Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia, interpunkcja Tomasz Karpowicz

Spis treści książki

• Wstęp
• I. Wymowa
  • 1. Natura polskiej wymowy
    • 1.1. Zbiór polskich głosek
    • 1.2. Relacja między głoską a fonemem
    • 1.3. Relacje między głoskami a literami
      • 1.3.1. Litery samogłoskowe
      • 1.3.2. Litery spółgłoskowe
      • 1.3.3. Problem współczesnych polskich półsamogłosek
      • 1.3.4. Wymowa literowa
    • 1.4. Zróżnicowanie normy fonetycznej
      • 1.4.1. Style wymowy
      • 1.4.2 Poziomy normy fonetycznej
      • 1.4.3. Istota wymowy regionalnej
        • 1.4.3.1. Najważniejsze dialektyzmy fonetyczne
        • 1.4.3.2. Najważniejsze regionalizmy fonetyczne
    • 1.5. Tendencje rozwojowe polskiej fonetyki
  • 2. Akcent wyrazowy
    • 2.1 Charakterystyka normatywna współczesnego polskiego akcentu wyrazowego
    • 2.2. Kierunki zmian ewolucyjnych w akcentowaniu wyrazów
    • 2.3. Norma akcentowa a odstępstwa od paroksytonezy
      • 2.3.1 Formy fleksyjne rzeczowników obcego pochodzenia zakończonych na ~ika/~yka w mianowniku liczby pojedynczej
      • 2.3.2. Formy pierwszej i drugiej osoby liczby mnogiej czasowników w czasie przeszłym
      • 2.3.3. Formy trybu przypuszczającego
      • 2.3.4. Historyczne zrosty liczebnikowe
      • 2.3.5. Inne rzeczowniki pochodzenia obcego
      • 2.3.6. Proparoksytoniczne akcentowanie rzeczowników rodzimych
    • 2.4. Proklityki
    • 2.5. Enklityki
    • 2.6. Akcent oksytoniczny
    • 2.7. Akcentowanie nazw własnych
    • 2.8. Błędy w akcentowaniu wyrazów
  • 3. Problem (samo)głosek nosowych
    • 3.1. Wymowa głosek zapisywanych literą ę na końcu wyrazu
    • 3.2. Wymowa głosek zapisywanych literą ą na końcu wyrazu
    • 3.3. Wymowa głosek zapisywanych literą ę przed literami spółgłoskowymi
      • 3.3.1. Wartości fonetyczne litery ę przed literami odpowiadającymi spółgłoskom szczelinowym
      • 3.3.2. Wartość fonetyczna litery ę przed literami l oraz ł
      • 3.3.3. Wartości fonetyczne litery ę przed literami odpowiadającymi innym spółgłoskom
    • 3.4. Wymowa głosek zapisywanych literą ą przed literami spółgłoskowymi
      • 3.4.1. Wartości fonetyczne litery ą przed literami odpowiadającymi spółgłoskom szczelinowym
      • 3.4.2. Wartość fonetyczna litery ą przed literą ł
      • 3.4.3. Wartości fonetyczne litery ą przed literami odpowiadającymi innym spółgłoskom
    • 3.5. Wymowa głosek zapisywanych literami am, an, em, en, om, on itp.
    • 3.6. Wymowa głosek zapisywanych literami nk lub ng
    • 3.7. Wymowa głosek zapisywanych literą ń
      • 3.7.1. Wartość fonetyczna litery ń na końcu wyrazów
      • 3.7.2. Wartość fonetyczna litery ń przed literami odpowiadającymi spółgłoskom szczelinowym
      • 3.7.3. Wartość fonetyczna litery ń przed literami odpowiadającymi spółgłoskom nieszczelinowym
      • 3.7.4. Wartość fonetyczna połączenia liter ni przed literami samogłoskowymi
  • 4. Wymowa głosek zapisywanych połączeniem litery samogłoskowej z literą u
    • 4.1. Połączenie liter au w wyrazach rodzimych
    • 4.2. Połączenie liter au w wyrazach obcych
    • 4.3.Połączenie liter eu w wyrazach rodzimych
    • 4.4. Połączenie liter eu w wyrazach obcych
  • 5. Wymowa głosek zapisywanych połączeniem litery samogłoskowej z literą samogłoskową inną niż u
  • 6. Wymowa głosek zapisywanych połączeniami liter bi, pi, mi, wi oraz fi
    • 6.1 Połączenia typu bi przed literą samogłoskową
    • 6.2. Połączenia typu bi przed literą spółgłoskową
  • 7. Wymowa głosek zapisywanych literami gie lub kie oraz ge lub ke
  • 8. Wymowa głoski zapisywanej literą ł
  • 9. Wymowa głosek zapisywanych literami li
  • 10. Ubezdźwięcznienie na końcu wyrazu
  • 11. Upodobnienia fonetyczne
    • 11.1. Upodobnienia pod względem dźwięczności
    • 11.2. Upodobnienia pod względem miękkości
    • 11.3. Upodobnienia pod względem miejsca artykulacji
    • 11.4. Upodobnienia pod względem stopnia zbliżenia narządów mowy
    • 11.5. Uproszczenia grup spółgłoskowych
    • 11.6. Inne redukcje głosek
  • 12. Wymowa głosek zapisywanych literą h oraz dwuznakiem ch
  • 13. Wymowa głosek zapisywanych połączeniami liter typu ai, ei, oi
  • 14. Wymowa głosek zapisywanych połączeniami liter ii lub ji
  • 15. Wymowa głoski zapisywanej literą ina początku wyrazu
  • 16. Wymowa głosek zapisywanych połączeniem liter aj
  • 17. Wymowa głosek zapisywanych podwojoną literą samogłoskową (inną niż i)
  • 18. Podsumowanie
• II. Ortografia
  • 1. Natura polskiej ortografii
    • 1.1. Zasada konwencjonalna
    • 1.2. Zasada historyczna
    • 1.3. Zasada morfologiczna
    • 1.4. Zasada fonetyczna
  • 2. Użycie wielkiej albo małej litery
    • 2.1. Użycie wielkiej litery ze względów składniowych
    • 2.2. Użycie wielkiej litery ze względów grzecznościowych
    • 2.3. Użycie wielkiej litery ze względów graficznych
    • 2.4. Użycie wielkiej litery ze względów semantycznych
      • 2.4.1. Pisownia nazw osobowych i ich odpowiedników
      • 2.4.2. Pisownia nazw geograficznych i administracyjnych
      • 2.4.3. Pisownia tytułów utworów
      • 2.4.4. Pisownia nazw obiektów miejskich
      • 2.4.5. Pisownia nazw instytucji, urzędów oraz organizacji
      • 2.4.6. Pisownia nazw firm i marek a pisownia nazw produktów przemysłowych
      • 2.4.7. Pisownia innych podgrup nazw własnych
      • 2.4.8. Pisownia przymiotników
    • 2.5. Użycie małej litery
      • 2.5.1. Pisownia nazw przedziałów czasowych
      • 2.5.2. Pisownia nazw wydarzeń historycznych
      • 2.5.3. Pisownia rzeczowników utworzonych od nazw osobowych
      • 2.5.4. Pisownia podgrup rzeczowników osobowych
      • 2.5.5. Pisownia podgrup nazw gatunkowych
      • 2.5.6. Pisownia innych podgrup rzeczownikowych
      • 2.5.7. Pisownia podgrup przymiotnikowych
    • 2.6. Fakultatywne użycie wielkiej litery
  • 3. Pisownia łączna lub rozdzielna
    • 3.1. Pisownia łączna
      • 3.1.1. Pisownia łączna cząstki nie-
        • 3.1.1.1. Cząstka nie- w połączeniach z rzeczownikami
        • 3.1.1.2. Cząstka nie- w połączeniach z przymiotnikami w stopniu równym
        • 3.1.1.3. Cząstka nie- w połączeniach z przysłówkami odprzymiotnikowymi w stopniu równym
        • 3.1.1.4. Cząstka nie- w połączeniach z imiesłowami odmiennymi (przymiotnikowymi)
      • 3.1.2. Pisownia łączna cząstki -by
        • 3.1.2.1. Cząstka -by w połączeniach z formami czasownika
        • 3.1.2.2. Cząstka -by w połączeniach z partykułami
        • 3.1.2.3. Cząstka -by w połączeniach ze spójnikami
      • 3.1.3. Pisownia łączna cząstek -że (-ż) oraz -li
      • 3.1.4. Pisownia zrostów a pisownia zestawień
      • 3.1.5. Pisownia wyrażeń przyimkowych
      • 3.1.6. Pisownia przyimków złożonych
      • 3.1.7. Pisownia wyrażeń zaimkowych
      • 3.1.8. Użycie łącznika w zestawieniach i złożeniach
    • 3.2. Pisownia rozdzielna
      • 3.2.1. Pisownia rozdzielna cząstki nie
        • 3.2.1.1. Cząstka nie w połączeniach z formami czasownika
        • 3.2.1.2. Cząstka nie w połączeniach z zaimkami
        • 3.2.1.3. Cząstka nie w połączeniach z przysłówkami nieodprzymiotnikowymi
        • 3.2.1.4. Cząstka nie w połączeniach z przymiotnikami i przysłówkami w stopniu wyższym i najwyższym
        • 3.2.1.5. Cząstka nie w połączeniach z innymi częściami mowy
        • 3.2.1.6. Cząstka nie w konstrukcjach wyrażających przeciwstawienie
      • 3.2.2. Pisownia rozdzielna cząstki by (bym, byś, byśmy itp.)
        • 3.2.2.1. Cząstka by w połączeniach z nieosobowymi formami czasownika
        • 3.2.2.2. Cząstka by w połączeniach z zaimkami
    • 3.3. Pisownia połączeń typu dziko rosnący, nowo otwarty
  • 4. Pisownia litery h a pisownia dwuznaku ch
  • 5. Pisownia litery ż a pisownia dwuznaku rz
  • 6. Pisownia litery ó a pisownia litery u
  • 7. Zapisywanie głosek nosowych
    • 7.1. Pisownia litery ą
    • 7.2. Pisownia litery ę
    • 7.3. Pisownia połączeń liter om, on oraz em, en
  • 8. Zapisywanie głosek miękkich
    • 8.1. Wielofunkcyjność litery i
    • 8.2. Pisownia litery i a pisownia litery j na początku wyrazu
    • 8.3. Pisownia liter i oraz j po literach samogłoskowych
    • 8.4. Pisownia liter i oraz j po literach spółgłoskowych
    • 8.5. Pisownia form fleksyjnych rzeczowników zakończonych na ~ia albo ~ja
    • 8.6. Oddawanie w zapisie upodobnień głosek pod względem miękkości
    • 8.7. Pisownia połączeń ge, ke oraz gie, kie
    • 8.8 Pisownia połączeń literowych gę oraz kę
    • 8.9. Pisownia połączeń hi, hy oraz chi, chy
  • 9. Pisownia wybranych grup spółgłoskowych i samogłoskowych
    • 9.1. Pisownia połączeń liter ns oraz nz
    • 9.2 Pisownia połączeń gz oraz ks
    • 9.3. Pisownia litery x
    • 9.4. Pisownia form fleksyjnych rzeczowników zakończonych na ~eja
    • 9.5. Pisownia form fleksyjnych rzeczowników zakończonych na ~ea
    • 9.6. Pisownia form fleksyjnych rzeczowników zakończonych na ~ua
  • 10. Pisownia wybranych przedrostków oraz przyrostków i zakończeń
    • 10.1. Pisownia przedrostków z-, s-, ś-
    • 10.2. Pisownia przedrostków wz-, wez-, ws-, wes-, wsz-, wś-
    • 10.3. Pisownia innych przedrostków zakończonych na spółgłoskę
    • 10.4. Pisownia rzeczowników z przyrostkiem -ba
    • 10.5. Pisownia rzeczowników zakończonych na ~ca
    • 10.6. Pisownia zakończenia ~ski
    • 10.7. Pisownia zakończeń ~cki oraz ~dzki
    • 10.8. Pisownia zakończenia ~czyzna
    • 10.9. Pisownia zakończenia ~two
  • 11. Pisownia zakończeń niektórych form czasownika
    • 11.1. Zakończenie bezokolicznika jako problem ortograficzny
    • 11.2. Pisownia zakończeń form trzeciej osoby liczby pojedynczej czasu przeszłego czasowników rodzaju męskiego
    • 11.3. Pisownia zakończeń imiesłowów przysłówkowych
    • 11.4. Oboczności typu trzepoczę trzepocę
  • 12. Podsumowanie
• III. Interpunkcja
  • 1. Natura polskiej interpunkcji
    • 1.1. Ogólnopolska norma interpunkcyjna a wewnętrzne ustalenia instytucjonalne
    • 1.2. Niefortunne, szkolne formułki
  • 2. Użycie kropki
    • 2.1. Funkcja oddzielająca kropki
    • 2.2. Kropka na końcu odpowiednich skrótów
    • 2.3. Kropka po cyfrze
    • 2.4. Obligatoryjne pomijanie kropki
  • 3. Użycie średnika
  • 4. Użycie przecinka
    • 4.1. Przecinek w zdaniu złożonym podrzędnie
      • 4.1.1. Problem pozornych orzeczeń
    • 4.2. Przecinek w zdaniach złożonych współrzędnie
    • 4.3. Przecinek w zdaniu pojedynczym
      • 4.3.1. Interpunkcja typowych szeregów rzeczownikowych
      • 4.3.2. Interpunkcja szeregów przydawkowych
      • 4.3.3. Interpunkcja przydawek rozwiniętych
      • 4.3.4. Interpunkcja szeregów okolicznikowych
      • 4.3.5. Interpunkcja wyrazów powtórzonych i wyrażeń symetrycznych
    • 4.4. Użycie przecinka w porównaniach
    • 4.5. Interpunkcja wtrąceń
    • 4.6. Interpunkcja przy wyrazach funkcyjnych niż, zamiast
    • 4.7. Inne konteksty składniowe wymagające przecinka
      • 4.7.1. Interpunkcja spójników pozornie podwojonych
      • 4.7.2. Interpunkcja spójników złożonych i konstrukcji do nich podobnych
    • 4.8. Interpunkcja przy podwojonym wyrazie czy
  • 5. Użycie znaku zapytania
    • 5.1. Typowe konteksty wymagające znaku zapytania
    • 5.2. Zbiegnięcie się znaku zapytania z innymi znakami interpunkcyjnymi
  • 6. Użycie znaku wykrzyknienia
    • 6.1. Typowe konteksty wymagające znaku wykrzyknienia
    • 6.2. Zbiegnięcie się znaku wykrzyknienia z innymi znakami interpunkcyjnymi
  • 7. Użycie wielokropka
    • 7.1. Zbiegnięcie się wielokropka z innymi znakami interpunkcyjnymi
  • 8. Użycie dwukropka
    • 8.1. Dwukropek przed wyliczeniem
    • 8.2. Dwukropek przed cytatem
    • 8.3. Inne konteksty właściwe dwukropkowi
  • 9. Użycie myślnika
    • 9.1. Myślnik sygnalizujący powtórzenie
    • 9.2. Myślnik wprowadzający wyjaśnienie
    • 9.3. Myślnik porządkujący składnię
    • 9.4. Myślnik konstruujący wyliczenia
    • 9.5. Myślnik(i) w dialogach
    • 9.6. Inne konteksty wymagające myślnika
    • 9.7. Zbiegnięcie się myślnika z innymi znakami interpunkcyjnymi
  • 10. Użycie cudzysłowu
    • 10.1. Cudzysłów a cytaty
    • 10.2. Inne konteksty wymagające cudzysłowu
    • 10.3. Zbiegnięcie się cudzysłowu z innymi znakami interpunkcyjnymi
  • 11. Użycie nawiasu
    • 11.1. Wstawka nawiasowa
    • 11.2. Inne funkcje nawiasu
    • 11.3. Zbiegnięcie się nawiasu z innymi znakami interpunkcyjnymi
  • 12. Znaki nieinterpunkcyjne
    • 12.1. Użycie apostrofu
    • 12.2. Użycie łącznika
  • 13. Interpunkcja wzorcowa a interpunkcja użytkowa wybór właściwego wariantu
  • 14. Podsumowanie
• Przypisy
• Bibliografia

pokaż cały spis treści

ukryj recenzje