Cztery miłości

Powiedz mi jak kochasz, a powiem ci kim jesteś. Brzmi dziwacznie? Ta książka jest właśnie o Miłości oraz o miłościach. Lewis pokazuje w niej różne jej odcienie, cztery rodzaje, które doświadczaliśmy, doświadczamy i (może) będziemy doświadczać. Autor sam nie wymyślił tej klasyfikacji, to starożytni Grecy ją opracowali i wykorzystywali na co dzień. Jakie są to miłości? Zacznę od najbardziej naturalnej, miłości przywiązania. Greckie "storge" określa miłość rodzicielską np. matki do dziecka, rodzeństwa itp. Nie jest z pewnością miłością na pokaz. Jak to określa Lewis: "Przywiązanie (...) jest najpokorniejszą z miłości. Nie zadziera nosa. (...) jest skromne, a nawet wstydliwe, przemyca się ukradkiem". Jako najbardziej naturalna przenika pozostałe miłości nadając im nowy wymiar. Miłość namiętna ("eros") natomiast okazuje się najczęściej i obecnie najchętniej. Czy to źle? Kto z nas się nie zakochał nie pragnąc wiecznej radości z drugim? Ten rodzaj miłości "zaciera różnicę między dawaniem a braniem". Zawiera też w sobie powagę miłosnych deklaracji i groteskę nagich ciał. Trzecia, miłość przyjacielska jest często najmniej doceniana, najmniej naturalna. Parafrazując autora, ludzie aby się narodzili potrzebują erosa, a aby zostali odchowani - miłości przywiązania. Przyjaźń natomiast jest czymś ponad. Ona nie sprawia, że drżymy, nie pokrywa twarzy bladością. W aspekcie biologicznym nie jest nam potrzebna, ale mimo to jest wspaniała między innymi w różnicach między nią, a erosem: "Kochankowie zawsze rozmawiają o swojej miłości, przyjaciele bardzo rzadko o swojej miłości. Kochankowie siedzą zwykle naprzeciwko siebie zaabsorbowani nawzajem swoją obecnością, przyjaciele obok siebie zaabsorbowani wspólnym obiektem zainteresowań." Ostatnia miłość dana od Boga ("caritas") jest altruistyczna, nie kocha "za coś", ale "pomimo". Dzięki niej możemy przebaczać nawet najgorszym wrogom, w przeciwieństwie do pozostałych nie wyćwiczymy jej, ale możemy ją jedynie otrzymać. Ona przemienia pozostałe miłości w ich najdoskonalsze odpowiedniki. Zakończę parafrazując słowa św. Augusyna: Kochaj w sposób właściwy i rób co chcesz. #Zaczytani2022G12312116161