Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz

Celem Komentarza jest ukazanie postępowania cywilnego (zwłaszcza procesu cywilnego) jako sporu prowadzonego przez aktywne strony, w ramach którego rola sądu - co do zasady - sprowadza się do kontroli prawidłowości czynności stron i rozstrzygnięcia sporu. Takie ujęcie pozwala lepiej zrozumieć zadania podmiotów uczestniczących w postępowaniu.

Poprzednie wydanie niniejszego opracowania składało się z dwóch tomów i było wydane w serii Krótkie Komentarze Becka.

Pierwszy z nich obejmował komentarz do przepisów o procesie (art. 1-505¹⁴ KPC).

W drugim tomie (art. 506-1217 KPC) omówione zostały pozostałe przepisy Kodeksu za wyjątkiem regulacji zawartych w części czwartej KPC. Obecne, drugie wydanie Komentarza ukazuje się w serii Komentarze Becka i zostało wzbogacone, poza komentarzami do najnowszych zmian, o nowe orzecznictwo i poglądy doktryny.

W komentarzu, poza zmianami, które wchodzą w życie w październiku 2008 r., uwzględniono także zmiany wprowadzone ustawą z 28.3.2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego (Druk sejmowy Nr 71) oraz ustawy z 11.4.2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Druk sejmowy Nr 81), a także wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 1.4.2008 r. (SK 77/06, Dz.U. Nr 59, poz. 367).

Przedmowa:
Od ponad dziesięciu lat trwa reforma polskiego prawa procesowego cywilnego. Zmierza ona do ukształtowania modelu postępowania opartego na zasadzie kontradyktoryjności i dyspozycyjności. Taki właśnie model - respektujący autonomię jednostek - jest optymalną formą realizacji ochrony ich praw w demokratycznej rzeczywistości.

Szeroki zakres zmian już dokonanych i planowanych zmusza prawników nie tylko do stałego uaktualniania swojej wiedzy, ale powoduje też konieczność zmiany nawyków, sposobu myślenia i postrzegania instytucji procesowych. Wzrastające tempo pracy skłania do poszukiwania szybkich metod rozwiązywania problemów i przystępnych źródeł wiedzy o obowiązujących przepisach.

Celem niniejszego komentarza jest ukazanie postępowania cywilnego (zwłaszcza procesu cywilnego) jako sporu prowadzonego przez aktywne strony, w ramach którego rola sądu - co do zasady - sprowadza się do kontroli prawidłowości czynności stron i rozstrzygnięcia sporu. Takie ujęcie pozwala lepiej zrozumieć zadania podmiotów uczestniczących w postępowaniu.

Opracowanie przeznaczone jest zarówno dla prawników - praktyków (adwokatów, radców prawnych, rzeczników patentowych), jak i dla tych wszystkich, którzy, nie mając przygotowania zawodowego, uczestniczą w postępowaniu cywilnym. Z tego względu zrezygnowano z cytowania wypowiedzi przedstawicieli doktryny oraz z prezentowania kwestii spornych, dyskutowanych w literaturze. Dużo miejsca poświęcono zaś przepisom dotyczącym pism procesowych. Zaprezentowano też szereg orzeczeń Sądu Najwyższego (publikowanych i niepublikowanych) z ostatnich kilkunastu lat, czyli wydanych z uwzględnieniem założeń współczesnego modelu procesu cywilnego.

Poprzednie wydanie niniejszego opracowania składało się z dwóch tomów i było wydane w serii Krótkie Komentarze Becka. Pierwszy z nich obejmował komentarz do przepisów o procesie (art. 1-505¹⁴ KPC). W drugim tomie (art. 506-1217 KPC) omówione zostały pozostałe przepisy Kodeksu za wyjątkiem regulacji zawartych w części czwartej KPC. Przepisy z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego ulegały bowiem niewielkim zmianom, a w przyszłości projektowana jest ich gruntowna reforma.

Obecne, drugie wydanie Komentarza ukazuje się w serii Komentarze Becka i zostało wzbogacone, poza komentarzami do najnowszych zmian, o nowe orzecznictwo i poglądy doktryny. W komentarzu, poza zmianami, które wchodzą w życie w październiku 2008 r., uwzględniono także zmiany wprowadzone ustawą z 28.3.2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego (Druk sejmowy Nr 71) oraz ustawy z 11.4.2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Druk sejmowy Nr 81), a także wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 1.4.2008 r. (SK 77/06, Dz.U. Nr 59, poz. 367).

Warszawa, maj 2008 r.

Marcin Uliasz