- Ur.
12 lutego 1865 w Ludźmierzu
- Zm.
18 stycznia 1940 w Warszawie
- Najważniejsze dzieła:
- Na Skalnym Podhalu (1910), Legenda Tatr (1912);
wiersze: Eviva l'arte; Hymn do Nirwany; Koniec wieku XIX; Prometeusz;
Lubię, kiedy kobieta; Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej; Pieśń o
Jaśku zbójniku; List Hanusi.
Poeta, jeden z czołowych przedstawicieli polskiego modernizmu (Młodej
Polski); spośród jego obfitej twórczości poetyckiej najistotniejsze
dla historii literatury pozostają wiersze z drugiej (1894), trzeciej
(1898) i czwartej (1900) serii Poezji, oddające ducha
dziewiętnastowiecznego dekadentyzmu, pesymizmu egzystencjalnego, a
także fascynacji myślą Schopenhauera i Nietzschego oraz mitologią i
filozofią indyjską, które właściwe było pokoleniu Tetmajera,
szczególnie młodopolskiej bohemie. Tetmajer zasłynął ponadto jako
autor śmiałych erotyków, a także piewca górskiej przyrody Tatr i
popularyzator folkloru podhalańskiego; pisał również dramaty (Zawisza
Czarny, Rewolucja, Judasz), nowele i powieści (Ksiądz Piotr; Na
Skalnym Podhalu; Legenda Tatr; Z wielkiego domu; Panna Mery). Był
przyrodnim bratem Włodzimierza Tetmajera, stanowił prototyp postaci
Poety z Wesela Wyspiańskiego.
Jego ojciec, Adolf Tetmajer, brał udział w powstaniu listopadowym i
styczniowym; matka, Julia Grabowska, należała do tzw. koła
entuzjastek, literatek skupionych wokół Narcyzy Żmichowskiej. Podczas
studiów na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego
(1884-1886) zaprzyjaźnił się z Lucjanem Rydlem, Stanisławem
Estreicherem i Ferdynandem Hoesickiem. Zajmował się twórczością
poetycką i pracą dziennikarską w "Kurierze Polskim" (współredaktor
1989--93), "Tygodniku Ilustrowanym", "Kurierze Warszawskim" i
krakowskim "Czasie". Przez wiele lat pełnił funkcję sekretarza Adama
Krasińskiego (wnuka Zygmunta, zajmującego się wydawaniem spuścizny
autora Nie-Boskiej komedii) i w tej roli przebywał w Heidelbergu
(1895).
W czasie I wojny światowej był związany z legionami Piłsudskiego
(redagował pismo "Praca Narodowa"); po wojnie wdał się w spór
polsko-czechosłowacki o linię graniczną w Tatrach, był organizatorem
Komitetu Obrony Spisza, Orawy i Podhala oraz prezesem Komitetu Obrony
Kresów Południowych. W 1921 został prezesem Towarzystwa Literatów i
Dziennikarzy Polskich, a w 1934 członkiem honorowym Polskiej Akademii
Literatury.
Drugą połowę życia poety naznaczyła choroba. Powikłania wywołane kiłą
doprowadziły najpierw do zaburzeń psychicznych (które ujawniły się już
podczas obchodów 25-lecia jego twórczości w 1912 r.), a w późniejszym
czasie do utraty wzroku. Pod koniec życia Tetmajer egzystował dzięki
ofiarności społecznej, umożliwiono mu mieszkanie w Hotelu Europejskim
w Warszawie, skąd został eksmitowany w styczniu 1940 r. przez
okupacyjne władze niemieckie. Zmarł w Szpitalu Dzieciątka Jezus z
powodu nowotworu przysadki mózgowej oraz niewydolności krążenia. Jest
pochowany na Cmentarzu Zasłużonych w Zakopanem; na warszawskich
Powązkach znajduje się jego symboliczny grób.
Przeczytaj artykuł o autorze w Wikipedii
więcej »
Tytuły autora: Kazimierz Przerwa-Tetmajer dostępne w księgarni Ebookpoint
e_3256,e_2v4b,e_2v4c,e_2v4d,e_1x07,e_1wzx,e_1vrq,e_1voj,e_1oxc,e_1jt3,e_081g,e_a0tz,e_a0va,e_a0vd,e_a0wd,e_a0y7,e_a0ze,e_a0zm,e_a100,e_a10y,e_a13c,e_a13w,e_a18v,e_a17q,e_a1c2,e_a1cg,e_a1cx,e_a1d9,e_a005,e_a01w,e_a045,e_a050,e_a05j,e_a05l,e_a05t,e_a064,e_a06j,e_a06v,e_a07f,e_a07h,e_a07k,e_a08p,e_a09h,e_a0ab,e_a0au,e_a0b4,e_a0bd,e_a0bj,e_a0c7,e_a0cf,e_a0dl,e_a0dw,e_a0dz,e_a0e0,e_a0e8,e_a0eo,e_a0ep,e_a0er,e_a0fh,e_a0g6,e_a0g8,e_a0gh,e_a0gs,e_a0hw,e_a0io,e_a0ir,e_a0is,e_a0iv,e_a0j1,e_a0jk,e_a0jn,e_a0k1,e_a0k4,e_a0ka,e_a0kn,e_a0kv,e_a0kz,e_a0l6,e_a0ln,e_a0lr,e_a0mk,e_a0ml,e_a0ms,e_a0n2,e_a0nb,e_a0oa,e_a0oe,e_a0ow,e_a0pz,e_a0qa,e_a0ql,e_a0r4,e_a0rt,e_a0sg,e_a0t3,e_a0t4,e_0f7g