KONWENCJA HASKA DOTYCZĄCA CYWILNYCH ASPEKTÓW UPROWADZENIA DZIECKA ZA GRANICĘ. ZAGADNIENIA WYBRANE W ŚWIETLE WYNIKÓW BADAŃ AKTOWYCH SPRAW ROZPATRYWANYCH W POLSCE W LATACH 2008-2013

Spis treści książki

WYKAZ SKRÓTÓW 15
1. WPROWADZENIE DO BADAŃ NAD STOSOWANIEM KONWENCJI DOTYCZĄCEJ CYWILNYCH ASPEKTÓW UPROWADZENIA DZIECKA
ZA GRANICĘ W POLSKICH SĄDACH 17
1 1 UWAGI OGÓLNE 17
1 2 UZASADNIENIE PODJĘCIA BADAŃ SPRAW HASKICH ROZSTRZYGANYCH W POLSKICH SĄDACH 24
1 3 CEL BADAŃ AKTOWYCH SPRAW HASKICH ROZSTRZYGANYCH W POLSKICH SĄDACH 26
1 4 KONCEPCJA BADAŃ I ICH ZAŁOŻENIA METODOLOGICZNE 28
1 4 1 BADANIA AKTOWE SPRAW HASKICH ROZSTRZYGANYCH W POLSKICH SĄDACH 29
1 4 2 WYWIADY ANKIETOWE Z SĘDZIAMI ORZEKAJĄCYMI W SPRAWACH HASKICH 30
1 4 3 OPIS PRZEBIEGU PRAC BADAWCZYCH DOTYCZĄCYCH SPRAW HASKICH ROZSTRZYGANYCH W POLSKICH SĄDACH 31
1 5 UWAGI PODSUMOWUJĄCE 37
2. KONWENCJA DOTYCZĄCA CYWILNYCH ASPEKTÓW UPROWADZENIA DZIECKA ZA GRANICĘ I ZNACZENIE HASKIEJ KONFERENCJI
PRAWA PRYWATNEGO MIĘDZYNARODOWEGO DLA REALIZACJI JEJ POSTANOWIEŃ 39
2 1 ZAŁOŻENIA KoH I RYS HISTORYCZNY JEJ PRZYJĘCIA 39

2 2 CEL KoH 42
2 3 ZASADY KONWENCJI HASKIEJ 43
2 3 1 ZASADA DOBRA DZIECKA I ZASADA PARTYCYPACJI 43
2 3 2 ZASADA OCHRONY PRAWA DO PIECZY I KONTAKTU 45
2 3 3 ZASADA OCHRONY JURYSDYKCJI SĄDÓW PAŃSTWA MIEJSCA
ZWYKŁEGO POBYTU DZIECKA 46
2 3 4 ZASADA SZYBKOŚCI POSTĘPOWANIA 46
2 3 5 ZASADY ZWIĄZANE Z UŁATWIENIEM POSTĘPOWANIA 47
2 3 6 INNE UWAGI DOTYCZĄCE ZASAD 47
2 4 WPŁYW HASKIEJ KONFERENCJI PRAWA PRYWATNEGO MIĘDZYNARODOWEGO NA STOSOWANIE KoH 48
2 4 1 HASKA KONFERENCJA PRAWA PRYWATNEGO MIĘDZYNARODOWEGO – UWAGI OGÓLNE 48
2 4 2 PRÓBA WPROWADZENIA ZMIAN DO KoH – PROJEKT PROTOKOŁU OPCYJNEGO 49
2 4 3 DZIAŁANIA HASKIEJ KONFERENCJI PRAWA PRYWATNEGO MIĘDZYNARODOWEGO SŁUŻĄCE HARMONIZACJI STOSOWANIA KoH 51
2 4 3 1 PRZEWODNIKI DOBRYCH PRAKTYK HASKIEJ KONFERENCJI PRAWA PRYWATNEGO MIĘDZYNARODOWEGO 51
2 4 3 2 POPULARYZACJA INFORMACJI O ROZSTRZYGNIĘCIACH W SPRAWACH HASKICH – BAZY INTERNETOWE INCADAT I INCASTAT 52
2 4 3 3 MIĘDZYNARODOWA WSPÓŁPRACA SĄDOWA W SPRAWACH HASKICH – SIEĆ SĘDZIÓW ŁĄCZNIKOWYCH 53
2 4 3 4 INNE FORMY AKTYWNOŚCI HASKIEJ KONFERENCJI PRAWA PRYWATNEGO MIĘDZYNARODOWEGO W ROZWIĄZYWANIU
TRUDNOŚCI ZE STOSOWANIEM KONWENCJI HASKIEJ Z 1980 R – PRZYKŁAD WASZYNGTOŃSKIEJ DEKLARACJI W SPRAWIE MIĘDZYNARODOWEJ RELOKACJI RODZIN 56
2 4 3 5 WZORZEC FORMULARZA ZGODY NA WYJAZD DZIECKA ZA GRANICĘ 58
2 5 WPŁYW DZIAŁALNOŚCI HASKIEJ KONFERENCJI PRAWA PRYWATNEGO MIĘDZYNARODOWEGO NA POSTĘPOWANIA W SPRAWACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI – WYNIKI BADAŃ 59
2 5 1 BADANIA AKTOWE 59
2 5 2 WYWIADY Z SĘDZIAMI 59
2 5 3 PODSUMOWANIE WYNIKÓW BADAŃ SPRAW HASKICH W POLSKICH SĄDACH 60
2 6 UWAGI PODSUMOWUJĄCE 61
3. INNE MIĘDZYNARODOWE AKTY PRAWNE WSPÓŁTWORZĄCE RAMY OCHRONY DZIECKA BEZPRAWNIE PRZEMIESZCZONEGO
ZA GRANICĘ 63
3 1 UWAGI OGÓLNE 63
3 2 INNE INSTRUMENTY PRAWNE PRZYJĘTE W RAMACH HASKIEJ KONFERENCJI PRAWA PRYWATNEGO MIĘDZYNARODOWEGO 64
3 2 1 KONWENCJA Z 1961 R O WŁAŚCIWOŚCI ORGANÓW I PRAWIE WŁAŚCIWYM W ZAKRESIE OCHRONY MAŁOLETNICH 64
3 2 2 KONWENCJA Z 1996 R O JURYSDYKCJI, PRAWIE WŁAŚCIWYM, UZNAWANIU, WYKONYWANIU I WSPÓŁPRACY W ZAKRESIE
ODPOWIEDZIALNOŚCI RODZICIELSKIEJ ORAZ ŚRODKÓW OCHRONY DZIECI 66
3 3 KONWENCJA ORGANIZACJI NARODÓW ZJEDNOCZONYCH O PRAWACH DZIECKA 70
3 4 DOKUMENTY RADY EUROPY DOTYCZĄCE OCHRONY DZIECKA BEZPRAWNIE PRZEMIESZCZONEGO ZA GRANICĘ 74
3 4 1 EUROPEJSKA KONWENCJA O UZNAWANIU I WYKONYWANIU ORZECZEŃ DOTYCZĄCYCH PIECZY NAD DZIECKIEM ORAZ
O PRZYWRACANIU PIECZY NAD DZIECKIEM 74
3 4 2 KONWENCJA O OCHRONIE PRAW CZŁOWIEKA I PODSTAWOWYCH WOLNOŚCI 76
3 4 3 KONWENCJA DOTYCZĄCA CYWILNYCH ASPEKTÓW UPROWADZENIA DZIECKA ZA GRANICĘ W ORZECZNICTWIE ETPCz 77
3 5 REGULACJE UE DOTYCZĄCE BEZPRAWNEGO UPROWADZENIA DZIECKA 85
3 5 1 KARTA PRAW PODSTAWOWYCH UNII EUROPEJSKIEJ 85
3 5 2 ROZPORZĄDZENIE RADY (RW) 2201/2003 Z DNIA 27 LISTOPADA 2003 R DOTYCZĄCE JURYSDYKCJI ORAZ UZNAWANIA I WYKONYWANIA ORZECZEŃ W SPRAWACH MAŁŻEŃSKICH ORAZ W SPRAWACH DOTYCZĄCYCH ODPOWIEDZIALNOŚCI RODZICIELSKIEJ, UCHYLAJĄCE ROZPORZĄDZENIE (WE) NR 1347/2000 86
3 5 3 ROZPORZĄDZENIE 2019/1111 W SPRAWIE JURYSDYKCJI,
UZNAWANIA I WYKONYWANIA ORZECZEŃ W SPRAWACH MAŁŻEŃSKICH I W SPRAWACH DOTYCZĄCYCH ODPOWIEDZIALNOŚCI RODZICIELSKIEJ ORAZ W SPRAWIE UPROWADZENIA DZIECKA ZA GRANICĘ 88
3 6 UWAGI PODSUMOWUJĄCE 89
4. PODMIOTOWY I PRZEDMIOTOWY ZAKRES STOSOWANIA KoH 91
4 1 DZIECKO – PODMIOT, KTÓREGO DOTYCZY POSTĘPOWANIE HASKIE 91 
4 1 1 DZIECKO W KOH ORAZ W STATYSTYKACH KONFERENCJIHASKIEJ 91
4 1 2 DZIECKO W ROZPORZĄDZENIU 2201/2003 ORAZ ROZPORZĄDZENIU 2019/1111 98
4 1 3 DZIECKO JAKO PODMIOT POSTĘPOWANIA HASKIEGO PRZED POLSKIMI SĄDAMI – ZAGADNIENIA OGÓLNE I WYNIKI BADAŃ 99
4 1 3 1 LICZBA I PŁEĆ DZIECI OBJĘTYCH WNIOSKAMI 101
4 1 3 2 WIEK DZIECI OBJĘTYCH WNIOSKAMI 102
4 1 3 3 SYTUACJA RODZINNA I FAKTYCZNA DZIECI OBJĘTYCH WNIOSKAMI 104
4 2 WNIOSKODAWCA – PODMIOT INICJUJĄCY POSTĘPOWANIE HASKIE 106
4 2 1 PRZESŁANKI ZASTOSOWANIA KONWENCJI HASKIEJ Z 1980 R
DOTYCZĄCE WNIOSKODAWCY 106
4 2 2 PRAWO DO OPIEKI NAD DZIECKIEM W KONWENCJI HASKIEJ Z 1980 R ORAZ ROZPORZĄDZENIU 2201/2003 I ROZPORZĄDZENIU 2019/1111 107
4 2 3 PRAWO DO ODWIEDZIN DZIECKA W KONWENCJI HASKIEJ Z 1980 R ORAZ W ROZPORZĄDZENIU 2201/2003 I ROZPORZĄDZENIU 2019/1111 109
4 2 4 WNIOSKODAWCA W KONWENCJI HASKIEJ – UWAGI OGÓLNE 110
4 2 4 1 RODZICE DZIECKA BEZPRAWNIE UPROWADZONEGO 110
4 2 4 2 INSTYTUCJE I ORGANIZACJE, KTÓRYM PRZYSŁUGUJE PRAWO DO PIECZY NAD DZIECKIEM UPROWADZONYM 111
4 2 5 WNIOSKODAWCA W PRAWIE EUROPEJSKIM – ROZPORZĄDZENIE 2201/2003 I ROZPORZĄDZENIE 2019/1111 111
4 2 6 WNIOSKODAWCA POSTĘPOWANIA HASKIEGO PRZED POLSKIMI SĄDAMI – ZAGADNIENIA OGÓLNE I WYNIKI BADAŃ 113
4 2 6 1 POKREWIEŃSTWO WNIOSKODAWCY WOBEC DZIECKA 114
4 262 UPRAWNIENIA WOBEC DZIECKA, NA KTÓRE POWOŁUJE SIĘ WNIOSKODAWCA 115
4 2 63 OBYWATELSTWO WNIOSKODAWCY I PRAWO JEGO POBYTU W PAŃSTWIE, DO KTÓREGO DZIECKO MIAŁOBY WRÓCIĆ 116
4 2 64 ZATRUDNIENIE WNIOSKODAWCY ORAZ REALIZOWANIE PRZEZ NIEGO OBOWIĄZKU ALIMENTACYJNEGO WOBEC DZIECI POZOSTAJĄCYCH W POLSCE 118
4 2 65 KONTAKT WNIOSKODAWCY Z DZIECKIEM PO UPROWADZENIU LUB BEZPRAWNYM ZATRZYMANIU MAŁOLETNIEGO 119
4 3 UPROWADZAJĄCY 121
4 3 1 UPROWADZAJĄCY W KONWENCJI HASKIEJ ORAZ W STATYSTYKACH KONFERENCJI HASKIEJ 121
4 3 2 UPROWADZAJĄCY W PRAWIE EUROPEJSKIM – ROZPORZĄDZENIE 2201/2003 I ROZPORZĄDZENIE 2019/1111 124
4 3 3 UPROWADZAJĄCY – UCZESTNIK POSTĘPOWANIA W PRAWIE POLSKIM – UWAGI OGÓLNE I WYNIKI BADAŃ 126
4 3 3 1 POKREWIEŃSTWO MIĘDZY OSOBĄ UPROWADZAJĄCĄ A DZIECKIEM 127
4 3 3 2 UPRAWNIENIA UCZESTNIKA POSTĘPOWANIA HASKIEGO WOBEC DZIECKA 129
4 3 3 3 OBYWATELSTWO OSÓB BEZPRAWNIE WYWOŻĄCYCH BĄDŹ ZATRZYMUJĄCYCH DZIECI W POLSCE 130
4 3 3 4 ZAJĘCIA ZAROBKOWE UCZESTNIKÓW POSTĘPOWANIA HASKIEGO 131
4 3 3 5 PRZYCZYNY WYJAZDU Z DZIECKIEM 131
4 3 3 6 POSTĘPOWANIE KARNE W PAŃSTWIE WNIOSKU WOBEC UCZESTNIKA POSTĘPOWANIA HASKIEGO 133
4 4 PODSUMOWANIE WYNIKÓW BADAŃ 134
5. ORGANY CENTRALNE I WSPÓŁPRACA W RAMACH HASKIEJ KONFERENCJI PRAWA PRYWATNEGO MIĘDZYNARODOWEGO 137
5 1 ORGANY CENTRALNE W KONWENCJI HASKIEJ Z 1980 ROKU 137
5 1 1 WNIOSKI SKŁADANE ZA POŚREDNICTWEM ORGANÓW CENTRALNYCH – WYMOGI FORMALNE I PROCEDURALNE 141
5 1 2 ORGAN CENTRALNY W POLSCE 143
5 1 2 1 FUNKCJONOWANIE ORGANU CENTRALNEGO W LATACH 1992–2018 143
5 1 2 2 FUNKCJONOWANIE ORGANU CENTRALNEGO PO NOWELIZACJI Z 2018 R 143
5 2 WNIOSEK O WSZCZĘCIE POSTĘPOWANIA NA PODSTAWIE KONWENCJI HASKIEJ – UWAGI DOTYCZĄCE SYTUACJI PRAWNEJ W POLSCE 145
5 2 1 WNIOSKI SKŁADANE W LATACH 1992–2018 145
5 2 2 WNIOSKI SKŁADANE PO NOWELIZACJI Z 2018 R 147
5 3 DZIAŁALNOŚĆ POLSKIEGO ORGANU CENTRALNEGO W ŚWIETLE BADAŃ 148
5 3 1 AKTYWNOŚĆ MINISTERSTWA SPRAWIEDLIWOŚCI W SPRAWACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI – WYNIKI BADAŃ AKTOWYCH W GRUPIE DOCELOWEJ I W SPRAWACH WCZEŚNIEJSZYCH 148
5 3 2 AKTYWNOŚĆ MINISTERSTWA SPRAWIEDLIWOŚCI W SPRAWACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI – WYNIKI BADAŃ AKTOWYCH PO NOWELIZACJI Z 2018 R 155
5 3 3 ROLA MINISTERSTWA SPRAWIEDLIWOŚCI JAKO ORGANU CENTRALNEGO W OCENACH SĘDZIÓW 156
5 4 PODSUMOWANIE WYNIKÓW BADAŃ 157
5 5 UWAGI PODSUMOWUJĄCE 158
6. INNE PODMIOTY ISTOTNE DLA PRZEBIEGU POSTĘPOWANIA 159
6 1 UWAGI OGÓLNE 159
6 2 ZADANIA KURATORA SĄDOWEGO W SPRAWACH HASKICH W ŚWIETLE BADAŃ AKTOWYCH 159
6 2 1 SĄDOWY WYWIAD KURATORSKI 160
6 2 2 ODEBRANIE MAŁOLETNIEGO OD OSOBY NIEUPRAWNIONEJ 165
6 2 3 INNE CZYNNOŚCI KURATORA 167
6 3 OPINIE RODZINNYCH OŚRODKÓW DIAGNOSTYCZNO-KONSULTACYJNYCH I OPINIODAWCZYCH ZESPOŁÓW SĄDOWYCH SPECJALISTÓW W ŚWIETLE BADAŃ AKTOWYCH 168
6 4 UDZIAŁ BIEGŁYCH W SPRAWACH HASKICH W ŚWIETLE BADAŃ AKTOWYCH 178
6 5 ZADANIA POLICJI W SPRAWACH HASKICH W ŚWIETLE BADAŃ AKTOWYCH 180
6 6 UDZIAŁ PROKURATORA W SPRAWACH HASKICH W ŚWIETLE BADAŃ AKTOWYCH 184
6 7 UDZIAŁ RZECZNIKA PRAW OBYWATELSKICH W SPRAWACH HASKICH W ŚWIETLE BADAŃ AKTOWYCH 188
6 8 UDZIAŁ RZECZNIKA PRAW DZIECKA W SPRAWACH HASKICH W ŚWIETLE BADAŃ AKTOWYCH 190
6 9 INNE PODMIOTY POJAWIAJĄCE SIĘ W SPRAWACH HASKICH – W ŚWIETLE BADAŃ AKTOWYCH 192
6 9 1 SŁUŻBY KONSULARNE I DYPLOMATYCZNE 192
6 9 2 ORGANIZACJE POZARZĄDOWE 193
6 10 PODSUMOWANIE WYNIKÓW BADAŃ 193
7. MEDIACJA I INNE FORMY POLUBOWNEGO ROZWIĄZANIA SPORU O MIEJSCE POBYTU DZIECKA 197
7 1 MEDIACJA W KONWENCJI DOTYCZĄCEJ CYWILNYCH ASPEKTÓW UPROWADZENIA DZIECKA ZA GRANICĘ 197
7 2 MEDIACJA W ROZPORZĄDZENIU 2201/2003 I W ROZPORZĄDZENIU 2019/1111 205
7 3 MEDIACJA W SPRAWACH HASKICH W POLSKIM PORZĄDKU PRAWNYM – ZGODNOŚĆ ROZWIĄZAŃ Z WYTYCZNYMI HASKIEJ KONFERENCJI PRAWA PRYWATNEGO MIĘDZYNARODOWEGO 207
7 4 MEDIACJA W SPRAWACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI – WYNIKI BADAŃ 216
7 4 1 SKIEROWANIE NA MEDIACJĘ PRZEZ SĄD W SPRAWACH HASKICH W POLSKICH SĄDACH 217
7 4 2 MEDIACJE BEZ SKIEROWANIA SĄDOWEGO W SPRAWACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI 219
7 4 3 CZAS TRWANIA MEDIACJI I JEGO WPŁYW NA WYDŁUŻENIE POSTĘPOWANIA W SPRAWACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI 219
7 5 INNE FORMY POLUBOWNEGO ROZWIĄZANIA SPORU W SPRAWACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI – WYNIKI BADAŃ 221
7 6 UGODY I POROZUMIENIA STRON W POSTĘPOWANIACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI – WYNIKI BADAŃ 224
7 7 UDZIAŁ MAŁOLETNICH W MEDIACJI W SPRAWACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI – WYNIKI BADAŃ 225
7 8 WPŁYW UGODY NA SPEŁNIENIE WNIOSKU O POWRÓT MAŁOLETNIEGO W SPRAWACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI – WYNIKI BADAŃ 228
7 9 INNE OBSERWACJE DOTYCZĄCE MEDIACJI W POSTĘPOWANIACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI – WYNIKI BADAŃ 228
7 9 1 DECYZJA O WYBORZE MEDIATORÓW 228
7 9 2 UDZIAŁ PEŁNOMOCNIKÓW W MEDIACJACH 229
7 9 3 MEDIACJE W SPRAWACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI PO NOWELIZACJI Z 2018 R 230
7 9 4 MEDIACJA I INNE SPOSOBY OSIĄGANIA POROZUMIENIA POMIĘDZY UCZESTNIKAMI POSTĘPOWANIA HASKIEGO W POLSKICH SĄDACH W OCENIE ANKIETOWANYCH SĘDZIÓW 232
7 10 PODSUMOWANIE WYNIKÓW BADAŃ 233
7 11 UWAGI PODSUMOWUJĄCE 234
8. ZAKOŃCZENIE 235
BIBLIOGRAFIA 241
PUBLIKACJE 241
NETOGRAFIA 248
WYKAZ AKTÓW PRAWNYCH 249
AKTY PRAWA POLSKIEGO 249
AKTY PRAWA EUROPEJSKIEGO I MIĘDZYNARODOWEGO 251
WYKAZ ORZECZNICTWA 253
ORZECZNICTWO SĄDÓW POLSKICH 253
ORZECZNICTWO EUROPEJSKIEGO TRYBUNAŁU PRAW CZŁOWIEKA 253
ORZECZNICTWO SĄDÓW BRYTYJSKICH 255
ORZECZNICTWO TRYBUNAŁU SPRAWIEDLIWOŚĆI UNII
EUROPEJSKIEJ 255
DOKUMENTY OFICJALNE 256
VARIA 264
 

pokaż cały spis treści

ukryj recenzje