Dysleksja i ADHD współwystępujące zaburzenia rozwoju Małgorzata Lipowska

Dostępność produktu

Produkt nie został jeszcze oceniony pod kątem ułatwień dostępu lub nie podano żadnych informacji o ułatwieniach dostępu lub są one niewystarczające. Prawdopodobnie Wydawca/Dostawca jeszcze nie umożliwił dokonania walidacji produktu lub nie przekazał odpowiednich informacji na temat jego dostępności.

Spis treści książki

Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Rozdział 1 Specyfika zaburzeń rozwoju u dzieci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 1.1. Normatywna zmiana rozwojowa a zaburzenia rozwoju . . . . . . . . . . . . 13 1.1.1. Zadania rozwojowe a zaburzenia rozwoju . . . . . . . . . . . . . . . .. 15 1.1.2. Zaburzenia rozwoju z perspektywy odmiennych dyscyplin nauki . . . . . . 19 1.1.3. Problemy w zakresie terminologii i klasyfikacji zaburzeń rozwoju . . . 21 1.2. Zaburzenia rozwoju w klasyfikacjach medycznych . . . . . . . . . .... . 23 1.2.1. Zaburzenia rozwoju w klasyfikacji ICD . . . . . . . . . . . . . . . .. 25 1.2.2. Zaburzenia rozwoju w klasyfikacjach DSM . . . . . . . . . . . . . .. . 29 1.2.3. Zaburzenia rozwoju w klasyfikacjach specyficznych dla dzieci . . . .. 33 1.2.3.1. Kryteria diagnostyczne dla dzieci w wieku przedszkolnym RDC-PA . . . 33 1.2.3.2. Klasyfikacja diagnostyczna DC: 0-3 . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 1.3. Teoria objawu w neuropsychologii rozwoju . . . . . . . . . . . . . . . . .35 1.3.1. Morfogeneza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 1.3.2. Parcelacja . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 1.3.3. Heterochronia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Rozdział 2 Dysleksja i ADHD jako zaburzenia rozwoju . . . . . . ... . . . . . . . . . . . 43 2.1. Problemy definicyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 2.1.1. Dysleksja jako specyficzny problem uczenia się . . . . . . . . . . . . 44 2.1.2. Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi . . . . . . . 48 2.1.3. Klasyfikacje medyczne dysleksji i ADHD . . . . . . . . . . . . . . .. 49 2.2. Epidemiologia dysleksji i ADHD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 2.3. Podłoże dysleksji i ADHD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 2.3.1. Występowanie rodzinne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 2.3.2. Podłoże genetyczne . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 2.3.3. Relacja genów i środowiska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 2.3.4. Podłoże mózgowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 2.3.5. Zaburzenia biochemiczne . . . . . . ... . . . . . . . . . . . . . . . . 67 2.3.6. Prenatalne i neonatalne podłoże deficytów . . . . . . . . . .. . . . . 69 2.4. Patomechanizm zaburzeń rozwoju . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 2.4.1. Patomechanizm dysleksji rozwojowej . . . .. . . . . . . . . . . . . . . 70 2.4.1.1. Koncepcja zaburzeń w układzie wzrokowym . . . . . . . . . . . . . . . 71 2.4.1.2. Model równowagi półkulowej . . . . . . . . ...... . . . . . . . . . . 72 2.4.1.3. Koncepcja lingwistyczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 2.4.1.4. Hipoteza móżdżkowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 2.4.2. Patomechanizm ADHD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 2.4.2.1. Koncepcja deficytu hamowania reakcji . . . . . . . . . . . . . . . .. 77 2.4.2.2. Model energetyczno-poznawczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 2.4.2.3. Hipoteza behawioralnych systemów hamowania i aktywacji . . . . . . . 82 2.4.2.4. Model awersji opóźnienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 Rozdział 3 Współwystępowanie zaburzeń rozwoju . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85 3.1. Istota współwystępowania zaburzeń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85 3.2. Epidemiologia współwystępowania zaburzeń wśród dzieci . . . . . .. . . . 87 3.3. Modele współwystępowania zaburzeń . . . . . . . . . . . . . . . . . ... . 90 3.4. Koncepcje współwystępowania dysleksji i ADHD . . . . . . . . . . . ... . 94 3.4.1. Koncepcja objawów fenotypowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95 3.4.2. Koncepcja nielosowego doboru rodziców . . . . . . . . . . . . . . . . . 96 3.4.3. Koncepcja poznawczego podtypu ADHD . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 3.4.4. Koncepcja zbliżonej etiologii . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . 99 Rozdział 4 Pamięć w ujęciu neuropsychologicznym . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . 105 4.1. Istota pamięci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 4.2. Neuroanatomiczne podstawy pamięci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 4.2.1. Badania lokalizacyjne a podstawowe rodzaje pamięci . . . . . . . . . . 110 4.2.2. Hipokamp oraz przenoszenie wspomnień z pamięci krótkotrwałej do długotrwałej . 111 4.2.3. Płaty półkul mózgu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 4.2.4. Badania czynnościowe a molekularne i neuronalne podstawy pamięci . . . 115 4.3. Wybrane modele pamięci w neuropsychologii . . . . . . . . . . . . . . .. 117 4.3.1. Strukturalne ujęcie pamięci roboczej . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 4.3.2. Modele hierarchiczne i rozproszone . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121 4.3.3. Model mikrogenetyczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122 4.3.3.1. Ogólne założenia modelu mikrogenetycznego . . . . . . .. . . . . . . 123 4.3.3.2. Pamięć w ujęciu teorii mikrogenetycznej . . . . . . . . . . . . . . 123 Rozdział 5 Procesy pamięciowe w toku prawidłowego i zaburzonego rozwoju . . . . . .. . . 125 5.1. Prawidłowości rozwoju pamięci u dzieci . . . . . . . . . . . . . .. . . 125 5.1.1. Pamięć krótko- i długotrwała z perspektywy rozwojowej . . . . . . . . 126 5.1.1.1. Strategie zwiększania zakresu pamięci roboczej . . . . . . . . . . . 127 5.1.1.2. Prawidłowości rozwoju pamięci długotrwałej . . . . . . . . . . . . . 128 5.1.2. Badania pamięci deklaratywnej i proceduralnej u dzieci . . . . . . .. 129 5.1.2.1. Zagadnienie świadomości a pamięć deklaratywna i proceduralna . . . . 130 5.1.3. Pamięć semantyczna i epizodyczna z perspektywy rozwojowej . . . . . . 131 5.1.3.1. Rozwój pamięci semantycznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132 5.1.3.2. Rozwój pamięci epizodycznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134 5.1.3.3. Różnicowanie pamięci epizodycznej i autobiograficznej . . . . . . . 134 5.2. Relacje pamięci i uwagi z perspektywy rozwojowej . . . . . . . . . . .. 136 5.3. Pamięć a funkcje wykonawcze w ontogenezie . . . . . . . . . . . . . . .. 140 5.4. Deficyty pamięci w zaburzeniach rozwoju . . . . . . . . . . . . . . . . 143 5.4.1. Zaburzenia pamięci jako objaw kryterialny . . . . . . . . . . . . . . 143 5.4.2. Niesymptomatyczne deficyty pamięci . . . . . . . . . . . . . . . . . 145 Rozdział 6 Diagnoza pamięci w dysleksji i ADHD - metodologia badań własnych . . . ...... 149 6.1. Problematyka badań, cel pracy, pytania i hipotezy . . . . .. . . . . . . 150 6.2. Badane zmienne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151 6.3. Charakterystyka badanych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152 6.3.1. Wiek badanych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153 6.3.2. Poziom inteligencji badanych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154 6.4. Metody badań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155 6.4.1. Metody przesiewowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156 6.4.1.1. Analiza dokumentacji . . . . . . . . . . ... . . . . . . . . . . . . 156 6.4.1.2. Wywiad ontogenetyczno-kliniczny . . . . . . . . . .. . . . . . . . . 156 6.4.1.3. Kwestionariusz Ustrukturyzowanego Wywiadu Diagnostycznego w Kierunku Zespołu Nadpobudliwości Psychoruchowej . . . . . . . . . . . . . . 157 6.4.1.4. Skala Inteligencji Wechslera dla Dzieci . . . . . . . . . . . . . . 157 6.4.2. Metody badania pamięci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158 6.4.2.1. Bateria Badania Pamięci Wechslera - WMS-III . . . . . . . .. . . . . 158 6.4.2.1.1. Pamięć Logiczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159 6.4.2.1.2. Lista Słów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160 6.4.2.1.3. Pamięć Wzrokowo-Ruchowa . . . . . . . . . . . . . . . . . .... . . 161 6.4.2.1.4. Powtarzanie Cyfr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161 6.4.2.2. Test Figury Złożonej Reya-Osterrietha . . . . . . . . . . . . . . . 162 6.4.3. Metody badania moderatorów pamięci . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163 6.4.3.1. Test d2 . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . 163 6.4.3.2. DIVA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164 6.4.3.3. Test Interferencji Fonologiczno-Semantycznej . . . . . . . . . . . . 165 6.4.3.4. Token Test - 36 . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . 165 6.4.3.5. Test Płynności Słownej COWAT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166 6.4.3.6. Komputerowy Test Interferencji z efektem Stroopa . . . . . . . . . . 167 6.4.3.7. Test Sortowania Kart z Wisconsin . . . . . . . . . . . . . .. . . .. 168 6.4.3.8. Test Porównywania Znanych Kształtów . . . . . . . . . . . . . . . . 169 6.5. Procedura badań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170 Rozdział 7 Zaburzenia pamięci w dysleksji i ADHD - analiza wyników badań własnych . . . 171 7.1. Obraz defi cytów pamięci werbalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171 7.2. Problemy z pamięcią wzrokową i wzrokowo-przestrzenną . . . . . . . . . . 182 7.3. Płeć badanych a zaburzenia pamięci . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 190 Rozdział 8 Poznawcze moderatory defi cytów pamięci w dysleksji i ADHD . . . . . .. . . . 193 8.1. Uwaga jako moderator procesów pamięciowych . . . . . . . . . . . . . . . 193 8.2. Język a procesy pamięci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205 8.3. Funkcje wykonawcze jako moderator pamięci . . . . . . . . . . . . . . . 217 8.4. Preferowany styl poznawczy a procesy pamięci . . . . . . . . . . . . . 228 Rozdział 9 Neuropsychologiczna analiza zaburzeń pamięci u dzieci ze współwystępowaniem dysleksji i ADHD: próba ujęcia modelowego . . . . . . . 235 9.1. Podsumowanie wyników uzyskanych w testach badania pamięci przez dzieci z poszczególnych grup klinicznych . . . . . . . . . . . . . . . 235 9.2. Rola poznawczych moderatorów procesów pamięciowych wśród dzieci z grup klinicznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 241 9.3. Mikrogenetyczny model defi cytów pamięci u dzieci ze współwystępowaniem dysleksji i ADHD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 248 Rozdział 10 Wnioski i kierunki dalszych badań . . . . . . . ... . . . . . . . . . . . . . 257 Bibliografi a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 263 Summary Dyslexia and ADHD - comorbidity of developmental disorders . . . . . .. . . .

pokaż cały spis treści

ukryj recenzje