Dydaktyka specjalna. Od wzorca do interpretacji Joanna Głodkowska

Spis treści książki

WPROWADZENIE Dookreślanie znaczeń i budowanie systematyki dydaktyki specjalnej 9 ROZDZIAŁ 1 Dydaktyka specjalna w poszukiwaniu wzorców - współczesne tendencje w edukacji źródłem uogólniających inspiracji 13 1.1. Wzorzec pierwszy - edukacja z równym prawem dostępu 16 1.2. Wzorzec drugi - edukacja zróżnicowana 17 1.3. Wzorzec trzeci - edukacja do uczestniczenia 20 1.4. Wzorzec czwarty - edukacja diagnostyczna 23 1.5. Wzorzec piąty - edukacja ku podmiotowości 25 1.6. Wzorzec szósty - edukacja w integrującej przestrzeni 26 1.7. Wzorzec siódmy - edukacja w harmonizowaniu 28 1.8. Wzorzec ósmy - edukacja profesjonalna 29 1.9. Wzorzec dziewiąty - edukacja wyzwalająca 30 1.10. Wzorzec dziesiąty - edukacja z optymizmem pedagogicznym 33 ROZDZIAŁ 2 Wzorce dydaktyki specjalnej - budowanie konstruktu wyjaśniającego rzeczywistość edukacyjną 34 2.1. Wzorce dydaktyki specjalnej w kategorii UCZEŃ - potrzeby edukacyjne, uczestniczenie, podmiotowość, dynamizm rozwojowy 38 2.1.1. Edukacja diagnostyczna 39 2.1.2. Edukacja do uczestniczenia 42 2.1.3. Edukacja ku podmiotowości 46 2.1.4. Edukacja wyzwalająca 49 2.2. Wzorce dydaktyki specjalnej w kategorii WARUNKI - podstawy prawne, zróżnicowane formy kształcenia, integrująca przestrzeń 51 2.2.1. Edukacja z równym prawem dostępu 52 2.2.2. Edukacja zróżnicowana 56 2.2.3. Edukacja w integrującej przestrzeni 65 2.3. Wzorce dydaktyki specjalnej w kategorii NAUCZYCIEL - profesjonalizm, relacje edukacyjne, optymizm pedagogiczny 69 2.3.1. Edukacja profesjonalna 69 2.3.2. Edukacja w harmonizowaniu 78 2.3.3. Edukacja z optymizmem pedagogicznym 82 ROZDZIAŁ 3 Kanony dydaktyki specjalnej - wyłonienie, nazwanie i implikacja badawcza 85 3.1. RÓŻNICOWANIE - z perspektywy kategorii edukacyjnej UCZEŃ 86 3.2. DOSTOSOWYWANIE - ze względu na kategorię edukacyjną WARUNKI 88 3.3. HARMONIZOWANIE - z perspektywy kategorii edukacyjnej NAUCZYCIEL 90 3.4. Wzorce i kanony dydaktyki specjalnej - systematyzacja przestrzeni edukacyjnej i obszary poszukiwań badawczych 92 3.4.1. RÓŻNICOWANIE - przykładowe obszary badawcze w kategorii UCZEŃ 94 3.4.2. DOSTOSOWYWANIE - przykładowe obszary badawcze w kategorii WARUNKI 95 3.4.3. HARMONIZOWANIE - przykładowe obszary badawcze w kategorii NAUCZYCIEL 97 ROZDZIAŁ 4 Prawidłowości dydaktyczne i różnorodność w edukacji - od źródeł do aktualnych koncepcji 100 4.1. Dydaktyka jako obszar poznawania prawidłowości procesu nauczania-uczenia się - tradycja i aktualne poszukiwania 101 4.1.1. Konstruktywistyczna wizja edukacji - budowanie reprezentacji świata w umysłach uczniów 105 4.1.2. Uczenie się w aspekcie procesów regulacji - uczenie się jako sterowanie poznawcze 111 4.1.3. Poznawanie stylu uczenia się - źródła świadomego podnoszenia jakości działań dydaktycznych 115 4.1.4. Neurodydaktyka, dydaktyka kognitywistyczna - rozpoznawanie uczenia się przyjaznego umysłowi 118 4.1.5. Socjologia edukacji - uczeń w kontekstach społecznych 123 4.2. Kilka wątków historycznych - od praktyki wychowania do wypracowywania paradygmatu pedagogiki specjalnej jako dyscypliny naukowej 126 4.3. Trudności w uczeniu się a potrzeby specjalnych świadczeń edukacyjnych - między 1978 a 2005 rokiem 133 4.4. Specjalne potrzeby edukacyjne - próba redefinicji i zarysowania koncepcji 140 4.5. Jedność w różnorodności - zróżnicowany system edukacji dla wszystkich 148 ROZDZIAŁ 5 Stałość i zmienność w dydaktyce specjalnej - obszary interpretacji 158 5.1. Potrzeby edukacyjne - propozycja wyjaśnienia w kategoriach stałości w dydaktyce specjalnej 159 5.1.1. Ciekawość poznawcza - potrzeba aktywności poznawczej 166 5.1.2. Poczucie własnej wartości - potrzeba akceptacji siebie 167 5.1.3. Komunikacja interpersonalna - potrzeba porozumiewania się 169 5.1.4. Eksploracja poznawcza - potrzeba badania i eksperymentowania 170 5.1.5. Podatność zadaniowa - potrzeba rozwoju i satysfakcji zadaniowej 170 5.2. Dydaktyka specjalna - początki, definicje 171 5.3. Przedmiot dydaktyki specjalnej 174 5.4. Zasady dydaktyki specjalnej - jedność w różnorodności edukacyjnej 175 5.4.1. Zasada różnicowania potrzeb edukacyjnych uczniów 178 5.4.2. Zasada dostosowywania procesu nauczania-uczenia się 180 5.4.3. Zasada harmonizowania relacji i kontekstów edukacyjnych 182 ROZDZIAŁ 6 Swoistość dydaktyki specjalnej - odniesienia, relacje i poszukiwania empiryczne 185 6.1. Wyłanianie się obszarów dydaktyki specjalnej 187 6.2. Dydaktyka specjalna - rozpoznawanie relacji i nadawanie znaczeń 190 6.2.1. Pedagogika specjalna i dydaktyka specjalna a pedagogika ogólna i dydaktyka ogólna 190 6.2.2. Pedagogika specjalna a dydaktyka specjalna 193 6.2.3. Dydaktyka ogólna a dydaktyka specjalna 195 6.3. Konstrukt naukowego poznawania rzeczywistości edukacyjnej 197 6.4. Niektóre obszary dydaktyczne w zrealizowanych projektach badawczych młodych naukowców 207 6.4.1. Różnicowanie potrzeb edukacyjnych uczniów 207 6.4.2. Dostosowywanie procesu nauczania-uczenia się 214 6.4.3. Harmonizowanie relacji i kontekstów edukacyjnych 220 ROZDZIAŁ 7 Systematyka dydaktyki specjalnej - propozycje konwencji dla projektowania dydaktyk specjalistycznych 230 7.1. Uczestnicy procesu kształcenia specjalnego - niektóre klasyfikacje ze względu na kanon RÓŻNICOWANIE 231 7.2. Populacja uczniów objętych specjalnymi potrzebami różnicowania, dostosowywania i harmonizowania 234 7.3. Stopień segregacyjności uczniów wymagających specjalnej realizacji ich potrzeb edukacyjnych 236 7.4. Systematyka - dydaktyka specjalna a dydaktyki specjalistyczne 241 7.4.1. Dydaktyki specjalistyczne zdefiniowane 243 7.4.2. Dydaktyki specjalistyczne niezdefiniowane 247 7.4.3. Dydaktyki specjalistyczne niedookreślone 250 7.5. Dydaktyka specjalna - istotne parametry kanonu DOSTOSOWYWANIE procesu nauczania-uczenia się 255 7.6. Dydaktyka specjalna - ujęcie z perspektywy kanonu HARMONIZOWANIE relacji i kontekstów edukacyjnych 265 ROZDZIAŁ 8 Wybrane koncepcje pogłębiające interpretacje wzorców dydaktyki specjalnej 269 8.1. Afirmujący model niepełnosprawności - doświadczanie pozytywnego poczucia siebie jako osoby z niepełnosprawnością 270 8.2. Edukacja włączająca - rozszerzenie uczestnictwa w powszechnej edukacji 274 8.3. Kultura niepełnosprawności - odkrywanie prawdziwego życia osób z niepełnosprawnością, ich nadziei, poczucia szczęścia i pomyślności życiowej 277 8.4. Normalizacja - zwiększanie świadomości społecznej, niwelowanie uprzedzeń, stygmatów, marginalizacji osób z niepełnosprawnością 279 8.5. Paradygmat niepełnosprawności - poszukiwanie rzetelnych konstruktów zespalających psychologię pozytywną i niepełnosprawność 283 REKAPITULACJA Definicje i niektóre tezy do refleksji dydaktycznej 287 BIBLIOGRAFIA 297 O AUTORCE

pokaż cały spis treści

ukryj recenzje