Nędza filozofii

Ur.

5 maja 1818 w Trewirze

Zm.

14 marca 1883 w Londynie

Najważniejsze dzieła:

Tezy o Feuerbachu (1845), Nędza filozofii (1847), Manifest partii komunistycznej (1848), Kapitał (1867).

Niemiecki filozof, ekonomista i działacz rewolucyjny, twórca socjalizmu naukowego. Studiował prawo, następnie filozofię. W roku 1841 uzyskał doktorat z filozofii, rok później podjął pracę w radykalnym piśmie ,,Rheinische Zeitung". Początkowo zajmował się filozofią heglistów, krytykując pogląd, że źródłem zmian społecznych są idee filozoficzne lub religijne. Przekonany, że zmiany takie wynikają z procesów ekonomicznych, coraz bardziej skupiał się na problematyce ekonomicznej. Po zamknięciu ,,Rheinische Zeitung" wyjechał z Niemiec i zamieszkał w Paryżu, a następnie w Brukseli. W roku 1847 wydał Nędzę filozofii, książkę, w której poddał krytyce poglądy francuskiego anarchisty Proudhona. Razem z Fryderykiem Engelsem zaangażował się w tworzenie Związku Komunistów, dla którego wspólnie napisali deklarację programową pt. Manifest partii komunistycznej. Po wybuchu rewolucji lutowej 1848 roku Marks został wydalony z Belgii, wyjechał do Paryża, a stamtąd po rewolucji marcowej udał się do Kolonii. Działał tam jako redaktor naczelny nowej gazety ,,Neue Rheinische Zeitung", która w następnym roku została zakazana, a on sam wydalony z Królestwa Prus. Wyjechał do Londynu, gdzie osiadł na stałe. W roku 1864 był współzałożycielem Międzynarodowego Stowarzyszenia Robotników, tzw. Pierwszej Międzynarodówki, koordynującej działania organizacji robotniczych w różnych krajach. W 1867 ukazał się pierwszy tom Kapitału, głównego dzieła Marksa, będącego wykładem podstaw jego poglądów ekonomicznych, a jednocześnie analizą i krytyką kapitalistycznego sposobu produkcji i jego skutków. Po śmierci autora Engels wydał na podstawie zapisków pozostałe tomy tej pracy.