Sąsiedzi naziści

Świat nie zna sprawiedliwości

Gdy w 1945 roku nadchodził kres panowania Hitlera tysiące nazistów znalazło schronienie w Stanach Zjednoczonych. Jak to możliwe, że Ameryka stała się bezpiecznym domem dla zbrodniarzy wojennych? Eric Lichtblau przedstawia książkę, która opowiada o życiu nazistów w USA po drugiej wojnie światowej. Kim byli? Soobzokov – „führer północnego Kaukazu”; Strughold – ojciec medycyny kosmicznej, a wcześniej doktor-śmierć w Dachau; rakietowy geniusz von Braun odpowiedzialny za skonstruowanie pocisków V2; architekt Holocaustu Otto von Bolschwing, wreszcie Hermine Braunsteiner, brutalna strażniczka z Majdanka przedzierzgnięta w łagodną gospodynię domową z Queens — to zaledwie kilka przykładów. Wśród zwerbowanych przez Stany zjednoczone zbrodniarzy byli naukowcy, późniejsi twórcy amerykańskiego systemu lotniczego, i całe zastępy szpiegów pracujących po obu stronach oceany atlantyckiego. Podczas zimnej wojny amerykański wywiad korzystał z usług nazistów i ukrywał przed światem ich makabryczna przeszłość. Stanom Zjednoczonym w ogóle nie przeszkadzała współpraca z ludźmi, którzy dokonywali najstraszniejszych rzeczy jakie można sobie wyobrazić, wręcz wyrywano ich sobie z rąk. Wybielano ich życiorysy tak, aby bez problemy mogli przedostać się za wielką wodę. Książka Erica Lichtblaua — laureata Nagrody Pulitzera — jest przełamującą milczenie i porywającą opowieścią o głęboko skrywanych kartach w historii Stanów Zjednoczonych. Kaci Hitlera prowadzący życie szanowanych obywateli w starciu z garstką prawników i dziennikarzy, którzy dzięki wieloletniej determinacji, nękani i inwigilowani przez FBI, przeważyli w walce o prawdę, doprowadzając przed oblicze sądu wielu najgorszych zbrodniarzy, także tych winnych śmierci tysięcy Polaków.

(…) W głosie starszego mężczyzny słychać było panikę. Zazwyczaj sprawiał wrażenie spryciarza i emanował pewnością siebie, teraz jednak, kiedy opowiadał o dziwnych wydarzeniach z ostatnich kilku tygodni, jego chrypka palacza marlboro zaczynała zdradzać desperację. Mam kłopoty¹, opowiadał Tom Soobzokov przez telefon swojemu staremu przyjacielowi Johnowi Grunzowi². Trudno było się zorientować, o co dokładnie chodzi — mówiący z wyraźnym słowiańskim akcentem Soobzokov wyrzucał z siebie słowa tak gorączkowo, że Grunz ledwo nadążał za jego bezładną opowieścią.

Starszy mężczyzna twierdził, że jacyś szaleńcy — uchodźcy ze starego kraju — chcą go zniszczyć. Wspominał coś o oszczerczych artykułach prasowych. W sprawę była również w pewien sposób zaangażowana jedna z kongresmenek. I czy Grunz dobrze usłyszał? Czyżby Tom powiedział właśnie coś o nazistowskich zbrodniach wojennych?

Wolniej, wolniej, prosił Grunz. Zapewnił, że niezależnie od tego, co się dzieje, dadzą sobie radę. Te słowa ani trochę nie uspokoiły Soobzokova.

— Nie rozumiesz. Moje życie jest w niebezpieczeństwie (…)

                                                                                                      Fragment książki