Nie dochodzą tylko listy nienapisane

Na pozór banalna historia. Ona i on. Spotkanie na letnisku. Pierwsza miłość. Listy pełne najintymniejszych zwierzeń. Potem wybucha wojna on musi jechać do Chin, tam walczyć, cierpieć, może nawet zginąć. Korespondencja jednak trwa nieprzerwanie, stając się odbiciem życia z jego radościami i częściej dramatami. Konflikt między rodzicami a dziećmi, związek bez miłości, zdrada, niespełniona potrzeba macierzyństwa, śmiertelna choroba wszystko to zostaje przelane na papier. Listy bowiem są swoistą kapsułą czasu i zawsze znajdują adresata. Nawet jeśli czas biegnie innym torem dla niej i innym dla niego, a przeszłość miesza się z teraźniejszością. Do spotkania kochanków dochodzi bowiem w listach. Tam, gdzie są miłość i śmierć, jest też odrodzenie.

Michaił Szyszkin (ur. 1961) uchodzi za jednego z najwybitniejszych współczesnych pisarzy rosyjskich, co potwierdzają liczne nagrody oraz przekłady na kilkanaście języków. Studiował romanistykę i germanistykę w Moskiewskim Instytucie Pedagogicznym. Po ukończeniu nauki imał się różnych zawodów (był m.in. dziennikarzem i nauczycielem), zanim w 1993 roku opublikował w piśmie Znamia swoje pierwsze opowiadanie. W tym samym roku ukazała się jego debiutancka powieść Wsiech ożydajet odna nocz. Następna powieść, Wziatije Izmaiła (2000), została uhonorowana Rosyjską Nagrodą Bookera, a kolejna, Włos Wenery (2005, wyd. pol. Noir sur Blanc, 2008) nagrodą Nacjonalnyj Bestseller. Jego największym dotychczasowym sukcesem okazała się powieść z 2010 roku Nie dochodzą tylko listy nienapisane, która odniosła podwójne zwycięstwo w konkursie Bolszaja Kniga, wygrywając w głosowaniu zarówno jury, jak i czytelników. Od 1995 roku Szyszkin mieszka w Zurychu. Pisze także w języku niemieckim. W semestrze jesiennym 2009 roku wykładał na Washington and Lee University w stanie Wirginia. Trzykrotnie żonaty, ma po jednym synu z każdego małżeństwa.

W 2013 roku odmówił reprezentowania Rosji na Międzynarodowych Targach Książki w USA BookExpo Ameryki 2013" z powodów politycznych (Frankfurter Rundschau donosi, że rosyjski pisarz Michał Szyszkin w liście otwartym do Federalnej Agencji Do Spraw Druku i Komunikacji Masowej oświadczył, że rezygnuje z uczestnictwa w nowojorskich targach książki, gdyż wstyd mu za swój kraj... )

Proza Szyszkina odznacza się prostym językiem i nowoczesną formą, ale pod względem treści nawiązuje do najlepszych tradycji literatury rosyjskiej i europejskiej. Krytycy widzą w nim spadkobiercę Czechowa, Bunina, Nabokova, a także Joycea, wskazują na bogactwo słowa, muzykalność i elastyczność  frazy. Sam pisarz, spytany w wywiadzie o swojego literackiego mistrza, wskazał na Aleksandra Goldsteina. Przyznaje się również do fascynacji twórczością filmowca Andrieja Tarkowskiego i kompozytora Alfreda Schnittke. A kim jest Szyszkow w oczach czytelników? Z pewnością wnikliwym obserwatorem ludzi i świata, erudytą, trochę poetą, trochę filozofem, ale i romantykiem. Miłość i zmysłowa erotyka zajmują w jego dziełach ważne miejsce.