Prawo Finansowe Tom I

Spis treści książki

SPIS TREŚCI

Wykaz skrótów......................................................................................................................................... 9

Rozdział I

PODSTAWY SYSTEMU FINANSÓW PUBLICZNYCH

Elżbieta Chojna-Duch............................................................................................................................... 11

1. Pojęcie i zakres finansów publicznych.............................................................................................. 11

2. System finansów publicznych i prawa finansowego....................................................................... 14

3. Źródła prawa finansowego................................................................................................................. 17

4. Pojęcie skarbu państwa....................................................................................................................... 20

5. Funkcje finansów publicznych.......................................................................................................... 25

6. Sektor finansów publicznych............................................................................................................. 29

7. Środki finansowe na cele publiczne.................................................................................................. 54

8. Polityka finansowa wobec globalnego kryzysu ekonomicznego.................................................. 69

Literatura ............................................................................................................................................... 76

ROZDZIAŁ II

BUDŻET PAŃSTWA

Elżbieta Kornberger-Sokołowska.............................................................................................................. 77

1. Geneza i pojęcie budżetu publicznego............................................................................................. 77

2. Zasady budżetowe............................................................................................................................... 82

2.1. Pojęcie zasad budżetowych. Charakterystyka.......................................................................... 83

2.2. Podstawowe zasady budżetowe.................................................................................................. 83

2.3. Pozostałe zasady budżetowe....................................................................................................... 87

3. Konstytucyjne uwarunkowania dotyczące budżetu państwa........................................................ 88

4. Budżet państwa a ustawa budżetowa................................................................................................ 92

5. Klasyfikacja budżetowa...................................................................................................................... 94

5.1. Pojęcie i funkcje klasyfikacji budżetowej.................................................................................. 94

5.2. Podziałki klasyfikacyjne.............................................................................................................. 95

5.3. Zadaniowe ujęcie budżetu państwa........................................................................................... 95

6. Procedura planowania i uchwalania budżetu państwa.................................................................. 99

6.1. Planowanie budżetu państwa..................................................................................................... 99

6.2. Uchwalanie budżetu państwa..................................................................................................... 101

7. Zasady wykonywania budżetu państwa........................................................................................... 102

7.1. Podmioty wykonujące budżet państwa..................................................................................... 102

7.2. Harmonogram realizacji budżetu państwa.............................................................................. 104

7.3. Istota wykonywania budżetu państwa...................................................................................... 1044

7.4. Zmiany w budżecie państwa w trakcie jego wykonywania.................................................... 105

8. Kontrola wykonania budżetu państwa............................................................................................. 108

8.1. Kontrola Najwyżej Izby Kontroli i Sejmu................................................................................. 108

8.2. Kontrola Ministra Finansów oraz dysponentów budżetowych............................................. 109

8.3. Audyt wewnętrzny w sektorze finansów publicznych............................................................ 110

8.4. Kontrola zarządcza...................................................................................................................... 111

8.5. Sprawozdawczość i rachunkowość budżetowa........................................................................ 112

9. Zasady budżetowe............................................................................................................................... 113

10. Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych........................................... 119

Literatura .......................................................................................................................................... 123

Rozdział III

DŁUG PUBLICZNY I DEFICYT SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH

Elżbieta Chojna-Duch............................................................................................................................... 124

1. Dług publiczny i deficyt sektora finansów publicznych jako zjawisko ekonomiczne................ 124

1.1. Ewolucja zjawiska i jego ocena w nauce................................................................................... 124

1.2. Pojęcie i rodzaje długu publicznego.......................................................................................... 129

1.3. Pojęcie i rodzaje deficytu sektora publicznego oraz deficytu budżetowego......................... 136

2. Dług publiczny i deficyt sektora finansów publicznych jako zjawisko prawne.......................... 139

2.1. Źródła prawa polskiego............................................................................................................... 139

2.2. Źródła prawa wspólnotowego.................................................................................................... 147

3. Zarządzanie długiem sektora finansów publicznych..................................................................... 152

4. Finansowanie deficytu i długu jednostek samorządu terytorialnego.......................................... 158

4.1. Zasady ogólne............................................................................................................................... 158

4.2. Ograniczenia dostępu jednostek samorządu terytorialnego do rynku kapitałowego........ 159

4.2.1. Ograniczenia swobody kształtowania instrumentów finansowych................................... 159

4.2.2. Ograniczenia swobody zadłużenia......................................................................................... 160

4.2.3. Ograniczenia swobody uchwalania budżetów z deficytem................................................. 161

4.3. Źródła finansowania (obsługi) zadłużenia publicznego jednostek samorządu

terytorialnego...................................................................................................................................... 161

5. Poręczenia i gwarancje w gospodarce budżetowej......................................................................... 165

5.1. Pojęcie poręczeń i gwarancji skarbowych................................................................................ 165

5.2. Zasady udzielania poręczeń i gwarancji Skarbu Państwa w prawie polskim....................... 167

Literatura .......................................................................................................................................... 170

Rozdział IV

FINANSE JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO

Elżbieta Kornberger-Sokołowska.............................................................................................................. 171

1. Pojęcie decentralizacji finansów publicznych................................................................................. 171

2. Budżety jednostek samorządu terytorialnego oraz wieloletnia prognoza finansowa................ 173

2.1. Budżet i uchwała budżetowa...................................................................................................... 173

2.2. Wieloletnia prognoza finansowa jednostki samorządu terytorialnego................................ 177

3. Prawa podmiotowe jednostek samorządu terytorialnego w zakresie gospodarki finansowej

wynikające z regulacji ponadustawowych....................................................................................... 178

Spis treści 5

4. Zasady systemu finansów sektora samorządowego........................................................................ 180

5. Dochody budżetów jednostek samorządu terytorialnego............................................................. 187

5.1. Dochody własne jednostek samorządu terytorialnego........................................................... 188

5.2. Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego.................................................. 191

5.3. Dotacje celowe dla jednostek samorządu terytorialnego....................................................... 196

6. Wydatki budżetów jednostek samorządu terytorialnego.............................................................. 199

7. Procedura planowania i uchwalania budżetu w jednostkach samorządu terytorialnego......... 201

8. Wykonywanie budżetu jednostki samorządu terytorialnego........................................................ 203

8.1. Zagadnienia ogólne..................................................................................................................... 203

8.2. Dokonywanie zmian w budżecie............................................................................................... 204

8.3. Bankowa obsługa budżetu.......................................................................................................... 205

8.4. Zatwierdzanie wykonania budżetu............................................................................................ 206

9. Władztwo podatkowe gmin............................................................................................................... 206

10. Kontrola, audyt i nadzór w jednostkach samorządu terytorialnego............................................ 209

10.1. Wewnętrzny nadzór i wewnętrzna kontrola finansowa....................................................... 209

10.2. Nadzór i kontrola zewnętrzna.................................................................................................. 211

10.3. Kontrola NIK wobec jednostek samorządu terytorialnego................................................. 213

10.4. Audyt wewnętrzny..................................................................................................................... 213

Rozdział V

FINANSE PUBLICZNE UNII EUROPEJSKIEJ

Michał Bitner.......................................................................................................................................... 215

1. Źródła prawa budżetowego UE......................................................................................................... 215

2. Ramy finansowe wspólnoty............................................................................................................... 216

3. Budżet i zasady budżetowe................................................................................................................ 220

4. Procedura budżetowa......................................................................................................................... 225

5. Dochody budżetu UE......................................................................................................................... 228

Literatura .......................................................................................................................................... 232

Rozdział VI

FINANSOWANIE ROZWOJU REGIONALNEGO

Maria Supera-Markowska......................................................................................................................... 233

1. Rozwój regionalny – podstawowe pojęcia....................................................................................... 233

2. Cele i zasady polityki spójności UE.................................................................................................. 238

3. Fundusze strukturalne i fundusz spójności – charakterystyka, podział środków,

dokumenty programowe.................................................................................................................... 243

4. Krajowe instrumenty realizacji polityki spójności......................................................................... 248

4.1 krajowe dokumenty programowe.............................................................................................. 248

4.2. Krajowe instytucje zaangażowane we wdrażanie funduszy strukturalnych

i fundusz spójności............................................................................................................................. 252

4.3. Ujęcie środków z funduszy strukturalnych i funduszu spójności w polskim systemie

finansów publicznych......................................................................................................................... 254

4.4. Pozostałe kwestie dotyczące funduszy strukturalnych i funduszu spójności regulowane

przepisami ustawy o finansach publicznych.................................................................................... 258

Spis treści 6

4.5. Procedury odwoławcze związane z wdrażaniem funduszy strukturalnych

i funduszu spójności........................................................................................................................... 261

5. Polityka rozwoju.................................................................................................................................. 263

Literatura ............................................................................................................................................... 266

Rozdział VII

PUBLICZNE PRAWO BANKOWE

Marek Grzybowski..................................................................................................................................... 267

1. Zakres i źródła prawa bankowego.................................................................................................... 267

2. Prawo walutowe i dewizowe.............................................................................................................. 272

3. Charakterystyka banku i działalności bankowej............................................................................ 275

3.1. Definicja banku i jego istota........................................................................................................ 275

3.2. Zakres działalności banku. Monopol bankowy....................................................................... 277

3.3. Bank krajowy a instytucja kredytowa i bank zagraniczny...................................................... 280

3.4. Instytucja finansowa.................................................................................................................... 281

3.5. Rodzaje banków........................................................................................................................... 282

3.6. Zasady i tryb tworzenia banków................................................................................................ 283

3.7. Ograniczenia obrotu akcjami banków...................................................................................... 287

3.8. Podejmowanie działalności bankowej przez instytucje kredytowe i banki

zagraniczne na terytorium Polski............................................................................................... 291

3.8.1. Podejmowanie działalności przez instytucje kredytowe............................................... 291

3.8.2. Podejmowanie działalności bankowej w Polsce przez bank zagraniczny................... 293

3.9. Podjęcie lub zwiększenie skali działalności bankowej w wyniku transakcji

restrukturyzacyjnych.................................................................................................................... 293

3.10. Szczególny sposób tworzenia banku krajowego przez instytucje kredytowe.................... 294

3.11. Przedstawicielstwo instytucji kredytowej lub banku zagranicznego.................................. 295

4. Narodowy Bank Polski....................................................................................................................... 296

4.1. Funkcje banku centralnego......................................................................................................... 296

4.2. Niezależność banku centralnego................................................................................................ 297

4.3. Organy NBP................................................................................................................................. 299

4.4. Cele i zadania NBP...................................................................................................................... 301

4.4.1. Kredyt refinansowy............................................................................................................ 303

4.4.2. Rezerwy obowiązkowe....................................................................................................... 303

4.4.3. Operacje otwartego rynku................................................................................................ 304

4.4.4. Stopy procentowe............................................................................................................... 306

5. Europejski system banków centralnych........................................................................................... 307

5.1. Cele i zadania ESBC.................................................................................................................... 307

5.2. Organy EBC.................................................................................................................................. 309

5.3. Rola NBP w Europejskiej Unii Gospodarczej i Walutowej.................................................... 310

6. Nadzór bankowy w Polsce................................................................................................................. 312

6.1. Pojęcie nadzoru bankowego i jego funkcje.............................................................................. 312

6.2. Komisja Nadzoru Bankowego.................................................................................................... 314

6.3. Cele nadzoru bankowego............................................................................................................ 314

6.4. Spór o model nadzoru nad rynkiem finansowym................................................................... 316

Spis treści 7

6.5. Podstawy prawne nadzoru finansowego w Polsce................................................................... 317

6.6. Komisja Nadzoru Finansowego................................................................................................. 320

6.7. Europejski System Nadzoru Bankowego.................................................................................. 321

7. Bankowy fundusz gwarancyjny........................................................................................................ 324

7.1. Zadania Bankowego Funduszu Gwarancyjnego...................................................................... 324

7.2. Organy Bankowego Funduszu Gwarancyjnego....................................................................... 325

7.3. Gwarantowanie depozytów........................................................................................................ 326

7.3.1. Zakres podmiotowy obowiązkowego systemu gwarantowania depozytów..................... 326

7.3.2. Zakres przedmiotowy obowiązkowego systemu gwarantowania depozytów.................. 327

7.3.3. Źródła finansowania działalności gwarancyjnej.................................................................. 330

7.3.4. Sposób przeprowadzania wypłat i systemy wykorzystywane do pozyskiwania

informacji oraz przeprowadzania obliczeń należności deponentów........................................... 332

7.4. Działalność pomocowa............................................................................................................... 335

7.4.1. Przeznaczenie i formy działalności pomocowej................................................................... 335

7.4.2. Źródła finansowania działalności pomocowej...................................................................... 336

7.5. Monitorowanie rozwoju sytuacji finansowej banków............................................................. 337

Literatura .......................................................................................................................................... 338

BIBLIOGRAFIA....................................................................................................................................... 339

Spis treści

pokaż cały spis treści

ukryj recenzje