Ustawa o finansach publicznych. Komentarz

Komentarz zawiera stan prawny na styczeń 2014 r.

Komentarz do ustawy z 27.8.2009 r. o finansach publicznych autorstwa wybitnego grona specjalistów pod redakcją prof. dr hab. Pawła Smolenia, eksperta w dziedzinie finansów, stanowi szczegółowe i kompleksowe omówienie wszystkich zagadnień omawianej tematyki, uwzględniając i prezentując najnowszy stan prawny.

Nowe, zaktualizowane, 2 wydanie Komentarza prezentuje w sposób wszechstronny dorobek doktryny i judykatury oraz obejmuje najnowsze orzecznictwo. Ponadto uwzględniono aktualne piśmiennictwo z komentowanej dziedziny i dziedzin pokrewnych.

W sposób wyczerpujący i zarazem praktyczny pozwala zapoznać się z kwestiami dotyczącymi m.in.:

• zakresu i zasad działania oraz organizacji jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych;
• zakresu i zasad działania agencji wykonawczych, instytucji gospodarki budżetowej i państwowych funduszy celowych;
• zasad funkcjonowania jednostek sektora finansów publicznych w zakresie gospodarki finansowej;
• zasad i trybu kontroli procesów związanych z gromadzeniem i rozdysponowywaniem środków publicznych oraz gospodarowaniem mieniem;
• zasad zarządzania państwowym długiem publicznym oraz procedury ostrożnościowe i sanacyjne;
• zasad i trybu opracowywania oraz uchwalania Wieloletniego Planu Finansowego Państwa;
• zasad i trybu opracowywania oraz uchwalania wieloletniej prognozy finansowej jednostki samorządu terytorialnego;
• zasad i trybu sporządzania budżetu państwa w układzie zadaniowym;
• zakresu i szczegółowości oraz zasad i trybu planowania, uchwalania i wykonywania budżetu państwa oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego;
• szczególnych zasad rachunkowości, planowania i sprawozdawczości obowiązujących w sektorze finansów publicznych;
• zasad gospodarowania środkami publicznymi pochodzącymi z budżetu Unii Europejskiej oraz z innych źródeł zagranicznych;
• zasad kontroli zarządczej i audytu wewnętrznego oraz koordynacji kontroli zarządczej i audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych.

Niniejsza pozycja, bazując na tekście jednolitym z 21.6.2013 r. (Dz. U. z 2013 r. poz. 885) uwzględnia i szczegółowo prezentuje omówienie najnowszych zmian, w tym m.in. wynikających z:

• ustawy z 7.12.2012 r., w której zmiany dotyczą:

1. obligatoryjnych elementów uzasadnienia projektu ustawy budżetowej jakim jest skonsolidowany plan wydatków na rok budżetowy i dwa kolejne lata państwowych jednostek budżetowych, państwowych funduszy celowych, agencji wykonawczych, instytucji gospodarki budżetowej oraz państwowych osób prawnych, który to plan ma być sporządzany w układzie zadań budżetowych grupujących wydatki według celów wraz z celami i miernikami stopnia realizacji celów;
2. kwestii  związanych z wieloletnią prognozą finansową jednostek samorządu terytorialnego poprzez wskazanie danych, które muszą w takowej prognozie się znaleźć;
3. konieczności doprowadzenia danych zawartych w Wieloletnim Planie Finansowym Państwa do zgodności nie tylko z ustawą budżetową na dany rok podatkowy, ale także w uzasadnionych przypadkach, do zgodności z danymi dotyczącymi przewidywanego wykonania ustawy budżetowej za poprzedni rok budżetowy;
4. postanowienia, że wieloletnia prognoza finansowa obejmuje okres roku budżetowego oraz co najmniej trzech kolejnych lat budżetowych; działanie takie ma na celu zapewnienie spójności z ustawowym wymogiem zachowania realistyczności prognoz.

• ustawy z 8.11.2013 r., w której zmiany dotyczą m.in.:  wprowadzenia stabilizującej reguły wydatkowej, programu postępowania naprawczego jednostki samorządu terytorialnego w sytuacji niespełnienia przez jednostkę relacji wynikających z art. 242-244 FinPublU oraz kwestii zastępczego ustalenia budżetu samorządowego przez regionalną izbę obrachunkową.
• ustawy z 24.1.2014 r., która  m.in. formułuje katalog środków publicznych uznawanych za niepodatkowe należności budżetowe o charakterze publiczno-prawnym, wprowadza możliwość upoważniania przez instytucje, z którymi beneficjenci zawarli umowy o dofinansowanie projektu, innych instytucji będących państwowymi jednostkami budżetowymi do wystawiania zleceń płatności na rzecz beneficjentów, wprowadza zmianę  mającą na celu wykreślenie przesłanki wykluczenia z możliwości otrzymania środków europejskich tych beneficjentów, którzy nie zrealizowali pełnego zakresu rzeczowego projektu w przypadku projektów infrastrukturalnych lub nie zrealizowali celu projektu, a którzy nie popełnili przestępstwa przy jednoczesnym zwrocie w terminie wszystkich należnych środków wraz z odsetkami, oraz uzupełnienie przepisu o możliwość rozpatrywania odwołań od decyzji o zwrocie środków przez instytucje pośredniczące.

Komentarz w sposób jasny i przejrzysty pozwala na rozwiązanie pojawiających się w praktyce problemów związanych z wykładnią przepisów zawartych w ustawie o finansach publicznych. Dla wygody Czytelników, ułatwiając szybką orientację w tekście, niniejszy Komentarz wyróżnia się szczegółową strukturą wewnętrzną, z precyzyjnym, przejrzystym i jednolitym podziałem zagadnień.

Niniejsza pozycja to nieodzowna pomoc dla praktyków prawa, w szczególności adwokatów, radców prawnych, sędziów, a także stanowi nieocenioną bazę wiedzy dla urzędników organów publicznych związanych z sektorem finansów publicznych oraz doktorantów, aplikantów zawodów prawniczych i studentów.