Ostre schorzenia jamy brzusznej Grzegorz Wallner, Piotr Richter, Tomasz Banasiewicz

Dostępność produktu

Produkt nie został jeszcze oceniony pod kątem ułatwień dostępu lub nie podano żadnych informacji o ułatwieniach dostępu lub są one niewystarczające. Prawdopodobnie Wydawca/Dostawca jeszcze nie umożliwił dokonania walidacji produktu lub nie przekazał odpowiednich informacji na temat jego dostępności.

Spis treści książki

1. EPIDEMIOLOGIA OSTRYCH SCHORZEŃ JAMY BRZUSZNEJ (OSJB) - Kamil Nurczyk, Grzegorz Wallner 1 1.1. Wstęp 1 1.2. Przyczyny OSJB 2 1.3. Podwyższone ryzyko powikłań 2 1.4. Szczególne grupy pacjentów 3 1.4.1. Pacjenci powyżej 65. roku życia 3 1.4.2. Pacjentki ciężarne 3 1.4.3. Pacjenci z otyłością 3 1.4.4. Pacjenci z niedoborami odporności 4 1.4.5. Pacjenci chorzy krytycznie 4 1.5. Podsumowanie 4 2. MECHANIZMY, OCENA I LECZENIE BÓLU W OSJB - Edyta Kotlińska-Hasiec, Rafał Rutyna 7 2.1. Wstęp 7 2.2. Patomechanizm bólu jamy brzusznej 8 2.3. Ocena bólu u pacjenta diagnozowanego w kierunku ostrych chorób jamy brzusznej 9 2.3.1. Czas trwania bólu 10 2.3.2. Chronologia bólu 10 2.3.3. Lokalizacja bólu 10 2.3.4. Czynniki modyfikujące ból 10 2.4. Metody oceny natężenia bólu 11 2.5. Leczenie bólu w ostrych zespołach jamy brzusznej 11 2.5.1. Droga podawania analgetyków 11 2.5.2. Farmakoterapia 12 2.5.2.1. Analgetyki nieopioidowe 12 2.5.2.2. Analgetyki opioidowe 13 2.5.2.3. Leki spazmolityczne 15 3. MECHANIZMY ZABURZEŃ WODNO-ELEKTROLITOWYCH I KWASOWO-ZASADOWYCH W OSJB - Wojciech Dąbrowski, Włodzimierz Płotek, Manu L.N.G. Malbrain 19 3.1. Wstęp 19 3.2. Odwodnienie organizmu i zaburzenia gospodarki sodowej 19 3.3. Elektrolity inne niż sód 21 3.4. Osmolalność osocza a osmolalność płynów infuzyjnych 22 3.5. Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej 23 3.6. Podsumowanie 23 4. ZABURZENIA METABOLICZNE W OSJB - Stanisław Kłęk 27 4.1. Wstęp 27 4.2. Charakterystyka poszczególnych zaburzeń metabolicznych i ich leczenie 28 4.2.1. Odwodnienie izotoniczne 28 4.2.2. Zaburzenia elektrolitowe.28 4.2.3. Kwasica metaboliczna 29 4.2.4. Przesunięcia płynowe 29 4.2.5. Niedobiałczenie i hipoalbuminemia.30 5. MASYWNE KRWOTOKI W CHIRURGII JAMY BRZUSZNEJ - Elżbieta Nowacka 31 5.1. Wstęp 31 5.2. Predykcja powikłań krwotocznych 31 5.3. Fizjologia układu hemostazy 32 5.4. Krwawienie okołooperacyjne 34 5.5. Masywna transfuzja 37 5.5.1. Koncentrat krwinek czerwonych 37 5.5.2. Krioprecypitat 37 5.5.3. Osocze swiezo mrozone 38 5.5.4. Koncentrat krwinek płytkowych 38 5.6. Resuscytacja płynowa 38 5.7. Resuscytacja hemostazy 39 5.8. Damage control 41 6. STANDARDY DIAGNOSTYKI I DIAGNOSTYKA RÓŻNICOWA OSJB - Jacek Dziedzic, Kamil Nurczyk, Grzegorz Wallner 43 6.1. Wstęp 43 6.2. Badania laboratoryjne 43 6.3. Badania obrazowe 44 6.3.1. Zdjęcia rentgenowskie 45 6.3.2. Ultrasonografia 45 6.3.3. Tomografia komputerowa 45 6.4. Laparoskopia diagnostyczna 46 6.5. Algorytmy postępowania u pacjentów z bólem brzucha 46 6.6. Analgezja w diagnostyce OSJB 47 6.7. Diagnostyka u szczególnych grup pacjentów 48 6.7.1. Pacjentki w ciąży 48 6.7.2. Pacjenci w wieku podeszłym 49 6.7.3. Pacjenci z otyłością 50 7. DIAGNOSTYKA KLINICZNA OSJB - Kamil Nurczyk, Michał Solecki, Grzegorz Wallner 55 7.1. Wstęp 55 7.2. Badanie podmiotowe 55 7.2.1. Pytania dotyczące bólu 56 7.2.1.1. Początek wystąpienia bólu 56 7.2.1.2. Nasilenie bólu 57 7.2.1.3. Charakter bólu 57 7.2.1.4. Ewolucja charakteru bólu 57 7.2.1.5. Lokalizacja bólu 57 7.2.1.6. Migracja bólu 57 7.2.2. Objawy towarzyszące 57 7.2.3. Czynniki zmniejszające dolegliwości 59 7.2.4. Odległy wywiad chorobowy 60 7.2.5. Stosowanie używek 60 7.2.6. Wywiad ginekologiczny 60 7.2.7. Wywiad dotyczący narażenia środowiskowego i rodzinny 60 7.3. Badanie przedmiotowe 60 7.3.1. Ocena stanu ogólnego 61 7.3.2. Ocena wzrokowa 61 7.3.3. Osłuchiwanie 61 7.3.4. Opukiwanie 61 7.3.5. Palpacja 61 7.3.6. Badanie per rectum 62 8. DIAGNOSTYKA ENDOSKOPOWA OSJB - Jacek Dziedzic 65 8.1. Wstęp 65 8.2. Krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego 65 8.3. Krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego 67 8.4. Zapalenie dróg żółciowych 68 8.5. Ostre zapalenie trzustki na tle kamicy żółciowej 68 8.6. Ciało obce w przewodzie pokarmowym 69 8.7. Połknięcie żrących substancji 69 8.8. Perforacje 69 9. PRZYCZYNY, DIAGNOSTYKA I LECZENIE KRWAWIENIA Z GÓRNEGO ODCINKA PRZEWODU POKARMOWEGO W OSJB - Grzegorz Wallner, Jakub Kenig, Piotr Richter 71 9.1. Definicja krwawienia z przewodu pokarmowego 71 9.2. Epidemiologia krwawień z górnego odcinka przewodu pokarmowego 71 9.3. Symptomatologia krwawień z przewodu pokarmowego 72 9.4. Klasyfikacje krwawień, szacowanie ryzyka nawrotowego krwawienia i zgonu 73 9.5. Podstawowe pytania w diagnostyce i terapii krwawień z górnego odcinka przewodu pokarmowego.74 9.6. Diagnostyka i leczenie krwawień z górnego odcinka przewodu pokarmowego 75 9.7. Metody leczenia krwawień z górnego odcinka przewodu pokarmowego 75 9.7.1. Krwawienia nieżylakowe 75 9.7.1.1. Postępowanie wstępne 75 9.7.1.2. Resuscytacja i monitorowanie stanu pacjenta 76 9.7.1.3. Leczenie farmakologiczne 77 9.7.1.4. Metody endoskopowego tamowania krwawień z górnego odcinka układu pokarmowego 79 9.7.1.5. Metody terapii krwawień z górnego odcinka układu pokarmowego z wykorzystaniem technik i metod radiologii zabiegowej 81 9.7.1.6. Leczenie operacyjne krwawień z górnego odcinka układu pokarmowego 82 9.7.2. Krwawienia z żylaków przełyku, połączeń przełykowo-żołądkowych, izolowanych żylaków żołądka w przebiegu marskości wątroby lub zakrzepicy żyły wrotnej 82 9.7.3. Krwawienia z owrzodzeń stresowych 83 10. PRZYCZYNY, DIAGNOSTYKA I LECZENIE KRWAWIENIA Z DOLNEGO ODCINKA PRZEWODU POKARMOWEGO W OSJB - Tomasz Banasiewicz, Jacek Paszkowski, Jarosław Cwaliński 87 10.1. Przyczyny i objawy krwawień z dolnego odcinka przewodu pokarmowego 87 10.2. Podstawowe postępowanie 88 10.3. Diagnostyka miejsca krwawienia 91 10.3.1. Badania radiologiczne 91 10.3.2. Badania endoskopowe 91 10.4. Leczenie krwawień z dolnego odcinka przewodu pokarmowego 93 10.4.1. Leczenie zachowawcze 93 10.4.2. Leczenie endoskopowe (kolonoskopia terapeutyczna) 94 10.4.3. Leczenie chirurgiczne 96 10.5. Wybrane jednostki chorobowe przebiegające z krwawieniem z dolnego odcinka przewodu pokarmowego 96 10.5.1. Krwawienia z jelita cienkiego 97 10.5.2. Krwawienie z zespolenia jelita cienkiego z jelitem cienkim lub jelitem grubym 97 10.5.3. Krwawienia z jelita grubego 97 10.5.4. Krwawienia z odbytu 99 11. KRWAWIENIA DO JAMY OTRZEWNOWEJ W OSJB - Jakub Kenig, Piotr Richter 103 11.1. Przyczyny i leczenie krwawień do jamy otrzewnowej 103 11.2. Symptomatologia krwawień do jamy otrzewnowej 103 12. PRZYCZYNY, DIAGNOSTYKA I LECZENIE NIEDROŻNOŚCI GÓRNEGO ODCINKA PRZEWODU POKARMOWEGO W OSJB - Justyna Wyroślak-Najs 105 12.1. Wstęp 105 12.2. Przyczyny niedrożności górnego odcinka przewodu pokarmowego 105 12.3. Diagnostyka niedrożności górnego odcinka przewodu pokarmowego, rozpoznawanie jej przyczyny i leczenie 105 12.3.1. Guzy przełyku 105 12.3.2. Uchyłki przełyku 106 12.3.3. Achalazja i inne zaburzenia motoryki przełyku 106 12.3.4. Refluks żołądkowo-przełykowy 106 12.3.5. Przepukliny rozworu przełykowego przepony 107 12.3.6. Zwężenia przełyku 107 12.3.7. Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy 107 12.3.8. Rak żołądka 108 12.3.9. Gastropareza cukrzycowa 108 12.3.10. Guzy pola trzustkowo-dwunastniczego 108 12.3.11. Ciało obce 109 13. PRZYCZYNY, DIAGNOSTYKA I LECZENIE NIEDROŻNOŚCI W OBRĘBIE JELITA CIENKIEGO I GRUBEGO W OSJB - Tomasz Banasiewicz, Piotr Stajgis, Jarosław Cwaliński, Jacek Paszkowski 111 13.1. Przyczyny niedrożności 111 13.1.1. Niedrożność mechaniczna 111 13.1.1.1. Zatkanie (obturatio) 111 13.1.1.2. Zadzierzgnięcie (strangulatio) 113 13.1.2. Niedrożność czynnościowa (porażenna) 113 13.2. Diagnostyka niedrożności 115 13.2.1. Diagnostyka obrazowa 116 13.2.1.1. Badanie ultrasonograficzne 116 13.2.1.2. Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej 116 13.2.1.3. Tomografia komputerowa jamy brzusznej i miednicy 118 13.2.1.4. Badanie metodą rezonansu magnetycznego 118 13.2.1.5. Wlew kontrastowy 118 13.2.1.6. Badanie pasażu jelitowego 120 13.2.2. Badania laboratoryjne 121 13.2.3. Badania endoskopowe jelita grubego 121 13.3. Objawy niedrożności 121 13.3.1. Podział objawów niedrożności 121 13.3.2. Charakterystyka objawów niedrożności 123 13.3.2.1. Objawy podmiotowe 123 13.3.2.2. Objawy przedmiotowe 123 13.3.3. Późne objawy niedrożności 124 13.3.3.1. Objawy podmiotowe - zaburzenia hemodynamiczne 124 13.3.3.2. Objawy przedmiotowe 124 13.4. Leczenie niedrożności 124 13.4.1. Podstawowe postępowanie 124 13.4.2. Leczenie zachowawcze 125 13.4.2.1. Niedrożność porażenna 125 13.4.2.2. Niedrożność mechaniczna 125 13.4.3. Leczenie chirurgiczne i zabiegowe 126 13.4.3.1. Niedrożność porażenna 126 13.4.3.2. Niedrożność mechaniczna 126 14. WSTRZĄS W CHIRURGII. WSTRZĄS W OSJB - Renata Zajączkowska, Jerzy Wordliczek 131 14.1. Definicja wstrząsu 131 14.2. Wstrząs hipowolemiczny 131 14.2.1. Przyczyny i reakcja organizmu 131 14.2.2. Leczenie 132 14.3. Wstrząs krwotoczny 133 14.3.1. Przyczyny i reakcja organizmu 133 14.3.2. Leczenie 135 14.4. Wstrząs septyczny 136 14.4.1. Przyczyny i reakcja organizmu 136 14.4.2. Objawy kliniczne SIRS, sepsy, ciężkiej sepsy i wstrząsu septycznego 137 14.4.3. Terapia wstrząsu septycznego 138 14.4.3.1. Kontrola zakażenia 138 14.4.3.2. Stabilizacja hemodynamiczna 139 14.4.3.3. Modulacja odpowiedzi organizmu pacjenta 140 14.4.3.4. Wsparcie niewydolnych narządów, w tym leczenie wentylacyjne, nerkozastępcze 140 15. ZAPALENIE OTRZEWNEJ, ZAKAŻENIA WEWNĄTRZBRZUSZNE, ZESPÓŁ CIASNOTY W OSJB - Grzegorz Wallner, Tomasz Banasiewicz, Justyna Wyroślak-Najs 143 15.1. Podstawy etiologii i patofizjologii zakażeń wewnątrzbrzusznych 143 15.1.1. Definicja i klasyfikacja zakażeń wewnątrzbrzusznych 143 15.1.2. Epidemiologia zakażeń wewnątrzbrzusznych 144 15.1.3. Czynniki prognostyczne i parametryzacja zakażeń wewnątrzbrzusznych 145 15.2. Objawy zakażeń wewnątrzbrzusznych 145 15.3. Diagnostyka zakażeń wewnątrzbrzusznych 147 15.3.1. Badania obrazowe 147 15.3.2. Badania laboratoryjne 147 15.3.3. Diagnostyka różnicowa 147 15.3.4. Diagnostyka mikrobiologiczna 147 15.4. Leczenie zakażeń wewnątrzbrzusznych 148 15.4.1. Nadciśnienie śródbrzuszne, zespół ciasnoty wewnątrzbrzusznej 148 15.4.2. Leczenie metodą otwartego brzucha 153 15.4.3. Kompleksowa strategia postępowania w terapii zakażeń wewnątrzbrzusznych 154 15.4.4. Leczenie wspomagające 156 15.4.5. Zasady doboru i strategie antybiotykoterapii 156 15.4.6. Zalecenia ogólne dotyczące terapii zakażeń wewnątrzbrzusznych 158 16. ANTYBIOTYKOTERAPIA W ZAKAŻENIACH WEWNĄTRZBRZUSZNYCH - Jarosław Cwaliński, Agnieszka Cwalińska, Tomasz Banasiewicz 161 16.1. Etiopatogeneza zakażeń otrzewnej i przestrzeni zaotrzewnowej 161 16.2. Przebieg kliniczny zakażeń otrzewnej i przestrzeni zaotrzewnowej 162 16.3. Diagnostyka zakażeń otrzewnej i przestrzeni zaotrzewnowej 163 16.4. Antybiotykoterapia w zakażeniach otrzewnej i przestrzeni zaotrzewnowej 163 16.4.1. Ogólne zasady antybiotykoterapii 164 16.4.2. Czas terapii 165 17. OSTRE SCHORZENIA JAMY BRZUSZNEJ W PODZIALE NARZĄDOWYM LUB UKŁADOWYM - ŻOŁĄDEK I DWUNASTNICA - Jacek Dziedzic, Kamil Nurczyk, Grzegorz Wallner 167 17.1. Wstęp 167 17.2. Krwawienia z żołądka i dwunastnicy 167 17.2.1. Etiologia i podział krwawień z żołądka 167 17.2.2. Postępowanie wstępne 168 17.2.3. Leki przeciwpłytkowe i antykoagulanty 168 17.2.4. Leczenie krwawień z górnego odcinka przewodu pokarmowego 168 17.2.5. Krwawienia z dwunastnicy 169 17.3. Perforacja żołądka i dwunastnicy 169 17.3.1. Wstęp 169 17.3.2. Etiologia 169 17.3.3. Patofizjologia 170 17.3.4. Obraz kliniczny 170 17.3.5. Rozpoznanie 171 17.3.6. Leczenie 171 17.4. Niedrożność żołądka i dwunastnicy 172 17.4.1. Wstęp 172 17.4.2. Etiologia 172 17.4.3. Obraz kliniczny i rozpoznanie 173 17.4.4. Leczenie 174 17.5. Przepuklina rozworu przełykowego przepony 174 17.5.1. Wstęp 174 17.5.2. Objawy i powikłania 174 17.5.3. Diagnostyka 177 17.5.4. Leczenie operacyjne 177 18. OSTRE SCHORZENIA PĘCHERZYKA I DRÓG ŻÓŁCIOWYCH - Marek Sierżęga, Piotr Kołodziejczyk, Piotr Richter 179 18.1. Wstęp 179 18.2. Definicje i klasyfikacje 179 18.3. Epidemiologia 181 18.4. Etiologia 181 18.5. Objawy 181 18.5.1. Objawy podmiotowe 181 18.5.2. Objawy przedmiotowe 182 18.6. Diagnostyka 182 18.6.1. Badania laboratoryjne 182 18.6.2. Badania obrazowe 182 18.6.2.1. Badanie ultrasonograficzne 183 18.6.2.2. Tomografia komputerowa 183 18.6.2.3. Rezonans magnetyczny 185 18.6.2.4. Radiogram przeglądowy 185 18.6.2.5. Inne badania obrazowe 185 18.7. Przebieg choroby i rokowanie 185 18.8. Najczęstsze powikłania ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych 185 18.8.1. Zgorzel pęcherzyka żółciowego 185 18.8.2. Ropień okołopęcherzykowy 185 18.8.3. Rozedmowe zapalenie pęcherzyka żółciowego 186 18.9. Strategia leczenia 186 18.9.1. Leczenie zachowawcze 186 18.9.1.1. Leczenie przeciwbólowe 186 18.9.1.2. Stosowanie antybiotyków 186 18.9.2. Leczenie interwencyjne 187 18.9.2.1. Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego 187 18.9.2.2. Ostre zapalenie dróg żółciowych 188 18.9.3. Ropnie wątroby 188 18.9.3.1. Etiopatogeneza 188 18.9.3.2. Obraz kliniczny 189 18.9.3.3. Rozpoznanie 189 18.9.3.4. Leczenie 189 19. OSTRE ZAPALENIE TRZUSTKI - Marek Sierżęga, Piotr Richter 191 19.1. Definicja i klasyfikacje 191 19.2. Epidemiologia 192 19.3. Etiologia 192 19.4. Objawy kliniczne 193 19.4.1. Objawy podmiotowe 193 19.4.2. Objawy przedmiotowe 193 19.5. Diagnostyka 194 19.5.1. Badania laboratoryjne i ocena stanu chorego 194 19.5.2. Badania obrazowe 195 19.5.2.1. Badanie ultrasonograficzne 196 19.5.2.2. Tomografia komputerowa 196 19.5.2.3. Rezonans magnetyczny 198 19.5.2.4. Radiogram przeglądowy 198 19.5.2.5. Inne badania obrazowe 200 19.6. Klasyfikacje rokownicze 200 19.7. Strategia leczenia 200 19.7.1. Leczenie zachowawcze 201 19.7.1.1. Resuscytacja płynowa 201 19.7.1.2. Leczenie przeciwbólowe 201 19.7.1.3. Żywienie i leczenie żywieniowe 201 19.7.1.4. Stosowanie antybiotyków 202 19.7.2. Leczenie interwencyjne 202 19.7.2.1. Endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna (ECPW, ERCP) 202 19.7.2.2. Leczenie zabiegowe 202 19.7.3. Cholecystektomia 203 19.8. Przebieg choroby i rokowanie 204 20. OSTRE SCHORZENIA ŚLEDZIONY - Marek Sierżęga, Piotr Richter 207 20.1. Definicja i klasyfikacje 207 20.2. Epidemiologia 207 20.3. Etiologia 207 20.4. Objawy 207 20.5. Diagnostyka 208 20.5.1. Diagnostyka różnicowa 208 20.5.2. Badania laboratoryjne 208 20.5.3. Badania obrazowe 208 20.6. Strategia leczenia 208 20.6.1. Leczenie zachowawcze 208 20.6.2. Leczenie interwencyjne 208 21. PRZYCZYNY, DIAGNOSTYKA I LECZENIE PRZEPUKLIN W OSJB - Kryspin Mitura 211 21.1. Mechanizmy uwięźnięcia jelit oraz rodzaje przepuklin w kontekście OSJB 211 21.1.1. Wstęp 211 21.1.2. Czynniki ryzyka martwicy jelita 212 21.1.3. Przepukliny nieodprowadzalne, uwięźnięte i zadzierzgnięte 212 21.1.3.1. Przepukliny nieodprowadzalne 212 21.1.3.2. Przepukliny uwięźnięte 214 21.1.3.3. Przepukliny zadzierzgnięte 215 21.1.4. Niedrożność a uwięźnięcie 215 21.1.5. Przepuklina Richtera a uwięźnięcie pełnościenne 215 21.1.6. Szczególne rodzaje przepuklin ulegające uwięźnięciu 216 21.1.6.1. Przepuklina udowa 216 21.1.6.2. Przepuklina zasłonowa 216 21.1.6.3. Przepuklina pępkowa 216 21.1.6.4. Przepuklina Spiegla 216 21.1.6.5. Przepukliny lędźwiowe 217 21.1.6.6. Przepuklina Littrego 217 21.1.6.7. Przepuklina ześlizgowa 217 21.1.6.8. Przepuklina okołostomijna 217 21.1.6.9. Przepuklina Amyanda 218 21.1.6.10. Przepuklina de Garengeota 218 21.1.6.11. Przepukliny wewnętrzne 218 21.2. Diagnostyka i leczenie uwięźnięć przepuklin brzusznych 218 21.2.1. Wstęp 218 21.2.2. Diagnostyka 219 21.2.2.1. Badanie podmiotowe 219 21.2.2.2. Badanie przedmiotowe 219 21.2.2.3. Wskaźniki predykcji zadzierzgnięcia i badania laboratoryjne 220 21.2.2.4. Diagnostyka obrazowa 221 21.2.2.5. Badanie śródoperacyjne 222 21.2.2.6. Diagnostyka różnicowa 223 21.2.3. Leczenie 223 21.2.3.1. Przygotowanie przedoperacyjne 223 21.2.3.2. Wybór metody operacyjnej 223 21.2.3.3. Dostęp otwarty 225 21.2.3.4. Dostęp laparoskopowy 226 21.2.3.5. Technika TAPP 226 21.2.3.6. Hernioskopia 228 21.2.3.7. Stosowanie materiałów syntetycznych w operacjach z powodu przepuklin uwięźniętych 230 21.2.3.8. Miejsce ułożenia siatki syntetycznej w operacjach brzusznych 230 21.2.3.9. Naprawa dwuetapowa 231 21.2.3.10. Nieoperacyjne odprowadzenie zawartości uwięźniętej przepukliny 231 21.2.4. Przypadki szczególne w leczeniu przepuklin 232 21.2.4.1. Przepukliny pachwinowe u chorych w starszym wieku 232 21.2.4.2. Marskość wątroby przebiegająca z wodobrzuszem 232 21.2.4.3. Inne towarzyszące przyczyny niedrożności 233 21.2.4.4. Ciąża 233 21.2.4.5. Zapalenie wyrostka robaczkowego 233 21.2.4.6. Przepuklina zasłonowa 234 21.2.4.7. Przepuklina Spiegla 234 22. STANY OSTRE JAMY BRZUSZNEJ SPOWODOWANE ZAPALENIAMI JELIT - Tomasz Banasiewicz, Jarosław Cwaliński, Maciej Borejsza-Wysocki 237 22.1. Wstęp 237 22.2. Zapalenie uchyłków jelita grubego (ZUJG) 237 22.2.1. Klasyfikacje ZUJG 238 22.2.2. Objawy i diagnostyka ZUJG 239 22.2.3. Leczenie zachowawcze ZUJG 239 22.2.4. Leczenie chirurgiczne ZUJG 241 22.3. Nieswoiste zapalenia jelit 241 22.3.1. Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG) 243 22.3.1.1. Krwawienie w przebiegu WZJG 246 22.3.1.2. Niedrożność w przebiegu WZJG 246 22.3.1.3. Toksyczne rozdęcie okrężnicy 246 22.3.2. Choroba Leśniowskiego-Crohna (ChLC) 247 22.3.2.1. Perforacje w przebiegu ChLC 248 22.3.2.2. Krwawienie z przewodu pokarmowego w przebiegu ChLC 248 22.3.2.3. Niedrożność jelit w przebiegu ChLC 249 22.4. Zakażenie Clostridioides difficile i rzekomobłoniaste zapalenie jelit 249 22.4.1. Czynniki predysponujące do zakażenia Clostridioides difficile 249 22.4.2. Objawy i diagnostyka zakażenia Clostridioides difficile 249 22.4.3. Podstawowe zasady leczenia 251 22.4.4. Leczenie zachowawcze 251 22.4.5. Leczenie chirurgiczne 252 22.5. Podsumowanie 252 23. OSTRE SCHORZENIA JAMY BRZUSZNEJ W URAZACH - Krzysztof Słowiński, Bartosz Mańkowski 255 23.1. Wstęp 255 23.2. Klasyfikacja obrażeń brzucha 255 23.2.1. Obrażenia nieprzenikające 255 23.2.2. Obrażenia przenikające 256 23.3. Postępowanie na miejscu wypadku i w czasie transportu 256 23.4. Postępowanie i diagnostyka w szpitalu 257 23.4.1. Wywiad 258 23.4.2. Badanie przedmiotowe 258 23.4.2.1. Oglądanie 258 23.4.2.2. Badanie palpacyjne 258 23.4.2.3. Opukiwanie 259 23.4.2.4. Osłuchiwanie 259 23.4.3. Badanie stanu krążenia i oddychania oraz funkcji nerek 259 23.4.4. Badania laboratoryjne 259 23.4.5. Badania obrazowe 260 23.4.5.1. Rentgenodiagnostyka konwencjonalna 260 23.4.5.2. Ultrasonografia i tomografia komputerowa 260 23.4.5.3. Badania kontrastowe 261 23.4.6. Diagnostyczne płukanie jamy otrzewnowej. Laparoskopia 261 23.4.7. Algorytm postępowania w obrażeniach brzucha z komentarzami do poszczególnych etapów realizacji 262 23.5. Leczenie w szpitalu 266 23.5.1. Wskazania do laparotomii lub do leczenia zachowawczego w urazach brzucha 266 23.5.2. Laparotomia w obrażeniach brzucha w stanie bezpośredniego zagrożenia życia. Damage control 266 23.5.3. Laparotomia jako otwarcie brzucha w celu poszukiwania zagrożeń 268 23.5.3.1. Etapy operacji 268 23.5.3.2. Dostęp operacyjny 268 23.5.3.3. Tymczasowe zamknięcie jamy brzusznej 271 23.5.4. Postępowanie w najczęstszych obrażeniach w jamie brzusznej 271 23.5.5. Postępowanie pooperacyjne i powikłania 272 23.5.6. Zespół ciasnoty wewnątrzbrzusznej jako kluczowy element kaskady klinicznej odpowiedzi ogólnoustrojowej na uraz i jego skutki w jamie brzusznej 273 23.5.6.1. Wybrane czynniki ryzyka wystąpienia nadciśnienia śródbrzusznego 273 23.5.6.2. Diagnostyka nadciśnienia śródbrzusznego i zespołu ciasnoty wewnątrzbrzusznej 274 23.5.6.3. Wpływ nadciśnienia śródbrzusznego na narządy w przebiegu urazu brzucha 274 24. CHOROBY GINEKOLOGICZNE JAKO PRZYCZYNY OSJB - Włodzimierz Baranowski 277 24.1. Krwawienie i krwotok do jamy brzusznej 277 24.1.1. Pęknięta ciąża pozamaciczna 277 24.1.1.1. Czynniki ryzyka wystąpienia ciąży pozamacicznej 277 24.1.1.2. Ryzyko krwotoku w ciąży pozamacicznej 277 24.1.1.3. Diagnostyka ciąży pozamacicznej 278 24.1.1.4. Leczenie niepękniętej ciąży pozamacicznej 278 24.1.2. Torbiele jajników jako źródło krwawień i krwotoków do jamy otrzewnowej 279 24.1.2.1. Epidemiologia torbieli jajników 279 24.1.2.2. Etiologia torbieli jajników 279 24.1.2.3. Diagnostyka torbieli i guzów przydatków 280 24.1.2.4. Leczenie torbieli jajników 281 24.1.3. Pęknięcie ściany macicy jako przyczyna krwawienia/krwotoku 281 24.2. Ostry ból miednicy mniejszej 282 24.2.1. Ostre stany zapalne w miednicy mniejszej 282 24.2.2. Skręt przydatków (w tym izolowany skręt jajnika, izolowany skręt jajowodu) 283 24.2.3. Skręt szypuły mięśniaka 285 24.3. Endometrioza jako choroba wielonarządowa 286 25. OSTRE SCHORZENIA JAMY BRZUSZNEJ U CIĘŻARNYCH - Grzegorz Wallner 289 25.1. Wstęp 289 25.2. Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego 291 25.3. Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego 293 25.4. Pęknięcie wątroby 294 25.5. Ostre zapalenie trzustki 294 25.6. Urazy jamy brzusznej 294 25.7. Niedrożność jelit 295 25.8. Nieswoiste zapalenia jelit 295 25.9. Nowotwory u kobiet w ciąży 295 25.10. Zabiegi laparoskopowe 296 25.11. Podsumowanie 296 26. CHOROBY UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO JAKO PRZYCZYNY OSJB - Piotr Chłosta, Katarzyna Gronostaj, Marcin Chłosta 297 26.1. Podstawy etiologii i patofizjologii OSJB - przyczyny moczowo-płciowe 297 26.1.1. Urazy układu moczowo-płciowego 297 26.1.2. Bakteriemia i posocznica moczowa 301 26.1.3. Krwiomocz makroskopowy 302 26.1.4. Odmiedniczkowe zapalenie nerek 302 26.1.5. Ropień nerki lub ropień okołonerkowy 303 26.1.6. Ostre upośledzenie odpływu moczu z poszerzeniem układów kielichowo-miedniczkowych 304 26.1.7. Ostre zapalenie gruczołu krokowego 304 26.1.8. Ostre choroby prącia 306 26.1.8.1. Priapizm 306 26.1.8.2. Załupek 306 26.1.9. Ostra moszna 307 26.1.9.1. Skręt jądra 307 26.1.9.2. Ropień okołocewkowy 307 26.1.9.3. Zgorzel Fourniera 308 26.2. Klinika OSJB w zakresie narządowym i w układzie moczowo-płciowym 309 26.2.1. Urazy nerek 309 26.2.1.1. Ocena stanu chorego z urazem nerki 309 26.2.1.2. Badania obrazowe - kryteria oceny radiologicznej 309 26.2.1.3. Leczenie zachowawcze pacjenta z urazem nerki 310 26.2.1.4. Leczenie zabiegowe pacjenta z urazem nerki 312 26.2.1.5. Kontrola 312 26.2.1.6. Powikłania po urazach nerek 312 26.2.1.7. Jatrogenne urazy nerek 313 26.2.2. Urazy moczowodów i pęcherza moczowego 313 26.2.2.1. Klasyfikacja urazów 313 26.2.2.2. Uszkodzenia jatrogenne podczas zabiegów endourologicznych 316 26.2.3. Postepowanie w urosepsie 316 26.2.3.1. Patogeny i opornoscna antybiotyki 317 26.2.3.2. Diagnostyka 318 26.2.3.3. Działania terapeutyczne 318 27. NACZYNIOPOCHODNE OSJB - Piotr Terlecki, Tomasz Zubilewicz, Grzegorz Borowski 323 27.1. Wstęp 323 27.2. Przewlekłe niedokrwienie krezki 323 27.3. Ostre niedokrwienie krezki 323 27.3.1. Etiologia i podstawy patofizjologii 324 27.3.1.1. Zator tętnicy krezkowej górnej 324 27.3.1.2. Ostra zakrzepica tętnicy krezkowej 324 27.3.1.3. Ostre nieokluzyjne niedokrwienie krezki 324 27.3.1.4. Zakrzepica żył krezkowych 324 27.3.2. Diagnostyka 324 27.3.3. Leczenie 325 27.4. Zakrzepica żyły wrotnej 325 27.5. Tętniaki aorty 326 27.5.1. Wprowadzenie 326 27.5.2. Etiologia i podstawy patofizjologii 326 27.5.3. Diagnostyka 326 27.5.4. Leczenie 326 27.5.5. Wyniki leczenia 328 27.6. Rozwarstwienie aorty 328 27.6.1. Ostry zespół aortalny 328 27.6.2. Etiologia, podstawy patofizjologii i klasyfikacja rozwarstwienia aorty 328 27.6.3. Diagnostyka 329 27.6.4. Leczenie 330 27.7. Tętniaki tętnic trzewnych 330 27.7.1. Wstęp, etiologia i podstawy patofizjologii 330 27.7.2. Diagnostyka 330 27.7.3. Leczenie 330 27.8. Urazy jatrogenne naczyń przy operacjach chirurgicznych w obrębie jamy brzusznej 331 27.8.1. Leczenie operacyjne urazów żyły biodrowej 331 27.8.2. Uszkodzenie tętnicy wątrobowej podczas pankreatoduodenektomii 332 27.8.3. Uszkodzenie dużych naczyń po zabiegach laparoskopowych 332 28. ZABURZENIA METABOLICZNE I ENDOKRYNOLOGICZNE A OSJB - Jacek Gawrychowski 335 28.1. Wstęp 335 28.2. Cukrzyca 335 28.2.1. Cukrzycowa kwasica ketonowa 336 28.2.2. Stres hiperglikemiczny 336 28.2.3. Postępowanie z chorymi leczonymi z powodu OSJB ze współistnieniem cukrzycy 336 28.2.4. Postępowanie terapeutyczne w okresie okołooperacyjnym u chorych z cukrzycą 337 28.2.5. Zasady postępowania z chorymi z cukrzycą operowanymi ze wskazań nagłych i pilnych 337 28.2.6. Cukrzyca a powikłania pooperacyjne 338 28.3. Leczenie glikokortykosteroidami z przyczyn pozaendokrynologicznych i zespół Cushinga 338 28.3.1. Działanie glikokortykosteroidów 338 28.3.2. Zespół Cushinga 339 28.3.3. Zespół Cushinga na tle jatrogennym 339 28.3.4. Przełom nadnerczowy 339 28.3.5. Stosowanie glikokortykosteroidów w okresie okołooperacyjnym w grupie pacjentów przewlekle przyjmujących glikokortykosteroidy 340 28.4. Leczenie operacyjne chorych z chorobami tarczycy w przypadku chorób nagłych 341 28.4.1. Niedoczynność tarczycy 341 28.4.2. Nadczynność tarczycy 341 28.4.3. Nadczynność przytarczyc 341 28.4.4. Przełom hiperkalcemiczny 342 28.5. Guzy neuroendokrynne 342 28.5.1. Rakowiaki 342 28.5.2. Gastrinoma 343 28.5.3. Zespoły mnogiej gruczolakowatości wewnątrzwydzielniczej 343 28.6. Przełom miasteniczny a przełom cholinergiczny 343 28.7. Pheochromocytoma 343 29. OSTRY BRZUCH U CHORYCH OPARZONYCH - Marek Kawecki 345 29.1. Wstęp 345 29.2. Zespół ciasnoty wewnątrzbrzusznej 345 29.3. Opóźnione wypróżnienia, zaparcia 346 29.4. Biegunki u chorych oparzonych 347 29.5. Dysfunkcje przewodu pokarmowego związane z leczeniem opioidami 347 29.6. Ostra rzekoma niedrożność okrężnicy 347 29.7. Ostre zapalenie trzustki 348 29.8. Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego 348 29.9. Ostre niedokrwienie krezki jelita 349 29.10. Owrzodzenie przewodu pokarmowego, perforacja i krwotok 349 30. OSTRE SCHORZENIA JAMY BRZUSZNEJ U PACJENTÓW W WIEKU PODESZŁYM - Maciej Michalik 351 30.1. Trudności diagnostyczne i lecznicze związane z procesem starzenia 351 30.2. Specyfika badania i planowania leczenia pacjenta w wieku podeszłym 353 30.3. Najczęstsze przyczyny zgłaszania się pacjentów w podeszłym wieku na ostry dyżur 353 30.3.1. Zapalenie pęcherzyka żółciowego 354 30.3.2. Niedrożność przewodu pokarmowego 354 30.3.3. Zapalenie wyrostka robaczkowego 354 30.3.4. Niedokrwienie jelit 355 30.4. Kwestie kluczowe w chirurgii wieku podeszłego 356 31. CHORY OTYŁY NA OSTRYM DYŻURZE CHIRURGICZNYM - Piotr Małczak, Piotr Major 359 31.1. Wstęp 359 31.2. Diagnostyka ostrych chorób jamy brzusznej u pacjentów otyłych 360 31.3. Leczenie chirurgiczne pacjentów otyłych 360 31.4. Pacjent po chirurgicznym leczeniu otyłości na ostrym dyżurze 361 31.4.1. Diagnostyka u pacjenta po operacjach bariatrycznych 362 31.4.2. Powikłania ogólne (niespecyficzne dla metody leczenia) u pacjenta po zabiegach bariatrycznych 363 31.4.3. Powikłania specyficzne dla poszczególnych zabiegów bariatrycznych 363 31.4.3.1. Endoskopowe założenie balona żołądkowego 363 31.4.3.2. Rękawowa resekcja żołądka 364 31.4.3.3. Wyłączenie żołądkowo-jelitowe na pętli Roux-en-Y 366 31.4.3.4. Regulowana opaska żołądkowa 367 32. NOWOTWOROWE PRZYCZYNY OSJB - Jakub Kenig, Piotr Richter 369 32.1. Wstęp 369 32.2. Niedrożność mechaniczna przewodu pokarmowego 369 32.3. Niedrożność porażenna przewodu pokarmowego 369 32.4. Przedziurawienie przewodu pokarmowego 369 32.5. Przyczyny naczyniowe OSJB w przebiegu chorób nowotworowych 370 32.6. Żółtaczka mechaniczna 370 32.7. Niedrożność moczowodu 370 32.8. Neutropeniczne zapalenie jelita 370 32.9. Wodobrzusze nowotworowe 370 33. RZADKIE PRZYCZYNY OSJB - Andrzej Gryglewski, Marian Kratochwil, Piotr Richter, Jakub Kenig 373 33.1. Rzadkie postacie niedrożności 373 33.2. Rzadkie krwawienia do jamy otrzewnowej 374 33.3. Rzadkie przypadki zapalenia otrzewnej 374 34. JATROGENNE PRZYCZYNY OSJB - Jacek Sobocki 377 34.1. Wstęp 377 34.2. Objawy OSJB jako wynik bezpośredniego oddziaływania na narządy jamy brzusznej 377 34.3. Objawy OSJB jako wynik ubocznego działania farmakoterapii ogólnoustrojowej 378 35. OSJB PO TRANSPLANTACJI NARZĄDOWEJ - Tomasz Kruszyna, Bogdan Niekowal 381 35.1. Wstęp 381 35.2. Ból i wzdęcie brzucha w bezpośrednim okresie po operacji przeszczepienia nerki 381 35.3. Przeciek moczu 381 35.4. Krwawienie i krwiak okolicy nerki przeszczepionej 382 35.5. Zespół uogólnionej odpowiedzi zapalnej z niewydolnością wielonarządową 382 35.6. Ostre odrzucanie nerki przeszczepionej 383 35.7. Pęknięcie nerki przeszczepionej 383 35.8. Sytuacje szczególne 383 35.8.1. Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego po przeszczepieniu nerki 383 35.8.2. Przepuklina wewnętrzna 384 35.8.3. Objawy będące równoważnikami ostrych objawów brzusznych u biorców przeszczepu nerki 384 35.8.4. Powikłania żółciowe po przeszczepieniu wątroby 384 35.8.5. Wczesna zakrzepica tętnicy wątrobowej i żyły wrotnej 385 35.8.6. Powikłania jelitowe po przeszczepieniu wątroby 385 35.8.7. Zakażony sekwestrowany zbiornik płynu i ropień wewnątrzbrzuszny 385 36. INNE OBJAWY OSJB - Andrzej Gryglewski, Piotr Richter 387 36.1. Wstęp 387 36.2. Objawy ogólnoustrojowe 388 36.3. Atypowy obraz kliniczny ostrego brzucha u dzieci, kobiet w ciąży, osób z niedoborami odporności oraz u chorych w starszym wieku 390 37. TERAPIA PODCIŚNIENIOWA W OSJB - Tomasz Banasiewicz, Adam Bobkiewicz, Jarosław Cwaliński 393 37.1. Wstęp 393 37.2. Profilaktyka zakażenia miejsca operowanego 393 37.3. Leczenie w przypadku wczesnych postaci zakażenia miejsca operowanego 395 37.4. Terapia podciśnieniowa w leczeniu ostrych stanów jamy otrzewnowej metodą otwartego brzucha 397 37.5. Terapia podciśnieniowa w leczeniu powikłań otwartego brzucha (przetoki, trudno gojąca się stomia) 400 37.6. Terapia podciśnieniowa w leczeniu ciasnoty wewnątrzbrzusznej 405 37.7. Terapia podciśnieniowa z płukaniem 406 37.8. Terapia podciśnieniowa w zamykaniu powłok w stanach ostrych jamy brzusznej 406 37.9. Terapia podciśnieniowa we wspomaganiu gojenia powłok i ran po leczeniu stanów ostrych jamy otrzewnowej 408 37.10. Podsumowanie 408 38. TECHNIKI MINIMALNIE INWAZYJNE W DIAGNOSTYCE I TERAPII OSJB - Wacław Hołówko, Michał Pędziwiatr, Jacek Sobocki 413 38.1. Wstęp 413 38.2. Cechy szczególne dostępu laparoskopowego 413 38.3. Laparoskopia diagnostyczna 414 38.4. Laparoskopia w ostrym zapaleniu wyrostka robaczkowego 414 38.5. Laparoskopia w ostrym zapaleniu pęcherzyka żółciowego 415 38.6. Laparoskopia w perforacji wrzodu żołądka lub dwunastnicy 417 38.7. Laparoskopia w uwięźnięciu przepukliny brzusznej 418 38.8. Laparoskopia w powikłanym zapaleniu uchyłków jelita grubego 419 39. METODY ENDOSKOPOWE W LECZENIU OSJB I ICH POWIKŁAŃ - Jacek Sobocki 421 39.1. Wstęp 421 39.2. Endoskopia w niedrożności przewodu pokarmowego 421 39.2.1. Wysoka niedrożność przewodu pokarmowego 421 39.2.2. Skręt esicy 421 39.2.3. Niedrożność obturacyjna w dystalnym odcinku jelita grubego 421 39.2.4. Niedrożność przewlekła niepodlegająca leczeniu chirurgicznemu 422 39.3. Endoskopia w leczeniu powikłań ostrego zapalenia trzustki 422 39.4. Leczenie perforacji przewodu pokarmowego powstałych w trakcie endoskopii 422 39.5. Endoskopia w diagnostyce i leczeniu oparzeń przełyku 423 39.6. Endoskopia w leczeniu nieszczelności zespoleń przewodu pokarmowego 423 40. TERAPIA ŻYWIENIOWA W OSJB - Stanisław Kłęk 425 40.1. Wstęp 425 40.2. Definicja leczenia żywieniowego 425 40.3. Wskazania do leczenia żywieniowego 425 40.4. Żywienie po operacji 426 40.4.1. Modyfikacja diety doustnej 426 40.4.1.1. Poradnictwo dietetyczne 426 40.4.1.2. Doustne suplementy pokarmowe 427 40.4.2. Żywienie sztuczne 427 40.4.2.1. Żywienie dojelitowe drogą sztuczną (zgłębnik lub przetoka odżywcza) 427 40.4.2.2. Żywienie pozajelitowe (dożylne) 427 40.4.3. Zapotrzebowanie na składniki odżywcze 428 40.5. Poprawa odpowiedzi metabolicznej 428 40.6. Sytuacje kliniczne wymagające szczególnej interwencji żywieniowej 428 40.6.1. Niewydolność jelit 428 40.6.2. Zespół krótkiego jelita 429 40.6.3. Przetoka przewodu pokarmowego 429 40.6.3.1. Faza ostra - okołooperacyjna 430 40.6.3.2. Faza adaptacyjna 431 40.6.4. Wielopoziomowa niedrożność przewodu pokarmowego 432 41. WSPÓŁPRACA CHIRURGA I ANESTEZJOLOGA W OSJB - Michał Solecki, Grzegorz Wallner 433 42. RZEKOME OSTRE CHOROBY JAMY BRZUSZNEJ - Tomasz Kruszyna, Piotr Richter, Grzegorz Wallner 439 42.1. Wstęp 439 42.2. Rzekomo obturacyjna niedrożność przewodu pokarmowego 439 42.2.1. Definicja 439 42.2.2. Etiopatogeneza 439 42.2.3. Epidemiologia 440 42.2.4. Obraz kliniczny 440 42.2.5. Rozpoznanie 440 42.2.6. Diagnostyka różnicowa 441 42.2.7. Leczenie 441 42.2.8. Rokowanie 442 42.2.9. Profilaktyka 442 42.3. Choroby mogące przypominać ostry brzuch (rzekomy ostry brzuch) 443 42.3.1. Choroby zakaźne z objawami ze strony przewodu pokarmowego 443 42.3.2. Wirusowe i pasożytnicze zakażenia układu pokarmowego 443 42.3.3. Zakażenia bakteryjne przewodu pokarmowego (enteropatogeny) 443 42.4. Choroby i zmiany patologiczne powłok brzucha 444 42.4.1. Krwiak pochewki mięśnia prostego brzucha 444 42.4.2. Endometrioza powłok brzucha 445 42.4.3. Neuralgia popółpaścowa 445 42.4.4. Entezopatie 445 42.4.5. Zespół ślizgającego się żebra 445 42.4.6. Zespół nerwu skórnego przedniego 446 42.5. Choroby układu oddechowego i krwionośnego 446 42.5.1. Zawał ściany dolnej serca 446 42.5.2. Zapalenie osierdzia 446 42.5.3. Zapalenie opłucnej 447 42.5.4. Zastoinowa niewydolność krążenia prawokomorowa 447 42.6. Choroby przewodu pokarmowego 447 42.6.1. Dyspepsja czynnościowa 447 42.6.2. Ostre zapalenie błony śluzowej żołądka 447 42.6.3. Zapalenie węzłów chłonnych krezki 448 42.6.4. Zapalenie wątroby 448 42.7. Choroby układu nerwowego 448 42.7.1. Wiąd rdzenia 448 42.8. Choroby i zaburzenia ogólnoustrojowe 449 42.8.1. Przełom hemolityczny (kryza) w niedokrwistości sierpowatokrwinkowej 449 42.8.2. Toczniowe zapalenie naczyń krezki jelita 449 42.9. Zaburzenia metaboliczne w OSJB 450 42.9.1. Ostra porfiria przerywana 450 42.9.2. Ostra mocznica 450 42.9.3. Kwasica metaboliczna 451 42.9.4. Zatrucie ołowiem 451 42.9.5. Zatrucie rtęcią 451 43. ORGANIZACJA SYSTEMU OPIEKI ZDROWOTNEJ W ZAKRESIE DIAGNOSTYKI I TERAPII OSJB - Aleksandra Załustowicz, Iwona Ryczko 453 43.1. Wstęp 453 43.2. Przepisy prawne i administracyjne 453 43.3. Zasady funkcjonowania szpitalnego oddziału ratunkowego 454 43.4. Pacjenci z bólem brzucha na szpitalnym oddziale ratunkowym 462 43.4.1. Organizacja pracy na szpitalnym oddziale ratunkowym i funkcjonowanie systemu triage 463 43.4.2. Diagnostyka na szpitalnym oddziale ratunkowym 464 43.4.2.1. Wywiad i badanie fizykalne 464 43.4.2.2. Badania obrazowe 466 43.4.2.3. Badania laboratoryjne 467 43.4.2.4. Dodatkowe badania obrazowe 467 43.4.2.5. Badania endoskopowe 470 43.4.2.6. Diagnostyka różnicowa, konsultacje i wskazówki dla pacjentów 470 44. NOWOCZESNE TECHNOLOGIE W CHIRURGII STANÓW OSTRYCH - Grzegorz Wallner, Tomasz Banasiewicz, Piotr Richter 473 44.1. Wstęp 473 44.2. Zastosowanie nowoczesnych technologii w diagnostyce obrazowej 474 44.3. Zdalne monitorowanie ważnych parametrów 478 44.4. Telemedycyna i aplikacje telemedyczne 480 44.5. Sztuczna inteligencja 482 45. KONSULTACJE WEWNĄTRZSZPITALNE U CHORYCH Z OSTRYMI DOLEGLIWOŚCIAMI BRZUSZNYMI - Antoni Szczepanik, Piotr Richter 491 45.1. Wstęp 491 45.2. Konsultacja chirurgiczna wewnątrzszpitalna 491 45.3. Konsultacja u chorych przyjętych z powodu dolegliwości brzusznych 491 45.4. Pacjenci z dolegliwościami brzusznymi, które pojawiły się nagle 492 45.5. Pacjenci po procedurze diagnostyczno-zabiegowej 493 45.6. Pacjenci po endoskopowej cholangiopankreatografii wstecznej i przezskórnej biopsji wątroby 494 45.7. Pacjenci chirurgiczni na oddziałach intensywnej terapii 494 45.8. Pacjenci z zakażeniem Clostridioides difficile 495 SKOROWIDZ

pokaż cały spis treści

ukryj recenzje