Alojzy Feliński - ebooki

Ur.

w 1771 w Łucku

Zm.

23 lutego 1820 w Krzemieńcu

Najważniejsze dzieła

Barbara Radziwiłłówna, Pochwała Kościuszki, Pieśń ochotników, Pieśń narodowa za pomyślność króla

Poeta i dramatopisarz, przedstawiciel klasycyzmu postanisławowskiego. Nauki pobierał w kolegium pijarów w Dąbrowicy oraz we Włodzimierzu Wołyńskim; początkowo pracował jako kancelista w Lublinie, gdzie zaprzyjaźnił się z Kajetanem Koźmianem. Pod wpływem Tadeusza Czackiego zajął się sprawami publicznymi. Uczestniczył w obradach Sejmu Czteroletniego, włączając się w walkę polityczną tego okresu również poprzez działalność publicystyczną i literacką. Brał udział w insurekcji 1794 roku (był sekretarzem Tadeusza Kościuszki; pełnił funkcję komisarza porządkowego na Wołyniu). Po trzecim rozbiorze Polski gospodarował w rodzinnym majątku w Wojutyniu, a następnie (1800-1815) w Osowej, gdzie poświęcił się również pracy pisarskiej. Od 1809 r. członek Towarzystwa Przyjaciół Nauk, w 1815 r. przeniósł się do Warszawy i związał się z grupą klasyków. W tym czasie powstało jego najsłynniejsze dzieło, dramat Barbara Radziwiłłówna (wyst. 1817) oraz artykuł postulujący reformę ortografii polskiej, polemiczny wobec zachowawczego w tej mierze stanowiska Jana Śniadeckiego, Przyczyny używanej przeze mnie pisowni (1816); Feliński proponował m.in. zmianę pisowni joty, wprowadzając j zamiast i i y. Feliński zajmował się również tłumaczeniem literatury francuskiej, przełożył m.in. Ziemianina, czyli Ziemiaństwo francuskie Jacques'a Delille'a. W 1818 roku został profesorem literatury, a następnie dyrektorem w Liceum Krzemienieckim. W 1819 r. Uniwersytet Wileński w dowód uznania przyjął go w poczet swych członków honoris causa.
Feliński jest autorem pierwszej wersji hymnu Boże, coś Polskę. Hymn powstał on na zamówienie wielkiego księcia Konstantego i został napisany na cześć króla Królestwa Polskiego, a zarazem cara Rosji, Aleksandra I. Opublikowany został 20 lipca 1816 r. w ,,Gazecie Warszawskiej" pod tytułem Pieśń narodowa za pomyślność króla, a w komentarzu podkreślano, że jest to utwór w duchu pieśni angielskiej God save the King. Wskazywał na to refren: Przed Twe ołtarze zanosim błaganie/ Naszego Króla zachowaj nam Panie.