Dzieci XX Zjazdu. Film w kulturze sowieckiej lat 1956-1968

XX Zjazd KPZS w 1956 roku zmienił sytuację w sowieckiej kinematografii. W okresie odwilży pojawiają się dwa pokolenia, dwie fale debiutów. Pierwsza następuje po 1956 roku. Wówczas debiutują Grigorij Czuchraj, Marlen Chucyjew, Aleksandr Ałow i Władimir Naumow, Lew Kulidżanow, Feliks Mironer, Władimir Skujbin. W tej drugiej, późniejszej fali debiutantów znaleźli się Andriej Tarkowski, Andriej Michałkow-Konczałowski, Wasilij Szukszyn, Gleb Panfiłow, Larysa Szepitko, Aleksandr Askoldow, Aleksiej German. Było to pokolenie niezwykle ciekawe, najwybitniejsze - obok awangardy lat dwudziestych - pokolenie w historii sowieckiego kina. Przedstawiana czytelnikowi książka nie jest klasyczną rozprawą historycznofilmową. Nie opisuje dziejów sowieckiego filmu poprzez daty, biografie twórców, premiery pokazywane w porządku chronologicznym, lecz przede wszystkim uwzględnia jego polityczny i kulturowy kontekst. Kino odwilżowe jest wdzięcznym materiałem do tego rodzaju badań. Było poddane ideologicznemu ciśnieniu, obracało się w kręgu wysłużonych sowieckich mitów. Jednocześnie starało się te mity ożywić, czasem zrewidować, często stawiać pytania, których  wcześniej nie stawiano - o wartość tych mitów i ich żywotność,  artyści próbowali przywracać im powagę, a nawet tragizm.

Joanna Wojnicka - historyk filmu, pracownik naukowy Instytutu Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autorka książek Świat umierający. O późnej twórczości Luchino Viscontiego (2001, nominacja do nagrody im. Bolesława Michałka za najlepszą książkę filmową roku), Słownik wiedzy o filmie (wraz z Olgą Katafiasz, 2005, wyd. II 2009), redaktorka (wraz z Grażyną Stachówną) tomów Autorzy kina europejskiego (2003) oraz Autorzy kina polskiego (2004). Opublikowała ponad 20 artykułów w czasopismach i książkach zbiorowych, w tym rozdziały poświęcone historii kina rosyjskiego i sowieckiego w  pierwszym i drugim tomie Historii kina  (Kino nieme, 2009; Kino klasyczne, 2011).