Prawa człowieka i zrównoważony rozwój. Konwergencja czy dywergencja idei i polityki

Publikacja Prawa człowieka i zrównoważony rozwój. Konwergencja czy dywergencja idei i polityki podzielona na pięć części zawiera omówienie następujących kwestii:

• prawa człowieka i zrównoważony rozwój, w którego zakresie przedstawiono zagadnienie aksjologii praw człowieka, praw człowieka jako celu realizacji zasady zrównoważonego rozwoju oraz podjęto próbę odpowiedzi na pytanie: czy zrównoważony rozwój jest prawem człowieka;
• zdrowie i jakość życia, w tym zagadnienia dotyczące: godności człowieka w obliczu medykalizacji życia, opieki nad pacjentem w podeszłym wieku oraz problemu dyskryminacji ze względu na wiek, niespójności systemu prawa medycznego, a także przybliżono zjawisko ofensywnej medycyny defensywnej jako osobliwego poszanowania praw człowieka;
• równość, w tym m.in.: koncepcja nierówności A. Sena, oraz m.in. kwestie dotyczące dochodu, zdolności funkcjonowania, nierówności i ubóstwa; prawa do edukacji; praw osób niepełnosprawnych;
• innowacyjność, gospodarka i równowaga - omówiono kwestie związane z: polityczno-prawnym aspektem rozumienia człowieka w kontekście zrównoważonych miast i społeczności, powszechnym dostępem do Internetu jako prawem człowieka i warunkiem rozwoju gospodarczego, bezpieczeństwem żywnościowym jako jednym z celów Agendy 2030, zrównoważoną gospodarką wodno-ściekową w kontekście bezpieczeństwa ekologicznego;
• pokój i sprawiedliwość - w tym następujące zagadnienia: podstawy prawne wdrażania Agendy ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 w Polsce; ład ustrojowy, władza publiczna a dobro wspólne; gwarancje sądowej kontroli legalności działania organów Policji podczas przeszukania osoby i kontroli osobistej; wymiar sprawiedliwości i pomoc prawna w dochodzeniach karnych w cyberprzestrzeni; udział ludności rdzennej w realizacji celów zrównoważonego rozwoju, jako element niezbędny do osiągnięcia pokojowego zakończenia konfliktu; dostęp do wymiaru sprawiedliwości w państwie upadłym (na podstawie Afganistanu).

Prawa człowieka i zrównoważony rozwój tworzą systemy prawne, które są zintegrowane w skali światowej, regionalnej i krajowej, a jednocześnie tworzą dwa zachodzące na siebie koła.
Badanie każdego z tych systemów wymaga nie tylko dobrej znajomości prawa międzynarodowego, prawa Unii Europejskiej i prawa krajowego, ale i relacji zachodzących między nimi, które są zależne od orzecznictwa sądowego - rozstrzygającego kwestię priorytetu, bezpośredniego skutku i bezpośredniego stosowania. Rozszyfrowanie tych relacji jest niezwykle trudne, jeśli dodamy do tego relacje zachodzące między systemem praw człowieka i systemem zrównoważonego rozwoju, koncentrując uwagę na ich wspólnym rdzeniu.
Zarówno w refleksjach natury ogólnej, jak i podczas analizy kontekstualnej dostrzec można wiele oryginalnych myśli. Wnoszą cenny wkład do teorii i filozofii prawa oraz do porządku prawnego w zakresie ochrony praw człowieka i zrównoważonego rozwoju.
Każdy z autorów poszczególnych rozdziałów połączył analizę normatywną z doktryną, bez znajomości której trudno byłoby oczekiwać właściwej percepcji określonego aspektu Agendy 2030. Jest to niezwykle cenne, gdyż żaden projekt o dużej skali się nie powiedzie, jeśli nie będzie zakorzeniony w praktycznym rozumowaniu o małej skali. Z tego względu recenzowana książka wnosi cenny wkład w debatę o prawach człowieka i zrównoważonym rozwoju.

Z recenzji,
Prof. dr hab. Zdzisława Brodeckiego