gospodarce człowieka 309 8.5. Ochrona powietrza i klimatu 324 9. Komponenty biotyczne 340 9.1. Roślinność potencjalna i rzeczywista. Klasyfikacja siedlisk roślinnych 341 9.1.1. Nadmorskie i śródlądowe wydmy 342 9.1.2. Ekosystemy wodne 345 9.1.3. Murawy, łąki, ziołorośla, wrzosowiska i zarośla 347 9.1.4. Siedliska naskalne 349 9.1.5. Ekosystemy lasów i borów 353 9.2. Lasy 354 9.2.1. Leśne siedliska naturalne i gospodarcze 354 9.2.2. Podział użytkowy lasów 367 9.2.3. Plan urządzania lasu 372 9.2.4. Wybrane zagadnienia gospodarki leśnej 381 9.2.4.1. Sposoby zagospodarowania lasu 381 9.2.4.2. Zagrożenia lasów w Polsce 383 9.2.4.3. Zalesienia porolne 394 9.3. Użytki zielone 397 9.3.1. Siedliska łąkowe nizinne i górskie 398 9.3.2. Skład runi użytków zielonych 404 9.3.3. Podział użytkowy łąk i pastwisk 406 9.4. Mokradła 411 9.4.1. Podział torfowisk 412 9.4.2. Ekologiczne i gospodarcze znaczenie torfowisk 414 9.5. Zadrzewienia 417 9.5.1. Podział i charakterystyka zadrzewień 417 9.5.2. Zasady kształtowania zadrzewień 420 9.6. Zieleń urządzona 424 9.7. Funkcje terenów leśnych, zadrzewień i zieleni urządzonej 426 9.8. Gospodarcze znaczenie wybranych gatunków roślin i zwierząt 434 Część III. OCENY ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO DO CELÓW GOSPODARCZYCH 447 10. Metodologiczne podstawy ocen środowiska przyrodniczego 449 10.1. Wybrane elementy teorii ocen środowiskowych 449 10.2. Etapy oceny środowiska przyrodniczego 451 10.3. Metody oceny środowiska przyrodniczego 464 11. Waloryzacja środowiska przyrodniczego 468 11.1. Waloryzacja ekologiczna 468 11.1.1. Podstawy prawne waloryzacji obszarów cennych przyrodniczo w Polsce 469 11.1.1.1. Ogólna klasyfikacja prawnych form ochrony przyrody 469 11.1.1.2. Kryteria delimitacji i tryb ustanawiania poszczególnych kategorii form ochrony przyrody 471 11.1.2. Wybrane międzynarodowe formy ochrony przyrody 486 11.1.2.1. Rezerwaty biosfery 486 11.1.2.2. Obszary Ramsar 486 11.1.3. Krajowe i międzynarodowe systemy obszarów chronionych 489 11.1.4. Plany ochrony obszarów cennych przyrodniczo 495 11.2. Waloryzacja ekofizjograficzna 496 12. Problematyka przyrodnicza w dokumentach strategicznych 508 12.1. Polityka ekologiczna państwa 511 12.2. Wybrane dokumenty sektorowe 513 12.2.1. Program wodno-środowiskowy kraju 513 12.2.2. Krajowy Program Rolnośrodowiskowy w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 515 12.3. Programy ochrony środowiska i plany gospodarki odpadami 517 12.4. Dokumenty planistyczne 519 12.5. Opracowanie ekofizjograficzne 529 12.6. Oceny oddziaływania na środowisko 532 12.6.1. Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko 533 12.6.2. Ocena oddziaływania planowanych przedsięwzięć na środowisko i decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach 538 12.6.3. Ocena transgranicznego oddziaływania na środowisko 541 Literatura 542 Skorowidz 571 Załączniki (znajdujące się na płycie CD)

pokaż cały spis treści

ukryj recenzje