Dylemat wagonika. Czy zrzuciłbyś grubego faceta z kładki? Zagadka filozoficzna

Wagonik pędzi po torach w niekontrolowany sposób. Przed nim znajduje się pięć osób, a na bocznym torze stoi jeden człowiek. Wyobraź sobie, że znajdujesz się akurat tuż obok zwrotnicy, która może zmienić tor wagonika. W ten sposób uratujesz pięć osób, ale poświęcisz jedną. Czy zdecydujesz się pociągnąć za wajchę? Inna wersja: obserwujesz zdarzenie z kładki. Jedyną możliwością uratowania ludzi jest zrzucenie ciężkiego przedmiotu na tory. A obok ciebie stoi bardzo gruby mężczyzna...

Ta zagadka etyczna, oparta na eksperymencie myślowym z 1967 roku przeprowadzonym przez brytyjską filozof Philippę Foot, zainspirowała wiele żywych dyskusji na całym świecie. Thomas Cathcart w inteligentny i zabawny sposób popularyzuje wiele poważnych teorii. Jedną z nich jest „dylemat wagonika”, a minispecjalizacja zajmująca się tym problemem potocznie nazywana jest „wagonikologią”. W swojej książce autor łączy teorie Jeremy’ego Benthama, Kanta, Świętego Tomasza z Akwinu, Nietzschego i innych myślicieli.

„Dylemat wagonika” dla większości ludzi był inteligentną, filozoficzną układanką, dopóki taka historia nie zdarzyła się naprawdę.