Wojna w eterze 1914-1945

Fascynujące tajemnice wywiadu wojennego

W czasie pierwszej wojny światowej błyskawicznie rozwijająca się łączność radiowa objęła swym zasięgiem cały świat. Stanowiło to możliwość niespotykanej do tej pory komunikacji, ale również niosło ze sobą pewne zagrożenie. Pojawiła się nowa dziedzina wywiadu wojskowego, której zadaniem było szyfrowanie, odszyfrowywanie oraz analizowanie niezliczonej ilości radiowych telegramów i meldunków. Radiooperatorzy i kryptolodzy ze słynnego ośrodka wywiadowczego brytyjskiej Admiralicji, znanego jako Room 40, położyli podwaliny pod osiągnięcia kryptoanalityków z Bletchley Park z lat drugiej wojny światowej. Wojna przybrała zupełnie inny wymiar, gdy do głosu doszły zacięte zmagania wywiadów sygnałowych znanych pod angielską nazwą Sigit, od wyrażenia signal intelligence. Wszystko to wiązało się z wykorzystaniem nowych, różnorodnych maszyn szyfrujących, a agenci i kryptolodzy z Wielkiej Brytanii, Francji, Niemiec, Związku Radzieckiego, Stanów Zjednoczonych i Japonii starali się wzajemnie przechytrzyć, stosując coraz bardziej złożone kody. Swój udział w złamaniu kodu słynnej niemieckiej Enigmy mieli Polacy. Wojna w eterze to fascynująca książka odkrywająca tajemnice historii wywiadu. Peter Matthews jest dziennikarzem i radiowcem, specjalizującym się w historii nowożytnej Europy. Gdy skończyła się druga wojna światowa, pełnił służbę w okupacyjnych wojskach brytyjskich w Niemczech, a także uczestniczył w badaniach nad technologiami zastosowanymi przez wywiad radioelektroniczny Wermachtu. Wojna w eterze to książka napisana na podstawie wspomnień autora, rozmów z weteranami,  oraz niedostępnych do tej pory dokumentów i materiałów.

(…) Po zakończeniu wojny w 1945 roku niektórzy z najbardziej doświadczonych agentów wywiadu sygnałowego i radioelektronicznego Wehrmachtu zaczęli pracować dla angloamerykańskich służb wywiadowczych przeciwko Rosjanom. Jako młody żołnierz nawiązywałem z nimi znajomości i doskonaliłem swój niemiecki podczas długich rozmów oraz wysłuchiwania opowieści o ich przeżyciach. Tolerowali mnie, ponieważ przynosiłem papierosy, których w owych czasach w Niemczech bardzo brakowało. Uważali się za elitę wywiadowczą tamtego okresu, a po zapoznaniu się z historiami, jakie mi relacjonowali w 1947 roku, ja również nabrałem dla nich respektu. Sukcesy, a czasem i tragedie, o jakich wtedy opowiadali, wydawały się ciekawe, ale ogólnie ludzie ci niewiele wiedzieli o niepowodzeniach strony niemieckiej w wojnie wywiadów. Dopiero później, po blisko trzydziestu latach, na światło dzienne zaczęła wychodzić historia Bletchley Park i wyobrażam sobie, jacy byli zdziwieni, gdy zaczęto ujawniać te tajemnice. Większość niemieckich weteranów wywiadu radioelektronicznego, których poznałem i słuchałem z wielką uwagą w 1947 roku, już nie żyła w czasie, kiedy wszyscy poznaliśmy historię programu nasłuchowego Ultra. Wywarli na mnie wrażenie swoimi osiągnięciami, mimo że w Bletchley Park zatajano ich dokonania. Przekazali mi nawet trochę swoich prywatnych dokumentów i zapisków (nabyłem je od nich za papierosy, którymi prawdopodobnie handlowali na czarnym rynku) (…)