Próba

Skandal obyczajowy na deskach teatru 

Próba to debiut autorki, która kilka lat później napisała bestseller Wszystko, co lśni, nagrodzony nagrodą Bookera. Eleanor Catton z pewnością ma niezwykły talent i wyobraźnie, potrafi stworzyć ciekawą, barwną historię i wypełnić ją pasującymi detalami. Próba to opowieść o skandalu obyczajowym. W szkole muzycznej Folwark Opata jeden z nauczycieli zostaje oskarżony o romans z nieletnią uczennicą. Sprawa jest dość bulwersująca i wszyscy dookoła próbują dociec, co się tak naprawdę stało. Główna postać w powieści, nauczycielka saksofonu, przygląda się swojej klasie, przyjaciółkom ofiary, które wyrażają oburzenie seksualnym skandalem, ale zarazem bardzo chętnie, z zaciekawieniem i zazdrością, śledzą każdy jego detal… Tymczasem w sąsiedniej szkole teatralnej uczniowie w ramach zaliczenia postanawiają odegrać sztukę, według scenariusza opartego o tenże skandal. Jedną z głównych ról ma zagrać Stanley, który gorliwie przygotowuje się do roli.  Wytyczenie granic między sztuką, dramatem scenicznym a światem realnym z jego życiowymi dramatami wzbudza jeszcze większe emocje, gdy chłopiec dowiaduje się że molestowaną uczennicą jest młodsza siostra jego również nieletniej dziewczyny. 

(…) – Ma pani usta jak cienka, szkarłatna nitka, płaskie piersi i musztardową bluzkę cuchnącą stęchlizną. Słyszy pani, co mówię?
Pani Henderson niemal niedostrzegalnie kiwa głową i przestaje tarmosić rękawy swojej bluzki.
– Wszystkie moje uczennice – ciągnie nauczycielka – muszą być w okresie dojrzewania, porośnięte szczenięcym puszkiem, pryszczate, nadąsane i nieufne. Co więcej, wymagam od nich, żeby gotowały się w nich złość, żar, niepewność i przygnębienie. Chcę, żeby przed każdą lekcją co najmniej przez dziesięć minut czekały w korytarzu, czule pielęgnując doznane krzywdy i żałośnie pieszcząc swój brak godności, tak jak przesuwa się palcem po strupie albo gładzi bliznę. Jeżeli mam uczyć pani córkę, moja droga, beznadziejna i nieudolna pani matko, to ta dziewczyna powinna być humorzasta, zagubiona, nieporadna, niezadowolona i musi się mylić. Proszę przyjść do mnie znowu, kiedy zda sobie sprawę, że jej ciało jest mroczną i stojącą otworem tajemnicą, której zaczyna się coraz bardziej wstydzić. W tej kwestii musi mnie pani zrozumieć. Nie mogę uczyć dzieci.
Cmok! Cmok! Cmok! – w ciszy rozbrzmiewa werbel.
– Ale ona chce się nauczyć grać na saksofonie – odzywa się w końcu pani Henderson, zawstydzona i nadąsana zarazem. – Nie na klarnecie.
– Proponuję, żeby zgłosiła się pani do nauczycieli muzyki w jej szkole – odpowiada nauczycielka gry na saksofonie (…)