Opinie czytelników - Chołod (5)

Wspaniała

Twardoch jak zwykle wciąga

Świetna książka. Polecam

Cała droga przez mękę Konrada Widucha z Pilchowic, głównego bohatera powieści Twardocha okazuje się stąpaniem przez sowiecką Rosję, która niczym powódź rozlewa się po każdym zakątku i zatruwa zbrodniczym sowieckim duchem. Bohater próbuje zachować resztki człowieczeństwa po torturach w więzieniach NKWD, łagrze, a potem wśród arktycznej przyrody. Widuch to Ślązak, były górnik, marynarz, żołnierz pruskiej armii, weteran Wielkiej Wojny, zdecydowany komunista, żołnierz sowieckiej Konarmii wierzył w wielkie idee komunizmu i sprawiedliwości społecznej. Udział w rewolucji i wojnie w 1920 roku, życie w Rosji Sowieckiej w czasach NEP-u nie spełniło jego oczekiwań. Został pochłonięty przez rewolucję i zaliczony jako ?stary bolszewik? do jej wrogów. Skazany na łagry uciekł i błądził po lodowej północy, ucząc się tam żyć. Życie poza cywilizacją daje mu wytchnienie, ale nie przynosi ukojenia. Nie zna losów swojej rodziny. Staje się bezwzględny, gruboskórny, oswojony ze śmiercią. Potrafi zrobić wszystko, aby przetrwać. Rozczarowany wielkimi ideami stał się bezbronny wobec historii. Jego opinie o Rosji są bezwzględne, bezkompromisowe. O sobie jako człowieku myśli gorzko. Jego życiowa odyseja zakończyła się samotnie na niezmierzonym oceanie lodu na północy, gdzie po walce z systemem toczył z wielką determinacją walkę z surową przyrodą. Może nawet straszniejszą niż ze Stalinem. Pozostał niezwyciężony, ale rozdarty, poszukujący porządku w świecie oraz swojej tożsamości. Ciągle zastanawiający się, czy ?czełowiek nadal jest czełowiekiem?, kiedy wyszedł zwycięsko z okrutnych zmagań z brutalnym systemem, a potem z naturą, równie bezlitosną. Konrad Widuch w pamiętnikach sumuje swoje życie, z czego wynika jasno, że nie wie do końca, kim jest, który język i ojczyzna są jego własnymi. Doznaje z tego powodu duchowych rozterek. Jest to druga płaszczyzna znaczeniowa opowieści Widucha. Po drugiej stronie zmagań z losem i historią stoją zmagania ze sobą i poszukiwanie własnej tożsamości. Człowiek tak naprawdę szuka prawdy o sobie, wytchnienia i spokoju. Te problemy pojawiają się w innych utworach Twardocha, który prowadzi rozważania o człowieku, jego tożsamości narodowej, śląskości i ich wyróżnikach.

Książka ciekawa i wciągająca, choć jednocześnie przerażająco mroczna. Ilość zawartej w niej przemocy, przekleństw i przykładów odczłowieczenia sprawiła, że czytanie jej nie było dla mnie czystą przyjemnością. Chociaż twórczość Twardocha, z właściwą sobie dosadnością i głębią przemyśleń, nigdy nie stanowiła dla mnie łatwej lektury, "Chołod" w moim prywatnym rankingu pozostaje najcięższą w odbiorze książką w tym zestawieniu.